فصل اول : کلیات.. 4

بخش اول : کلیات تحقیق.. 5

اهمیت و ضرورت تحقیق.. 5

بیان مسأله. 6

سؤال های تحقیق.. 7

فرضیه های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 8

اهداف تحقیق.. 8

پیشینیه تحقیق.. 8

روش تحقیق.. 10

سازماندهی تحقیق.. 10

بخش دوم :  مفهوم شناسی.. 11

خشونت در لغت.. 11

خشونت در اصطلاح. 12

واژه های مترادف خشونت در قرآن. 15

غلظت.. 15

شدت.. 16

فظ.. 17

ظلم. 17

تسامح و تساهل.. 19

پیشینه خشونت.. 21

ارزش گذاری خشونت.. 24

فصل دوم : جایگاه و اقسام قاطعیت و موجبات خشونت از منظر اسلام و قرآن.. 26

بخش اول : جایگاه و اقسام قاطعیت از منظر قرآن.. 27

الف ) جایگاه قاطعیت از منظر قرآن. 27

ب ) اقسام قاطعیت از منظر قرآن. 31

1 – قاطعیت و سخت گیری طبق قانون. 31

2 – قاطعیّت در دفاع از دین.. 31

3 – قاطعیت در برابر حاکمان زورگو و ظالم. 32

4 – قاطعیت علیه خائنان و فتنه‏گران. 33

5 _ قاطعیت در دفاع از مسائل اجتماعی.. 34

بخش دوم : موجبات خشونت از منظر قرآن.. 35

1 –  توطئه و فتنه‌گری: 35

2 – تعرض به مسلمانان و ادامه‌ی جنگ: 36

3-  عصیان و نافرمانی: 37

4 –  نقض پیمان و عهد شکنی : 38

5 –  قتل انسان ها بویژه انبیاء و اولیاء 39

6 –  کفر و شرک ورزی به آیات خدا: 42

7 –  ظلم و ستم: 42

8 – رباخواری و حرام‌خواری.. 44

9 –  فساد در زمین: 44

فصل سوم : اتهام به خشونت طلبی با تمسک به احکام اجتماعی و جزایی در اسلام و قرآن و نقد آن.. 46

اهداف احکام اجتماعی –  جزایی در اسلام. 48

الف ) اجرای عدالت و اقامه قسط.. 49

ب) خوار ساختن بزه کار 50

ج ) اصلاح و بازپروری بزهکار 50

د) پاسداری از کیان جامعه. 51

هـ ) بازدارندگی عمومی و خصوصی.. 53

و) تشفی خاطر بزه دیده 55

بخش اول :  احکام اجتماعی.. 56

تعریف احكام اجتماعی.. 56

الف ) حقوق زنان. 56

شبهات وارده به حقوق زنان. 57

تفاوت حقوقی مرد و زن. 58

تنبیه و ضرب زنان. 61

 

نشوز در لغت و اصطلاح. 62

نشوز از دیدگاه مفسران و فقیهان. 63

بررسی آیه 34 سوره نساء 65

ب)امر به معروف و نهی از منکر. 69

شبهات وارد شده به امر به معروف.. 70

بررسی : 71

بخش دوم : احکام جزایی.. 75

1-  قصاص… 76

شبهات و ایرادات به قصاص… 77

الف ) قصاص: تکرار قتل.. 77

بررسی : 77

ب) قصاص: انتقام جویی و قساوت.. 79

بررسی: 79

ج) بیمار بودن قاتل.. 80

بررسی : 80

د) عفو و زندانی کردن قاتلان به جای قصاص… 81

بررسی : 81

هـ) تنفرطبع آدمی از قصاص… 82

بررسی : 83

خلاصه بحث: 85

کیفر زناکار. 87

آثار زیانبار زنا 89

قطع نسل بشر. 89

اشاعه انواع بیماری ها 89

آثار روحی و روانی بر مرد و زن. 90

برهم خوردن تدبیر و نظم در زندگی خانوادگی و اجتماعی.. 90

آثار زنا به روایت «روایات». 91

تحلیل مجازات سنگسار 92

خلاصه بحث: 93

کیفر لـواط.. 94

فلسفه قتل در لواط.. 96

کیفر سرقت.. 99

شبهات وارده بر سرقت و سارق. 100

بررسی : 100

کیفر ارتداد. 104

ارتداد در قرآن. 104

مرتد از دیدگاه فقها 107

انواع ارتداد. 107

حکم مرتد در ادیان الاهى و مذاهب اسلامى.. 108

فلسفه مجازات مرتد. 110

مصلحت شخصی مرتد و جامعه. 110

بازداری از تحقیر دین.. 111

نبرد با جنگ تضعیف عقاید. 111

بازداری از انتخاب كوركورانه. 113

پاسداری از نظام اسلامی.. 114

فصل چهارم : اتهام به خشونت طلبی با تمسك به جهاد و وجود مقررات خاص نسبت به اقلیت ها و نقد آن.. 115

بخش اول: جهاد. 116

اقسام جهاد در اسلام. 119

1 – جهاد با نفس (جهاد اکبر) 118

2 – جهاد نظامی ( جهاد اصغر ) 119

الف) جهاد دفاعی.. 120

ب) جهاد ابتدائى.. 120

1 – حق خدا تنها حق اصیل و ذاتی در عالم. 121

2 –  دفاع از حقوق انسانی انسان‌ها 122

ماهیت جهاد در اسلام. 123

1 ) دفع فتنه و جلوگیری از فساد. 123

2)  رهائی از ظلم و ستم و حمایت از مظلومان. 125

3) دفاع در برابر هجوم دشمن.. 125

4) محو شرك و بت پرستى.. 126

بررسی آیات جهاد در پاسخ از شبهه افکنان. 127

کشتن مشرکان و بت پرستان در هر جا 127

محاصره ، دستگیری و کشتن مشرکان. 129

تشویق به کشته شدن و مردن. 131

مجهز و مسلح شدن به پیشرفته ترین نیروهاى نظامى.. 133

تشویق مسلمانان به جنگ و جهاد. 134

نتیجه گیری : 136

بخش دوم: اقلیت های غیر حاكم در جامعه اسلامی.. 138

اقلیت های مذهبی.. 139

جزیه. 141

تحلیلی بر عبارت « وَ هُمْ صاغِرُون». 143

فلسفه پرداخت جزیه. 144

1 – تأمین هزینه حمایت از ذمیان. 144

2 – عوض‌ عدم مشارکت‌ اهل‌ ذمه در جهاد. 145

3 – عوض زکات و خمس… 145

4 – رعایت‌ عدالت‌ اجتماعی‌.. 145

5 – آشنایی ذمیان با دین اسلام. 146

حقوق اقلیت ها 146

1 – مصونیت همه جانبه. 146

2 – آزادی مذهبی.. 148

3 – آزادی های اجتماعی و سیاسی.. 149

4 –  برخورداری از عدالت.. 150

5 – استقلال قضایی.. 151

6 –  احوال شخصیه. 151

خوشرفتاری مسلمانان با اقلیت های مذهبی در بیان قرآن و سیره اهل بیت (ع)  ………………………………………………………….152

نتیجه گیری : 153

فصل پنجم: اتهام به خشونت طلبی با تمسك به سیره و رفتار پیامبر (ص) و عملكرد بعضی از مسلمانان و نقد آن  154

بخش اول:  سیره و رفتار پیامبر اکرم (ص). 155

اتهامات معاندان به پیامبر اکرم (ص) 158

نگرشی به خصایص و ویژگی های قوم یهود. 158

الف )  پیمان‏شكنی.. 159

ب ) نژاد پرستی و حسادت.. 160

ج ) بهانه جویی.. 162

د ) تکذیب رسالت انبیاء و کشتن پیامبران الهی.. 163

علل جنگهای پیامبر (ص) با یهودیان. 164

1 – ایجاد ناامنی و فتنه بین مسلمانان. 165

2 – یاری کردن مخالفان از نظر نظامی و اقتصادی.. 166

3 – شکستن پیمان و نقشه قتل پیامبر(ص) 166

4 – توبیخ یهودیان تازه مسلمان. 167

5 – ایجاد اختلاف و تفرقه بین دو قبیله اوس و خزرج. 167

6 – تخریب شخصیت های مسلمان. 168

7- شبیخون یهودیان به مسلمانان. 168

8 –  اقدامات یهودیان مصداق محاربه. 169

دستور قتل برخی از یهودیان توسط پیامبر (ص) 170

مفهوم ترور 170

کعب ابن اشرف.. 172

ابوعفک… 173

عصماء دختر مروان. 173

ابو رافع، سلام بن ابی الحقیق.. 174

یسیر بن رزام (اسیر بن رزام) 174

بررسی: 175

نتیجه گیری : 176

بخش دوم:  عملکرد بعضی از مسلمانان تندرو. 177

رشد جریان سلفی تکفیری.. 178

شاخصه‌های گروه های سلفی تکفیری.. 179

1. خشونت دائمی.. 179

2. کشتن اهل اسلام و آسیب زدن به افراد بی‌گناه 179

3. حرکت تصاعدی در تکفیر دیگران. 180

4. فاصله گرفتن از دین.. 180

دیدگاه قرآن درباره ترور وکشتن انسان‌های بیگناه 180

نتیجه گیری : 183

دستآوردها : 184

منابع و مآخذ. 187

چکیده

دین اسلام و قوانین اجتماعی آن همگی مظهر رحمت الهی برای بندگان می باشد. اما مخالفان ، خواهان این هستند که نشان دهند اسلام دین خشونت است و پیامبر (ص) با خشونت، دین را بر مردم عرضه نموده است.

