1-2 بیان مسئله…………………………………………………………………………………………….. 5

1-3 اهمیت موضوع………………………………………………………………………………………. 7

1-4 اهداف موضوع………………………………………………………………………………………. 9

1-5 سوالات پژوهش…………………………………………………………………………………….. 9

1-6 متغیرهای اساسی پژوهش………………………………………………………………………….. 9

1-6-1 متغیرهای مستقل…………………………………………………………………………………. 9

1-6-2 متغیر وابسته……………………………………………………………………………………… 10

فصل دوم (پیشینه پژوهش)……………………………………………………… 47-11

2-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………… 12

2-2 اضطراب……………………………………………………………………………………………. 12

2-3 اختلال اضطراب اجتماعی……………………………………………………………………….. 13

2-3-1 شاخص………………………………………………………………………………………….. 14

2-3-2 ویژگی­ها و اختلال­های همراه……………………………………………………………….. 14

2-3-3 یافته­ های آزمایشگاهی………………………………………………………………………… 15

2-3-4 ویژگی­های خاص…………………………………………………………………………….. 15

2-3-5 شیوع…………………………………………………………………………………………….. 15

2-3-6 دوره یا سیر……………………………………………………………………………………… 16

2-3-7 الگوهای خانوادگی……………………………………………………………………………. 16

2-3-8 تشخیص افتراقی……………………………………………………………………………….. 17

2-4 درمان………………………………………………………………………………………………… 18

2-4-1 نوروفیدبك……………………………………………………………………………………… 18

2-4-2 بررسی ریتم­های مغزی……………………………………………………………………….. 21

2-4-3 نحوه الکتروگذاری……………………………………………………………………………. 23

2-4-4 قوانین نامگذاری الکترودها…………………………………………………………………… 24

2-4-5 نحوه ثبت سیگنال از الكترودهای نصب شده…………………………………………….. 25

2-4-6 نحوه درمان، تعداد جلسات و بیماری­های قابل درمان…………………………………… 27

2-4-7 نحوه­ درمان…………………………………………………………………………………… 27

2-4-8 استفاده از نوروفیدبک در کنار سایر درمان­ها…………………………………………….. 28

2-4-9 برخی بیماری­های قابل درمان با نوروفیدبک……………………………………………… 28

2-5 حضور ذهن………………………………………………………………………………………… 32

2-5-1 تعریف حضور ذهن…………………………………………………………………………… 33

2-5-2 حضور ذهن و مراقبه…………………………………………………………………………… 34

2-5-3 کاهش استرس مبتنی بر حضور ذهن……………………………………………………… 34

2-5-4 مداخلات مبتنی بر حضور ذهن……………………………………………………………… 35

2-5-5 مکانیسم های دخیل در حضور ذهن……………………………………………………….. 39

2-6 پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………………… 43

2-6-1 پیشینه پژوهشی نوروفیدبک………………………………………………………………….. 43

2-6-2 پیشینه پژوهشی حضور ذهن…………………………………………………………………. 45

فصل سوم (روش پژوهش)……………………………………………………… 56-48

3-1 خصوصیات کلی طرح پژوهش………………………………………………………………… 49

3-2 جامعه آماری……………………………………………………………………………………….. 49

3-3 نمونه و روش نمونه گیری……………………………………………………………………….. 49

3-4 ابزارهای گردآوری اطلاعات…………………………………………………………………… 49

3-4-1 پرسشنامه شخصیتی چندوجهی مینه­سوتا…………………………………………………… 49

3-4-2 اضطراب اجتماعی لایبوتیز…………………………………………………………………… 50

3-5 اعمال پروتکل روش های درمانگری………………………………………………………….. 50

3-5-1 درمانگری نوروفیدبک……………………………………………………………………….. 50

3-5-2 كاهش استرس مبتنی بر حضورذهن……………………………………………………….. 51

3-6 شیوه اجرای پژوهش……………………………………………………………………………… 56

3-7 شیوه تحلیل آماری………………………………………………………………………………… 56

فصل چهارم (تجزیه و تحلیل)…………………………………………………. 67-57

4-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………… 58

4-2 شاخص ­های توصیفی…………………………………………………………………………….. 59

4-3 آزمون سوالات پژوهش………………………………………………………………………….. 61

فصل پنجم (نتیجه ­گیری و پیشنهادات)………………………………………… 74-68

5-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………… 69

5-2 بحث و نتیجه ­گیری……………………………………………………………………………….. 69

5-3 محدودیت­ها……………………………………………………………………………………….. 74

5-4 پیشنهادها……………………………………………………………………………………………. 74

منابع……………………………………………………………………………… 82-75

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………. 76

منابع لاتین………………………………………………………………………………………………… 77

فهرست جداول

جدول (4-1): میانگین وانحراف معیار مؤلفه اضطراب در پیش­آزمون وپس­آزمون به تفکیک گروه …… 59

