1-2- طرح موضوع. 2

1-3- بیان مسئله. 3

الف- عوامل موثر بر عطر و طعم پنیر: 4

1- گلیکولیز. 4

2- لیپولیز. 4

3- پروتئولیز. 5

4- دما 5

1-3-1- تعریف پنیر. 7

1-3-2- منشاء تاریخی پنیر. 7

1-3-3- طبقه بندی واریته‌های پنیر. 9

1-3-3-1- پنیر اولترافیلتراسیون (UF) 11

1-3-4- ارزش تغذیه‏ای پنیر. 12

1-3-5- مواد تشکیل دهنده پنیر. 15

1-3-6- سرانه مصرف پنیر. 16

1-4- فرایند تولید پنیر. 19

1-4-1- آماده سازی شیر. 19

1-4-2- آنزیم رنین و انعقاد شیر. 19

1-4-3- سینرسیس… 20

1-4-4- رسیدن پنیر. 20

1-4-4-1- پروتئولیز. 23

1-4-4-2- لیپولیز. 26

1-4-4-3-گلیکولیز. 28

1-5- تغییر در عطر و طعم پنیر. 30

1-6- تغییر در بافت پنیر. 30

1-7- تسریع رسیدن پنیر. 32

1-7-1- افزایش دمای رسیدن. 33

1-7-2- آنزیم‏های خارجی.. 34

1-7-3- اصلاح سلول‌های باکتریایی از طریق فیزیکی یا شیمیایی.. 35

1-7-4- اصلاح ژنتیکی باکتری‌های آغازگر. 35

1-7-5- کشت‌های کمکی.. 36

1-7-6- محلول‌های آبکی پنیر. 36

1-8- دورنمای تسریع رسیدن پنیر. 36

1-9- اهداف تحقیق. 37

1-10- پرسش اصلی تحقیق. 37

1-11- فرضیه‏های تحقیق. 38

فصل دوم: 39

سوابق و پیشینه تحقیق. 39

فصل سوم: 45

مواد و روش‏ها 45

3-1- محل انجام پروژه 46

3-2- مواد. 46

3-2-1-مواد اولیه پنیر. 46

3-2-1-1- شیر. 46

3-2-1-2- استارتر. 46

3-2-1-3- نمک… 47

3-3- فرایند تولید پنیر به روشUF. 47

دریافت: 47

پاستوریزاسیون: 47

تغلیظ شیر: 47

پركردن و بسته بندی: 47

نگه‌داری در اتاق تخمیر: 48

3-4- مواد مورد نیاز جهت انجام آزمایش… 48

3-5- دستگاه‌ها ی مورد نیاز: 48

3-5-1- میلکواسکن.. 48

3-5-2- دستگاه SPME.. 49

3-5-3- کروماتوگرافی گاز / طیف سنجی جرمی  (GC/MS) 49

3-5-3-1- اندازه گیری آروما با بهره گرفتن از روش کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی.. 51

٣-6- ارزیابی حسی.. 52

3-7- روش‏های تجزیه وتحلیل آماری.. 53

فصل چهارم. 54

 

نتیجه‌گیری و بحث.. 54

4- نتایج و ارزیابی آزمون‏های پنیر. 55

4-1- تاثیر دما و زمان نگهداری بر میزان استالدئید. 57

4-2- تاثیر دما و زمان نگهداری بر مقدار اتانول. 60

4-3- تاثیر دما و زمان نگهداری بر مقدار دی استیل. 62

4-4- تاثیر دما و زمان نگهداری بر میزان استوئین.. 64

4-5 ارزیابی حسی.. 67

4-6- نتیجه‌گیری كلی.. 69

پیشنهادات: 70

منابع: 71

ضمیمه: 76

Abstract: 83

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                صفحه

 

جدول1-1 طبقه بندی انواع پنیر براساس میزان رطوبت.. 10

جدول1-2 طبقه بندی گروه های پنیر بر اساس روش انعقاد. 11

جدول1-3 میانگین ترکیبات مغذی در تعدادی از انواع پنیر. 14

جدول1-4 سرانه مصرف لبنیات برحسب کیلوگرم درسال. 16

جدول1 -5 مصرف سرانه پنیر در کشورهای مختلف جهان. 17

جدول 1-6 روش های مهم مورد استفاده برای تشدید رسیدن پنیر. 37

جدول 3-1 مشخصات شیر مصرفی.. 46

جدول 3-2 مواد مورد نیاز جهت انجام آزمایش… 49

جدول 3-3- مواد مورد نیاز جهت انجام آزمایش……………………………………………………………………………………………………………… 52

جدول 4-1 نتایج میانگین مربعات تغییرات دما و زمان نگهداری پنیر. 55

 

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                                صفحه

 

شکل1-1 پروتئولیز و تشکیل ترکیبات ناشی از تجزیه کازئین.. 26

شکل1-2 لاکتوز و تجزیه آن. 29

شکل 1-3 فرایند رسیدن پنیر و تولید ترکیبات مختلف… 29

شکل 3-1 دستگاه کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی.. 51

شکل 4-1 کروماتوگرام. 57

شکل 4-2 تغییرات مقدار استالدئید در بین تیمارهای مختلف… 57

شکل 4-3 تغییرات مقدار استالدئید در طی دوره رسیدگی 30 روز. 58

شکل 4-4 تاثیر متقابل تیمار – زمان بر استالدئید در طی دوره رسیدگی 30 روز. 59

شکل 4-5 کروماتوگرام. 60

شکل 4-6 تغییرات مقدار اتانول در طی دوره رسیدگی 30 روز. 60

شکل 4-7 تغییرات مقدار اتانول در بین تیمارهای مختلف… 61

شکل 4-8 تاثیر متقابل تیمار – زمان بر اتانول در طی دوره رسیدگی 30 روز. 61

شکل 4-9 کروماتوگرام. 62

شکل 4-10 تغییرات مقدار دی استیل در بین تیمارهای مختلف… 62

شکل 4-11تغییرات مقدار دی استیل در طی دوره رسیدگی 30 روز. 62

شکل 4-12 تاثیر متقابل تیمار – زمان بر دی استیل در طی دوره رسیدگی 30 روز. 64

شکل 4-13 کروماتوگرام. 65

شکل 4-14 تغییرات مقدار استوئین در بین تیمارهای مختلف… 65

شکل 4-15 تغییرات مقدار استوئین در طی دوره رسیدگی 30 روز. 66

شکل 4-16 تاثیر متقابل تیمار – زمان بر استوئین در طی دوره رسیدگی 30 روز. 66

شکل 4-17 نتایج ارزیابی حسی در بین تیمارهای مختلف… 67

شکل 4-18 نتایج ارزیابی حسی  در طی دوره رسیدگی 30 روز. 68

شکل 4-19 تاثیر متقابل تیمار – زمان بر نتایج ارزیابی حسی  در طی دوره رسیدگی 30 روز. 69

 

 

چكیده:

این مطالعه به منظور تعیین تركیبات آرومای پنیرهای UF ایرانی كه در دماهای متفاوت نگهداری شده بودند انجام شد. تركیبات آرومایی كه اندازه‌گیری شده بودند عبارت بودند از استالدئید، اتانول، دی استیل، و استوئین، این تركیبات در طی روزهای 5، 23 و 30 ام از دوره‌ی رسیدن پنیر UF ایرانی بر اساس روش SPME-Mass Spectrophotometery اندازه‌گیری شدند. ارزیابی حسی همه تیمارها نیز بر اساس روش مقیاس رتبه‌ای انجام شد، مقدار تركیبات آروما بر اساس میلی گرم به ازای كیلوگرم پنیر گزارش شد. تأثیر مقدار استالدئید همه تیمارها معنی‌دار (05/0P<) و مقدار استالدئید تمام تیمارها در طی دوره رسیدن 30 روز، كاهش یافت. در ابتدای دوره رسیدن مقدار استالدئید پنیر نرسیده بیشتر از پنیر رسیده بود و نمونه‌هایی كه در دمای °c20 نگهداری شده بودند مقدار استالدئید بیشتری نسبت به سایر تیمارها داشتند اما مقدار استالدئید نمونه‌هایی كه در دمای °c20 نگهداری شده بودند در طی دوره رسیدن كاهش یافت. مقدار اتانول همه تیمارها در طی دوره رسیدن افزایش یافت و با توجه به مقدار اتانول تأثیر هم تیمار و هم زمان معنی‌دار (05/0P<) گزارش شد. هر چقدر زمان و دمای نگهداری افزایش یافت، غلظت اتانول هر نمونه نیز افزایش می‌یافت.