انسان همچون دیگر موجودات از سیستم دفع و جذب برخوردار است . در انسان غیر از سیستم دفع و جذب طبیعی، سیستم دفع و جذب در چهارچوب اختیار وجود دارد که تحت مدیریت حیات قدرت و علم ، عمل می کند. تفاوت نگرش به جایگاه است که سبب شده عده ای به قوانین اجتماعی و جزایی، شبهاتی وارد کنند.

پژوهشگر در این تحقیق سعی کرده است ضمن مفهوم شناسی واژه خشونت و تبیین اقسام و جایگاه آن از دیدگاه اسلام و قرآن به بررسی شبهات مطرح شده از جانب اسلام ستیزان بپردازد.

مجموعه قوانین اجتماعی و جزایی اسلام همانند حقوق زنان ، امر به معروف و نهی از منکر ، قصاص ، سنگسار ، حد لواط و همجنس گرایی ، حد سرقت و …. ، جهاد در اسلام ، پرداخت جزیه توسط اقلیت های مذهبی ، رفتار و سیره پیامبر (ص) با یهودیان و برخورد برخی از مسلمانان تندرو از جمله اتهاماتی است که اسلام ستیزان به دین اسلام نسبت داده اند.

لذا با بهره گرفتن از آیات قرآن کریم ، روایات اهل بیت (ع) و دیدگاه بزرگان دینی به بررسی این اتهامات پرداخته و ضمن تبیین فلسفه وجودی این قوانین در اسلام ، این نتیجه حاصل شده که این گونه مجازاتها جهت حفظ و امنیت زندگی اجتماعی و جامعه ضروری است و نمی توان آنها را خشونت تلقی کرد ، زیرا مجازاتهای اسلامی خود برای مهار خشونت و ظلم تشریع شده اند.

مقدمه
از آغاز زندگی بشر تاکنون بر روی زمین ، همیشه افرادی بوده اند که به دلایلی بر وسوسه های شیطانی و خواهش های نفسانی خود لبیک گفته ، بر افراد مظلوم ظلم کرده ، حقوق مستضعفان را پایمال ، پرده های عفت را دریده و دست به هر جنایتی می زنند. لذا خداوند رحیم و مهربان برای جلوگیری از گسترش فساد در زندگی اجتماعی و جامعه ، مجموعه ای از قوانین و مقررات را در همه شریعت های آسمانی توسط پیامبران خود وضع نموده تا اگر کسی خطایی از او سر زد توسط این قوانین مجازات گردد.

در دین مبین اسلام نیز که دین رحمت و پیام آور صلح و صفاست خداوند برای افرادی که از انسانیت خود شرم نمی کنند و به هر جنایتی از قبیل قتل ، زنا، لواط ، سرقت ، ظلم ، بی عدالتی و … دست می زنند مجازاتهایی جعل کرده و برای تحقق صلح ، عدالت و امنیت درجامعه و از بین بردن ریشه های ظلم ، تبعیض و بی عدالتی تلاش كرده و می كند.

اسلام به عنوان آیینی که برای سعادت و بهروزی بشر برنامه  و سیاست مدونی را عرضه کرده در جهت ایجاد یک جامعه ایده آل ، راهکارهای مناسبی ارائه کرده است تا حکومت مبتنی بر تعالیم اسلامی بتواند به تکلیف خویش در ایجاد صلح ،عدالت و امنیت ، برای همه شهروندان عمل کرده و با مجازات اخلال کنندگان در امنیت عمومی ، بستر رشد و تعالی انسان را که در جامعه امن امکان پذیر است ، فراهم کند. به این ترتیب در اسلام، سیاست کیفری سخت گیرانه ای نسبت به اخلال کنندگان در امنیت عمومی شهروندان جامعه اسلامی ترسیم شده است.

اما امروزه بدلیل برخی غرض ورزی ها ودشمنی ها وکینه ها توسط رسانه های غربی که مورد حمایت گروه های ضداسلامی می باشند اتهامات و شبهاتی بر تمامیت دین و مکتب اسلام و احکام اسلامی وارده شده است.

تمام این رسانه ها  سعی دارند بشریت را با بهره گرفتن از ابزار تاثیر گزار رسانه ای نظیر اینترنت، ماهواره، رادیو و مجلات خبری، روح و عقل انسانها را با دروغ و مطالب کذب، الوده کنند و انها را ازمسیر الهی که خداوند وانبیاء و اولیا ء صدیق  واندیشمندان خرداندیش برای بشریت بوجود اوردند منحرف کنند .

این افراد با وسایل ارتباط جمعی در کوششی هماهنگ، دائما اسلام را با عبارات منفی و پیوسته با عناصر نامطلوب نمایش می دهند و توانسته اند نگاه بقیه و به خصوص جوامع غربی وحتی جوامع شرقی را نسبت به اسلام و قرآن در جهت منفی تغییر دهند. و با عناوین مختلف سعی می کنند با ساختن شبهات غیر منطقی ، علیه  فلسفه و مبانی اسلام واحکام اسلامی ویا استفاده کردن از روایت جعلی وضعیف تاریخی، ذهن جوانان مسلمان بخصوص کشور جمهوری اسلامی ایران را نسبت به اسلام و احکام آن منفی سازند . البته بیشترین ادعاهای  انها در مورد اسلام، خشن بودن وضد انسانی بودن احکام وقوانین اسلامی است .

این اسلام ستیزان و معاندان تصویری از اسلام ارائه می دهند که دارای این مولفه هاست:

1 – اسلام دینی کهنه و وحشی است و از سایر ادیان الهی مجزا می باشد.

2 – اسلام با عنوان جهاد ، با زور و شمشیر در جهان گسترش پیدا کرده است.

3 – احکام اجتماعی و جزایی که در اسلام وجود دارد خشونت آمیز است و عامل ترویج خشونت طلبی می باشد.

4 – مسلمانان با اقلیت های غیر حاکم در جامعه اسلامی برخورد مناسب نداشته و نسبت به انها قوانین و احکام خشونت آمیزی اجرا می نمایند.

5 – پیامبر مسلمانان خود خشونت طلب بوده و دستور قتل بزرگان و قبیله های یهودی را صادر کرده در نتیجه او یک تروریست بوده است.

6 – مسلمانان امروزه در دنیای کنونی همگی تروریست می باشند و در جای جای دنیا مردم بی گناه را قتل و عام می نمایند.

 فهرست مندرجات

عنوان

چکیده

بیان مسأله…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….2

اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………6

سؤال اصلی پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………6

فرضیه اصلی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….6

تعاریف عملیاتی…………………………………………………………………………………………………………………………………………….7

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

آموزش عالی و نقش آن……………………………………………………………………………………………………………………………….9

تأثیر طراحی آموزشی بر ارتقاء اثربخشی……………………………………………………………………………………………………..9

کیفیت زندگی کلاسی……………………………………………………………………………………………………………………………….10

انگیزش در یادگیری…………………………………………………………………………………………………………………………………..11

نظریه‌های انگیزش مورد استفاده در الگوی ARCS………………………………………………………………………………….13

الگوهای انگیزشی……………………………………………………………………………………………………………………………………….15

الگوی زمان- پیوستار…………………………………………………………………………………………………………………………………15

الگوی فرا انگیزش………………………………………………………………………………………………………………………………………16

الگوی طراحی انگیزشی ARCS…………………………………………………………………………………………………………………17

محدودیت‌های طراحی انگیزشی………………………………………………………………………………………………………………..24

پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………….25

جمع بندی پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………28

فصل سوم: روش پژوهش

روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………..31

جامعه و نمونه آماری………………………………………………………………………………………………………………………………….31

ابزارهای مربوط به فرایندهای طراحی انگیزشی………………………………………………………………………………………..32

روایی و پایایی پرسشنامه‌های مربوط به فرایند طراحی انگیزشی کلر………………………………………………………36

ابزارهای مربوط به سنجش متغیرهای وابسته…………………………………………………………………………………………..39

روایی و پایایی مربوط به ابزارهای سنجش و اندازه‌گیری………………………………………………………………………….41

روش اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………….41

طراحی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………42

تدریس روش‌های مبتنی بر انتقال مستقیم بر اساس الگوی طراحی انگیزشی کلر…………………………………45

تدریس روش‌های مبتنی بر انتقال مستقیم به شیوه موجود…………………………………………………………………….46

تحلیل سنجش متغیرهای وابسته………………………………………………………………………………………………………………46

روش تجزیه و تحلیل داده‌ها………………………………………………………………………………………………………………………46

فصل چهارم: یافته‌های پژوهش

سؤال پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………..48

مرحله اول: شرح مختصری از محتوا………………………………………………………………………………………………………….48

 

