فصل اول :کلیات طرح تحقیق………………………………………………………………………………………………. 4

1-1-بیان مسئله ……………………………………………………………………………………………………………………. 5

1-2اهمیت تحقیق………………………………………………………………………………………………………………….. 5

اهمیت اسطوره…………………………………………………………………………………………………………………………. 5

ویژگی های اسطوره………………………………………………………………………………………………………………… 6

عناصر اسطوره …………………………………………………………………………………………………………………………. 7

1-3هدف تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………… 7

3-1-نوع روش تحقیق: ………………………………………………………………………………………………………….7

3-2روش گرداوری اطلاعات :………………………………………………………………………………………………….

3-3ابزار گرداوری اطلاعات:…………………………………………………………………………………………………..7

1-4پرسش تحقیق………………………………………………………………………………………………………………….. 7

1-5فرضیه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………… 7

فصل دوم :پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………. 8

2-1پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………………….. 9

فصل سوم :

3-1روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………… 10

فصل چهارم :کل تحقیق………………………………………………………………………………………………………… 12

4-1-1تعریف و شناخت اسطوره ……………………………………………………………………………………….. 13

4-1-2-ریشه واژه اسطوره ………………………………………………………………………………………………….. 14

4-1-3-ساختار اسطوره ………………………………………………………………………………………………………. 14

4-1-4-انواع اسطوره……………………………………………………………………………………………………………… 15

4-1-5-کارکرد اسطوره ……………………………………………………………………………………………………….. 16

4-1-6-موجودات اساطیری ………………………………………………………………………………………………… 17

4-1-7-اسطوره و گونه های دیگر روایی………………………………………………………………………….. 18

4-1-8-اسطوره و نماد…………………………………………………………………………………………………………… 18

4-1-9-اسطوره و حماسه …………………………………………………………………………………………………… 19

4-1-10-اسطوره و تمثیل ………………………………………………………………………………………………….. 19

4-1-11-اسطوره و دین……………………………………………………………………………………………………….. 20

4-1-12-اسطوره و تاریخ……………………………………………………………………………………………………… 21

4-1-13-اسطوره و علم………………………………………………………………………………………………………… 22

4-1-14-اسطوره و رویا………………………………………………………………………………………………………… 22

4-1-15-اسطوره و ادبیات……………………………………………………………………………………………………. 23

4-1-16-اسطوره به مثابه داستان …………………………………………………………………………………….. 24

4-1-17-اسطوره و موسیقی……………………………………………………………………………………………….. 24

4-1-18-اسطوره وفلسفه……………………………………………………………………………………………………… 25

4-1-19-اسطوره و مناسک…………………………………………………………………………………………………. 25

4-1-20-اسطوره و جامعه ………………………………………………………………………………………………….. 26

4-1-21-چگونگی تجلی اسطوره ها در آثار ادبی…………………………………………………………… 26

4-2-1-زندگینامه نظامی گنجوی………………………………………………………………………………………. 31

4-2-2-آثار نظامی………………………………………………………………………………………………………………….. 32

4-2-2-1مخزن الاسرار ……………………………………………………………………………………………………….. 32

4-2-2-2خسرو وشیرین………………………………………………………………………………………………………. 33

4-2-2-3لیلی و مجنون……………………………………………………………………………………………………….. 33

4-2-2-4هفت پیکر……………………………………………………………………………………………………………….. 33

4-2-2-5اسکند نامه …………………………………………………………………………………………………………….. 34

4-2-3-معلومات نظامی ………………………………………………………………………………………………………. 34

4-2-4-تاریخ اجتماعی وسیاسی عصر نظامی………………………………………………………………….. 35

4-2-5-اوضاع فرهنگی عصر نظامی……………………………………………………………………………………. 35

