ضرورت و اهمیت تحقیق.. 6

اهداف تحقیق.. 8

هدف کلی.. 8

اهداف ویژه 8

فرضیه های تحقیق.. 10

تعریف واژه ها 11

فصل دوم: ادبیات تحقیق

مبانی نظری.. 14

چاقی و بیماریزایی.. 14

چاقی و حساسیت به انسولین.. 14

چاقی و بیماری عروق کرونر قلب.. 14

چاقی و سرطان. 15

چاقی و استئوآرتریت.. 15

چاقی  و تعادل انرژی.. 15

اتیولوژی چاقی.. 16

تأثیر سن بر چاقی.. 16

سبک زندگی.. 18

عوارض چاقی.. 21

ترمودینامیک چاقی و از دست دادن وزن. 24

عدم تحرک بعنوان دلیل برای چاقی.. 26

تعادل درشت مغذی های رژیم. 26

کاهش مطلوب وزن. 26

اثرات ورزش بر کاهش وزن. 27

روش های مرسوم کاهش وزن در افراد چاق. 27

منشأ لیپوپروتئین های خون و طبقه بندی آنها 30

طبقه بندی لیپوپروتئین ها 31

شیلومیکرون ها 31

لیپوپروتئین با دانسیته بسیار پایین(VLDL) 31

لیپوپروتئین با دانسیته پایین(LDL) 31

لیپوپروتئین دارای دانسیته متوسط (IDL) 32

لیپوپروتئین با دانسیته بالا (HDL) 32

اثر فعالیت ورزشی بر کلسترول پلاسما 34

آثارکوتاه مدت.. 34

آثار بلند مدت.. 35

عوامل موثر بر غلظت کلسترول بدن. 36

موارد استعمال ویژه کلسترول. 37

اثر فعالیت ورزشی بر تری اسیل گلیسرول های پلاسما 39

آثار کوتاه مدت.. 39

آثار بلند مدت.. 41

کلسترول. 42

کنترل غلظت کلسترول داخل سلولی.. 42

کنترل سنتز کلسترول توسط کبد. 43

آدیپونکتین: 44

انواع آدیپونکتین: 44

عملکرد آدیپونکتین و کبد: 45

آدیپونکتین و ورزش: 47

تحقیقات انجام شده در داخل کشور 49

تحقیقات انجام شده در خارج کشور 58

فصل سوم: روش تحقیق

روش تحقیق.. 68

جامعه آماری، نمونه آماری و نحوه ی گزینش آزمودنی ها 68

معیارهای ورود به تحقیق:. 69

متغیرهای تحقیق : 70

ابزار و روش جمع آوری داده ها: 70

شاخص های پیكرسنجی: 71

برنامه تمرین هوازی: 72

روش تعیین شدت تمرین : 72

رژیم کاهش وزن پلکانی : 73

روش های آزمایشگاهی.. 75

محدودیت های تحقیق : 76

 

ملاحظات اخلاقی: 76

روش های آماری.. 77

فصل چهارم: یافته های تحقیق

مقدمه. 79

الف) توصیف داده های تحقیق.. 79

ب) آزمون فرضیه های تحقیق.. 82

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری تحقیق

خلاصه تحقیق: 98

یافته های تحقیق: 99

بحث و نتیجه گیری.. 101

نتیجه گیری کلی.. 105

پیشنهادات کاربردی برگرفته ازتحقیق.. 106

پیشنهادات برای تحقیقات آینده 107

 

فهرست جداول

جدول 2- 1: غلظت های مطلوب، مرز و نامطلوب چربی سرم درپلاسما( mg/dl ) 36

جدول 3- 1: پروتكل كاهش وزن پلكانی در هشت هفته……… 74

جدول 4- 1: توصیف سنی آزمودنی ها 79

جدول 4- 2: توصیف قد آزمودنی ها 79

جدول 4- 3: توصیف وزن آزمودنی ها 79

جدول 4- 4: نتایج آزمون کلوموگروف اسمیرنف مربوط به متغیرهای آنترپومتریكی.. 80

جدول 4- 5: نتایج آزمون کلوموگروف اسمیرنف مربوط به متغیرهای اندازه گیری شده 80

جدول 4- 6: میانگین تری گلیسرید پس از هشت هفته تمرین هوازی.. 82

جدول 4- 7: میانگین كلسترول پس از هشت هفته تمرین هوازی.. 83

جدول 4- 8: میانگین HDL پس از هشت هفته تمرین هوازی.. 84

جدول 4- 9: میانگین LDL پس از هشت هفته تمرین هوازی.. 85

جدول 4- 10: میانگین آدیپونکتین سرم پس از هشت هفته تمرین هوازی.. 86

جدول 4- 11: میانگین تری گلیسرید پس از هشت هفته تمرین هوازی و رژیم كاهش وزن پلكانی.. 87

جدول 4- 12: میانگین كلسترول پس از هشت هفته تمرین هوازی و رژیم كاهش وزن پلكانی.. 88

جدول 4- 13: میانگین HDL پس از 8 هفته تمرین هوازی و رژیم كاهش وزن پلكانی.. 89

جدول 4- 14: میانگین LDL پس از 8 هفته تمرین هوازی و رژیم كاهش وزن پلكانی.. 90

جدول 4- 15: میانگین آدیپونکتین سرم پس از 8 هفته تمرین هوازی و رژیم كاهش وزن پلكانی.. 91

