پایان نامه عمران-محیط زیست: روابط علت و معلولی توسعهی شهرنشینی و ترافیک حاصل از خودروها و عابرین پیاده و معماری شهری در تولید CO2 |
- سیستمهای پیچیده تابع خاصی از زمان هستند که باعث تغییر در این سیسم میشوند.
- سیستمهای پیچیده دارای تعاملات منحصر بهفرد و تکراری با پتانسیل نظاممندی هستند.
پیچیدگی مسائل یا سیستمها، بر اساس دو ویژگی اساسی نظاممندی و زمانمندی سیستم پویا و از طریق بررسی حلقههای بازخوردی و تعاملات غیرخطی این مسائل پیچیده مورد کنکاش قرار میگیرند و از ترکیب دیاگرامها و گرافها و معادلات تشکیل شده، مدلهایی را در طول زمان ترسیم میکند که در تصمیمگیریهای استراتژیکی در حوزههای اقتصادی، اجتماعی ، زیستمحیطی و فنی و تمامی ” سیستمهای بازخوردی “ قابلیت استفاده را دارا بوده و بسیار حائز اهمیت خواهند بود.
به طور خلاصه ۶ گام مطالعه پویایی سیستم عباتند از:
- شناسایی و تعریف مسئله( شناخت کامل مسئله و تعیین افق زمانی )
- مفهومسازی سیستم( مرزبندی سیستم و تعیین متغیرهای حالت و نرخ )
- تدوین مدل( نمودار جریان و معادلات )
- شبیهسازی و اعتبار سنجی مدل
- تحلیل و بهبود سیاست( تحلیل نتایج و ارائه راهکار و پیشنهادات )
- پیادهسازی و اجرای سیاستهای اتخاذ شده
1-2-3 سطح سرویس
در طراحی حملونقل و در علم مهندسی ترافیک، سطوح سرویس به شش سطح، ازبسیار عالی( با درجهی آزادی بالا ) تا بدتر از همه( بدون درجهی آزادی و بسیار محدود ) برای ارزیابی مشکلات و شناسایی و ارائه راهحلهای بالقوه ترافیکی طبقهبندی میگردند و متاثر از تصمیمات طراحان حملونقل شهری هستند[4].
سیستمهای ارزیابی در سطح سرویس معابر میتوانند در بازشناسایی مشکلات، ارزیابی شاخصهای انتخابی ایجاد شده و کارآیی آن ها در رسیدن به اهداف، ارزیابی راهحلهای بالقوه اجرا شده، مقایسهی مکانی، و شناسایی و پیگیری آلودگیها کاربرد داشته باشند.
طراحی و برنامهریزی متداول و رایج در این سیستم، مبتنی بر سرعت و تعلل و توقفهای ایجاد شده در حرکت خودروها و سنجش میزان کارآیی سیستم حملونقل و همچنین برای اصلاح یا ارتقاء سطح خدمات مرتبط با حملونقل شهری و با توجه به گسترش بزرگراهها بوده و این سیستم برای سایر مدلها یا مشکلات جامعیت ندارد.
سطح سرویس در معابر مختلف دارای مقادیر مختلفی میباشد و یک معیار کیفی از احساس کاربران، اعم از رانندگان، راکبان و عابران نسبت به راحتی، آسایش، ایمنی و کیفیت عبور و مرور در معابر گوناگون تعریف شده است. و سرعت حرکت، زمان سفر، آزادی حرکات، عدم تداخل با دیگر کابران، راحتی و آسایش و ایمنی کاربران، ملاک ارزیابی کیفیت معبر قرار میگیرد و شاخصهای عملکردی از قبیل سرعت، حجم و چگالی در هر سطح سرویس قابل محاسبه بوده و لذا سطوح سرویس از شرایط حرکت آزاد تا تقاضای بیش از حد معبر الگوبندی شده و برای اینکه شبکههای ارتباطی بتوانند نقشهای موثر و متعدد خود؛ سه نقش محوری: اجتماعی، جابجایی، دسترسی؛ را به درستی ایفا کنند، ملزم به رعایت سلسله مراتب خاص در طراحی تعریف شده هستند.
1-2-4 نقشهای محوری معابر شهری
معابر یا شبکههای ارتباطی که بستر ارتباطی بین انسان، فضا و فعالیت تعریف می شوند دارای شش نقش محوری در شهرها هستند[5].