به موازات اتانول دی استیل نیز در طی دوره رسیدن افزایش یافت و تأثیر تیمار و زمان با توجه به مقدار دی استیل معنی‌دار (05/0P<) بود. مقدار استوئین همه تیمارها نیز در طی دوره رسیدن افزایش یافت و نمونه‌هایی كه در دمای °c20 نگهداری شده بودند مقدار استوئین بیشتری در مقایسه با سایر تیمارها داشتند. تأثیر تیمار و زمان با توجه به مقدار استوئین همه نمونه‌ها معنی‌دار (05/0P<) گزارش شد. ارزیابی حسی نمونه‌ها نشان داد كه تیمارهایی كه در دمای °c10 نگهداری شده بودند در مقایسه با سایر تیمارها دارای ویژگی‌های كیفی بهتری بودند بنابر دلایل ذكر شده فوق نتیجه‌گیری شد كه تیمار نگهداری شده در دمای °c10 بهترین می‌باشد.

كلمات كلیدی:  استالدئید، اتانول، آستوئین، پنیر سفید UF ایرانی

 

 1-1- مقدمه

ساخت پنیر از 8000 سال پیش آغازگردیده و امروزه بیش از 1000 نوع پنیر در سراسر جهان وجود دارد. دلیل اصلی تولید پنیر در روزگاران قدیم، دستیابی به محصولی با قابلیت نگهداری بهتر نسبت به شیر بوده است. در آن زمان ایجاد خصوصیات ارگانولپتیک جدید، در درجه دوم اهمیت قرار داشته است، گرچه طعم، آروما و بافت به عنوان مثال در قرن چهارم یا در دوران رومی به اندازه كافی شناخته شده بود (مرتضوی، 1381).

اهمیت قابلیت نگهداری طولانی پنیرها با ایجاد صنعت پیشرفته شیر كاهش یافت، زیرا فرایندهایی چون خشك و استریل نمودن شیر در مقایسه با تولید پنیر از نظر افزایش زمان ماندگاری بسیار موثرترند؛ اما در كنار آن، خصوصیات ارگانولپتیک اهمیت بیشتری یافته و در حقیقت ، این ویژگیهاست كه سبب افزایش تقاضای مصرف كنندگان امروزی است.

درك حسی یک فرایند پیچیده است كه به وسیله فاكتورهای زیادی مثل تركیبات طعمی، بافت و ظاهر تحت تاثیر واقع  می شود. خواص ارگانولپتیكی ویژه‌ای از نظر بافت و آروما در پنیر در دوره رسیدگی به وجود می آیند كه با خواص ذاتی شیر كاملاً متفاوت است. در این دوره كه شاید هفته‌ها، ماه ها، یا حتی سالها به طول می انجامد میكروارگانیسم‌ها نقش مهمی را در ایجاد و گسترش خصوصیات مذكور ایفا می كنند.

توسعه طعم در محصولات تخمیری لبنی به ویژه پنیرها، از یكسری فرایندهای بیوشیمیایی نتیجه می‏شود. در مورد رسیدن پنیر، تشكیل طعم فرایند نسبتاً آرامی است كه شامل تبدیلات فیزیكی و شیمیایی تركیبات پنیر است كه كشتهای استارتری آنزیمهای لازم برای این تبدیلات را تامین می كنند. 3 راه اصلی كه می تواند توضیح داده شود: تبدیلات لاكتوز، چربی و كازئین‌ها است. كشتهای استارتری كه در این تخمیرها استفاده می شوند، منبع عمده آنزیمهایی هستند كه این راه‌ها را ایجاد می‏كنند.

صنایع جدید پنیر سازی به دنبال تولید پنیرهایی با قابلیت ماندگاری بالا نیست، بلكه خواهان محصولی است كه ضمن دارا بودن خواص ارگانولپتیكی مطلوب، در سریعترین زمان ممكن به فروش برسد. در نتیجه بررسی هرچه بیشتر منابع ایجاد كننده خواص ارگانولپتیكی و مسیرهای تولید بافت و طعم مطلوب و نامطلوب جهت ایجاد محصول مناسب الزامی است (Attaie et Al., 2005).

 

2-1- کاربرد پوشش های آلی با خواص مادون قرمز. 7
2-2- مثال­هایی از پوشش ­هایی با خواص بازتاب مادون قرمز. 8
2-2-1- پوشش ­هایی با بازتاب در مادون قرمز حرارتی.. 8
2-2-2- پوشش ­های جمع کننده گرمای خورشیدی.. 8
2-2-3- پوشش ­هایی که با اشعه مادون قرمز پخت می شوند. 9
2-3- استتار. 9
2-3-1- هدف از استتار. 10
2-3-2- استتار مادون قرمز(IR) 10
2-4- تشعشعات مادون قرمز. 11
2-4-1- قاعده کلی تفرق تابش نور. 11
2-5- گستره امواج الکترومغناطیسی.. 12
2-6- ناحیه مادون قرمز. 12
2-7- وسایل دیده بانی و آشکارسازها 13
2-8- خصوصیات انعکاسی از محیط­های مختلف… 15
2-9- پوشش های استتاری.. 18
2-9-1- پوشش ­هایی برای نواحی بیشه و جنگلی.. 18
2-9-2- پوشش ­هایی برای نواحی بیابانی.. 23
2-9-3- پوشش ­هایی برای محیط­های اقیانوسی.. 23
2-10- خواص مواد اولیه با کارآیی مادون قرمز نزدیک… 27
2-10-1- انتخاب پیگمنت با خواص مادون قرمز نزدیک… 27
2-10-2- رنگدانه­ های آلی.. 31
2-10-3- نانو ذرات.. 32
2-10-3-1- دی اکسید تیتانیوم. 32
2-10-3-2- نانو ذرات کربن بلک… 32
2-10-4- خواص طیفی از رزین­ها 33
2-10-4-1- رزین پلی یورتان.. 35
2-10-5- حلال­ها و دیگر مواد تشکیل دهنده. 36
2-11- فرمول نویسی رنگ… 38
2-12- آلومینیوم. 40
2-13- آماده سازی سطوح.. 41
2-13-1- مناسب سازی پیش از اِعمال.. 42
2-13-2- تمیزکاری اولیه. 43
2-13-3- حذف اکسیدها به روش­های امکان پذیر. 43
2-14- آندایزینگ… 46
2-14-1- مفاهیم و کاربردها 46
2-14-2- روش­های آندایزینگ… 47
فصل  سوم. 51
مواد و تجهیزات.. 51
3-1- مواد مصرفی و تجهیزات.. 52
3-2 مواد مصرفی.. 52
3-2-1- رنگدانه­ های آلی.. 52
3-2-2- نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم. 54
3-2-3- نانو ذرات کربن بلک… 54
3-2-4- رزین.. 55
3-2-5- حلال­ها 55
3-2-6- اسید سولفوریک… 55
3-2-7- آلیاژ آلومینیوم5052. 55
3-3 تجهیزات.. 56
3-3-1- میکسر برقی.. 56
3-3-2- دستگاه پولیشر. 56
3-3-3- فیلم کِش…. 56
3-3-4- کوره حرارتی.. 57
3-4 آزمون­ها 57
3-4-1- میکروسکوپ نوری.. 57
3-4-2- میکروسکوپ الکترونی روبشی.. 57
3-4-3- دستگاه اسپکتروفتومتر. 58
3-4-4- دستگاه اسپکتروفتومتر انعکاسی در ناحیه مادون قرمز نزدیک… 58
3-4-5- دستگاه تست چسبندگی.. 58
3-4-6- دستگاه تست سایشی.. 58
فصل چهارم. 59
نتایج و بحث… 59
4-1- ساخت پوشش…. 60
4-2 آماده ­سازی.. 64
4-3 پوشش دادن.. 65
4-4- فرمولاسیون پوشش…. 65
4-5- تصاویر میکروسکوپ نوری.. 67
4-6 تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی.. 70
4-7 انعکاس پوشش­ها در ناحیه مادون قرمز نزدیک… 74
4-8- مقاومت سایشی پوشش­ها 78
4-9- چسبندگی پوشش­ها 80
فصل  پنجم.. 83
نتیجه گیری  و پیشنهادات.. 83
5-1- نتیجه ­گیری.. 84
5-2- پیشنهادات برای کارهای آتی.. 85
مراجع.. 86
پیوست… 92
 