مرحله دوم: اطلاع راجع به حضار………………………………………………………………………………………………………………51

مرحله سوم: تحلیل مخاطبان…………………………………………………………………………………………………………………….53

مرحله چهارم: تحلیل مواد آموزشی…………………………………………………………………………………………………………..57

مرحله پنجم: اهداف و ارزیابی‌ها………………………………………………………………………………………………………………..61

مرحله ششم: فهرستی از شیوه‌های انگیزشی بالقوه…………………………………………………………………………………..62

مرحله هفتم: انتخاب و طراحی شیوه‌ها……………………………………………………………………………………………………..64

مرحله هشتم: یکپارچه سازی با آموزش…………………………………………………………………………………………………….66

مرحله نهم: انتخاب و توسعه مواد………………………………………………………………………………………………………………69

مرحله دهم: ارزیابی……………………………………………………………………………………………………………………………………69

فرضیه‌های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………….69

فرضیه نخست…………………………………………………………………………………………………………………………………………….69

فرضیه دوم………………………………………………………………………………………………………………………………………………..72

فرضیه اصلی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….73

سایر یافته‌ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………….74

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌ گیری

نتیجه فرضیه نخست………………………………………………………………………………………………………………………………….78

نتیجه فرضیه دوم……………………………………………………………………………………………………………………………………….79

بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………..80

پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..81

پیشنهادهای کاربردی………………………………………………………………………………………………………………………………..81

پیشنهادهای پژوهشی ……………………………………………………………………………………………………………………………….82

محدودیت‌های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………82

منابع

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….84

منابع لاتین…………………………………………………………………………………………………………………………………………………87

پیوست‌ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….91

 

فهرست جدول‌ها

عنوان

جدول (3-1). توزیع سنی دو گروه……………………………………………………………………………………………………………32

جدول (3-2). توزیع گرایش تحصیلی آزمودنی ها در دو گروه………………………………………………………………..33

جدول (3-3). پرسشنامه بررسی علایق…………………………………………………………………………………………………….34

جدول (3-4). مقیاس انگیزشی مواد آموزشی…………………………………………………………………………………………..35

جدول (3-5). نحوه محاسبه سبک یادگیری کلب……………………………………………………………………………………36

جدول (3-6). برآورد همسانی درونی بررسی علایق…………………………………………………………………………………37

جدول (3-7). ضریب روایی محتوایی پرسشنامه بررسی علایق فراگیران………………………………………………..37

جدول (3-8). برآورد پایایی پرسشنامه بررسی علایق در پژوهش حاضر…………………………………………………37

جدول (3-9). برآورد پایایی پرسشنامه بررسی مواد آموزشی انگیزش……………………………………………………..38

جدول (3-10). برآورد پایایی پرسشنامه بررسی مواد آموزشی انگیزش پژوهش حاضر…………………………..38

جدول (3-11). ضرایب پایایی خرده مقیاس‎های پرسشنامه سبک یادگیری کلب………………………………..39

جدول (3-12). ضرایب پایایی خرده مقیاس‌های پرسشنامه سبک یادگیری کلب در پژوهش……………. 39

جدول (3-13). مؤلفه‌های مربوط به سنجش کیفیت زندگی کلاسی………………………………………………………40

جدول (3-14). نحوه کسب اطلاعات مراحل طراحی انگیزشی آموزش کلر…………………………………………….43

جدول (4-1). نگرش ابتدایی افراد نمونه (گروه آزمایش)…………………………………………………………………………51

جدول (4-2). شاخص ­های توصیفی پرسشنامه بررسی علایق……………………………………………………………….. 56

جدول (4-3). نتایج تحلیل واریانس چند متغیره از آزمون لامبدای ویلکز………………………………………………56

جدول (4-4). نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره……………………………………………………………………………………..57

جدول (4-5). شاخص ­های توصیفی بررسی مواد آموزشی انگیزش دانشجویان……………………………………….58

جدول (4-6). نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره از آزمون ویلکز …………………………………………………………….58

جدول (4-7). نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره………………………………………………………………………………………59

جدول (4-8). اهداف و ارزیابی‌ها……………………………………………………………………………………………………………….61

جدول (4-9). شیوه‌های انگیزشی بالقوه……………………………………………………………………………………………………62

جدول (4-10). شیوه های انگیزشی و نحوه محقق شدن ……………………………………………………………………….64

جدول (4-11).  طراحی درس مشروح……………………………………………………………………………………………………..66

جدول(4-12). شاخص‌های توصیفی کیفیت زندگی کلاسی دانشجویان…………………………………………………70

جدول (4-13). نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره متغیر کیفیت زندگی کلاسی حاصل از آزمون لامبدای ویلکز…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..70

جدول (4-14).نتایج تحلیل واریانس چند متغیره کیفیت زندگی کلاسی گروه آزمایش و کنترل…………71

جدول (4-15).شاخص ­های توصیفی نمرات حاصله از اجرای پیش آزمون  گروه آزمایش و کنترل……….72

جدول (4-16). شاخص‌های توصیفی نمرات حاصل از اجرای پس آزمون……………………………………………….72

جدول (4-17). نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره یادگیری…………………………………………………….73

جدول (4-18). نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره متغیرهای اثربخسی آموزش…………………………………74

جدول (4-19). نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره برای گروه آزمایش و کنترل در مقیاس‌های کیفیت زندگی کلاسی و یادگیری………………………………………………………………………………………………………………………….74

فهرست شکل‌ها

شکل. (2-1)………………………………………………………………………………………………………………………………………………23

 

 بیان مسأله

در عصر کنونی سرمایه‌های انسانی مهم‌ترین عامل توسعه سازمانی شناخته شده است و آموزش نیروی انسانی در سازمان‌ها همراه با جهانی شدن آموزش و رشد فزاینده فناوری ارتباطات و تغییرات سریع در دانش و مهارت‌ها شدت بیشتری یافته است (اورنگی، قلتاش، شهامت و یوسلیانی،1390)؛ و از آنجایی‌که آموزش نیروی انسانی یک فرایند دائمی و مادام‌العمر است، بنابراین تمام افراد سازمان به آن نیاز دارند (مفتخر، 1375). یکی از سازمان های بسیار مهم در عصر حاضر، آموزش عالی است که نهادی مدرن و مکمل آموزش‌های متوسطه و ابتدایی می‌باشد که دارای دو کارکرد اصلی آموزش و پژوهش است. این نهاد فرایندهای فهم و درک سامان‌مند افراد، نهادها، گروه‌ها، طبقات، قشرها و سازمانها را برای ادامه حیات و پیشرفت زندگی فردی و اجتماعی ایجاد می‌کند (قدیمی، 1392).

از آنجایی‌که نظام‌های آموزش عالی، به عنوان بارزترین نمود سرمایه گذاری نیروی انسانی نقش اصلی را در تربیت و تأمین نیروی انسانی کارآمد بر عهده دارد، این نظام‌ها سهم قابل توجهی از بودجه هر کشور را به خود اختصاص می‌دهند و نقشی تعیین کننده در ابعاد گوناگون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه دارند، از این‌رو اطمینان از کیفیت مطلوب عملکرد آن به منظور جلوگیری از هدر رفتن سرمایه انسانی و مادی و نیز داشتن توانایی رقابت در دنیای آینده که در آن کیفیت مهمترین مؤلفه برای حیات هر سازمان است ضروری به نظر می‌رسد (معروفی، کیامنش، مهرمحمدی و عسکری، 1386).

به اعتقاد فیوضات (1382)، محصول دانشگاه عبارت است از افزودن دانش و معرفت و فن كه اگر در وجود افراد باشد به عنوان بهره‌وری نیروی انسانی تلقی می‌گردد و اگر فارغ و جدا از وجود انسان باشد، به صورت مجموعه دانش و تكنولوژی نمایان می‌شود. دانشگاه به عنوان مركز تحقیق و پژوهش علمی و فرهنگی، مهد نوسازی اجتماع است، زیرا محلی است كه در آن افكار و اندیشه‌ای جدید، دانش و معرفت نو، تكنولوژی متحول و فرهنگی خلاق و پویا نشو و نما می‌كند.

دانشجویان منبع اصلی در باب کیفیت و اثربخشی آموزش در دانشگاه محسوب می‌شوند اما طبق نتایج تحقیقات انجام شده، در برخی از کلاس‌ها ما شاهد پایین بودن انگیزه دانشجویان می‌باشیم (سیدجوادین، 1381و مولوی، رستمی، فدایی نایینی، محمدنیا، رسول‌زاده، 1386). در شرایط فعلی سالانه مقدار زیادی از بودجه کشور صرف آموزش و پرورش نیروی انسانی سازمان‌های مختلف می‌گردد، از طرف دیگر بر اساس مشاهدات اولیه به نظر می‌رسد انگیزش یادگیری دانشجویان در سطح پایینی قرار دارد (سیدجوادین، 1381) که دلایل این امر  شامل نقش استاد در کلاس، استرس سرکلاس،  فن بیان ضعیف استاد، عدم مثال‌های متنوع در کلاس (نبوی و صفوی، 1390)، عدم انتخاب و به کار گیری روش‌های آموزش مناسب (تامپسون و تیلدن[1]، 2009)، ناهمخوانی محتوا با اهداف تعیین شده است (ذبیحی و عرفانیان خانزاده، 1389).