- جابجایی: هر چه سرعت و میزان ترافیک موتوری در خیابانها روانتر باشد، نقش جابجایی معبر بیشتر خواهد بود.
- دسترسی: هر چه تعداد دسترسیها و امکانات پارکینگ حاشیهای و تعداد تقاطعها و ورودی و خروجی ها در خیابانها بیشتر باشند، نقش دسترسی معبر بیشتر خواهد بود.
- اجتماعی: هر چه میزان جداکنندگی خیابان بیشتر باشد و عابرین پیاده و دوچرخهسواران آسانتر از عرض خیابان عبور کنند، نقش اجتماعی معبر بیشتر خواهد بود.
- معماری شهری: هر چه جذابیت بناهای اطراف خیابانها و جهتدهی به این فضاها و شهر بیشتر باشد ، نقش معماری معبر بیشتر خواهد.
- تاثیر آب و هوایی: هر چه در طراحی فضاهای خیابانها و نحوهی استقرار بناهای اطراف آن تناسب با اکوسیستم آب و هوایی منطقهی شهری رعایت شده باشد، نقش خیابانها و معابر به عنوان کانالهای تهویه در سرعت بخشیدن به جریان هوای تازه و ایجاد محیطی شاداب و با طراوت و با بهرهگیری از ایجاد فضاهای زیستمحیطی گیاهی و درختی بیشتر خواهد بود.
- اقتصادی: هر چه تاثیر خیابان در جهتدهی توسعهی شهری بیشتر باشد، نقش آن معبر در ایجاد ارزش افزوده برای زمینها و بناها و توزیع ثروت بیشتر خواهد بود.
نقش جابجایی و اجتماعی در تعاریف و پیادهسازی معابر شهری به شدت با همدیگر در تعارض هستند.
در آئین نامه طراحی راههای شهری، معابر شهری به سه دستهی تقسیمبندی میشوند که در ادامه به آن ها پرداخته میشود:
- شریانی درجه1: برتری با وسایل نقلیهی موتوری بوده و کنترل دسترسی اساسیترین مشخصهی هندسی آن است و فاقد نقش اجتماعی هستند.( عبور عابرین و دوچرخه ها فقط از طریق معابر غیر همسطح میسر می باشد ) و دارای 2 گروه: آزاد راه، بزرگ راه است.
- شریانی درجه2: برتری با جابجایی وسایل نقلیهی موتوری بوده و حرکت عابرین پیاده از عرض خیابان کنترل میگردد و دارای 2 گروه: خیابانهای شریانی درجه 2 اصلی، خیابانهای شریانی درجه 2 فرعی( جمع کننده و پخش کننده ) است.
- معابر محلی : به نیازهای دوچرخهسواران و عابرین پیاده و دسترسی وسایل نقلیهی موتوری اولویت داده می شود و دارای 2 گروه:
- خیابانهای محلی اصلی و خیابانهای محلی فرعی است.
1-2-5 توسعهی پایدار
توسعهی پایدار به توسعهای اطلاق میشود که نیازهای زمان حال را بدون آنکه تواناییهای نسلهای آینده را در تامین نیازمندیهایشان به مخاطره اندازد فراهم میکند[6].
1-2- 6 محیطزیست
به محیطی که در آن زندگی جریان داشته و مجموعهای از عوامل فیزیکی خارجی و موجودات زنده با هم در کنش بوده و بر رفتار و رشد و نمو همدیگر تاثیر میگذارند، محیطزیست میگویند. طبیعت شامل عوامل طبیعی، زیستی و غیر زیستی است در حالیکه محیطزیست بر اساس کنشهای میان انسان و طبیعت است[7].
1-2- 7 فضای سبز شهری
فضای سبز بخشی از گستره فیزیکی شهر است که میتواند عملکردهای معینی داشته باشد. فضای سبز در برخی مواقع نقش تزئینی( زیباسازی سیمای شهری ) و گاهی نقش تفریحی( تفرجگاهی ) را به خود پذیرفته است، ولی با توسعه روزافزون مناطق شهری در دهه های اخیر و پیشی گرفتن شهرنشینی بر شهرسازی که با معضلات عدیدهای مانند افزایش بیرویه جمعیت، توسعه غیرهدفمند کالبدی شهرها و افزایش آلودگی زیستمحیطی همراه بوده، این فضاهای سبز شهری نقش مهمی در حفظ و تعادل زیست محیطی و تعدیل آلودگی هوا پیدا کردهاند[8].