فهرست اشكال
عنوان                                                                                                                                        صفحه
شکل 2-1 : گستره ی امواج الکترومغناطیسی   12
شکل 2-2 : منحنی استاندارد انعکاسی برگ درختان   16
نمودار 2-3 :  نمودار انعکاسی برخی محیط­های طبیعی   17
نمودار 2-4 : نمودار رنگی استتار سبز جنگلی آمریکا 21
شکل 2-5 : محدوده انعکاس مادون قرمز در ایالت متحده امریکا 22
شکل 2- 6 : طیف انعکاس دهنده گرمای خورشیدی   27
شکل2-7 : مراحل آندایزینگ    48
شکل 3- 1 : ساختار پیگمنت Cibanone Yellow g. 53
شکل 3- 2 : ساختار پیگمنت Cibanone Blue gf. 53
شکل 3- 3 : ساختار پیگمنت Cibanone Olive s. 54

 

شکل 4-1 : ترکیب رنگ­ها 66
شکل 4-2 : تصویر تعیین ضخامت با میکروسکوپ نوری(پوشش پایه) 67
شکل 4-3  : تصویر بررسی پوشش به­وسیله میکروسکوپ نوری(پوشش پایه) 68
شکل 4-4  : تصویر نحوه دیسپرس شدن پیگمنت­ها با میکروسکوپ نوری (پوشش پایه) 68
شکل 4-5  : تصویر پوشش اِعمال شده با ضخامت کم به­وسیله میکروسکوپ نوری(پوشش پایه) 69
شکل 4-6  : تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی با بزرگنمایی 500 برابر از پوشش 1  70
شکل 4-7 : تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی با بزرگنمایی 20000 برابر از پوشش 1  71
شکل 4-8 : تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی با بزرگنمایی 10000 برابر از پوشش 4  71
شکل 4-9 : تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی با بزرگنمایی 20000 برابر از پوشش 4  71
شکل 4-10: نمودار آنالیز پوشش 1 توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی   72
شکل 4-11: نمودار آنالیز پوشش 4 توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی   72
شکل 4- 12: توزیع نانوذرات دی اکسید تیتانیوم در محمل   73
شکل 4- 13: توزیع نانوذرات کربن بلک در محمل   73
شکل 4-14 : مقدار انعکاس پوشش پایه  74
شکل 4-15 : مقدار انعکاس پوشش 1  75
شکل 4-16 : مقدار انعکاس پوشش 2  75
شکل 4-17 : مقدار انعکاس پوشش 3  75
شکل 4- 18: مقدار انعکاس پوشش 4  76
شکل 4-19 : مقدار انعکاس پوشش 5  76
شکل 4-20 : مقدار انعکاس پوشش 6  76
شکل 4- 21 : طیف انعکاسی انواع برگ سبز  77
شکل 4-22 : نمودار کاهش وزن بر حسب مقدار نانو دی اکسید تیتانیوم  79
شکل 4- 23 : نمودار کاهش وزن بر حسب مقدار نانو کربن بلک    79
شکل 7- 2 : نمودار XRD دی اکسید تیتانیوم  99
 
 فهرست جداول
عنوان                                                                                                                                        صفحه
جدول 2-1 : فرمولاسیون پوشش مینای زیتونی   22
جدول 2-2 : فرمولاسیون پوشش دریایی استرالیایی   25
جدول 2-3 : فرمولاسیون پوشش دریایی امریکایی   26
جدول 3- 1 : مشخصات پیگمنت­های مصرفی   52
جدول 3- 2 : مشخصات نانو دی اکسید تیتانیوم  54
جدول 3-3  : مشخصات نانو ذرات کربن بلک    55
جدول 3-4  : ترکیب شیمیایی آلیاژ آلومینیوم 5052  56
جدول 4-1 : مقادیر مختلف رنگدانه­ها به منظور رسیدن به فام استاندارد  60
جدول 4-2 : مؤلفه­ های رنگی نمونه­های پوشش با مقادیر مختلف رنگدانه­ها و اختلاف رنگ آن­ها با نمونه استاندارد سبز جنگلی.. 62
جدول 4- 3 : فرمولاسیون پوشش ساخته شده  63
جدول 4-4 : مقادیر رنگدانه­ها و نانوذرات (گرم) 64
جدول 4-5 : نتیجه آزمون چسبندگی پوشش­ها 80
جدول7- 1 : مقدار انعکاس پوشش پایه در ناحیه مادون قرمز نزدیک    92
جدول7- 2: مقدار انعکاس پوشش1در ناحیه مادون قرمز نزدیک    93
جدول7-3 : مقدار انعکاس پوشش2در ناحیه مادون قرمز نزدیک    94
جدول7 -4  : مقدار انعکاس پوشش3در ناحیه مادون قرمز نزدیک    95
جدول7-5 : مقدار انعکاس پوشش4در ناحیه مادون قرمز نزدیک    96
جدول7-6: مقدار انعکاس پوشش5در ناحیه مادون قرمز نزدیک    97
جدول7-7 : مقدار انعکاس پوشش6در ناحیه مادون قرمز نزدیک    98
 
 

چكیده

 
استتار هم در ناحیه مریی و هم در ناحیه مادون قرمز موضوعات قابل توجهی در اهداف و مقاصد نظامی می باشد. به منظور ایجاد استتار در ناحیه مادون قرمز نزدیک، بایستی طیف انعکاسی اجزای طبیعت و هدف را هماهنگ نمود. بنابراین طیف انعکاسی پوشش های استتاری در ناحیه مادون قرمز نزدیک تهیه شده، بسیار مهم می باشد. برای رسیدن به این هدف از رنگدانه­ های آلی استفاده شده است. همچنین از درصدهای مختلف نانو دی اکسید تیتانیوم و نانو کربن بلک در فرمولاسیون پوشش به منظور بررسی تأثیر آن­ها بر خواص پوشش ­های استتاری از جمله انعکاس طیفی، میزان چسبندگی و مقاومت سایش در ناحیه مادون قرمز نزدیک استفاده گردید. حداقل ضخامت پوشش اِعمال شده برای رسیدن به انعکاس مناسب 225میکرون می­باشد.
نتایج انعکاسی نمونه­ها نشان داد که افزودن نانوذرات دی اکسید تیتانیوم و کربن بلک به فرمولاسیون پوشش­ها باعث کاهش انعکاس می­ شود. بررسی میزان مقاومت به سایش پوشش­ها نشان داد که با افزودن نانوذرات دی اکسید تیتانیوم و کربن بلک باعث افزایش مقاومت سایشی پوشش­ها می­ شود و تأثیری در میزان چسبندگی پوشش­ها ندارند.
 