جدول 4- 16: تغییرات مربوط به تری گلیسرید گروه‏های تمرین هوازی و تمرین هوازی همراه با رژیم پلكانی  92

جدول 4- 17: تغییرات مربوط به كلسترول گروه‏های تمرین هوازی و تمرین هوازی همراه با رژیم پلكانی.. 93

جدول 4- 18: تغییرات مربوط به HDL گروه‏های تمرین هوازی و تمرین هوازی همراه با رژیم پلكانی.. 94

جدول 4- 19: تغییرات مربوط به LDL گروه‏های تمرین هوازی و تمرین هوازی همراه با رژیم پلكانی.. 95

جدول 4- 20: تغییرات مربوط به آدیپونکتین سرم گروه‏های تمرین هوازی و تمرین هوازی همراه با رژیم پلكانی  96
فهرست نمودارها

نمودار 4- 1: تغییرات تری گلیسرید در گروه تمرین هوازی.. 82

نمودار 4- 2: تغییرات کلسترول در گروه تمرین هوازی.. 83

نمودار 4- 3: تغییرات HDL در گروه تمرین هوازی.. 84

نمودار 4- 4: تغییرات LDL در گروه تمرین هوازی.. 85

نمودار 4- 5: تغییرات آدیپونکتین در گروه تمرین هوازی.. 86

نمودار 4- 6: تغییرات تری گلیسرید در گروه تمرین هوازی و رژیم غذایی.. 87

نمودار 4- 7: تغییرات كلسترول در گروه تمرین هوازی و رژیم غذایی.. 88

نمودار 4- 8: تغییرات HDL در گروه تمرین هوازی و رژیم غذایی.. 89

نمودار 4- 9: تغییرات LDL در گروه تمرین هوازی و رژیم غذایی.. 90

نمودار 4- 10: تغییرات آدیپونکتین در گروه تمرین هوازی و رژیم غذایی.. 91

نمودار 4- 11: تغییرات تری گلیسرید بین دو گروه 92

نمودار 4- 12: تغییرات کلسترول بین دو گروه 93

نمودار 4- 13: تغییرات HDL بین دو گروه 94

نمودار 4- 14: تغییرات LDL بین دو گروه 95

نمودار 4- 15: تغییرات آدیپونکتین بین دو گروه 96

 

چکیده

سابقه و هدف:  شناسایی مشکلات و مسائل زنان میانسال با هدف ارتقاء سطح سلامتی آنها امری لازم و ضروری است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تاثیر هشت هفته تمرین هوازی و رژیم غذایی كاهش وزن بر نیمرخ لیپیدی خون و آدیپونکتین زنان غیرفعال میانسال بود.

شده باSTZ

1-3 اهمیت موضوع و انگیزه انتخاب آن. 6

1-4 اهداف.. 8

1-4-1 هدف کلی.. 8

1-4-2 اهداف اختصاصی.. 8

1- 5 فرضیه‌های تحقیق. 8

1-6 پیش فرض‌های تحقیق. 9

1-7 محدودیت‌های تحقیق. 9

1-8 تعریف مفاهیم و واژه‌ها 9

 

فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-1 رهبری.. 14

2-2-1 تعریف رهبری.. 14

2-2-2 ماهیت رهبری در ورزش… 15

2-2-3 نظریه‌های رهبری.. 16

2-2-3-1 خصوصیات و صفات ویژه رهبری.. 17

2-2-3-2 نظریه‌های رفتار رهبری.. 17

2-2-3-3 رهبری اقتضایی.. 20

2-2-3-4 نظریه رهبری وضعیتی.. 23

2-2-4 رفتار مورد لزوم رهبر. 27

2- 3 تنیدگی.. 33

2-3-1 دیدگاهای نظری در مورد تنیدگی.. 35

2-3-1-1 سندروم سازش عمومی سلیه. 35

2-3-1-2 الگوی تعاملی تنیدگی.. 36

2-3-1-3 دیدگاه زیست شناختی تنیدگی.. 37

2-3-2 فیزیولوژی تنیدگی.. 38

2-3-3 اثرات تنیدگی.. 39

2-4 بر مطالعات انجام شده 44

2-4-1 مطالعات انجام شده در داخل کشور. 44

2-4-2 مطالعات انجام شده در خارج از کشور. 47

2-5 جمع بندی.. 50

 

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

3-1 جامعه و نمونه تحقیق. 53

3-2 نوع و روش تحقیق. 54

3-3 متغیرهای تحقیق. 54

3-4 ابزار اندازه گیری.. 54

3-4-1 پرسشنامه ی اطلاعات فردی.. 54

3-4-2 پرسشنامه مقیاس رهبری در ورزش (L.S.S) 54

3-4-3 پرسشنامه تنیدگی.. 55

3-6 روش اجرا 57

3-7 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 57

 

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل آماری

4-1 توصیف عوامل جمعیت شناختی.. 59

4-1-1 جنسیت: 59

4-1-2 تأهل. 59

4-1-3 سن.. 60

4-1-4 مقطع تحصیلی: 60

4-1-5 رشته‌ ورزشی: 61

4-1-6 سابقه ورزشی.. 61

4-1-7 میزان فعالیت ورزشی در طول هفته: 62

4-1-8 تنیدگی: 62

4-1-9 سبک‌های رهبری.. 63

4-2 تجزیه و تحلیل استنباطی دادها 64

4-2-1 فرضیه صفر اول. 64

4-2-2 فرضیه صفر دوم: 65

4-2-3 فرضیه صفر سوم. 66

4-2-4 فرضیه صفر چهارم. 67

4-2-5 فرضیه صفر پنجم. 67

4-2-6 فرضیه صفر ششم. 68

 