آموزش عالی نیز یکی از سازمان‌های با اهمیت محسوب می‌شود؛ آنچه برای سازمان‌ها مهم است، اثر بخشی آموزش است (فردانش و کرمی، 1387). یکی از ویژگی‌های آموزش مؤثر در آموزش عالی فعالیت‌هایی است که فرصت‌های مناسب را برای مشارکت دانشجویان در آموزش و یادگیری فراهم می‌کند. هریس[2] معتقد است که آموزش مؤثر به اهداف و ستاده‌های آموزشی توسط دانشجویان بستگی دارد و به صلاحیت‌های علمی، مهارت‌ها، رفتارها، سبک‌های آموزش، رشد حرفه ای، تحقیق و تفکر نیازمند است (آراسته و محمود راد، 1382). در این پژوهش آموزش به فعالیت‌هایی گفته می‌شود که با هدف آسان ساختن یادگیری از سوی مدرس طرح ریزی می‌شود و بین مدرس و یک یا چند یادگیرنده به صورت کنش متقابل جریان می‌یابد (نبوی و صفوی، 1390).

در نتیجه برای اینکه آموزش اثربخش و مفید شود، پیش بینی روش‌ها و انتخاب و ترتیب مواد آموزشی در شرایط خاص به منظور رسیدن به نتایج به نحو مؤثر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است (فردانش و کرمی، 1387).

اصطلاح طراحی آموزشی می‌تواند به عنوان روشی نظام‌مند برای تجزیه و تحلیل، طراحی، تدوین، ارزشیابی و مدیریت فرایندهای آموزش کارآمد مبنی بر دانش و تجربیات یادگیری و نظریه‌های آموزشی تعریف نمود (موریسون و کمپ، 2010)  و همچنین هر گاه برای دستیابی به یک سلسله از دانش‌ها و مهارت‌ها به عنوان اهداف آموزشی، قبل از تحقق آموزش پیش بینی و تنظیم گردد، در واقع طراحی آموزشی انجام شده است (فردانش، 1374: 5) که توجه و دقت در تنظیم آن می‌تواند موجب کارایی و اثربخشی بیشتر و بهتر فرایند آموزش شود (مطلبی، 1390)، زیرا از طریق طراحی آموزشی، می‌توان پایه‌های اولیه تضمین اثربخشی آموزش را بنا نهاد (فردانش، ابراهیم زاده، سرمدی، رضوانی و عمرانی، 1390).

به نظر می‌رسد انگیزش یکی از مشکل‌ترین و پیچیده‌ترین چالش‌های پیش روی استادان امروزی است. در واقع، پیچیدگی و تنوع آن باعث شده تا به یکی از موضوعات جالب و چالش برانگیز در مباحث علوم تربیتی تبدیل شود. اما بی انگیزشی برای مطالعه در بین دانشجویان دانشگاه به صورت یک فراگیری  نامحسوس و نامریی درآمده است (واحدی، اسماعیل پور، زمان‌زاده و  عطایی‌زاده، 1391).

بنابراین از آنجایی‌که یکی از مغفول‌ترین عوامل در کارایی برنامه‌های آموزشی، انگیزش فراگیران می‌باشد (فردانش، 1390: 149) و از سویی انسان در توسعه نقش کلیدی دارد و تحقق توسعه به دست انسان صورت می‌پذیرد، برطرف کردن نیازهای روحی و روانی افراد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است (پذیره، 1391). چنان‌که روح و روان انسان‌ها سرچشمه‌ای از انرژی است؛ که انگیزش، اشتیاق، پیشرفت و افتخار از آن برمی‌خیزد و افراد را قادر می‌سازد کارهای ارزنده‌ای به ثمر برسانند (جباری ظهیرآبادی و عطافر، 1388). بر این اساس در بحث طراحی آموزشی اسمال[4](به نقل از فردانش و همکاران، 1390) بیان می‌کند که: « شناسایی و درک راهبردهای طراحی آموزشی که انگیزش یادگیرنده را افزایش می‌دهند برای بهبود عملکرد و یادگیری مفید خواهد بود».

هدف بسیاری از نظریه‌های طراحی آموزشی كه توسعه یافته‌اند فراهم آوردن آموزش مؤثر و كارآمد می‌باشد، در صورتی كه در این نظریه‌ها انگیزش به طور كلی نادیده گرفته شده است (بالابان و انادولو، 2008)؛ بنابراین طراحان آموزشی برای تولید محصولات دارای كیفیت بالا باید بر فرایندهای طراحی انگیزشی و آموزشی به شدت تأكید داشته باشند (کلر[7]، 1391).

مفهوم انگیزش به عوامل درونی اشاره دارد که اعمالی را بر می‌انگیزاند و همچنین به عواملی خارجی گفته می‌شود که به عنوان انگیزه‌ای برای عمل، جریان دارد (لاک ولاتوان، 2004).

تحقیقات اولیه انگیزشی عمدتاً در محل کار و متمرکز بر راه‌هایی برای ایجاد انگیزه در کارگران صنعتی برای کار سخت‌تر، سریع‌تر و بهتر بود اما تحقیقات انگیزشی اخیر بیشتر متمرکز بر شناسایی راهکار‌های مؤثر بهبود طراحی آموزشی، بهبود مدیریت کلاس درس و رفع نیازهای فراگیران می‌باشد (روث، 1997).

با این وجود انگیزش یک عنصر اساسی طراحی آموزشی و نظریه آموزشی است که به ندرت در نظر گرفته شده است، فقدان توجه به انگیزش یادگیرنده در طراحی آموزشی منجر به تمرکز پژوهش‌های کلر بر انگیزش یادگیرنده شد که در نهایت یک مدل طراحی انگیزشی را به نام ARCS [10] توسعه داد (کلر، 1983 به نقل از مارگورت[12]، 2007). امروزه باور بر این است که تنها الگوی طراحی انگیزشی جامع و منسجم، الگوی نظام‌دار کلر است (فردانش و همکاران،1390).

بر این اساس مدل طراحی انگیزشی به فرایند آرایش منابع و رویه‌هایی اشاره دارد که تغییراتی را در انگیزش به وجود می‌آورد و در بهبود انگیزش فراگیران برای یادگیری، انگیزش کارکنان برای کار، توسعه ویژگی‌های انگیزشی خاص و بهبود مهارت‌های خاص در خود انگیزشی به کار گرفته می‌شود (کلر، 2006). مینس، جاناسن و  دیور (1997) تنها مدل طراحی آموزشی دارای ارتباط منطقی با نتیجه و جامع را که با انگیزش منطبق است مدل طراحی انگیزشی ARCS کلر نامیده‌اند (به نقل از هوویت،2006). مدل طراحی انگیزشیARCS  کلر، متشکل از حرف اول کلمات توجه، ارتباط، اطمینان و رضایت می‌باشد (مارگورت،2007 ). این چهار عامل نشان دهنده مجموعه‌ای از شرایط می‌باشد که برای فردی با انگیزش بسیار بالا ضروری است (کلر،2001). فرایندهای طراحی که در مدل ARCS وجود دارد به‌جای اینکه صرفاً یک نظریه توصیفی یا تجویزی باشد آن را به برنامه‌هایی متمرکز بر عمل تبدیل کرده است؛ این فرایند ترکیبی، توصیفی از مفاهیم و نظریه‌های انگیزشی را به چهار دسته مهم ARCS با رویکردی نظام‌مند به طراحی انگیزشی تبدیل کرده است. داشتن رویکرد حل مسئله در این طراحی، مدل  ARCSرا بی نظیر ساخته و زمینه گسترده‌ای از کاربرد را ارائه نموده است (کلر، 2010). دو بخش عمده در این مدل وجود دارد؛ نخستین مجموعه از این طبقه‌بندی‌ها، مؤلفه‌های انگیزش را نشان می‌دهد كه این طبقه بندی‌ها حاصل نتایج مبتنی بر پژوهش در مورد انگیزش انسان می‌باشد (كلر، 1987). دومین بخش از این مدل، طراحی نظام‌مندی است كه به ما در ایجاد افزایش انگیزش، برای مجموعه‌ای از فراگیران کمک می‌کند. این ترکیبات به ما اجازه می‌دهد تا عناصر مختلف برای ایجاد انگیزش در فراگیران را مشخص كنیم و همچنین فرایند طراحی كمك می‌کند تا مشخصات و ویژگی‌های فراگیران در یک محیط یادگیری را ارائه دهد و سپس راهکار‌های انگیزشی كه برای فراگیران مناسب می‌باشد را طراحی می کند (كلر، 1983، 1984، 1987)؛ که اجرای کامل فرایند طراحی شامل ده مرحله می‌باشد.