کلمات کلیدی : استتار، مادون قرمز نزدیک، نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم، نانو ذرات کربن بلک
 

 

 

فصل اول

 

مقدمه

  

1-1- پیشگفتار

            گونه­ های شگفت­انگیزی از پنهان سازی در بین جانوران از گذشته تاکنون شناخته شده و آنچه امروزه به عنوان استتار[1] مطرح است الهام گرفته از طبیعت می­باشد. استتار از اصول و عوامل پدافند غیرعامل می­باشد و از مهمترین حیله­های جنگی است که برای فریب دشمن به­کار می­رود. استتار یکی از روش­های محافظت در برابر عوامل خارجی می­باشد. پایه­ اولیه آن بر روی این واقعیت استوار است که اگر دشمن نتواند هدف را کشف کند، هدف به­ طور مؤثری محافظت می­ شود و تلفات کاهش پیدا می­ کند[1].
در مقاصد نظامی، استتار به منظور تغییر شکل دادن نیروها و تجهیزات در مقابل شناسایی دشمن استفاده می­ شود. تا زمانی که نیروها و تجهیزات آن­ها پیشرفته تر می­ شود، استتار برای زنده ماندن و محافظت در برابر تجهیزات اهمیت بیشتری پیدا می کند. از نقطه نظر نظامی، تلاش­ها و تحقیقات پیوسته­ای برای یافتن روش­هایی به منظور فریب دادن مشاهده کننده وجود دارد. رنگ­های یافت شده در اغلب الگوهای استتار نظامی: سبز، زیتونی، خاکی، قهوه­ای و مشکی می­باشد. برای استتار هماهنگی با محیط اطراف، کاهش تضادها و از بین بردن خطوط برجسته­ی تصویر از طریق یک الگوی کارآمد ضروری است. نور خورشید شامل 5% اشعه­ی ماورای بنفش، 46% تابش مرئی و حدود49% تابش مادون قرمز نزدیک (NIR) می­باشد
(طول موج 700 تا 1200 نانومتر). با پیدایش تجهیزات شناسایی در NIR، مانند دوربین­های دید در شب و فتو گرافی NIR، ضروری است که انعکاس IR پوشش­ها در محدوده­ 700-1200نانومتر در نظر گرفته شود. بنابراین ضروری است که برای استتار، رنگدانه­ هایی که دارای انعکاس مادون قرمز مشابه با اجزای طبیعت هستند و طیف انعکاسی محیط را با طیف انعکاسی شی همسان می کنند، به کار روند[57].
معمولاً سه محیط برفی، جنگلی و بیابانی را می­توان مهم­ترین زمینه ­های استتار برای پنهان­سازی نیروها و تجهیزات نظامی عنوان کرد. در محیط برفی، انعکاس برف در طول موج­های ماورابنفش حـــــدود 98-80% می­باشد و اجسام برای استتار در این مناطق، باید بتوانند انعکاسی نزدیک با زمینه برفی محیط داشته باشند[1].
در محیط جنگلی، هریک از عناصر جنگل دارای خصوصیات انتشار مادون قرمز متفاوتی هستند که به ساختار شیمیایی آن­ها وابسته می­باشد. به عنوان مثال برگ­های درختان که جزء اصلی در محیط جنگلی به حساب می­آیند، دارای بازتاب نسبتاً کم در ناحیه مرئی و بازتاب نسبتاً زیاد در محدوده مادون قرمز نزدیک
می­باشند. عنصر اصلی که در ساختار گیاهان نقش اساسی ایفا می­ کند کلروفیل (سبزینه) می­باشد[1].
شن و ماسه­های بیابان که جزء اصلی محیط­های بیابانی را تشکیل می­­دهند، دارای بازتاب نسبتاً زیاد در ناحیه مرئی و مادون قرمز نزدیک می­باشند[1]. برای نگارش پایان ­نامه نیز از الگوی زیر استفاده گردیده است :
در فصل دوم به بر مقالات گذشته در خصوص استتار در ناحیه مادون قرمز نزدیک پرداخته شده است؛ که ابتدا کاربردهایی از پوشش ­های آلی با خواص مادون قرمز نام برده شده است و سپس به بحث استتار در ناحیه مادون قرمز نزدیک، که یکی از کاربردهای پوشش آلی با خواص مادون قرمز است؛ به طوری که مبحث اصلی این پروژه می­باشد پرداخته شده است. در ادامه مباحث فصل دوم، مواد اولیه ساخت پوشش از جمله رنگدانه[2]، رزین و حلال­هایی که می­توانند در پوشش ­های آلی با خواص مادون قرمز نزدیک به­کار برده شوند مورد بحث قرار گرفته­اند.
در فصل سوم به بررسی تجهیزات و آزمون­های انجام گرفته شده و همچنین فرمولاسیون پوشش ساخته شده، نحوه­ ساخت پوشش و اِعمال پوشش بر روی زیرآیند آلیاژ آلومینیوم 5052، پرداخته شده است.
در فصل چهارم نتایج حاصل از این تحقیق عرضه و مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است؛ نتایج
آزمون­ انعکاس در ناحیه مادون قرمز نزدیک، آزمون سایشی، آزمون چسبندگی پوشش، و عکس­های استخراج شده به­وسیله دستگاه­های میکروسکوپ نوری و الکترونی روبشی به تفکیک آورده و مورد بحث واقع شده است.
در نهایت در فصل پنجم، از آزمون­های انجام گرفته شده در پروژه، نتیجه ­گیری شده و تأثیر حضور نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و کربن بلک بر روی خواص پوشش ­های استتاری در ناحیه مادون قرمز نزدیک بدست آورده شده است.
در بخش­های پایانی نیز پیشنهادات برای کارهای آتی و مراجع آورده شده است.