4-2-7 فرضیه صفر هفتم. 68

4-2-8 فرضیه صفر هشتم. 69

 

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

5-1 خلاصه تحقیق. 71

5-2 بحث و نتیجه‌گیری.. 74

5-3 پیشنهادات برخاسته از تحقیق. 78

5- 4 پیشنهاد برای سایر محققان. 79

منابع. 80

پبوست ها 87

فهرست جداول

جدول 2-1 ابعاد رفتار رهبر در ورزش (چلادوری و صالح1980، چلادوری1993) 26

جدول 2-2 بیماری‌های ناشی از تنیدگی در دستگاهای مختلف بدن (روزنامه اطلاعات، سه شنبه 10 فروردین 1372 شماره 19872) 41

جدول 2-3 اثرات روانی تنیدگی (کاری کوپر، زندگی با اضطراب، ترجمه ماشاءالله مدیحی، چاپ اول، یادآوران، 1370) 42

جدول 3-1 مقیاس تعیین میزان تنیدگی.. 56

جدول 4-1 توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه‌ها بر اساس جنسیت.. 59

جدول 4-2 توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه‌ها بر اساس وضعیت تأهل. 59

جدول 4-3 توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه‌ها بر اساس مدرک تحصیلی.. 60

جدول 4-4 توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه‌ها بر اساس رشته‌ ورزشی.. 61

جدول 4-5 توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه‌ها بر اساس سابقه ورزشی.. 61

جدول 4-6 توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه‌ها بر اساس میزان فعالیت ورزشی در طول هفته. 62

جدول 4-7 وضعیت تنیدگی در دانشجویان دختر و پسر با توجه به رشته‌ ورزشی گروهی یا انفرادی.. 62

جدول 4-8 داده‌های توصیفی مربوط به سبک‌های رهبری.. 63

جدول 4-9 فراوانی سبک‌های رهبری رشته‌های تیمی و انفرادی.. 64

جدول 4- 10 نتایج آزمون خی 2. 65

جدول 4-11 نتایج آزمون کولموگراف – اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن توزیع داده‌ها در دو گروه 65

جدول 4-12 نتایج آزمون t مستقل برای مقایسه تنیدگی در ورزشکاران. 66

جدول 4-13 ارتباط بین سبک‌های رهبری مربیان و تنیدگی ورزشکاران رشته‌های انفرادی.. 66

جدول 4-14 ارتباط بین سبک‌های رهبری مربیان و تنیدگی ورزشکاران رشته‌های تیمی.. 67

جدول 4-15 ارتباط بین سن و میزان تنیدگی دانشجویان ورزشکار رشته‌های انفرادی.. 68

جدول 4-16 ارتباط بین سن و میزان تنیدگی دانشجویان ورزشکار رشته‌های تیمی.. 68

جدول 4-17 نتایج آزمون t مستقل برای مقایسه میزان تنیدگی ورزشکاران دختر و پسر رشته‌های انفرادی.. 69

جدول 4-18 نتایج آزمون t مستقل برای مقایسه میزان تنیدگی ورزشکاران دختر و پسر رشته‌های تیمی.. 69

فهرست شکل ها

شکل 2-1 شبکه سبک سنج مدیریت.. 19

شکل 2-2) مدل چند بعدی رهبری (چلادوری و صالح، 1978، چلادوری، 1993) 27

شکل 2-3) تأثیر محرک در به وجود آمدن تنیدگ.. 34

شکل 2-4) تنیدگی به عنوان یک پاسخ ارگانیستمی.. 35

نمودار 4-1 وضعیت سنی دانشجویان. 60

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی ارتباط سبك رهبری مربیان و تنیدگی ورزشکاران دانشگاه‌های شهر تهران انجام شد. روش تحقیق توصیفی- پیمایش و میدانی بود. 341 از ورزشکاران زن و مرد رشته‌های والیبال، هندبال، تنیس روی میز و بدمینتون دانشگاه‌های شهر تهران از جامعه 3000 نفری به عنوان گروه نمونه به صورت تصادفی انتخاب شدند. از سه پرسشنامه ی اطلاعات فردی، پرسشنامه مقیاس رهبری در ورزش (L.L.S) و پرسشنامه تنیدگی (ملکی، رنجبر،1373) برای جمع آوری اطلاعات و داده های تحقیق استفاده شد. روایی پرسشنامه ها در مطالعات قبلی تأیید شده بود، هم چنین پایایی پرسشنامه ها با توزیع 30 پرسشنامه اندازه گیری شد که برای کلیه خرده مقیاس های پرسشنامه مقیاس رهبری در ورزش (L.L.S) آلفای کرونباخ بیشتر از 72/0 و برای پرسشنامه کلی آلفای کرونباخ برابر 89/0 و برای پرسشنامه تنیدگی آلفای کرونباخ برابر 87/0به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی شامل میانگین، واریانس، فراوانی و درصد و در تجزیه و تحلیل استنباطی داده ها از آزمون های آماری کولموگراف- اسمیرنوف، خی 2، T مستقل، و ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون فرضیه های تحقیق درسطح معناداری 05/0 =α استفاده شد. نتایج نشان داد: بیشترین میانگین نمره تنیدگی مربوط به دانشجویان پسر فعال در رشته های ورزشی انفرادی (2/24=SD، 2/112=m) و کمترین میانگین مربوط به دانشجویان دختر فعال در رشته های ورزشی گروهی است (6/32=SD، 94=m).  نتایج آزمون خی 2 نشان داد که در گروه مربیان رشته های انفرادی فراوانی سبک های آموزش و تمرین، دموکراتیک و بازخورد مثبت و در گروه مربیان رشته های تیمی نیز فراوانی مشاهده شده برای سبک های آمرانه و حمایت اجتماعی بیشتر از فراوانی مورد انتظار است. نتایج آزمون T مستقل نشان داد که تنیدگی ورزشکاران رشته های انفرادی (6/110=m) بیشتر از میانگین نمره تنیدگی ورزشکاران رشته های تیمی (97=m) است و ورزشکاران رشته های انفرادی از تنیدگی بیشتری برخوردار هستند. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که افزایش نمره سبک رهبری آمرانه مربیان رشته های انفرادی با افزایش میزان تنیدگی ورزشکاران ارتباط دارد. افزایش نمره سبک های رهبری دموکراتیک و آمرانه مربیان رشته های تیمی با افزایش تنیدگی ورزشکاران رشته های تیمی همراه است.