از نظر کارشناسان، استاندارد فضای سبز دارای ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است و نمیتوان انتظار داشت که برای سراسر ایران سطح یا حجم استاندارد دارای واحد معین و یکسانی باشد و علاوه بر موارد فوق شرایط آب و هوایی و اقلیم هر منطقه نیز در انتخاب نوع گیاهان مختلف و خصوصیات بیو کلیماتیک منطقه تاثیرگذار بوده و حتی مقدار این استاندارد در بین کشورهای مختلف نیز متفاوت است. اما اطلاع از استانداردهای فضاهای سبزرا میتوان بعنوان یک راهنمای اولیه برای انجام مطالعات پروژه ها مورد استفاده قرار داد.
1-2- 8 آلودگی محیطزیست
در بند سوم، مادهء 1 آیین نامه اجرایی تبصره ء 13 قانون برنامهء اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، آلودگی محیط زیست به طور کلی تحت قالب زیر تعریف شده است :
«آلودگی یا آلوده ساختن محیط زیست عبارت است از پخش یا آمیختن مواد خارجی به آب، هوا، خاک یا زمین به میزانی که کیفیت فیزیکی، شیمیایی یا بیولوژیک آنها را به طوری که زیان آور به حال انسان یا سایر موجودات زنده، گیاهان و یا آثار و ابنیه باشد، تغییر دهد.»[9].
1-2- 8-1 آلودگی آب
مهمترین تأثیرات فعالیتهای انسان بر روی آبها در سه مورد خلاصه میشود: مصرف بیش از حد آب و از بین رفتن منابع آب، و آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی[10].
امروزه تأمین آب شیرین برای بعضی کشورها یک بحران جدی محسوب شده و گرم شدن زمین نیز در از بین رفتن منابع آب به خصوص در مناطقی چون آسیای مرکزی، آفریقای شمالی و دشتهای بزرگ ایالات متحده نقش میدارد.
کیفیت آبها نیز بحران دیگری است که برخی کشورها در پیش رو دارند. میزان آلودگی برخی آبها و روند افزایش آن در بسیاری از نقاط کرهٔ زمین بسیار نگرانکننده میباشد. آبهای سفرههای زیرزمینی و رودها و دریاچهها منابع مهم تأمین آب شیرین هستند که مستقیماً در معرض آلودگی توسط فعالیتهای انسان قرار دارند. آلودگی دریاها نیز علاوه بر دخالت مستقیم انسان، تحت تأثیر آلودگی آبهای شیرین و چرخهی آب میباشد.
علل آلودگی آبها ممکن است فیزیکی یا شیمیایی باشند:
آلودگی فیزیکی همچون آلودگی گرمایی (مصرف آب برای خنک کردن دستگاههای صنعتی که موجب افزایش دمای آب و در نهایت از بین رفتن برخی گونههای گیاهی یا جانوری میشود) یا رادیواکتیو (در اثر حوادث هستهای).
آلودگیهای شیمیایی بسیار گوناگون میباشند و میتوانند در اثر ورود مواد شیمیایی حاصل از کارخانهها، کشاورزی یا فاضلابهای شهری به درون آب باشد. مصرف مواد شیمیایی ضدآفت در کشاورزی از علل مهم آلودگی آبهای زیرزمینی یا سطحی است که مستقیماً موجب مرگ بسیاری از گونهها میشود. همچنین، مصرف کودهای نیتراتدار و فسفاتدار موجب افزایش این عناصر در آبها میشود. در نتیجه، باکتریها و جلبکهای سطح آب که از این مواد تغذیه میکنند به سرعت رشد میکنند و زیاد میشوند و موجب کمبود اکسیژن محلول در آب و در نتیجه مرگ اغلب گونههای ساکن زیر آب میشوند[10].
[1] Christopher Alexander
[2] University of California, Berkeley
[3] Land scape
[4] Dynamic System
[5] Jey.W.Forrester
[6] MIT
[7] Industrial System
[8] Feed Back
فرم در حال بارگذاری ...
[سه شنبه 1399-10-02] [ 07:17:00 ب.ظ ]
|