فصل اول: کلیات

1-1 درآمد. 5

1-2 بیان مسئله. 5

1-3 سوابق تحقیق.. 5

1-4 فرضیه های تحقیق.. 6

1-5 اهداف تحقیق.. 6

1-6 جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق.. 6

1-7 روش انجام تحقیق.. 6

فصل دوم: درباره موسیقی

2-1 درآمد. 8

2-2 تاریخچه. 8

2-2-1 دوره ی هخامنشی.. 9

2-2-2 دوره ساسانی.. 12

2-2-3 دوره ی اسلامی.. 18

2-3 تعریف شعر و موسیقی از دیدگاه بزرگان.. 25

2-3-1 تعریف موسیقی.. 25

2-3-2 تعریف شعر. 26

2-4 آشنایی با چند اصطلاح موسیقی.. 27

2-5 مختصری درباره وجه تسمیه گوشه های موسیقی.. 29

2-5-1 مثال.. 30

فصل سوم: درباره استاد محمدرضا شجریان

3-1 درآمد. 33

3-2 بیوگرافی.. 33

3-3 شیوه ی آوازی استاد شجریان.. 36

فصل چهارم: ارتباط شعر و موسیقی و بررسی آن در هفت آلبوم استاد محمدرضا شجریان

4-1 درآمد. 41

4-2 پیوند شعر و موسیقی.. 41

2-4-1 هماهنگی موسیقی آوازی با مفهوم شعراز زبان استاد حسین دهلوی.. 43

4-3 بررسی ادبی و موسیقیایی هفت اثر از آثار استاد محمدرضا شجریان.. 47

4-3-1 آلبوم شب سکوت کویر. 47

4-3-2 آلبوم سر عشق.. 60

4-3-3 آلبوم بیداد. 71

4-3-4 آلبوم آسمان عشق.. 84

4-3-5 آلبوم نوا 94

4-3-6 آلبوم دستان.. 109

4-3-7 آلبوم راست پنجگاه 118

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1 نتیجه گیری.. 129

منابع.. 131

چکیده

شعر فارسی با موسیقی نزدیکی فراوان دارد تا آنجا که برخی هر دو را از یک منشأ       دانسته اند. شعر در درون خود دارای موسیقی است و گاه موسیقی نیز علاوه بر اصوات مفاهیمی نیز به همراه داشته است، همراهی این دو، اثری می آفریند که در صدر آثار خلق شده انسانی است. بررسی این همراهیِ شعر و موسیقی ما را به درک بهتر و والاتر این آثار رهنمون می سازد و برای آیندگان آگاهی از روش و شیوه ی ساخت این آثار را پدید می آورد تا بتوانند از تجربه گذشتگان در خلق بهتر و زیباتر آثار هنری استفاده نمایند. در این تحقیق مجموعه های ارائه شده توسط استاد موسیقی و آواز ایران، استاد محمدرضا شجریان مورد بررسی ادبی و موسیقیایی قرار گرفته است. در جنبه های موسیقیایی، بررسی مقام های موسیقی- گوشه ها و ردیف های آوازی و در بعد ادبی، استفاده از موسیقی درونی، کناری و آوایی اشعار و همین­طور بهره بردن از صنایع لفظی و ادبی مد نظر قرار گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش کتابخانه ای، میدانی و تحلیلی و تطبیقی بوده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد پدید آورنده علاوه بر تسلط بر اطلاعات موسیقی و آوازی، بر جنبه های ادبی نیز شخصاً و یا توسط مشاور آگاهی داشته است. در این تحقیق هماهنگی بین صنایع ادبی، مانند ایهام، ایجاز و اوزان عروضی و … در انتخاب اشعار و موسیقی دیده می شود.