1-1 مقدمه

1-1 مقدمه. 2

1-2 بیان مسأله……………………………………………………………………………………………………………………………3

1-3 اهمیت وضرورت تحقیق……………………………………………………………………………………………………. 4

1-4 اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….  5

1-5 فرضیه ­های تحقیق.. 6

1-6 پیش­فرض تحقیق………………………………………………………………………………………………………………..6

1-7 محدوده تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………6

1-8 تعاریف مفهومی متغیرها 7

فصل دوم – مبانی نظری و مرور پیشینه………………………………………………………………………………8

2-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………..9

2-2 آموزش و پرورش………………………………………………………………………………………………………………….9

2-3 مدرسه. 12

2-4 فضا و تجهیزات مدرسه. 14

2-5 محیط مدرسه. 15

2-6 ویژگی کالبدی مدارس خلاق. 18

2-7 پیشرفت تحصیلی.. 22

2-8 عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی.. 24

2-9 سنجش پیشرفت تحصیلی دانش ­آموزان. 25

2-10 تربیت­بدنی.. 26

2-11 اهداف تربیت­بدنی و ورزش… 27

2-11-1 هدف تكامل جسمانی.. 27

2-11-2 هدف تكامل عصبی عضلانی.. 28

2-11-3 هدف تكامل شناختی.. 28

2-11-4 هدف تكامل عاطفی (احساسی) 28

2-12 محیط ورزشی مدارس… 29

2-13 مرور تحقیق.. 29

2-13-1مرور تحقیقات داخلی.. 29

2-13-2 مرور تحقیقات خارجی.. 33

2-14 جمع­بندی پیشینه. 35

فصل سوم -روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………..36

3-1 مقدمه. 37

3-2 روش تحقیق.. 37

3-3 جامعه آماری.. 37

3-4روش،حجم و نحوه گزینش نمونه. 37

3-5 تعاریف عملیاتی متغیرهای تحقیق.. 37

3-6 ابزار گردآوری داده ­ها 38

3-7 روایی و پایایی پرسش­نامه‌ها 39

3-8 روش جمع­آوری داده ­ها 39

3-9 روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 40

فصل چهارم – یافته­ ها…………………………………………………………………………………………………………. 41

4-1 مقدمه. 42

4-2 آمارتوصیفی: بررسی متغیرهای جمعیت شناختی.. 43

4-3 بررسی متغیرهای تحقیق.. 47

4-4 بررسی مولفه‌های تحقیق.. 48

4-5 یافته‌های تحلیل.. 48

 