4-2-6مشروب و مسلک نظامی…………………………………………………………………………………………… 37

4-2-7شخصیت نظامی ……………………………………………………………………………………………………….. 38

4-2-8مدفن نظامی ………………………………………………………………………………………………………………. 40

4-3-1-دیو………………………………………………………………………………………………………………………………. 42

4-3-2-آب حیوان، آب حیات، چشمه زندگی ……………………………………………………………….. 48

4-3-3-توضیحات مربوطه به اسطوره خضر…………………………………………………………………….. 53

4-3-4-اسرافیل ،نفخ صور……………………………………………………………………………………………………. 57

4-3-5-نفخ صور…………………………………………………………………………………………………………………….. 57

4-3-6-سدره…………………………………………………………………………………………………………………………… 59

4-3-7-هاروت…………………………………………………………………………………………………………………………. 59

4-3-8-سیمرغ………………………………………………………………………………………………………………………… 61

4-3-9-اژدها……………………………………………………………………………………………………………………………. 64

 

4-3-10-قاروره………………………………………………………………………………………………………………………. 70

4-3-11-اسکندر…………………………………………………………………………………………………………………….. 74

4-3-12-رستم……………………………………………………………………………………………………………………….. 82

4-3-13-رخش………………………………………………………………………………………………………………………. 85

4-3-14-اسفندیار………………………………………………………………………………………………………………….. 86

4-3-15-گنج قارون،گنج روان…………………………………………………………………………………………… 88

4-3-16-طوبی………………………………………………………………………………………………………………………… 90

4-3-17-کیخسرو………………………………………………………………………………………………………………….. 91

4-3-18-کی قباد…………………………………………………………………………………………………………………… 95

4-3-19-کیومرث…………………………………………………………………………………………………………………… 97

4-3-20-جمشید،جام جم……………………………………………………………………………………………………. 98

4-3-21-فریدون……………………………………………………………………………………………………………………. 101

4-3-21-سلیمان ………………………………………………………………………………………………………………….. 104

4-3-22-سلیمان و مور………………………………………………………………………………………………………… 104

4-3-23-طلسم………………………………………………………………………………………………………………………. 107

4-3-24-کوثر………………………………………………………………………………………………………………………….. 108

4-3-25-یاجوج………………………………………………………………………………………………………………………. 109

4-3-26-خسرو وشیرین………………………………………………………………………………………………………. 111

4-3-27-لیلی و مجنون……………………………………………………………………………………………………….. 112

4-3-28-قاف…………………………………………………………………………………………………………………………… 112

4-3-29غول…………………………………………………………………………………………………………………………….. 115

4-3-30-گاوزمین………………………………………………………………………………………………………………….. 116

4-3-31-فرشته………………………………………………………………………………………………………………………. 117

4-3-32-سروش…………………………………………………………………………………………………………………….. 121

4-3-33-اهریمن و شیطان………………………………………………………………………………………………….. 122

4-3-34-سیاوش……………………………………………………………………………………………………………………. 124

4-3-35-خون سیاوش…………………………………………………………………………………………………………. 125

4-3-36-بهمن………………………………………………………………………………………………………………………… 125

4-3-37-مانی………………………………………………………………………………………………………………………….. 128

4-3-38-ارژنگ………………………………………………………………………………………………………………………. 129

4-3-39-نتیجه……………………………………………………………………………………………………………………….. 130

فصل پنجم :نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………….. 132

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………. 133

نحوه ارجاع متن……………………………………………………………………………………………………………………….. 135

منابع ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 136

چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………….. 138

چکیده:

افسانه و اسطوره به عنوان جلوه هایی از فرهنگ ، با خلاقیت قومی رابطه ای مستقیم دارند و مراد از این خلاقیت ، در این جا چیزی در حدود نوعی آفرینش هنری است. شاید نادرست نباشد اگر بگوییم اسطوره و هنر دو روی یک سکه اند . در خاستگاه و هدف ، مشترک. آن چه این دو را از هم جدا می کند ،یکی نحوه ی ارائه  و به اصطلاح ظرف بیان آن دو است و دیگر این که پدید آورنده ی اسطوره ،خلاقیت وجدان جمعی است و عالمل پیدایی اثر  هنری ، آفرینش فردی؛ حال آن که در غایت و هدف ،هر دو به جامعه و فرهنگ تعلق دارند. پایان نامه ی حاضر با هدف بررسی «نمادها ی اسطوره در خمسه نظامی» به نگارش در امده است. نگارنده  پس از جمع آوری اطلاعات مورد نظر ، نمادهای  اسطوره را از این منبع استخراج کرده و سپس آن ها را در ذیل مضامین مختلفی طبقه بندی و به توضیح و تحلیل آن ها پرداخته است. اهمیت این بحث از آن جاست که نشان می دهد این شاهکار زبان فارسی  بازتاب گسترده ای از اسطوره را داراست و تمامی این نمادها با زندگی مردم گذشته و امروز پیوندی ناگسستنی دارند. بسیاری از نمادهای اسطوره در خمسه ی نظامی علاوه بر جنبه ی ملّی ، میهنی، جنبه ی مذهبی و دینی نیز دارند که همین ویژگی باعث جاویدان ماندن این اثر سترگ تا امروز بوده است زیرا گرایش های دینی در زمره ی نخستین تمایلات بشر محسوب می شوند. نمادهای اسطوره و اساطیر ماندگار فرهنگ ما ریشه در باورها . عتقادات مردم این مرز و بوم دارند که باید برای حفظ و نکو داشت آن تا همیشه ی تاریخ از تلاش و کوشش باز بایستیم و از آن پاسداری و حمایت کنیم.

 

مقدمه

در صد سال اخیر , علاقه به اسطوره شناسی رو به افزایش بوده و دلیل افزایش این علاقه هم  بیشتر برای این بوده که اسطوره ها دیگر داستان هایی کودکانه یا توصیفاتی غیرعلمی از جهان تلقی نمی شدند, بلکه نگرشی جدی از حقیقت به شمار می رفتند.اساطیر در جامع امروز و گذشته با حضور پیوسته خود به صورت بخشی از  تار و پود حیات بشر – بیان باور ها – شکل دهنده ی رفتار ها و توجیه رسوم , ارزش ها و سنت های آنان در آمده است, بنابر این در این قسمت صحبت از علمی به نام علم اسطوره شناسی به عمل می آید.