چکیده. 1

فصل اول: مقدمه  2

1-1     تعریف مسئله. 2

1-2     اهمیت و ضرورت انجام کار. 3

1-3     روند ارائه مطالب… 4

فصل دوم: اهمیت پیش‌بینی قابلیت اعتماد  5

2-1     معرفی قابلیت اعتماد و پیش‌بینی آن.. 5

2-2     مفاهیم، تعاریف و مدل‌های ریاضی در بحث قابلیت اعتماد. 6

2-3     روند موجود در صنایع مختلف…. 9

2-4     مراحل ایجاد یک محصول.. 10

2-5     فرایند خدمات پس از فروش…. 12

2-6     نیاز به سیستم با بازخورد سریع. 13

2-7     انواع خرابی‌های محصول.. 13

2-8     جمع آوری داده‌ها 15

2-8-1      داده کامل.. 16

2-8-2      داده سانسور شده 17

2-9     آزمایش تشدیدی طول عمر. 19

فصل سوم: روش‌های پیش‌بینی قابلیت اعتماد  22

3-1     تقسیم‌بندی مدل‌های موجود در بحث قابلیت اعتماد. 22

3-2     مدل‌های موجود برای پیش‌بینی قابلیت اعتماد. 23

3-3     مدل بیز برای پیش‌بینی قابلیت اعتماد سیستم‌ها 27

3-4     دلایل استفاده از بیز. 28

3-4-1      داده‌های کم و پراکنده 28

3-4-2      استفاده از نظرات خبره 28

3-5     مزایا و معایب استفاده از روش بیز. 29

3-6     مطالعات انجام شده در زمینه‌ی پیش‌بینی قابلیت اعتماد. 29

فصل چهارم: برآورد بیز قابلیت اعتماد بر اساس توزیع وایبال با توزیع‌های پیشین متفاوت برای پارامتر مقیاس    32

4-1     قضیه و مدل بیز. 32

4-2     استفاده از نظریه بیز در برآورد پارامترهای توزیع خرابی.. 33

4-2-1      اطلاعات ورودی به مدل. 34

4-2-2      اطلاعات خروجی از مدل. 34

4-3     مدل وایبال.. 34

4-4     بررسی مسئله و ارائه مدل.. 35

4-4-1      توزیع گاما 36

4-4-2      توزیع گامای معکوس… 38

4-4-3      توزیع نرمال قطع شده 39

4-5     بررسی رفتار پارامتر مقیاس و تابع قابلیت اعتماد با توجه به توزیع‌های پیشین مختلف…. 39

4-6     بررسی حالتی که پارامتر β مقادیر مختلفی دارد. 44

4-7     مثال عددی.. 46

4-7-1      تخمین پارامترهای توزیع پیشین α.. 47

4-7-2      برآورد پارامتر α توزیع وایبال به روش بیز. 48

4-7-3      نتایج بدست آمده 49

4-8     بررسی جنبه‌های کاربردی مدل ارائه شده. 50

4-8-1      مثال کاربردی از دیدگاه تولیدکننده 51

4-8-2      مثال کاربردی از دیدگاه مصرف‌کننده 53

فصل پنجم: پیش‌بینی درصد افزایش قابلیت اعتماد بر اساس درصد افزایش پارامتر مقیاس در توزیع وایبال   56

5-1     برآورد قابلیت اعتماد بر اساس توزیع پیشین گسسته. 56

5-2     مثال عددی.. 57

5-3     تاثیر درصد افزایش مقدار قابلیت اعتماد در پارامتر α.. 58

فصل ششم: نتیجه‌گیری    60

6-1     اهمیت مدل ارائه شده. 60

6-2     بررسی نتایج بدست آمده. 61

6-3     پیشنهاداتی برای ادامه‌ی تحقیق.. 62

 

پیوست I : انواع توزیع‌های آماری.. 63

پ-1- توزیع نمایی.. 63

پ-2- توزیع گاما 64

پ-3- توزیع گامای معکوس… 65

پ-4- توزیع نرمال قطع شده 66

پیوست II : برآوردگر بیز. 68

پیوست III : توابع بسل و گاما 70

پ-1- تابع بسل.. 70

پ-2- تابع گاما 71

پیوست IV : برآورد حداکثر درستنمایی پارامترهای توزیع وایبال.. 74

مراجع  7  

  

چکیده

در این پایان‌نامه به ارائه مدلی برای پیش‌بینی قابلیت اعتماد محصولات تعمیرناپذیر بعد از معرفی آن به بازار می‌پردازیم. فرض بر این است که نرخ خرابی‌های محصول از توزیع وایبال پیروی می‌کند. همچنین فرض می‌کنیم پارامتر شکل این توزیع مقدار ثابت و از قبل معینی دارد و پارامتر مقیاس آن به صورت متغیر تصادفی است که برای برآورد آن از نظریه بیز استفاده می‌کنیم. در واقع از بیز  برای ادغام اطلاعات گذشته مربوط به خرابی‌های محصولات قبل و اطلاعات اندک و پراکنده‌ای که برای محصول جدید در اختیار است، بهره می‌گیریم. در این پایان نامه به بررسی انواع توزیع‌های پیشین از جمله توزیع پیشین گاما، نمایی، گامای معکوس و نرمال قطع شده برای پارامتر α می‌پردازیم. مدل مطرح شده نتایج دقیق‌تر و منطقی‌تری نسبت به مدل‌های کلاسیک موجود برای پیش‌بینی قابلیت اعتماد ارائه می‌دهد چراکه هم از اطلاعات گذشته و هم از داده‌های فعلی خرابی محصول جدید در برآورد پارامترهای آن بهره می‌گیرد. در بحث برآورد پارامتر هرچه از اطلاعات بیشتری برای این تخمین استفاده کنیم نتایج بدست آمده دارای اعتبار بیشتری است. همچنین این مدل از جنبه‌ی مدیریتی نیز دارای اهمیت  بسیاری است چراکه برای دستیابی به نتایج منطقی و قابل فهم از نظرات خبره نیز در مدل بهره گرفتیم. در واقع اهمیت استفاده از آمار بیز در مباحث قابلیت اعتماد از دو جنبه است. اول آن‌که مشکل  کمبود داده‌ها را برطرف می‌کند و دوم اینکه می‌توان از نظر خبره در برآورد پارامترها استفاده کرد. و در نهایت مدل ارائه شده در صنعت به راحتی با جمع‌ آوری اطلاعات مربوطه  قابل کاربرد بوده و می‌توان مدل پیشنهادی را به سادگی مورد استفاده قرار داد.

 

کلمات کلیدی: 1- پیش‌بینی قابلیت اعتماد  2- نظریه بیز  3- توزیع وایبال  4- اطلاعات پیشین

 

1-    فصل اول

فصل اول: مقدمه

امروزه پیشرفت سریع صنایع امری ضروری است. در کنار این پیشرفت نیاز مصرف کنندگان به کالاهایی با قابلیت اعتماد بالا، صنعت را به سمت تولید کالای با کیفیت ترغیب می‌کند. در این میان پیش‌بینی قابلیت اعتماد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مدیران صنایع برای تعیین ضمانت محصولات خود و همچنین برآورد هزینه‌ها نیازمند این پیش‌بینی هستند. بنابراین با توجه به آن‌چه بیان شد، دقت این امر دارای اهمیت زیادی است. هرچه مدل ارائه شده برای پیش‌بینی قابلیت اعتماد دقیق‌تر باشد، دارای اعتبار بیشتری است. در این فصل به بیان اهمیت موضوع پیش‌بینی قابلیت اعتماد و ضرورت مطالعه آن می‌پردازیم.

1-1   تعریف مسئله

روند فعلی موجود در صنایع مختلف، به طوری که در فصل 2 به آن اشاره می‌شود، این نکته را اذعان می‌دارد که برقراری سیستمی با قابلیت ارجاع سریع میزان خرابی‌های محصول و یا برآورد قابلیت اعتماد آن، از ضروریات هر صنعت است. مدل‌های موجود برای پیش‌بینی قابلیت اعتماد محصول جدید دارای محدودیت‌هایی هستند که باعث ارائه نتایج نادرست می‌شوند و این امر ناشی از کمبود اطلاعات و داده‌های خرابی است.