4-5-1 بررسی نرمال بودن داده ­ها 48

4-6 آزمون فرضیه‌های پژوهش… 50

4-7 برازش مدل رگرسیونی.. 51

فصل پنجم – نتیجه گیری و پیشنهادات…………………………………………………………………………..53

5-1-مقدمه. 54

5-2-خلاصه پژوهش… 54

5-3 تفسیرنتایج حاصل از اطلاعات دموگرافیک نمونه پژوهش… 55

5-4 تفسیرنتایج حاصل از آمار توصیفی متغیرهای پژوهش… 56

5-5 یافته­ های مربوطه فرضیه ­های پژوهش… 56

5-5-1 یافته­ های­ مربوط ­به فرضیه اول پژوهش: 56

5-5-2 یافته­ های مربوط به فرضیه دوم پژوهش… 57

5-6 پیشنهادات.. 59

5-6-1 پیشنهادات پژوهشی.. 59

5-6-2 پیشنهادات کاربردی.. 59

5-7 محدودیت‌های پژوهش… 60

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………..62

منابع داخلی: 62

منابع خارجی.. 66

پیوست­ها…………………………………………………………………………………………………………………………………….68

پیوست1: پرسش‌نامه محقق ساخته. 69

پیوست2: پرسش‌نامه محیط مدرسه جانسونس و استیونس(2007)……………………………………….70

پیوست3: پرسشنامه محیط مدرسه جانسون و استیونس(2007) 71

چکیده انگلیسی.. 72

فهرست جداول

جدول2-1 ارتباط رنگ با روحیات دانش‌آموزان-وکسلر……………………………………………………….22

جدول3-1 مولفه‌ها وتعداد سوالات پرسش‌نامه محیط مدرسه…………………………………………….39

جدول4-1 وضعیت سن پاسخ‌دهندگان………………………………………………………………………………..43

جدول4-2 وضعیت جنسیت پاسخ‌دهندگان…………………………………………………………………………44

جدول4-3 میزان تحصیلات پاسخ‌دهندگان…………………………………………………………………………45

جدول4-4 سابقه خدمت پاسخ‌دهندگان…………………………………………………….. …………………….46

جدول4-5 بررسی متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………….47

جدول4-6 بررسی مولفه‌های متغیر محیط مدرسه…………………………………………………………….48

جدول4-7 بررسی نرمال بودن متغیرها……………………………………………………………………………….49

جدول4-8 بررسی وضعیت نرمال بودن مولفه‌های محیط مدرسه……………………………………..49

جدول4-9 جدول همبستگی بین مولفه‌های محیط مدرسه و پیشرفت تحصیلی.. …………50

جدول4-10 خلاصه مدل رگرسیونی………………………………………………………………………………….51

جدول4-11ضرایب بتا و سطح معناداری بین مولفه‌های محیط مدرسه و پیشرفت تحصیلی………………………………………………………………………………………………………………………………52

فهرست اشکال

شکل 2-1 نمودار فضای زندگی انسان (گیفورد، 2005)…………………………………………………………………….13

1-2- بیان مسئله ……………………………………………………………………………………………………………….5

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق …………………………………………………………………………………………..7

1-4- اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….. 10

1-4-1- هدف کلی ………………………………………………………………………………………………………….10

1-4-2- اهداف اختصاصی ………………………………………………………………………………………………..10

1-5- پیش فرض های تحقیق …………………………………………………………………………………………….11

1-6– فرضیات محقق…………………………………………………………………………………………………………11

1-7- محدودیت های تحقیق ……………………………………………………………………………………………..12

1-7-1 – محدودیت هایی که توسط محقق اعمال شد…………………………………………………………….12

1-7-2 – محدودیت های غیر قابل کنترل …………………………………………………………………………….12

1-8- تعریف واژه ها و اصطلاحات ……………………………………………………………………………………12

 

فصل دوم

2-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………16

2-2- اهمیت مدیریت اماکن ورزشی …………………………………………………………………………………..16

2-2-1 اهمیت مدیریت ریسک …………………………………………………………………………………………..17

2-2-2 اماکن ورزشی و خطرات آنها ………………………………………………………………………………….18

2-3- تعریف استخر شنا ……………………………………………………………………………………………………18

2-4- تاریخچه استخرهای شنا ……………………………………………………………………………………………19

2-4-1- تاریخچه استخرهای شنا در دنیا ……………………………………………………………………………..19

2-4-2- تاریخچه استخرهای شنا در ایران ………………………………………………………………………… 20

2-5- انواع استخر …………………………………………………………………………………………………………..21

2-5-1- استخر شنای سرپوشیده ……………………………………………………………………………………….21

2-5-2- استخر شنای روباز ……………………………………………………………………………………………..21

2-6- طبقه بندی استخرها بر اساس نوع کاربردی ………………………………………………………………..21

2-6-1- استخرهای خردسالان ………………………………………………………………………………………….21

2-6-2- استخرهای آموزشی …………………………………………………………………………………………….22

2-6-3- استخرهای شنای تفریحی …………………………………………………………………………………….22

2-6-4- استخرهای شنای حرفه ای و مسابقات ……………………………………………………………………22

2-6-5- استخرهای معلولین ……………………………………………………………………………………………..23

2-6-6- استخرهای چند منظوره ……………………………………………………………………………………….24

2-7- فضاهای جنبی استخر ……………………………………………………………………………………………..24

2-7-1- رخت کن …………………………………………………………………………………………………………24

2-7-2- دوش ها …………………………………………………………………………………………………………..25

2-7-3- سرویس های بهداشتی ………………………………………………………………………………………..25

2-7-4- اتاق ناجیان ………………………………………………………………………………………………………25

2-7-5- اتاق کمک های اولیه …………………………………………………………………………………………26

2-7-6- تصفیه خانه ……………………………………………………………………………………………………..26

2-7-7- انبار ……………………………………………………………………………………………………………….26

2-8- بهداشت ……………………………………………………………………………………………………………..27

2-8-1- تعریف بهداشت ……………………………………………………………………………………………….27

2-8-2- بهداشت ورزشی ………………………………………………………………………………………………27

2-8-3- بهداشت و ایمنی اماکن ورزشی ………………………………………………………………………….27

2-9- بهداشت استخرهای شنا …………………………………………………………………………………………27

2-9-1- بهداشت آب استخر …………………………………………………………………………………………..28

2-9-2- آب استخر و شیوع بیماری‌ها ………………………………………………………………………………28

2-10- گندزدایی آب……………………………………………………………………………………………………..29

2-10-1- انواع گندزدایی ……………………………………………………………………………………………….29

2-10-1-1- استفاده از کلر برای گندزدایی استخر شنا …………………………………………………………30

2-10-1-2- گندزدایی آب با بهره گرفتن از ازون …………………………………………………………………….31

2-11- شیمی آب استخر …………………………………………………………………………………………………31

2-11-1- PH آب …………………………………………………………………………………………………………32

2-12- سیستم تصفیه و گردش آب ……………………………………………………………………………………32

2-13- ایمنی استخرهای شنا …………………………………………………………………………………………….33

2-13-1- طرح امنیت فضاهای ورزشی……………………………………………………………………………….34

2-13-2-ایمنی در ساختمانهای ورزشی……………………………………………………………………………….35

2-14- موقعیت استخر شنا ………………………………………………………………………………………………..37

2-15- نیروی انسانی ………………………………………………………………………………………………………..37

2-15-1- مدیر استخر ………………………………………………………………………………………………………37

2-15-2- منجی غریق ………………………………………………………………………………………………………38

 