جدول (4-2): میانگین وانحراف معیار مؤلفه اجتناب در پیش آزمون وپس­آزمون به تفکیک گروه……… 60

جدول (4-3): نتایج آزمون کالموگروف- اسمیرنوف برای نرمال یودن توزیع…………………………………… 61

جدول (4-4): نتایج آزمون فرض همگنی شیب های رگرسیون………………………………………………………… 62

جدول (4-5): نتایج آزمون لوین برای فرض همگنی واریانس­ها………………………………………………………. 62

جدول (4-6): نتایج تحلیل کوواریانس برای مؤلفه اجتناب……………………………………………………………… 63

جدول (4-7): نتایج آزمون تی وابسته برای تفاوت پیش­آزمون وپس­آزمون برای مؤلفه اضطراب………… 64

در گروه نوروفیدبک

جدول (4-8): نتایج آزمون تی وابسته برای تفاوت پیش ازمون وپس ازمون برای مؤلفه اجتناب در………. 64

گروه نوروفیدبک

جدول (4-9): نتایج آزمون باکس برای فرض برابری ماتریس کوواریانس……………………………………….. 65

جدول (4-10): نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره………………………………………………………………………. 65

جدول (4-11): نتایج آزمون t وابسته برای تفاوت پیش آزمون و پس آزمون اضطراب اجتماعی در…… 66

گروه نوروفیدبک

جدول (4-12): نتایج آزمون t وابسته برای تفاوت پیش آزمون و پس آزمون اضطراب اجتماعی در……. 67

گروه حضور ذهن

فهرست نمودارها

نمودار (4-1): میانگین وانحراف معیار مؤلفه اضطراب در پیش­آزمون وپس­آزمون به تفکیک گروه …… 59

نمودار (4-2): میانگین وانحراف معیار مؤلفه اجتناب در پیش آزمون وپس­آزمون به تفکیک گروه……… 60

فهرست اشکال

شکل ( 2-1): الکترودگذاری سیستم 20-10…………………………………………………………………………………… 23

شکل ( 2-2): مرحله اول نصب الکترودها………………………………………………………………………………………. 24

شکل (2-3): مرحله دوم نصب الکترودها……………………………………………………………………………………….. 25

شکل (2-4): مرحله سوم نصب الکترودها………………………………………………………………………………………. 25

شکل (2-5): ثبت سیگنال با روش دو قطب…………………………………………………………………………………….. 26

شکل ( 2-6): ثبت سیگنال با روش دوقطبی و با الکترود مرجع مشترک…………………………………………… 26

چکیده:

هدف:

اضطراب اجتماعی یک اختلال بسیار ناتوان­کننده است که می ­تواند بسیاری از جنبه­ های زندگی فرد را مختل کند. در این تحقیق پژوهشگر به دنبال درمان با بهره گرفتن از روش­های نوروفیدبک و حضور ذهن به عنوان درمان­های جدید در حوزه روانشناسی می­­باشد.

روش:

طرح این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون – پس آزمون با دوگروه می­باشد.جامعه پژوهشی در این تحقیق دانشجویان می­باشد که با از روش نمونه گیری در دسترس و با گمارش تصادفی 20نفر (دختر) به عنوان نمونه انتخاب شدند و به طور تصادفی در دوگروه 10 نفره درمان نوروفیدبک و حضور ذهن قرا گرفتند. روش آماری در این تحقیق استفاده از تحلیل کوواریانس و آزمون t وابسته می­باشد.

یافته­ ها:

یافته­ ها نشان می­دهد که نوروفیدبک و حضورذهن بر اضطراب اجتماعی تأثیر معنی­داری داشته و باعث کاهش آن شده است. از آنجایی که در این تحقیق از پرسشنامه لایبوتیز استفاده شده است که دارای دو مؤلفه اضطراب و اجتناب می­باشد، تحلیل آماری نشان می­دهد که درمان نوروفیدبک و کاهش استرس مبتنی بر حضور ذهن در کاهش نشانه­ های اضطراب تفاوت معناداری ندارند. ولی در گروه نوروفیدبک کاهش اجتناب بیشتر از گروه حضورذهن بوده است.

1-1 مقدمه