لازم به ذکر است که به باور کلر (1391) انگیزش در سه سطح از اهمیت بیشتری بهره مند می‌باشد، نخست انگیزش در یادگیری، دوم انگیزش در کار و سوم خود انگیزشی است که موضوع پژوهش حاضر در ارتباط با انگیزش در یادگیری می‌باشد؛ بر این اساس برای تحریک انگیزش دانشجویان در یادگیری، کلر مدلی چهار مؤلفه ای را ایجاد نمود؛ هدف از این مدل به کار گرفتن راهبردهایی برای بهبود درخواست انگیزشی می‌باشد، این مدل تلاشی برای ترکیب نظریه‌های یادگیری، رفتاری، شناختی و عاطفی است. مدل ARCS نشان داده که انگیزش یادگیرنده می تواند از طریق شرایط خارجی تحت تأثیر واقع شود (اکیف اکاک[15]، اکایر[16]، 2013).

با بر بررسی پیشینه پژوهش‌های انجام شده در ایران در زمینه عوامل ایجاد انگیزش در کارکنان (مقدسی، 1386؛ عبادی و همکاران، 1390؛ گرجی و طاهری، 1391)، عوامل مؤثر بر انگیزش دانشجویان (اکبری، 1389؛ شاه حسینی، 1391)، عوامل مؤثر در کاهش انگیزه تحصیلی دانشجویان(مولوی و همکاران، 1386)، تأثیر انگیزش در بهبود عملکرد (بخشی علی آباد و همکاران، 1387؛ جعفری، سرچشمه، جعفری و نعمتی، 1392) تلفیق مدل طراحی آموزشی جاناسن با مدل طراحی انگیزشی کلر در آموزش مداوم پزشکی (فردانش و همکاران، 1390) می‌باشد و تاکنون پژوهشی در خصوص نقش ویژه طراحی انگیزشی آموزش کلر در آموزش عالی در ایران انجام نشده است. از آنجایی‌که دانشجویان از اقشار مستعد و برگزیده جامعه و سازندگان آینده کشور خویش هستند و کیفیت زندگی آنها تأثیر بسزایی در یادگیری و افزایش آگاهی علمی و موفقیت‌های تحصیلی شان خواهد داشت (سلطانی شال، کارشکی، آقا محمدیان شعرباف، عبدخدایی و بافنده، 1390). این پژوهش در صدد آن است که از طریق به­ کارگیری شناخته شده‌ترین الگوی مطرح در زمینه­ طراحی انگیزشی به اثربخش‌تر شدن آموزش عالی کمک و بدین وسیله زمینه‌ای را برای بهبود کیفیت زندگی کلاسی دانشجویان و یادگیری ایشان، در آموزش عالی فراهم نماید، تا بر اساس نتایج حاصل از پژوهش، به سیاست‌گذاران و برنامه ریزان در امر تصمیم گیری و برنامه ریزی کمک نموده و در نتیجه برنامه‌های درسی آینده از اثربخشی بیشتری برخوردار گردد. بنابراین سؤالی که این پژوهش در پی پاسخ­گویی به آن می­باشد این است که؛ آیا اجرای الگوی طراحی انگیزشی آموزش کلر موجب ارتقاء یادگیری و بهبود کیفیت زندگی کلاسی دانشجویان در آموزش عالی می‌گردد؟

[1] Thompson& Tilden

[2] Haris

[3]Morrison&Kemp

[4] Small

[5]Balaban& Anadolu

[6]Motivational Design

[7] Keller

[8]Lock&Latham

[9] Ruth

[10] Attention, Relevance, Confidence, Satisfaction

[11]Keller

[12] Margueratt

[13]Means; Jonassen& Dwyer

[14] Huett

[15] Akif ocak

[16]  Ackayir

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چکیده. 1

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه. 3

1-2- بیان مسأله. 4

1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 5

1-4- اهداف تحقیق.. 5

1-5- سؤالات تحقیق.. 5

1-6- فرضیه‏های تحقیق.. 6

فصل دوم: بر ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1- تعاریف بازداشت موقت… 8

2-2- تاریخچه شکل گیری بازداشت موقت در اسلام. 8

2-3- اقسام زندان در اسلام. 13

فصل سوم: بررسی فقهی بازداشت موقت

3-1- کرامت انسانی و بازداشت موقت در شرع. 17

3-2- دلائل مشروعیت بازداشت موقت… 18

3-2-1 قرآن. 18

3-2-2 سنت… 20

3-2-3 اجماع. 21

3-2-4 عقل.. 22

3-3- انگیزه و هدف شارع از تعیین بازداشت موقت… 22

3-4- موارد ذکر شده از بازداشت موقت در فقه. 23

3-4-1 بازداشت موقت متهم به قتل.. 23

3-4-2 بازداشت موقت تروریست‌ 28

3-4-3 بازداشت موقت جانی، تا زمان تكمیل شروط از سوی اولیای دم‌ 29

3-4-4 بازداشت موقت متهم  به دزدی‌ 30

3-4-5 بازداشت موقت برای اقامه حد.. 31

3-4-6 بازداشت كفیل‌ 32

3-4-7 بازداشت شهود تا وقت نماز عصر‌ 33

3-5- حقوق بازداشت شدگان در فقه. 36

3-5-1 حق بازداشتی در صورت تبرئه‌ 36

3-5-2 حق بازداشتی برای حضور در مراسم مذهبی‌ 39

3-5-3 حق ملاقات با نزدیكان. 40

3-5-4 حق رفاه‌ 40

3-5-5 حق تعجیل در محاكمه‌ 41

3-5-6 حق خلوت کردن بازداشتی با همسرش… 42

3-5-7 حق مداوای بازداشتی و پرداخت مخارج معالجه. 43

3-6- احکام بازداشتگاه. 44

3-6-1 جداسازی بازداشتگاه زنان و مردان. 44

3-6-2 جداسازی بازداشتگاه افراد بزرگسال و اطفال و مسلمانان از غیر مسلمانان. 45

3-6-3 تحریم شكنجه بازداشت شدگان برای گرفتن اقرار‌ 47

فصل چهارم: بازداشت موقت در حقوق

4-1- قرارهای تامین کیفری.. 50

4-2- ماهیت قرار بازداشت موقت… 53

4-3- انتقادات وارد شده بر بازداشت موقت… 55

4-3-1 مغایرت داشتن با اصل برائت… 56

 

4-3-2 پیدایش پیش داوری منفی نسبت به متهمان. 57

4-3-3 تعارض بازداشت موقت با برخی نهادهای کیفری.. 58

4-3-4 پرهزینه بودن بازداشت موقت… 59

4-3-5 لطمه به حیثیت و موقعیت اجتماعی متهم.. 60

4-4- اهداف بازداشت موقت… 60

4-4-1 شدت مجازات قانونی.. 61

4-4-2 جلوگیری از فرار یا پنهان شدن متهم.. 62

4-4-3 محو نمودن آثار جرم و تبانی.. 62

4-5- اقسام بازداشت موقت در حقوق موضوعه. 63

4-5-1 موارد اختیاری صدور قرار بازداشت موقت… 63

4-5-2 موارد الزامی صدور قرار بازداشت موقت… 67

4-6- تشریفات شکلی صدور قرار بازداشت موقت و اعتراض به آن. 76

4-6-1 مقامات صالح برای صدور قرار بازداشت موقت… 76

4-6-2 مستدل و موجه بودن قرار بازداشت موقت… 81

4-6-3 مدت قراربازداشت موقت… 82

4-6-4 اعتراض به قرار بازداشت موقت… 85

4-7- حقوق فرد بازداشت شده. 88

4-7-1 احتساب مدت بازداشت موقت… 88

4-7-2 جبران خسارت ناشی از بازداشت موقت… 90

4-8- بازداشت غیرقانونی و برخورد کیفری با آن. 93

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- نتیجه گیری.. 98

5-2- پیشنهادات… 101

منابع و مآخذ.. 102

فهرست منابع فارسی.. 102

فهرست منابع عربی.. 104

چکیده انگلیسی.. 106

چکیده
یکی از تصمیماتی که قاضی در مرحله تحقیقات مقدماتی پس از تفهیم اتهام به متهم اتخاذ می­نماید، صدور قرار تامین است. شدیدترین قرار تامین که قاضی ممکن است در مورد متهم صادر نماید قرار بازداشت موقت است. این قرار ممکن است تا مدت معین و یا رفع موجب و یا انجام دادن تحقیقات مقدماتی و یا صدور حکم بدوی یا نهایی ادامه داشته باشد. اخذ تامین از متهم و یا بازداشت پیش از محاکمه، دارای سابقه فقهی و تاریخی است به نحوی که در شرع انعقاد عقد کفالت و یا در زمان پیامبرگرامی اسلام (ص) نگهداری متهم به به قتل به مدت شش روز برای اقامه بینه مرسوم بوده است هدف از این تحقیق تبین و شناسایی مبنا و پیشینه فقهی و شرعی بازداشت موقت و بررسی کتب حقوقی و قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص اینکه آیا موارد ذکر شده در قانون آیین دادرسی در رابطه با بازداشت موقت منطبق با موازین شرعی است و رسیدن به این نتیجه که برخی از موارد ذکر شده در قانون در زمینه صدور قرار بازداشت موقت, در شرع بدان تصریح شده است هدف بعدی دنبال می کنیم تبیین علل صدور قرار بازداشت موقت و موارد اجباری و اختیاری صدور قرار بازداشت موقت و سکوت مقنن در خصوص راهی برای جبران خسارت متهمی که در بازداشت بسر می برد و حکم برائت وی صادر گردیده است.