1-1-بیان مسأله …………………………………………………………………………………………………………………………………………2

1-2- سؤال‏های پژوهش‏……………………………………………………………………………………………………………………………..2

1-3-پیشینه‌پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………..2

1-4- فرضیه‌های پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………4

1- 5 – حدود پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………4

1-6- اهداف پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 4

1-7- چارچوب مفهومی پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………4

1-7-1- بدیع لفظی……………………………………………………………………………………………………………………………………5

1-7-2- بدیع معنوی………………………………………………………………………………………………………………………………….5

1-7-2-1- ایهام ………………………………………………………………………………………………………………………………………..5

1-7-2-2- ایهام آمیغی………………………………………………………………………………………………………………………………8

1-7-2-3- ایهام تام ………………………………………………………………………………………………………………………………… 8

1-7-2-4- ایهام تبادر………………………………………………………………………………………………………………………………. 9

1-7-2- 5 – ایهام ترجمه…………………………………………………………………………………………………………………………. 9

1-7-2-6- ایهام تضاد…………………………………………………………………………………………………………………………………9

1-7-2-7- ایهام تناسب……………………………………………………………………………………………………………………………..9

1-7-2-8-ایهام تناسب تلمیحی………………………………………………………………………………………………………………..9

1-7-2-9- ایهام در ایهام ترجمه……………………………………………………………………………………………………………….9

1-7-2-10- ایهام در ایهام تضاد…………………………………………………………………………………………………………… 10

1-7-2-11- ایهام در ایهام تناسب…………………………………………………………………………………………………………..10

1-7-2-12- ایهام سمعی ………………………………………………………………………………………………………………………..10

1-7-2-13- ایهام مجرّد ………………………………………………………………………………………………………………………….10

1-7-2-14- ایهام مرشّحه………………………………………………………………………………………………………………………..10

1-7-2-15- ایهام موشّح…………………………………………………………………………………………………………………………..11

1-8- روش پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………….1

فصل دوم : چهارچوب مفهومی پژوهش …………………………………………………………13

2-1- مقدّمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………….14

2-2-1-تعریف سبک……………………………………………………………………………………………………………………………….14

2-2-2-انواع سبک………………………………………………………………………………………………………………………………….16

2-2-3- عوامل سازنده‌ی یک سبک………………………………………………………………………………………………………17

2-2-4- تأثیر صناعات بلاغی بر پدیدار شدن سبک……………………………………………………………………………..18

2-2-4-1- صناعات بلاغی……………………………………………………………………………………………………………………..19

2-2-4-2- بلاغت…………………………………………………………………………………………………………………………………. 19

2-2-4-3- بیان…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 20

2-2-4-4- بدیع…………………………………………………………………………………………………………………………………… 20

2-2-4- 5- ایهام…………………………………………………………………………………………………………………………………. 21

2-2-4-6- مراعات نظیر (تناسب)……………………………………………………………………………………………………….22

2-2-4-7- تلمیح………………………………………………………………………………………………………………………………….22

 