سوالی که در این پایان‌نامه به دنبال جواب آن هستیم به صورت زیر بیان می‌شود

« چگونه می‌توان قابلیت اعتماد یک محصول جدید را، بر اساس داده‌های محدودی که در اختیار است، به درستی پیش‌بینی کرد؟ »

تحقیقات گسترده‌ای برای پاسخگویی به این سوال صورت گرفته است که در فصول آینده به آن می‌پردازیم. روش‌های مختلفی برای پیش‌بینی قابلیت اعتماد ارائه شده است که از این جمله می‌توان به نظریه بیز اشاره کرد و می‌تواند راه‌گشای مشکل اندک بودن تعداد داده‌ها باشد. لذا در این تحقیق استفاده از آمار بیز برای پیش‌بینی قابلیت اعتماد محصول پیشنهاد می‌شود. بنابراین هدف از این پایان نامه را می‌توان به شرح زیر مطرح نمود.

« ارائه مدلی برای پیش‌بینی قابلیت اعتماد در مراحل اولیه معرفی محصول جدید و استفاده از نظریه بیز برای برطرف کردن مشکل کمبود داده‌ها »

زمانی‌که می‌خواهیم قابلیت اعتماد یک محصول، خصوصاً محصولاتی با حجم بالای فروش ( و یا به عبارتی محصولات پر مصرف) را پیش‌بینی کنیم،  زمان تا اولین خرابی مد نظر قرار می‌گیرد. بنابراین چنین محصولاتی برای پیش‌بینی قابلیت اعتماد جز محصولات تعمیرناپذیر محسوب می‌شوند. در عمل این فرض دور از واقعیت نیست، چراکه این محصولات به ندرت بیش از یک بار تحت تعمیر قرار می گیرند. پس به طور خلاصه این تحقیق بر محصولات تعمیرناپذیر و اولین زمان تا خرابی آن‌ ها متمرکز است.

 

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود اس

1-1- مقدمه. 3

1-2- تاریخچه. 3

1-3- بیان موضوع. 6

1-4- اهمیت و ضرورت تحقیق. 7

1-5- اهداف تحقیق. 7

1-6- سؤالات تحقیق. 8

1-7- روش تحقیق. 8

1-8- نوآوری و جنبه جدید بودن تحقیق. 9

1-9- تعریف متغیرهای تحقیق. 9

فصل دوم: بر ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه. 11

بر ادبیات تحقیق. 11

2-3- دانش نگهداری و تعمیرات (نت) 13

2-3-1 دوره نخست وBM.. 13

2-3-2 دوره دوم و TPM.. 13

2-3-3 دوره سوم و RCM 15

2-3-3-1 دست‌آوردهای جدید نت در این دوره 15

2-4- توقعات رو به رشد مربوط به نگهداری و تعمیرات.. 16

2-4-1 نگهداری و تعمیرات اضطراری یا (EM) 17

2-4-2 نگهداری و تعمیرات اصلاحی یا (CM) 17

بر تحقیقات انجام شده 17

2-6- لزوم ایجاد سیستم طبقه بندی و کدینگ کالا. 22

2-6-1 مهمترین فوائد سیستم کدگذاری.. 22

2-6-2 تعیین کد پیشنهادی مناسب برای تجهیزات و ماشین آلات اصلی شرکت.. 22

2-7- فناوری شبكه عصبی.. 24

2-7-1 حوزه های كاربردی شبكه های عصبی.. 26

2-8- فناوری الگوریتم ژنتیك… 26

2-9- مروری بر كاربردهای تجاری.. 27

2-9-1 بازاریابی.. 27

2-9-2 بانكداری و حوزه های مالی.. 29

2-9-3 پیش بینی.. 30

2-9-4 سایر حوزه های تجاری.. 30

2-10- مزایای استفاده از فناوری های هوش مصنوعی.. 30

2-11- نتیجه گیری.. 31

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

3-1- مقدمه. 33

3-2- مدل مسئله. 34

3-3- فرایند حل. 34

3-3-1 نحوه نظارت بر روی پارامترهای موثر بر روی سیستم. 34

3-3-2 پارامترهای موثر بر روی سیستم مورد شبیه سازی.. 35

3-3-3 عملیات فازی.. 36

3-3-4 ایجاد اعداد فازی.. 37

3-3-5 مفاهیم اساسی از فازی کردن. 37

3-3-6 مقایسه اعداد فازی.. 38

3-3-7 ایجاد ماتریس زمانی.. 42

 

3-3-8 پیاده سازی الگوریتم ژنتیک… 43

3-4- تعیین اعتبار. 44

3-5- نتیجه گیری.. 49

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه. 51

4-3- تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده 62

4-4- نتیجه گیری.. 64

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه. 66

5-2- نتیجه گیری.. 66

منابع و مآخذ. 70

فهرست منابع انگلیسی.. 70

پیوست ها 72

 

 چکیده

در این تحقیق سعی شده تا سیستم تعمیرات و نگهداری به منظور پیش بینی خرابی­های ماشین شبیه­سازی شود. در ابتدا مثالی از روش­های سنتی شبیه­سازی ارائه می شود. سپس سعی در پیاده سازی یک روش شبیه سازی خواهیم داشت، که این مهم با بررسی عوامل موثر بر روی سیستم شبیه سازی  و دادن وزن به هر کدام از پارامترها به منظور مشخص نمودن اهمیت نقش آنها در سیستم صورت می پذیرد. سپس  با قرار دادن حس­گرهایی بر روی پارامترهای سیستم مورد شبیه سازی، اطلاعاتی را از بخش­های مختلف دستگاه دریافت کرده و بعد از آن سعی می شود تا از طریق عملیات فازی سازی، نقش پارامترها را بر روی یکدیگر بررسی شود. با بررسی اعتبار سیستم، در صورت لزوم دست به تغییرات لازم، با بهره گرفتن از الگوریتم ژنتیک بر روی پارامترها زده تا جایی که عملیات شبیه­سازی ­نزدیک به واقعیت پیاده­سازی شود. در این روش از شبیه­سازی، سیستم کاملا درگیر با محیط و شرایط وارد بر آن است و این عامل باعث می شود که کار شبیه سازی بیشتر به واقیت نزدیک شود، تا روش­هایی نظیر روش های آماری که از شرایط محیطی سیستم تا حدودی چشم پوشی می کنند. با توجه به حسگرهایی که در سیستم شبیه سازی قرار داده شده، کار شبیه سازی واقعی تر جلوه خواهد کرد و می تواند خود را با تغییرات پیش بینی نشده وفق دهد. و در ضمن باید به این نکته نیز توجه داشت که پارامترها تحت شرایط مختلف بر روی هم اثر دارند، که با عملیات     فازی­سازی سعی شده شبیه سازی معتبری صورت گیرد. سیستم شبیه­سازی طراحی شده این امکان را فراهم می کند که با بررسی شرایط مختلف و به منظور بهبود نتایج بتوان در مقادیر بعضی از پارامترها و یا  وزن آن ها تغییراتی ایجاد نمود.

کلمات کلیدی: شبیه سازی، خطوط مونتاژ، تبادل اطلاعات، فازی سازی، ماتریس زمانی، عملکرد سیستم

 

 

-1- مقدمه

روش طراحی آزمایش­ها کاربرد وسیعی در زمینه ­های مختلف پیدا کرده است. در حقیقت، آزمایش را       می توان به عنوان بخشی از فرایند علمی و یکی از روش­های یادگیری در مورد چگونگی عملکرد فرایندها یا سیستم در نظر گرفت. در دنیای مهندسی طراحی آزمایش­ها ابزاری مهم جهت بهبود عملکرد یک فرایند تولید محسوب می­ شود. طراحی آزمایش­ها به فرایند انجام آزمایش با هدف جمع آوری داده مناسب و تحلیل آنها از روش­های آماری جهت کسب نتایج معتبر اشاره دارد (Mendes et al 2005, 413-431).