1-1- مقدمه
انسان آزاد متولد شده است. ارزش آزادی آن چنان است که از گذشته تا امروز بسیاری از اندیشمندان داستان تقدیس آن را در آثار خویش بیان نموده اند (کاتوزیان 1382، 1). تردیدی نیست که خداوندانسان را آزاد آفریده است و پیام تمامی پیامبران و صالحان متضمن همین معنی است. آزادی جزء حقوق ذاتی و طبیعی انسان می باشد.

با توجه به این که آزادی شهروندان از مصادیق بنیادین حقوق بشر است، احترام به آن در همه عرصه ها به ویژه گستره عدالت کیفری از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. ازهمین رو، اشخاص در همه مرحله های فرایند کیفری از هرگونه تعرض مصون بوده و به آسانی نمی تواند آزادی آنان را تحدید و یا سلب کرد (مسعود 1374، 6).

اما هنگامی که که از یک سو بین فرار متهم، پنهان شدن وی و یا امحا آثار جرم و از سوی دیگر، دلایل و قرینه ها متوجه شخص خاصی است، امکان تحدید و یا سلب آزادی اشخاص برای اجرای بهتر عدالت کیفری و رسیدگی قضایی  میسر می گردد (آخوندی 1388، 127: 5).

 

 

                               فهرست مطالب                                                                             مطالب

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان	صفحه
فصل اول : كلیات پژوهش
1-1مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .	2
1-2- بیان مساله. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .	2
1-3- هدف پژوهش. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . .  . . . . . . . . . .. . . . . . . . . … .  . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .. . . . .	3
1-4- سؤالات پژوهش. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	4
1-5- ضرورت پژوهش . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	4
1-6- تعریف مفاهیم . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..	6
فصل دوم : ادبیات پژوهش
بخش اول: تبیین رویکرد تفکر انتقادی (معنا ، مبانی و …). . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . 2-1- مقدمه. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .	10   10
2-1-2- معنا و مفهوم تفکر انتقادی. . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . .	10
2-1-2-1- مرز تفکر انتقادی و شبه تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . .	14
2-1-2-2-تفکر انتقادی به عنوان یک محصول یا فرایند. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . .	15
2-1-2-3- تلاش برای یافتن یک تعریف جامع . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . .. . . . . . . . .	18
2-1-2-4- تفاوت رویکردتفکر انتقادی با انواع دیگر رویکردهای تفکر. . . . . . . .. . . . . . . . .	19
2-1-3- مبانی تفکر انتقادی. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . .	25
2-1-3-1- مبانی فلسفی. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . … . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . .. . .  . . . ..	25
2-1-3-1-1- اندیشه های دورۀ کلاسیک. . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . .	25
2-1-3-1-2- اندیشه های دورۀ رنسانس. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	27
2-1-3-1-3- عصر روشن گری . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . .. . . . .. . .. .. . . . . . . . . .. . . . .  .	31
2-1-3-1-4- اندیشه ها ی  معاصر. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  .. . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . .	34
·     جان دیوئی، پدر تفکر انتقادی مدرن. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..  . . . . . . . . . . .   ·     رابرت انیس و تفکر مسئولانه . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . ·     نظریه پردازان انتقادی(مکتب فرانکفورت) . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . ·     لیپمن و کاربری تفکر انتقادی در آموزش فلسفه به کودکان. . . . . . . . . . . . . . . . . .. –  مبانی فلسفی برنامه فلسفه برای کودکان. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . .  . . . . . . .. . . . 1- مبانی هستی شناختی . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . .    2- مبانی انسان شناختی . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . 3- مبانی معرفت شناختی . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . .    4- مبانی ارزش شناختی . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-3-2- مبانی روانشناختی. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .  . . . . 2-1-3-2-1- دیدگاه شناختی ژان پیاژه. . . .. . . . . . . . . . ……. . .  . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .  . 2-1-3-2-2- دیدگاه ویگوتسکی. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .  . .  . . . . . .  . . . . 2-1-4- مؤلفه ها، ویژگی ها و رویکردها.. . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .  . .  . . . . . 2-1-4-1- مؤلفه های تفکر انتقادی. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . .  . .  . . . . . 2-1-4-2- ضرورت توجه به هر دو مؤلفۀ تفکر انتقادی.. . . . . . . . . .. . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . .. . 2-1-4-3- مهارت ها و تمایلات در تفکر انتقادی.. . . . . . . .  . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . .  .. . . . 2-1-4-4- رویکردهای تفکر انتقادی.. . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . .     2-1-4-4-1- تفکر انتقادی به عنوان یک مهارت عام. .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    2-1-4-4-2- تفکر انتقادی به عنوان یک مهارت در حوزۀ خاص. .  . . . . . . . . . . . .. . . . . . 2-1-5- آموزش مبتنی بر تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . .. . . .  . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . 2-1-5-1- تفکر انتقادی در آموزش و پرورش. . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . .. . . . . . . . . 2-1-5-2- چرا فقدان تفکر انتقادی؟. . . . . . . . . . . . . . . .  .. . . . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-5-3-پرورش تفکر انتقادی. . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . .. . . . . . . 2-1-5-3-1- پرورش مهارت های تفکر انتقادی. . . . . . . . .. . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-5-3-2- آموزش مبتنی بر دیالوگ. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .      2-1-5-3-3- بهره گیری از فنون طرح پرسش. . . . . . . . .. . . . . .  . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 2-1-5-3-4- یادگیری مبتنی بر همیاری. . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 2-1-5-3-5- یادگیری بر مبنای حل مسأله. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-5-3-6- آموزش بر مبنای مورد کاوی. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-5-3-7- آموزش راهبردهای فراشناختی. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . 2-1-5-3-8- پرورش تمایلات تفکر انتقادی. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . 2-1-5-3-8-1- موانع تفکر انتقادی. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . 2-1-5-3-8-2- باورهای معرفتی در تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . 2-1-5-3-9- مؤلفه های کلاس درس مبتنی بر تفکر انتقادی. . . . . .. . . . . . . . . . . . . 2-1-6- سنجش تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . .. . . . . . . .  .   2-1-6-1- شیوه های سنجش تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . 2-1-6-2- ابزارهای سنتی سنجش تفکر انتقادی. . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . 2-1-6-3- مسایل و مشکلات سنجش تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .   بخش دوم : تعقل و تفکر در قرآن و روایات	34   35 37 44 50 51 52 54 55 56 58 60 65 65 67 69 73 73   76 80 80 81 84 86 88 90 91 93 94 95 96 97 102 103 108 109 1114 124
2-2-1- مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………… . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	128
2-2-2-اهمیت تفکر نقادانه در قرآن و روایات. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . .	128
2-2-3- مفهوم تفکّر در لغت . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .  . . . . . .   2-2-4-مفهوم تفکّر در قرآن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .  . . . 2-2-5- رابطه مفهوم قرآنی « تفکّر» با « تعقّل» و مراتب آنها. . . . . . . . . . . . . . . . . 2-2-6-تفکر انتقادی در تربیت اسلامی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     2-2-6-1-مراحل تفکر و تعقل انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .       2-2-6-1-1-مرحله اول : سمع و نظر نقادانه. . . . . . . . . . . . . . …….. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .       2-2-6-1-2-مرحله دوم : ارزیابی مشاهدات و شنیده ها . . .  . . . ……………. . . . . . . . . . .       2-2-6-1-3-مرحله سوم : عبرت و تذکر. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………. . . . . . . .. . . . . . .  2-2-6-1-4- مرحله چهارم : برداشت آیه گونه از حقایق عالم. . . .. . . . . …………….. . .       2-2-6-1-5- مرحله پنجم:تعقل انتقادی:شکل گیری نظام معیارتوحیدی.. .. ……………….    2-2-6-2- موانع تفکر و تعقل انتقادی در تربیت اسلامی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . بخش سوم : تبیین و تطبیق تحلیلی اهداف و مبانی	129   130 131 134 134 134 140 142 144 147 151
مقدمه. . . . . . . . . . . . …………… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	154
2-3-1- بررسی تطبیقی اهداف. . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .	155
2-3-1-1-  اهداف رویکرد تفکر انتقادی و آموزش فلسفه برای کودکان. . . . . . . . . . . . .   2-3-1-2- اهداف نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی. . . . . . . .. . . . .. . . . . . . .. .. . . . . . . . 2-3-1-3-  تحلیل تطبیقی اهداف دو رویکرد. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-3-2- بررسی تطبیقی مبانی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … . . . . . . . . . .     2-3-2-1-  مبانی هستی شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . .  2-3-2-1-1-جهان شناسی در رویکرد تفکر انتقادی. . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . 2-3-2-1-2- جهان شناسی در رویکرد تربیت اسلامی. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-3-2-1-3- مقایسه جهان شناسی در هر دو دیدگاه. . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . 2-3-2-2-  مبانی انسان شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .      2-3-2-2-1- انسان شناسی در رویکرد تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . .. . . . . . . .     2-3-2-2-2- انسان شناسی در رویکرد تعلیم و تربیت اسلامی. . . . . . . . . . . . . .. . .. . . . . . .     2-3-2-2-3- مقایسه انسان شناسی در هر دو دیدگاه. . . . . . . . .  . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . .	155   158 161 163 163 163 165 170 172 172 174 191
بخش چهارم : پیشینه پژوهش
2-4-1- تحقیقات انجام شده در ایران. . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .	194
2-4-2- تحقیقات انجام شده در خارج از ایران. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .  . . . . . . . . . . . . .	204
2-4-3- تمایز تحقیق پیش رو از تحقیقات انجام شده . . . . . . . . .. . . . . . .  . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .	207
فصل سوم : روش پژوهش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	209
مقدمه  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . .	210
3-1- روش پژوهش . … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	210
3-2- روش اجرای پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .	210
3-3- جامعه و نمونه پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	211
3-4- طرح پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .  . . . . . . . . . .. . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و نمودار مفهومی یافته ها  . . .   مقدمه   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  …………. . . . . . . . .. . . . . نمودار مفهومی تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	211   213 214 216
نمودار مفهومی تطبیق اهداف.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .	216
نمودار تطبیق مبانی هستی شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	217
نمودار تطبیق مبانی انسان شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .	218
نمودار مفهومی تفکر انتقادی در تربیت قرآن و روایات. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . 209 فصل پنجم : نتیجه گیری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .	219   220
5-1- مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .	222
5-2- پاسخ به سؤالات اول. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . .	222
5-3- پاسخ به سؤال دوم و سوم پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   5-3-1- تحلیل تطبیقی اهداف . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . 5-3-2- تحلیل تطبیقی مبانی   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …. . . . . . .       5-3-2-1- مبانی جهان شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . 5-3-2-2- مبانی انسان شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . 5-4- پاسخ به سؤال چهارم پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	223   223 225 225 227 229
5-5- محدودیت های پژوهش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	239
5-6- پیشنهاد ها  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	240
منابع . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	241