2-2-4-8- تضاد………………………………………………………………………………………………………………………………….. 22

2-2-3- سبک عراقی………………………………………………………………………………………………………………………….. 23

2-2-3-1- ویژگی‌های سبک عراقی…………………………………………………………………………………………………… 23

فصل سوم : زندگی نامه وآثار حافظ ……………………………………………………………25

3-1- زندگی نامه حافظ………………………………………………………………………………………………………………………. 26

3-1-1- نسب، تولّد و کودکی……………………………………………………………………………………………………………. 26

3-1-2- جوانی………………………………………………………………………………………………………………………………………26

3-1-4-تأهّل، خانواده و معیشت ………………………………………………………………………………………………………..27

3-1- 5- درگذشت و محل آرامگاه………………………………………………………………………………………………………27

3-1-6- عنوان و تخلّص…………………………………………………………………………………………………………………….. 28

3-1- 7- آثارحافظ……………………………………………………………………………………………………………………………… 28

3-2-1- ویژگی‌های عصرحافظ………………………………………………………………………………………………………….. 28

3-2-2- ویژگی‌های شعر حافظ…………………………………………………………………………………………………………. 29

3-2-2-1- سبک حافظ……………………………………………………………………………………………………………………….29

3-2-3- عرفان حافظ……………………………………………………………………………………………………………………………30

3-2-4- هنر شاعری حافظ…………………………………………………………………………………………………………………..31

3-2- 5- پستی و بلندی شعر حافظ…………………………………………………………………………………………………..32

3-2-6- تأثیر پیشینیان بر حافظ ……………………………………………………………………………………………………….32

3-2-7- حافظ در نظر دیگران……………………………………………………………………………………………………………..33

فصل چهارم : ایهام و انواع آن در شعر حافظ…………………………………………………36

4- ایهام و انواع آن………………………………………………………………………………………………………………………………… 37

4-1-دسته بندی انواع ایهام ……………………………………………………………………………………………………………….. 37

4-1-1- ایهام های پركاربرد و معروف………………………………………………………………………………………………….37

4-1- 1- ایهام ……………………………………………………………………………………………………………………………………..37

4-1- 2- ایهام تناسب…………………………………………………………………………………………………………………………. 38

4-1- 3- ایهام تضاد ……………………………………………………………………………………………………………………………. 48

4-1-4- ایهام تَبادر……………………………………………………………………………………………………………………………… 53

4-2-ایهام های مطرح شده دركتب بدیعی …………………………………………………………………………………………56

4-2-1- ایهام مُجرّده……………………………………………………………………………………………………………………………..56

4-2-2- ایهام مُبیّنه ……………………………………………………………………………………………………………………………..58

4-2-3- ایهام موشّح …………………………………………………………………………………………………………………………….61

4-2-4- ایهام مُرشّحه……………………………………………………………………………………………………………………………63

4-2-5- ایهام تام ………………………………………………………………………………………………………………………………….66

4-2-6- ایهام ترجمه…………………………………………………………………………………………………………………………… 73

4-2-7- ایهام توكید………………………………………………………………………………………………………………………………79

4-2-8- ایهام مهیّا ……………………………………………………………………………………………………………………………….80

4-2-9- شبه ایهام یاایهام گونه ………………………………………………………………………………………………………….80

4-2-10- ایهام تناسب تلمیحی ……………………………………………………………………………………………………….. 84

4-3- ایهام های تازه و نو……………………………………………………………………………………………………………………. 88

4- 3- 1- ایهام در ایهام تناسب ………………………………………………………………………………………………………….88

4- 3- 2- ایهام درایهام تضاد……………………………………………………………………………………………………………….93

4-3-3 – ایهام در ایهام ترجمه…………………………………………………………………………………………………………….95

4-3-4- ایهام پارادوكس ……………………………………………………………………………………………………………………..96

4-3- 5- ایهام جناس تام ……………………………………………………………………………………………………………………98

فصل پنجم: نتیجه گیری ومنابع ……………………………………………………………….102

5-1- نتیجه‌گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………..103

5-2- نمودار فراوانی انواع ایهام……………………………………………………………………………………………………….. 104

1-4. ضرورت و هدف تحقیق………………………………………………………………………………………………………………..4

1-5. پیشینۀ تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………….4

1-6.  روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………….. 5

1-7. داستان­پردازی مولانا……………………………………………………………………………………………………………………6

1-8.  روایت چیست؟………………………………………………………………………………………………………………………….8

    فصل اوّل

    پیرنگ:

1-1.­ پیشینۀ تاریخی پیرنگ و عناصر ساختاری آن……………………………………………………………………………..13

1-2. عناصر داستانی پیرنگ……………………………………………………………………………………………………………….16

1-2-1. حادثه و گره­افکنی…………………………………………………………………………………………………………………16

1-2-2. کشمکش و ناسازگاری…………………………………………………………………………………………………………..18

1-2-3. اشتیاق و تعلیق……………………………………………………………………………………………………………………20

1-2-4. بحران………………………………………………………………………………………………………………………………….22

1-2-5. نقطۀ اوج………………………………………………………………………………………………………………………………22

1-2-6. گره­گشایی…………………………………………………………………………………………………………………………….24

    فصل دوم

    بررسی پیرنگ و عناصر ساختاری آن در داستان­های مثنوی:

2-1. ­طرح……………………………………………………………………………………………………………………………………….28

2-1-1. طرح در حکایات کوتاهِ کوتاه مثنوی (داستانک­ها)………………………………………………………………….30

2-1-2. طرح در حکایات کوتاه مثنوی……………………………………………………………………………………………….33

2-1-3. طرح در حکایات بلند مثنوی…………………………………………………………………………………………………40

2-1-3-1. تحلیل طرح داستان پادشاه و کنیزک………………………………………………………………………………..42

2-1-3-2. تحلیل طرح داستان شیر و نخچیران…………………………………………………………………………………52

2-1-3-3. تحلیل طرح داستان حلوا خریدن شیخ احمد خضرویه جهت غریمان…………………………………56

2-2. عناوین طرحوار در مثنوی…………………………………………………………………………………………………………62

2-3. حکایات با طرح و پیرنگی ضعیف………………………………………………………………………………………………64

فصل سوم

عناصر داستانی مؤثر بر طرح و پیرنگ:

3-1. صحنه………………………………………………………………………………………………………………………………………69

3-2.

 شخصیّت………………………………………………………………………………………………………………………………….74

3-2-1. شخصیّت­پردازی……………………………………………………………………………………………………………………75

3-2-2. شیوۀ شخصیّت­پردازی…………………………………………………………………………………………………………..77

3-2-3. ابزارها و عناصر شخصیّت­پردازی……………………………………………………………………………………………77

3-2-3-1. گفت­وگو…………………………………………………………………………………………………………………………..77

3-2-3-2. توصیف…………………………………………………………………………………………………………………………….78

3-2-3-3. صحنه­پردازی……………………………………………………………………………………………………………………78

3-3. گفت­وگو…………………………………………………………………………………………………………………………………..78

    فصل چهارم

    مقایسه و بررسی تطبیقی طرح و پیرنگ در مثنوی معنوی و کلیله و دمنه و آثار عطّار:

4-1. مقایسۀ حکایت شیر و نخچیران در مثنوی مولوی و کلیله و دمنه………………………………………………86

4-1-1. پیرنگ………………………………………………………………………………………………………………………………….87

4-1-2. تعلیق…………………………………………………………………………………………………………………………………..88

4- 1-3. زاویه دید…………………………………………………………………………………………………………………………….89

4-1-4. شخصیّت………………………………………………………………………………………………………………………………90

4-1-5. شخصیّت­پردازی……………………………………………………………………………………………………………………90

4-1-6. گفت­وگو……………………………………………………………………………………………………………………………….91

4-1-7. زمان و مکان…………………………………………………………………………………………………………………………93

4-2. مقایسۀ حکایت مرد دبّاغ در مثنوی مولوی و اسرارنامۀ عطّار……………………………………………………..95

4-2-1. طرح و ساختار روایت­ها…………………………………………………………………………………………………………96

4-2-2. شخصیّت­پردازی……………………………………………………………………………………………………………………98

4-2-3.گفت­وگو………………………………………………………………………………………………………………………………..99

4-3. مقایسۀ حکایت مردی که عزرائیل با او به خشم نگاه کرد در مثنوی مولوی و الهی­نامۀ عطّار…….100

    فصل پنجم

    نتیجه ­گیری………………………………………………………………………………………………………………………………104

طرح پایان نامه: 4

الف)بیان مسأله : 4

ب)سؤالات پژوهش: 4

ج)فرضیات پژوهش: 5

د)اهمّیت پژوهش: 5

ه)سابقه و پیشینۀ پژوهش: 5

و)روش کار پژوهش: 6

فصل دوم بررسی شخصیت رستم و منشأ داستان های او  7

2-1-درآمد: 8

2-2-پهلوان کیست؟. 8

2-3- مهمترین ویژگیهای پهلوانان: 9

2-4-جایگاه و نقش پهلوانان درشاهنامه: 10

2-5-رستم آرمانی­ترین پهلوان حماسه­های ایرانی: 12

2-6-منشأ داستان های رستم: 15

2-7-چهره تاریخی  رستم: 35

فصل سوم بررسی پیشینۀ خاندان رستم در متون ادبی وتاریخی قبل از      شاهنامه.. 43

3-1-درآمد: 44

3-2- چهرۀ گرشاسب در متون کهن: 46

3-2-1-نام و صفات گرشاسب در اوستا: 48

3-2-2 خاندان گرشاسب در اوستا: 48

3-2-3- اعمال مذهبی گرشاسب در اوستا: 50

3-2-4- اعمال  پهلوانی  گرشاسب در اوستا: 52

3-2-5-پایان کارگرشاسب در اوستا: 61

3-3-چهره  گرشاسب  درمتون  پهلوی: 62

3-3-1-نام و صفات گرشاسب  در متون پهلوی: 63

2-3-2-خاندان گرشاسب در متون پهلوی: 63

3-3-3-اعمال  مذهبی گرشاسب در متون پهلوی: 63

3-3-4-اعمال پهلوانی گرشاسب در متون پهلوی : 64

3-3-5-گناه محاکمه و  مجازات  گرشاسب در متون پهلوی: 68

3-3-6- گرشاسب و نقش او در آخرالزمان: 69

3-4-نسب نامۀ گرشاسب در متون تاریخی کهن : 70

فصل چهارم پیشینۀ خاندان رستم در شاهنامه  73

4-1درآمد: 74

4-2-خاندان رستم در شاهنامه: 75

4-2-1-گرشاسب: 75

4-2-2-کریمان: 77

4-2-3-نریمان: 78

 

4-2-4-سام: 79

4-2-5-زال: 80

4-2-6 -رستم: 85

4-2-7-شغاد: 90

4-2-8 -زواره: 90

4-2-9- سهراب: 91

4-2-10 -فرامرز: 95

4-2-11- بانوگشسب: 97

4-2-12-بیژن: 98

فصل پنجم پیشینه خاندان رستم در متون ادبی و تاریخی پس از شاهنامه  99

5-1درآمد: 100

5-2-گرشاسب نامه: 101

5-3-بانو گشسب نامه: 105

5-4-جهانگیر نامه: 112

5-5-برزونامه: 116

5-6-فرامرزنامه: 120

5-7- بهمن نامه: 126

5-8-شهریارنامه: 132

5-9-سام نامه: 138

فصل ششم نتیجه گیری.. 143

فهرست منابع.. 149

چکیده:

این پژوهش با عنوان«بررسی پیشینۀ خاندان رستم در متون ادبی و تاریخی پیش از شاهنامه،در شاهنامه و پس از شاهنامه»به نگارش درآمده است.یافته های تحقیق نشان می­دهد که داستان رستم منشأ سکایی داردو این فرض با نبود نام رستم و زال در اوستا و طرح بسیار کمرنگ حضور این پهلوانان در ادبیات پهلوی، هرچه بیشتر تقویت می­ شود.برخی از محققین،رستم را فردی افسانه ای می­دانند اما بعضی دیگر برای او شخصیتی تاریخی قائل شده اند و در تحلیل جنبۀ تاریخی شخصیت رستم،وی را با گندفر، شاه سیستان یا سورنا، سردار اشکانی، یکی پنداشته اند.در روایات اوستایی از رستم و زال نشانی نیست و قهرمان بزرگ اوستا گرشاسب است.در شاهنامه رستم محور اصلی است.علت تفاوت روایات حماسی شاهنامه با روایات حماسی تبلور یافته در اوستا و متون پهلوی در این است که شاهنامه نه متّکی به سنت زرتشتی،بلکه مبتنی بر روایات شفاهی و کتبی خراسان است که توسط «گوسانان» اشاعه داده می­شدند و اغلب در عصر فردوسی به کتابت درآمده بودند.قهرمان اصلی بسیاری از این منظومه­های سروده شده پس از فردوسی، فرزندان و نوادگان رستم هستند.سلسله نسبی که از این متون حماسی به دست می ­آید تقریباً با یکدیگر همخوانی دارند و میتوان گفت که همگی بر اساس یک متن و الگوی واحد شکل گرفته اند.

مقدمه:

روایات حماسی ما براثر تعدد آثار مشحون به اسامی بسیاری از پهلوانان است که حتی      شماره کردن آنها نیز کاری بس دشوار است و  تحقیق درباره  یک یک آنها  نیازمند کتابی خاص است از اینروی نگارنده در این پژوهش قصد تحقیق در باب تمام این پهلوانان را ندارد وتنها برآن است که به شخصیت مشهورترین پهلوان حماسه ایران یعنی رستم  زال بپردازد و پیشینه او و خاندانش را مورد مطالعه و بررسی همه جانبه قراردهد.پهلوانان ایران درمنظومه های حماسی معمولاً یا از خاندان های مشهور پهلوانی اند یا اشخاص منفردی هستند که به قبیله و عشیره ای تعلق ندارند.