2-15-3- مسئول فنی استخر ………………………………………………………………………………………………39

2-16- تعریف استاندارد ……………………………………………………………………………………………………39

2-16-1- اهداف و دستاوردهای استاندارد …………………………………………………………………………..39

2-16-2- سطوح استاندارد ………………………………………………………………………………………………..40

2-16-3- پیدایش استاندارد اماکن ورزشی …………………………………………………………………………..40

2-16-4- استاندارد تجهیزات …………………………………………………………………………………………….41

2-16-5-استاندارد تجهیزات استخرهای شنا………………………………………………………………………….42

2-16-6- سطوح قابل قبول خطر در ورزشها………………………………………………………………………..50

2-17- پیشینه تحقیق ………………………………………………………………………………………………………..51

2-17-1- تحقیقات انجام شده در داخل کشور …………………………………………………………………….51

2-17-1-1– استخرها………………………………………………………………………………………………………..51

2-17-1-2– اماکن ورزشی………………………………………………………………………………………………..54

2-17–2- تحقیقات انجام شده در خارج از کشور …………………………………………………………………56

2-18- جمع بندی ……………………………………………………………………………………………………………61

فصل سوم

3-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………64

3-2- روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………………..64

3-3- جامعه و نمونه آماری ……………………………………………………………………………………………….64

3-4- ابزار گردآوری اطلاعات …………………………………………………………………………………………..64

3-4-1- پرسشنامه ویژگی های دموگرافیک ………………………………………………………………………….65

3-4-2- چک لیست ایمنی و بهداشت …………………………………………………………………………………65

3-4-2-1- اجزای اصلی چک لیست ………………………………………………………………………………….65

3-4-2-1-1- فرم اطلاعات عمومی استخر ………………………………………………………………………….65

3-4-2-1-2- سؤالات چک لیست …………………………………………………………………………………….66

3-4-2-2- روش امتیاز گذاری …………………………………………………………………………………………72

3-4-2-3- روایی و چک لیست ایمنی و بهداشت ………………………………………………………………..72

3-4-2-3-1- روایی چک لیست ………………………………………………………………………………………72

3- 5- شیوه اجرای تحقیق ……………………………………………………………………………………………….73

3-6- روش آماری …………………………………………………………………………………………………………73

فصل چهارم

4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………..75

4-2- توصیف آماری استخرهای استان گیلان…………………………………………………………………………75

4-3- توصیف آماری ویژگیهای انسانی استخرها…………………………………………………………………….76

4-3-1- بررسی وضعیت ناجیان استخرهای استان گیلان………………………………………………………….77

4-3-2- بررسی وضعیت مدیران و مسئولان فنی استخرهای استان گیلان…………………………………….78

4-4- بررسی اطلاعات عمومی استخرهای استان گیلان……………………………………………………………79

4-5- بررسی طبیعی بودن توزیع متغیرها……………………………………………………………………………….82

4-5-1- بررسی طبیعی بودن وضعیت بهداشت استخرهای استان گیلان و ابعادآن…………………………82

4- 5-2- بررسی طبیعی بودن وضعیت ایمنی استخرهای استان گیلان و ابعادآن……………………………83

4- 5-3- بررسی طبیعی بودن وضعیت امکانات معلولین، وسایل ایمنی و نجات و ویژگیهای مسابقه‌ای استخرهای استان گیلان………………………………………………………………………………………………………83

4- 5 -4- بررسی طبیعی بودن وضعیت میزان کلر آب( بر حسب ppm)، میزان ph آب ومیزان درجه حرارت آب استخرهای استان گیلان……………………………………………………………………………………..84

4- 5 – 5 بررسی طبیعی بودن وضعیت ناجیان استخرهای استان گیلان……………………………………….84

4-6- آزمون فرضیه‌های تحقیق……………………………………………………………………………………………85

4-6-1- فرضیه اول…………………………………………………………………………………………………………..85

4-6-2- فرضیه دوم…………………………………………………………………………………………………………..87

4-6-3- فرضیه سوم………………………………………………………………………………………………………….88

4-6-4- فرضیه چهارم……………………………………………………………………………………………………….89

4-6-5- فرضیه پنجم…………………………………………………………………………………………………………89

4-6-6- فرضیه ششم…………………………………………………………………………………………………………90

4-6-7- فرضیه هفتم…………………………………………………………………………………………………………91

فصل پنجم

5-1 – مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………….93

5-2 – خلاصه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………93

5-3 – بحث و بررسی………………………………………………………………………………………………………..95

5-3-1- وضعیت بهداشتی آب استخرها………………………………………………………………………………..95

5-3-2 – میزان بهداشت استخرها(سرویسهای بهداشتی، محوطه رختکن و محوطه داخلی استخرها 100