با توجه به پیشرفت­های تکنولوژی و پیچیدگی سازمان­ها و سیستم­ها انسان ناگزیر است برای حل مسایل و مشکلات مختلف تصمیم ­گیری و کنترل بسیار حساس و دشواری داشته باشد. با توجه به اینکه تصمیم ­گیری یک امر ضروری و حیاتی برای مدیران می باشد، مدیران به سمت فرایندها و یا ابزاری می­روند که بتواند در این تصمیم­ گیری­ ها کمترین ریسک و هزینه را داشته باشند. یکی از این فرایندها تکنیک شبیه­سازی است که مدیران می­توانند با بهره گرفتن از این تکنیک عملکرد خود را تحلیل و فرایند تصمیم گیری را پیش بینی، مقایسه و بهینه­سازی کنند (Aoyama and Nomoto 1999, 9).  شبیه­سازی یکی‌ از روش­هایی است‌ که‌ برای‌ شناخت ‌وضع‌ موجود و بهبود عملکرد سیستم­ها به وجود آمده‌ و یکی‌ از پرقدرترین‌ و مفیدترین‌ ابزارهای‌ تحلیل‌ عملکرد فرایندهای‌ پیچیده سیستم­ها است.‌

 

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود اس

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                       صفحه

1

1-1- مقدمه. 2

1-2- مسأله اول.. 5

1-3- مسأله دوم. 6

1-4- ضرورت تحقیق.. 8

1-5- اهداف تحقیق.. 9

1-6- محدودیت­های تحقیق.. 9

بر ادبیات موضوع) 10

2-1- مقدمه. 11

2-2- کاربرد تئوری مجموعه­های فازی در زنجیره تأمین.. 11

2-3- استفاده از استراتژی­ های فرابارانداز و ارسال مستقیم در زنجیره تأمین.. 15

2-4- یكپارچه كردن  مسیریابی و زمانبندی وسایل نقلیه و استراتژی فرابارانداز 19

2-5-جمع بندی: خلاء در تحقیقات پیشین.. 21

23

3-1- مقدمه. 24

3-2- تئوری مجموعه­های فازی.. 24

3-4- تعریف مسأله اول.. 26

3-4-1- مفروضات مسأله اول.. 27

3-4-2- مدل ریاضی مساله اول.. 28

3-5- رویكرد حل مسأله اول.. 34

3-5-1- پرداختن به محدودیت­های فازی.. 34

3-5-2- پرداختن به توابع هدف.. 40

3-6- ضرورت یكپارچه كردن مسیریابی و زمانبندی وسایل نقلیه و استراتژی فرابارانداز 42

3-7- تعریف مسأله دوم. 43

3-7-1- مفروضات مسأله دوم. 45

3-7-2- مدل ریاضی مسأله دوم. 46

3-8- رویكرد حل مسأله دوم. 53

3-8-1- نحوه نمایش جواب و تولید جمعیت اولیه. 54

3-8-2- ارزیابی میزان برازندگی كروموزوم­ها 58

3-8-3- عملگر انتخاب.. 60

3-7-4- عملگر همگذری.. 61

3-7-5- عملگر جهش…. 62

3-7-6- نحوه اصلاح كروموزوم­های نامعتبر. 63

3-7-7- روش جستجوی محلی.. 65

66

4-1- نتایج محاسباتی مسأله اول.. 67

4-2- نتایج محاسباتی مسأله دوم. 72

4-2-1- تولید مسائل نمونه و تنظیم پارامترهای الگوریتم. 73

4-2-2- تحلیل نتایج.. 75

82

4-1- جمع بندی.. 83

5-2- تحقیقات آتی.. 85

.. 86

 

 

 

فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                                                                       صفحه

مطالعات صورت گرفته در ارتباط با بهره گرفتن از تئوری مجموعه­های فازی در برنامه ­ریزی زنجیره تأمین.. 15

شاخص محصولات مختلف خرده فروش­ها 56

ابعاد اولین مسأله نمونه. 68

حداقل و بزرگترین مقدار توابع هدف برای اولین مسأله نمونه. 68

نتایج اولین مسأله نمونه. 69

ابعاد دومین مسأله نمونه. 70

حداقل و بزرگترین مقدار توابع هدف برای دومین مسأله نمونه. 71

نتایج دومین مسأله نمونه. 71

ابعاد مسائل نمونه تولید شده 73

توزیع­های یكنواخت به منظور تولید پارامترهای مورد نیاز 74

 

ارزیابی عملكرد در ارتباط با  اولین مسأله نمونه. 77

ارزیابی عملكرد در ارتباط با دومین مسأله نمونه. 77

ارزیابی عملكرد در ارتباط با سومین مسأله نمونه. 78

ارزیابی عملكرد در ارتباط با  چهارمین مسأله نمونه. 78

ارزیابی عملكرد در ارتباط با پنجمین مسأله نمونه. 79

ارزیابی عملكرد در ارتباط با ششمین مسأله نمونه. 79

 

 

فهرست شكل­ها

عنوان                                                                                                                                       صفحه

عملیات استراتژی فرابارانداز 17

نمودار عدد فازی مثلثی.. 26

شبكه زنجیره تأمین مورد بررسی.. 27

نمودار معیار امكان.. 36

نمودار معیار الزام. 36

نمودار معیار اعتبار 37

نمودار معیار درستنمایی.. 39

نمایش شماتیک از شبكه زنجیره تأمین مورد بررسی.. 45

نمایش ساختار كروموزوم برای مثال (3-3) 56

روش اصلاح چرخهای.. 64

اختلاف بین مقدار تابع هدف اول در حداقل سطح رضایت­مندی و مقدار بهینه با توجه به سطوح اطمینان مختلف برای اولین مسأله نمونه  69

اختلاف بین مقدار تابع هدف دوم در حداقل سطح رضایت­مندی و مقدار بهینه با توجه به سطوح اطمینان مختلف برای اولین مسأله نمونه. 70

اختلاف بین مقدار تابع هدف اول در حداقل سطح رضایت­مندی و مقدار بهینه با توجه به سطوح اطمینان مختلف برای دومین مسأله نمونه. 72

اختلاف بین مقدار تابع هدف دوم در حداقل سطح رضایت­مندی و مقدار بهینه با توجه به سطوح اطمینان مختلف برای دومین مسأله نمونه. 72

تعداد جواب­های غیرموجه موجود در هر نسل.. 76

تاثیر نگهداری موقت در باراندازهای میانی بر هزینه­ های زنجیره تأمین.. 80

 

 

1-1- مقدمه

رقابتی بودن بازارها، معرفی و وجود محصولاتی با عمر کوتاه و بالا بودن انتظارات مشتریان در ارتباط با کیفیت و زمان تحویل محصولات، ایجاب می­كنند كه محصولات در مقدار، مكان، زمان و قیمت مناسب عرضه شوند كه این خود ضرورت ایجاد هماهنگی تولید­کنندگان با تأمین­کنندگان مواد اولیه و توزیع­کنندگان محصولات را ایجاب می­ کند.