 

1-1- مقدمه

در این فصل به مباحث کلان پژوهش و چارچوب کلی آن از قبیل بیان مسأله و هدف و سؤالات کلی و جزیی پژوهش و تبیین مفاهیم کلیدی پژوهش می پردازیم.

هر نظام تربیتی اهدافی را پیشاپیش خود تصور کرده و برنامه هایی را برای تحقق آن اهداف متناسب با اقتضائات زمانه و التزامات فرهنگی و اجتماعی خود  طراحی می کند. عصر کنونی دارای ویژگی های منحصر به فردی است، عصر کنونی عصر انفجار اطلاعات و هجمه ی داده هاست، عصر حکومت رسانه ها بر افکار عمومی است، عصر سرعت گرفتن پیشرفت های علمی است، عصر پیچیدگی تحولات اجتماعی می باشد، عصر ظهور مکاتب مختلف فکری است. در این عصر لازم می نماید به تربیت نسلی با ویژگی های مطلوب بپردازیم؛ نسلی که دارای قدرت تحلیل و نقد ورودی های ذهنی و حسی باشد، دارای مهارت فلسفیدن و قصاوت صحیح باشد، یادگیرنده مادام العمر باشد، و بیش از آنکه بخواهد صرفا بداند؛ فکر کند و تولید کننده علم باشد. برای رسیدن به این منظور چاره ای جز تقویت مهارت  تفکر نقادانه و سنجشگرانه البته با توجه به اقتضائات محیطی و اجتماعی و فرهنگی نداریم. برای بومی سازی این روش ضمن تبیین دقیق این رویکرد آموزشی، شناسایی ناهمخوانی های موجود در این روش با مبانی تعلیم و تربیت اسلامی از ملزومات کار است.

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

فهرست مطالب:

فصل اول: کلیّات پژوهش

1-1-بخش اول: کلیات…………………………….. 2

1-1-1-بیان مسئله……………………………… 2

1-1-1-1-تعریف لغوی سبک­ شناسی………………………………. 3

1-1-1-2-انواع مفهوم سبک……………………………….. 3

1-1-1-3-تقسیم بندی سبک……………………………….. 3

1-1-1-4-انواع سبک نو……………………………… 4

1-1-2-سؤالات اصلی پژوهش……………………………….. 5

1-1-3-پیشینه­ تحقیق……………………………… 5

1-1-4- اهداف پژوهش……………………………….. 6

1-2-بخش دوم: چشم اندازی به زندگانی علیرضا قزوه…………………….. 7

1-2-1-معرفی علیرضا قزوه…………………………….. 7

1-2-2-زندگی ادبی………………………………. 7

1-2-3-آثار…………………………….. 7

1-2-4-مسؤولیت‌ها…………………………….. 8

1-2-5-جوایز……………………………… 8

فصل دوم: مبانی نظری

2-1-بخش اول: سبک­شناسی………………………………. 10

2-2-بخش دوم: نگاهی به ادبیات دفاع مقدس، شعر اعتراض و ادبیات مقاومت و پایداری……. 11

2-2-1-ادبیات دفاع مقدس……………………………….. 12

2-2-2-شعر اعتراض……………………………….. 13

2-2-3-ادبیات مقاومت و پایداری……………………….. 13

فصل سوم: بحث و بررسی

3-1-بخش اول: سبک­شناسی آثار منثور علیرضا قزوه ………………16

3-1-1-سبک­شناسی داستان……………………………… 16

3-1-2-بررسی ویژگی­های زبانی، ادبی، فکری دو اثر منثور علیرضا قزوه…………… 16

3-1-2-1-ویژگی زبانی………………………………. 16

3-1-2-2-ویژگی­های ادبی………………………………. 19

3-1-2-3-ویژگی فکری………………………………. 22

3-2-بخش دوم: سبک­ شناسی آثار منظوم علیرضا قزوه………… 24

3-2-2-ویژگی زبانی آثار منظوم علیرضا قزوه………………….. 24

3-2-2-1-استفاده فراوان از لغات و اصطلاحات عربی……….. 25

3-2-2-2-استفاده فراوان از اسم­های اساطیری و تاریخی…….. 27

3-2-2-3-تکرار کلمات………………………………. 28

3-2-2-4-استفاده زیاد از کلماتی چون: شهید و شهادت، خون و سنگ،  صبح و شب……. 30

3-2-2-5-آوردن نام ماه­های قمری………………………………. 31

3-2-2-6-استفاده از آواها و صداها ……………………………..32

3-2-2-7-آوردن نام­های ائمه و پیامبران……………………………… 33

3-2-2-8-کاربرد فراوان واژگان می و عشق و مست………….. 34

3-2-2-9-آوردن نام­های فرنگی………………………………. 35

3-2-3-ویژگی های ادبی آثار منظوم علیرضا قزوه…………. 37

3-2-3-1-تشبیه……………………………… 37

3-2-3-2-تشخیص……………………………….. 39

3-2-3-3-تلمیح………………………………. 41

3-2-3-4-واج ­آرایی………………………………. 43

3-2-3-5-مراعات نظیر……………………………… 45

3-2-3-7-تضاد و طباق………………………………. 46

3-2-3-8-حس ­آمیزی………………………………. 47

3-2-1-ویژگی های فکری علیرضا قزوه…………………………….. 48

3-2-1-1-علیرضا قزوه و ادبیات دفاع مقدس………………………….. 48

3-2-1-2-علیرضا قزوه و اشعار آیینی و مذهبی………………………… 60

3-2-1-3-علیرضا قزوه و نهضت عاشورایی………………………………. 62

3-2-1-4-علیرضا قزوه و شعر اعتراض……………………………….. 69

3-2-1-5-علیرضا قزوه و ادبیات مقاومت و پایداری……………….. 78

فصل چهارم: نتیجه­ گیری

نتیجه گیری………………………………. 86

فهرست منابع و مآخذ……………………………… 89

چکیده:

علیرضا قزوه شاعر و نویسنده­ی ایرانی متولد 1342 از جمله شاعران مقاومت و دفاع مقدس است. وی آثار زیادی در حوزه­ مقاومت و دفاع مقدس دارد

 و در بیشتر آنها اعم از شعر و داستان، سفرنامه و … بن­مایه­هایی از دفاع مقدس و اعتراض و مذهب و نهضت عاشورایی و مقاومت­، آشکارا به چشم می­خورد. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل­ سبک­شناسی آثار علیرضا قزوه است. به همین خاطر آثار منظوم و منثور ادبی قزوه را از سه جنبه­ زبانی، ادبی و فکری مورد بررسی قرار دادیم.

نخست به تعریف سبک­شناسی پرداختیم. سپس با معرفی علیرضا قزوه­، به زندگی ادبی و آثارش اشاره کردیم و بعد آثار ادبی قزوه را از سه جنبه­ زبانی، ادبی و فکری مورد بررسی قرار دادیم.