5-3-3- وضعیت ایمنی استخرها……………………………………………………………………………………….101

5-3-4 – میزان امتیاز امکانات معلولین……………………………………………………………………………….103

5-3-5- وسایل ایمنی‌و‌نجات…………………………………………………………………………………………….103

5-3-6- میزان ویژگیهای مسابقه‌ای استخرها………………………………………………………………………..103

5-3-7- وضعیت نیروی انسانی (مدیران-مسولان فنی و ناجیان)……………………………………………..104

5-4- پیشنهادهای تحقیق………………………………………………………………………………………………….105

5-4-1- پیشنهادهای کاربردی…………………………………………………………………………………………..105

5-4-2- پیشنهادهای پژوهشی…………………………………………………………………………………………..107 (منابع)………………………………………………………………………………………………………………………….109

 

فهرست پیوست‌ها

پیوست 1 (اسامی استخرها)……………………………………………………………………………………………………

پیوست2(چک لیست)……………………………………………………………………………………………………………

 

فهرست جداول

جدول(2-1)تعداد منجیان غریق در استخر……………………………………………………………………………..40

جدول(4-1)،تعداد استخرهای استان گیلانبه تفکیک شهر………………………………………………………….77

جدول (4-2)، توصیف ویژگیهای ناجیان استخرهای استان گیلان………………………………………………79

جدول (4-3)، توصیف ویژگیهای نیروی انسانی مدیریان ومسولان فنی استخرهای استان گیلان………80

جدول (4-4)، اطلاعات  عمومی استخرهای استان گیلان…………………………………………………………81

جدول (4-5)، نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در مورد وضعیت بهداشت………………………….84

جدول (4-6)، نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در مورد وضعیت ایمنی……………………………..85

جدول (4-7)، نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در مورد امکانات معلولین، وسایل ایمنی و نجات و ویژگیهای مسابقه‌ای استخرهای استان گیلان………………………………………………………………………..85

جدول (4-8)، نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در مورد وضعیت میزان کلر آب، ph آب ومیزان درجه حرارت آب……………………………………………………………………………………………………………..86

جدول (4-9)، نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در مورد وضعیت ناجیان……………………………87

جدول (4ـ10) نتیجه آزمون تی یک نمونه ­ای در مورد تفاوت میزان کلر آب( بر حسب ppm) استخرهای استان گیلان با میزان استاندارد……………………………………………………………………………..88

جدول (4ـ11) نتیجه آزمون تی یک نمونه ­ای در مورد تفاوت میزان ph آب استخرهای استان گیلان با میزان استاندارد………………………………………………………………………………………………………………..88

جدول (4ـ 12) نتیجه آزمون تی یک نمونه ­ای در مورد تفاوت میزان درجه حرارت آب استخرهای استان گیلان با میزان استاندارد……………………………………………………………………………………………89

جدول (4ـ13) نتیجه آزمون تی یک نمونه ­ای در مورد مقایسه امتیاز امکانات بهداشتی استخرهای استان گیلان و ابعاد آن با مقدار متوسط………………………………………………………………………………………..90

جدول (4ـ14) نتیجه آزمون تی یک نمونه ­ای در مورد مقایسه امتیاز ایمنی استخرهای استان گیلان با مقدار متوسط…………………………………………………………………………………………………………………….91

جدول (4ـ 15) نتیجه آزمون تی یک نمونه ­ای در مورد مقایسه امتیاز امکانات معلولین استخرهای استان گیلان با مقدار متوسط………………………………………………………………………………………………………..92

جدول (4ـ16) نتیجه آزمون تی یک نمونه ­ای در مورد مقایسه امتیاز وسایل ایمنی و نجات استخرهای استان گیلان با مقدار متوسط………………………………………………………………………………………………..92

جدول (4ـ 17) نتیجه آزمون تی یک نمونه ­ای در مورد مقایسه میزان ویژگیهای مسابقه ای استخرهای استان گیلان با مقدار متوسط………………………………………………………………………………………………..93

جدول (4ـ18) نتیجه آزمون تی یک نمونه ­ای در مورد تعداد ناجیان استخرهای استان گیلان با مقدار متوسط…………………………………………………………………………………………………………………………….94

چکیده:

هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت بهداشتی، ایمنی و نیروی انسانی استخرهای سرپوشیده استان گیلان و مقایسه آن با استانداردهای موجود است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- مقایسه‌ای است که از طریق پرسشنامه و مشاهده حضوری محقق در استخرها انجام شده است. از میان کلیه استخرهای سرپوشیده استان گیلان (27 استخر)،21 استخر که در زمان جمع‌ آوری اطلاعات فعال بودند به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع‌ آوری اطلاعات تحقیق حاضر از چک لیست محقق ساخته استفاده شد که در مجموع 116 سوال، پس از اعتباریابی و پایایی، سوال‌های چک لیست را در سه بخش بهداشت، ایمنی و نیروی انسانی تشکیل دادند.

اعتبار محتوا از طریق تکنیک دلفی تعیین شد بعد از جمع‌ آوری اطلاعات بدست آمده از چک لیست از روش‌های آمار توصیفی برای تعیین میانگین و هم چنین گزارش یافته‌ها در قالب جداول و از آمار استنباطی برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. جهت بررسی توزیع طبیعی داده‌ها از آزمون               کالموگراف – اسمیرنوف استفاده شد و به دلیل نرمال بودن داده‌ها، جهت بررسی تفاوت میان متغیرهای مورد بررسی و استانداردها از آزمون T ( تک گروهی ) استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با بهره‌گیری از نرم افزارSPSS (VERSIO 13 ) انجام شد.