زنجیره تأمین به عنوان یک ساختار یکپارچه شامل تعدادی از فعالیت­ها به طور مثال فعالیت خرید، تولید، نگهداری و توزیع می­ شود. این فعالیت­ها به منظور تهیه مواد ­اولیه، تبدیل مواد ­اولیه به محصولات نهایی و تحویل محصولات به مشتریان انجام می­شوند. مدیریت صحیح این فعالیت­ها موجب بهبود عملكرد زنجیره خواهد شد از این­ رو مدیریت زنجیره تأمین را می­توان به عنوان مدیریت جریان اطلاعات، محصولات و منابع مالی در زنجیره تعریف کرد [1].  فرایند برنامه ­ریزی زنجیره تأمین به عنوان یكی از مهمترین فرایندهای مدیریت زنجیره تأمین به منظور یكپارچه و هماهنگ كردن فعالیت­های مذكور در بین اعضای مختلف زنجیره انجام می­ شود [2]. برنامه ­ریزی زنجیره تأمین بسته به افق برنامه ­ریزی به سه دسته تقسیم ­بندی می­ شود:

• برنامه ­ریزی استراتژیک: این فاز از برنامه ­ریزی به طراحی ساختار زنجیره تأمین مربوط بوده و افق زمانی مورد بررسی در این فاز بین پنج تا ده سال می­باشد.
• برنامه ­ریزی تاکتیکی (افق زمانی میان مدت): در این سطح از برنامه ­ریزی در ارتباط با استفاده بهینه از ظرفیت منابع مختلف از جمله تأمین­کنندگان، تولیدکنندگان و مراکز­ توزیع
  تصمیم ­گیری می­ شود. افق زمانی مورد بررسی در برنامه ­ریزی تاكتیكی یک تا دو سال است.
• برنامه ­ریزی عملیاتی: افق زمانی مربوط به این سطح از برنامه ­ریزی هفتگی بوده و در ارتباط با مسائلی از قبیل مسیریابی وسایل نقلیه، برنامه ­ریزی تولید و توزیع روزانه تصمیم ­گیری می­ شود [1].

هدف هر زنجیره تأمین افزایش سودآوری زنجیره از طریق كاهش هزینه­ها و افزایش سطح
خدمت­دهی است. طرح توزیع به عنوان یكی از عوامل ایجاد هزینه در زنجیره تأمین، عملكرد زنجیره را تحت تأثیر قرار داده و تقریبا 30 درصد از قیمت محصول نهایی را شامل می­ شود [3]. بنابراین استفاده از استراتژی­ های مناسب توزیع به منظور كاهش هزینه­ های حمل­ و نقل و افزایش سطح
خدمت­دهی می ­تواند باعث افزایش سودآوری زنجیره شود. در میان استراتژی­ های مختلف توزیع استراتژی فرابارانداز[1] به عنوان یک تكنیک لجستیک موثر محصولات ارسال شده از تأمین­كنندگان مختلف را دریافت کرده و بدون نگهداری موجودی آنها را مطابق با مقصدهایشان به گروه­های مشخصی دسته­بندی و ارسال می­ کند. این استراتژی با دسته­بندی كردن محصولات و در نتیجه تكمیل ظرفیت وسایل نقلیه باعث كاهش هزینه­ های حمل و نقل می­ شود.

از آن­جایی­كه قرار دادن محصولات مختلف در یک گروه مشخص مستلزم ورود همزمان آن­ها به بارانداز میانی و منتج به ملاقات مشتری­های مختلف (سفارش دهندگان محصولات) می­ شود، لذا مسیریابی و زمانبندی وسایل نقلیه ورودی و خروجی به منظور بهینه كردن عملیات استراتژی فرابارانداز ضروری است.

از طرفی دیگر، در نظر گرفتن شرایط دنیای واقعی از جمله غیر قابل پیش ­بینی بودن انتظارات مشتریان و همچنین وجود روابط پیچیده بین اعضای زنجیره، باعث ایجاد یک درجه مهمی از عدم قطعیت در زنجیره تأمین می­ شود. نادیده گرفتن عدم قطعیت موجود در زنجیره تأمین باعث ضعف در عملكرد زنجیره خواهد شد. بنابراین شناخت منابع ایجاد عدم قطعیت و استفاده از رویكردهای مناسب برای برطرف كردن این عدم قطعیت به منظور افزایش سودآوری زنجیره ضروری است. سه منبع ایجاد عدم قطعیت در زنجیره تامین عبارتند از:

• عدم قطعیت در عرضه: این عدم قطعیت در اثر تغییر در عملکرد تأمین­کنندگان به علت تأخیر در تحویل­ها به وجود می­آید.
• عدم قطعیت در فرایند: این عدم قطعیت از غیر قابل اعتماد بودن فرایند تولید به دلیل خرابی ناگهانی ماشین آلات، تغییر در عملکرد نیروی انسانی و غیره ناشی می­ شود.
• عدم قطعیت در تقاضا: این عدم قطعیت مهمترین عامل ایجاد عدم قطعیت در زنجیره تأمین بوده و از نوسانات موجود در تقاضا و پیش ­بینی نادرست ناشی می­ شود [4].

رویكردهای  تحلیلی (احتمالی)، رویکردهای شبیه­سازی و رویکردهای پیوندی بر اساس ترکیبی از مدل­های تحلیلی و شبیه­سازی، از جمله رویكردهای مورد استفاده برای برطرف كردن عدم قطعیت­ موجود در زنجیره تأمین می­باشند. مدل­های تعیین شده در این رویکردها، عدم قطعیت موجود در زنجیره تأمین را به وسیله توزیع­های احتمالی به دست آمده از داده ­های آماری نمایش می­دهند. از آن­جایی كه استفاده از این رویكردها با مشكلاتی نظیر عدم دسترسی به داده ­های آماری قابل اعتماد همراه است استفاده از رویكردهای دیگر ضروری به نظر می­رسد. یكی دیگر از رویكردهای مورد استفاده برای برطرف كردن عدم قطعیت موجود در زنجیره تأمین، استفاده از تئوری
مجموعه­های فازی است [5]. قابل ذكر است كه تئوری مجموعه­های فازی علاوه بر برطرف كردن مشكل فوق، دارای تطابق بیشتری با مسائل دنیای واقعی است.

با توجه به توضیحات بالا، واضح است كه یكپارچه و هماهنگ كردن طرح­های تهیه­­ مواد اولیه، تولید و توزیع، بررسی منابع ایجاد عدم قطعیت در زنجیره تأمین و استفاده از یک رویكرد مناسب برای برطرف كردن این منابع و همچنین انتخاب استراتژی­ های مناسب برای توزیع محصولات از عوامل مهم بقای زنجیره تأمین در بازارهای امروزی هستند.

از این رو در این تحقیق ، یكپارچه كردن طرح­های تهیه مواد اولیه، تولید و توزیع در یک افق زمانی میان مدت در یک زنجیره تأمین پنج سطحی، چند محصولی و چند دوره­ای با در نظر گرفتن عرضه، تولید و تقاضای فازی با هدف حداقل كردن هزینه­ها و طراحی یک سیستم توزیع به موقع مورد بررسی قرار می­گیرد. در زنجیره تأمین مورد بررسی از استراتژی­ های فرابارانداز و ارسال مستقیم برای توزیع محصولات استفاده می­ شود. استفاده از استراتژی فرابارانداز مستلزم بررسی همزمان مسیریابی و زمانبندی وسایل نقلیه ورودی و خروجی می­باشد. اما از آن­جایی كه یكپارچه كردن مسیریابی و زمانبندی وسائل نقلیه و استراتژی فرابارانداز در مسئله مذكور باعث افزایش پیچیدگی خواهد شد، لذا به منظور كاهش پیچیدگی مسئله، زنجیره­ای با سطوح کمتر مورد بررسی قرار می­گیرد. بنابراین، در این تحقیق دو مسأله مذكور یعنی یكپارچه كردن طرح­های تهیه مواد اولیه، تولید و توزیع و یكپارچه كردن مسیریابی و زمانبندی وسائل نقلیه و استراتژی فرابارانداز به ترتیب تحت عنوان­های مسأله اول و مسأله دوم مورد بررسی قرار می­گیرند.

[1] Cross docking

 

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود اس