قزوه در زمینه زبانی، دارای چند ویژگی زبانی است که این ویژگی­ها در آثارش بیشتر مشاهده می­ شود: علیرضا قزوه هم در نظم و هم در نثر آثاری انتشار کرده­است. با بررسی آثار منثور ایشان یک ویژگی زبانی که می­ شود برای قزوه بیان کرد، آمیختگی نظم و نثر ادبی است. از دیگر ویژگی زبانی آثار منثور قزوه، به کار گیری زبان محاوره در متن است. استفاده فراوان از لغات و اصطلاحات عربی ، استفاده زیاد از اسم­های اساطیری و تاریخی، تکرار کلمات، آوردن آواها و صداها در میان اشعارش یکی دیگر از ویژگی­های زبانی آثار قزوه است.

اما در مورد ویژگی­های ادبی، قزوه غزل­سراست و نیز  استفاده فراوان از تشبیه، تلمیح، تشخیص و واج­آرایی در مجموعه آثار قزوه دیده می­ شود.

با بررسی آثار و اشعار قزوه در زمینه فکری، برای ایشان به پنج محور اصلی رسیدیم که بیشتر در این زمینه شعر سروده­است که به آن پنج محور اشاره می­کنیم: علیرضا قزوه و ادبیات دفاع مقدس، علیرضا قزوه و اشعار آیینی و مذهبی، علیرضا قزوه و نهضت عاشورایی، علیرضا قزوه و شعر اعتراض، علیرضا قزوه و ادبیات مقاومت و پایداری.

قزوه به خاطر سرودن شعرهای آیینی و مذهبی ازجمله شاعران آیینی به حساب می­آید. قزوه به ژانر ادبی رایج معاصر، ادبیات مقاومت و پایداری، نیزتوجه زیادی کرده­است. ازجمله اندیشه­ های قزوه دفاع از مظلوم در تمام نقاط­ جهان با هر دین و مذهبی که هستند، است.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- بخش اول: کلیات

1-1-1- بیان مسأله

علیرضا قزوه شاعر و نویسنده­ی ایرانی متولد 1342 از جمله شاعران مقاومت و دفاع مقدس است. او از جوانی به شعر و دین و وطن علاقه داشت و در همان دوران، شاهد اشغال فلسطین و جنگ تحمیلی به کشورش بود و مشاهده­ این اوضاع، نوعی روحیه­ی اعتراض را در شخصیت وی به وجود آورد. به نوعی که در شعر وی نیز تأثیر گذاشته، و در شعری که باعنوان (مولا ویلا نداشت) نمود واقعی پیدا کرده­است.

او به عنوان یک شاعر انقلابی و معترض با این که در جبهه­ی حق بر باطل حضور داشته ولی از قافله­ی شهدای هشت سال دفاع مقدس جدا مانده ­است و چون رفتار مخلصانه­ی آن شهیدان را به چشم خود دیده­بود، به انتقاد از اوضاع فعلی پرداخته­است و از سوء استفاده بعضی افراد از نام شهیدان زبان به شکوه گشوده­است.

وی آثار زیادی در حوزه­ مقاومت و دفاع مقدس دارد و در بیشتر آنها اعم از شعر، داستان، سفرنامه و… بن­مایه­هایی از دفاع مقدس و اعتراض و مذهب و نهضت عاشورایی و مقاومت، آشکارا به چشم می­خورد.

هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل­ سبک­شناسی آثار علیرضا قزوه است. به همین خاطر آثار منظوم و منثور ادبی قزوه را از سه جنبه­ زبانی، ادبی و فکری مورد بررسی قرار دادیم.

نخست به تعریف سبک­شناسی پرداختیم. سپس با معرفی علیرضا قزوه­، به زندگی ادبی و آثارش اشاره کردیم و بعد آثار ادبی قزوه را از سه جنبه­ زبانی، ادبی و فکری مورد بررسی قرار دادیم. در این بررسی از ویژگی زبانی وی: استفاده فراوان از لغات و اصطلاحات عربی، تکرار کلمات، آواها و صداها و استفاده فراوان از­اسم­های اساطیری، تاریخی بررسی شده­است. از ویژگی­های ادبی وی­، استفاده فراوان از تشبیه­، تشخیص، تلمیح، واج­آرایی و غزل­سرایی و از جنبه­ فکری آثار او نیز، پنج محور با عناوین: ادبیات دفاع مقدس، اشعار آیینی و مذهبی، نهضت عاشورایی، شعر اعتراض و ادبیات مقاومت و پایداری، بررسی شده ­است.

1-1-1-1- تعریف لغوی سبک شناسی

از نظر لغوی، واژه­ی سبک، مصدر ثلاثی مجرد عربی است. به­معنای گداختن و ریختن و قالب­گیری کردن زر و نقره و “سبیکه” به معنی  پاره زر و نقره گداخته و قالب­گیری شده مشتق از آن است (­شمیسا، 1382: 11)

2-1-1-1- انواع مفهوم سبک

واژه سبک در سه مفهوم بکار می­رود: سبک شخصی، سبک دوره  و  سبک ادبی­.

سبک شخصی: سبک خاص شاعر و نویسنده است و آثار او در طول قرون از اثر هر کس دیگری به نحو نمایانی متمایز نگاه می­دارد(مانند فردوسی، نظامی، حافظ). (همان: 9)

سبک دوره: سبک کلی کم و بیش به همه­ی شاعران و نویسندگان دوره­هایی از تاریخ ادبیات است. مثلا مختصات که در آثار شعر قرون چهارم و پنجم مشاهده می­ شود. (همان: 10)

سبک ادبی: وجوه تمایز آثار ادبی از آثار غیر ادبی است. آثار ادبی در جهان مختصات خاص خود را دارند. (همان: 10)

3-1-1-1- تقسیم بندی سبک

آنچه بیشتر مورد توجه شاعران و نویسندگان و محققان است سبک دوره است. از همه مهم­تر و معمول­تر، تقسیم سبک بر اساس دوره است­. لذا ادوار شعر فارسی به صورت زیر تقسیم شده­است:

سبک خراسانی: نیمه دوم قرن سوم  قرن چهارم و قرن بنجم

سبک حد واسط یا دوره سلجوقی: قرن ششم

سبک عراقی: قرن هفتم، هشتم و نهم

سبک حد واسط یا مکتب وقوع  واسوخت: قرن دهم

سبک هندی: قرن یازدهم و نیمه اول دوازدهم

دوره بازگشت: اواسط قرن دوازدهم تا پایان قرن سیزدهم

سبک حد واسط یا دوران مشروطیت: نیمه اول قرن چهاردهم

سبک نو: از نیمه دوم قرن چهاردهم به بعد. (همان: 13)

سبک نو و یا نیمایی یکی از تحولات مهم در شعر و نثر ادبیات فارسی  به­شمار می­رود.

سبک نیمایی نوعی هنجارگریزی و سنت­شکنی است. ردیف و قافیه که درشعر فارسی یکی از ارکان است، بندی و سدی برای شاعران دانستند. به­همین خاطر ایرج میرزا با شعر “انقلاب ادبی” زمینه بروز شعر نو فارسی را فراهم آورد و نیما یوشیج با سرودن شعر عاشقانه” افسانه ” از نظر شکل­ و محتوا تازگی در شعر فارسی به وجود آورد. در آن توصیفات و تعبیرات تازه­ای دیده می­ شود. قوه­ی تخیل نیز در آن بیشتر شده­است. (همان: 463)

4-1-1-1- انواع سبک نو

در شعر سبک نو و نیمایی سه شیوه رایج بوده ­است:

شعر آزاد: وزن عروضی دارد ولی جای قافیه­ها مشخص نیست.

شعر سپید: هر چند آهنگین است ولی وزن عروضی ندارد و جای قافیه­ها مشخص نیست.

شعر موج نو: نه­تنها وزن عروضی ندارد بلکه آهنگ و قافیه نیز ندارد و فرق آن با نثر معمولا در ارائه مطالب و نحو خاص بیان و بطور کلی در تخیل شعری­است. (همان: 346)

آنچه در­ بررسی سبک­شناشی یک اثر ادبی بیشتر مورد توجه قرار می­گیرد، ویژگی­های زبانی، ادبی و فکری آن اثر است. (غلامرضایی، 1377: 249)

در ویژگی زبانی به لغات و کلمات توجه می­ شود و در ویژگی­های ادبی به صناعات و آرایه ­های ادبی و در ویژگی­های فکری به اندیشه ­ها ودیدگاه ­های نویسنده و یا شاعر توجه می­گردد. (همان: 256)

2-1-1- سوالات اصلی پژوهش

1_ویژگی اصلی زبان شعری علیرضا قزوه چیست؟

2_ پرکاربردترین قالب در آثار علیرضا قزوه کدام است؟

3_مهم­ترین ویژگی­های ادبی و مهم­ترین خصیصه­ی فکری علیرضا قزوه کدام است؟

4-ویژگی­های زبانی، ادبی، فکری آثار منثور علیرضا قزوه کدام است؟

3-1-1- پیشینه تحقیق