نتایج تحقیق نشان داد که هیچکدام از مدیران استخرها و 95٪ مسئولین فنی استخرها در دوره‌های آموزشی مدیریت و نگهداری استخر شرکت نکرده‌اند. وضعیت بهداشتی آب استخرها (میزان کلر و ph) در حد استاندارد قرار نداشت، وضعیت بهداشتی سرویسهای بهداشتی، رخت‌کن و محوطه داخلی و وضعیت ایمنی سرویسهای بهداشتی، رخت‌کن و محوطه داخلی استخرها هم پایین‌تر از حد استاندارد قرار داشت. در مجموع، وضعیت بهداشتی، ایمنی و نیروی انسانی استخرهای سرپوشیده استان گیلان نسبت به استاندارهای جهانی دارای وضعیت مناسبی نمی‌باشند.

مقدمه

ورزش به عنوان یک پدیده اجتماعی فراگیر، بهترین ساز‌‌ و کار تامین سلامت جسمانی و بهداشت روانی محسوب می‌گردد. لذا سرمایه‌گذاری در آن موجب کاهش هزینه‌ها دربخش بهداشت و درمان و مراکز مبارزه با مفاسد اجتماعی و پایین آوردن سطح ناهنجاری‌های فردی و اجتماعی می‌شود. ایجاد ارتباط بین کشورها و افزایش تفاهم و همزیستی مسالمت آمیز بین ملت‌ها از دیگر دستاوردهای مهمی است که از طریق توجه به مقوله ورزش در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی عاید دولت‌ها و جوامع می‌شود. ورزش در بهره‌وری ملی نیز نقش به سزایی داشته و متضمن تاثیرات بسیار بر تولید ناخالص ملی کشور می‌باشد [17] .

اجرای مطلوب برنامه‌های تربیت‌بدنی و ورزشی مستلزم فراهم آوردن مجموعه‌ای از شرایط و امکانات است و از جمله مهمترین این شرایط استفاده از فضاها و تجهیزات و وسایل استانداردی است که بر اساس معیارهای بین‌المللی و قوانین مصوب فدراسیون‌های ورزشی در هر رشته طراحی شده است و به عبارتی ایجاد زمینه بهتر تحقیق اهداف تربیت‌بدنی ضرورت توجه به امکانات، فضاها و تاسیسات و آگاهی از دانش مدیریت تاسیسات ورزشی در جهت حفظ و نگهداری و استفاده بهینه از این امکانات بیش از پیش مطرح است و بر اهمیت موضوع می‌افزاید. در حقیقت می‌توان گفت کلید توسعه تربیت‌بدنی و ورزش در اثربخشی فعالیت‌های ورزشی است و به دنبال آن پویایی و رشد جامعه در گرو استفاده صحیح از امکانات موجود و توسعه سطح کیفی و کمی این امکانات با توجه به استانداردهای جهانی است [25] .

لذا در جهت افزایش سلامت جسمانی و از بین بردن مشکلات روانی و اجتماعی افراد جامعه و تحقق اهداف تربیت‌بدنی ، مدیران و مسئولان در سازمان‌های مختلف، از جمله، مدیران سازمان تربیت بدنی، آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها و نهادهای خصوصی، مسئولیت خطیری را در ایجاد فضاهای مناسب ورزشی برابر با استانداردهای کشوری و جهانی بر عهده دارند [23] .

یکی از فضاهای ورزشی مهم استخرها می‌باشند که با توجه به علاقه مردم در دهه اخیر به ورزش‌های   آبی، روزانه تعداد زیادی از افراد جامعه و ورزشکاران به فعالیت، به خصوص ورزش شنا در این مکان ورزشی می‌پردازند، این تمایل و علاقمندی نیازهای جدیدی را برای مدیران و برنامه‌ریزان تاسیسات و اماکن ورزشی، تربیت‌بدنی و تفریحات اعلام کرده که توجه به آنها از اهم مسائل مدیریت ورزشی در این حوزه می‌باشد [37] .

استخرها به منظور جلوگیری از انتقال بیماری‌ها و بروز حوادث باید محلی باشد که از لحاظ بهداشت و ایمنی، مکانی امن و سالم باشد توجه به پیشگیری از بروز هرگونه حادثه احتمالی از وظایف مسئولین استخرها است که پیش‌بینی‌های لازم باید در این زمینه‌ها صورت بگیرد. بهداشت و ایمنی اماکن ورزشی در سطح بین‌المللی و جهانی از توجه ویژه‌ای برخوردار است . دولت‌ها بخصوص در کشورهای پیشرفته قوانین خاص در مورد مکان‌های ورزشی به خصوص استخرهای شنای سرپوشیده که مکان حساس در ارتباط با مسائل ایمنی و بهداشتی می‌باشد اعمال می‌کنند. در زمان ساخت و ساز این استخرها امروزه در کشورهای پیشرفته، شرایط کمی و کیفی استخرهای سرپوشیده طوری در نظر گرفته می‌شود که تحت آن شرایط نیازمندی‌های اساسی جسمی و روحی استفاده‌ کنندگان تامین می‌گردد و از بروز حوادث و انتقال بیماری‌های واگیردار جلوگیری می‌شود [28] .