سابقه انجام پژوهش…………………………………………………………………………………………………… 3

فرضیه های پژوهش…………………………………………………………………………………………………… 4

اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………. 4

روش انجام پژوهش…………………………………………………………………………………………………… 5

فصل دوم: ادبیات تطبیقی

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………… 6

2-1ادبیات تطبیقی……………………………………………………………………………………………………… 6

2-2 تسمیه‌ی ادبیات تطبیقی…………………………………………………………………………………………. 8

2-3تاریخچه‌ ادبیات تطبیقی………………………………………………………………………………………. 9

2-4 مکاتب ادبیات تطبیقی………………………………………………………………………………………… 10

2-4-1 مکتب فرانسه………………………………………………………………………………………………… 10

2-4-2 مکتب آمریکا………………………………………………………………………………………………… 11

2-5 حیطه‌ی کارکرد ادبیات تطبیقی………………………………………………………………………………. 12

2-6فوائد ادبیات تطبیقی……………………………………………………………………………………………. 13

2-7ادبیات تطبیقی درایران…………………………………………………………………………………………. 13

2-8 ادبیات ترجمه…………………………………………………………………………………………………… 16

فصل سوم: دستور زبان فارسی و عربی

3-1 زبان و دستور زبان عربی…………………………………………………………………………………….. 20

3-2 زبان و دستور زبان فارسی…………………………………………………………………………………… 21

3-3 سیر تحول زبان شناسی نوین………………………………………………………………………………… 25

3-4 اقسام كلمه………………………………………………………………………………………………………. 28

3-5 انواع نقش ………………………………………………………………………………………………………. 36

فصل چهارم: شبه جمله

4-1 پیشینه اصطلاح جمله در نزد نحویان………………………………………………………………………. 41

4-1-1 تعریف جمله:……………………………………………………………………………………………….. 42

4-1-2جمله‌ی ساده:…………………………………………………………………………………………………. 42

4-1-3جمله‌ی مرکب……………………………………………………………………………………………….. 44

4-1-4انواع جمله‌ی مرکب…………………………………………………………………………………………. 44

4-1-5 جمله‌های استثنایی………………………………………………………………………………………….. 45

4-2 تاریخچه‌ صوت یا شبه جمله در فارسی……………………………………………………………….. 46

4-2-1 اصوات در ایران باستان:…………………………………………………………………………………… 46

4-2-2 صوت یا شبه جمله؟……………………………………………………………………………………….. 47

4-2-3 تفاوت صوت با اسم صوت …………………..47

4-2-4 تعاریف شبه­جمله………………………………………………………………………………. ………….48

4-2-5 شبه جمله در دستور وابستگی…………………………………………………………………………… 48

4-2-6 شبه جمله در دستور گشتاری……………………………………………………………………………. 51

4-3 مختصات کلی شبه جملات (صوت)………………………………………………………………………. 52

 

4-3-1 ساختار آوایی……………………………………………………………………………………………….. 53

4-3-2ساختارمعنایی…………………………………………………………………………………………………. 53

4-3-3ساختارنحوی…………………………………………………………………………………………………. 61

4-4 شبه جمله در عربی……………………………………………………………………………………………. 62

4-5 اسم فعل در عربی……………………………………………………………………………………………… 64

4-5-1 مختصات کلی اسم فعل…………………………………………………………………………………… 65

4-5-2 مختصات ساختاری اسم فعل…………………………………………………………………………….. 65

قیاسی…………………………………………………………………………………………………………………… 66

منقول……………………………………………………………………………………………………………………. 66

مرتجل:…………………………………………………………………………………………………………………. 66

3-5-4 اسم فعل از نظر زمان………………………………………………………………………………………. 66

ماضی:…………………………………………………………………………………………………………………… 67

مضارع:…………………………………………………………………………………………………………………. 68

امر:………………………………………………………………………………………………………………………. 70

4-5-4 ویژگی‌های کلی اسم فعل ها…………………………………………………………………………….. 76

4-6 مفعول مطلق…………………………………………………………………………………………………….. 79

4-6-1 اقسام مفعول مطلق…………………………………………………………………………………………. 80

4-6-2 عامل مفعول مطلق………………………………………………………………………………………….. 81

4-6-3 حذف عامل مفعول مطلق…………………………………………………………………………………. 82

4-7 تحذیر…………………………………………………………………………………………………………….. 84

4-8 إغراء……………………………………………………………………………………………………………… 86

4-9 منادی…………………………………………………………………………………………………………….. 88

4-9-1 اعراب منادی………………………………………………………………………………………………… 88

4-9-2استغاثه…………………………………………………………………………………………………………. 90

4-9-3 ندبه……………………………………………………………………………………………………………. 90

4-10 حروف…………………………………………………………………………………………………………. 91

4-10-1 حروف تحضیض(برانگیختن)………………………………………………………………………….. 91

4-10-2 حرف ردع…………………………………………………………………………………………………. 92

4-10-3 حروف تنبیه……………………………………………………………………………………………….. 92

4-10-4 حروف مشبهة بالفعل…………………………………………………………………………………….. 93

4-10-5 حروف جواب…………………………………………………………………………………………….. 93

فصل پنجم: نتیجه گیری

نتایج…………………………………………………………………………………………………………………….. 95