1-2- بیان مسئله. 3

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش…. 4

1-4- اهداف پژوهش…. 6

1-4-1- هدف کلی.. 6

1-4-2- هدف های فرعی.. 6

1-5- پرسشهای پژوهش…. 7

1-5-1- پرسش اصلی.. 7

1-5-2- پرسشهای فرعی.. 7

1-6- فرضیه های پژوهش…. 7

1-6-1- فرضیه ی اصلی.. 7

1-6-2- فرضیه های فرعی.. 8

1-7- تعریف متغیرهای پژوهش…. 8

1-7-1- خودکارآمدی.. 8

1-7-1-1-تعریف مفهومی.. 8

1-7-1-2-تعریف عملیاتی.. 9

1-7-2- راهبردهای  شناختی.. 9

1-7-2-1-تعریف مفهومی.. 9

1-7-2-2- تعریف عملیاتی.. 9

1-7-3-راهبردهای فراشناختی.. 10

1-7-3-1-تعریف مفهومی.. 10

1-7-3-2-تعریف عملیاتی.. 10

1-7-4-مشروطی.. 10

1-7-4-1-تعریف مفهومی.. 10

1-7-4-2-تعریف عملیاتی.. 10

 

فصل دوم: پیشینه نظری و عملی پژوهش

2-1- مقدمه. 12

2-2- خودکارآمدی.. 12

2-2-1- فرایندهای واسطه ای خودكارآمدی.. 16

2-2-1-1- فرایندهای شناختی.. 16

2-2-1-2- فرایندهای انگیزشی.. 16

2-2-1-3-فرایندهای عاطفی.. 19

2-2-1-4- فرایندهای انتخابی.. 20

2-2-2- ظرفیت ها و قابلیت های مؤثر در خودکارآمدی.. 20

2-2-2-1-  قابلیت رمزگذاری.. 21

2-2-2-2- قابلیت دوراندیشی.. 21

2-2-2-3- قابلیت جایگزینی و الگوبرداری.. 22

2-2-2-4- قابلیت خودتنظیمی.. 22

2-2-2-5- قابلیت خودانعكاسی (خوداندیشی) 23

2ـ3ـ راهبردهای یادگیری.. 23

2-3- 1- راهبردهای شناختی.. 26

2-3-1-1- راهبرد‌های تكرار یا مرور 27

2ـ3ـ1ـ2 ـ راهبرد بسط و گسترش معنایی.. 31

2ـ3ـ1ـ 3ـ  راهبرد سازمان‌دهی.. 37

2ـ3 ـ2 ـ راهبردهای فراشناختی.. 41

2-3-2-1- راهبردهای برنامه‌ریزی.. 43

2-3-2-2-راهبردهای نظارت و  ارزشیابی.. 44

2-3-2-3- راهبردهای نظم دهی.. 45

2-3-3- تفاوت‌های جنسیتی در استفاده از راهبردهای یادگیری.. 49

2ـ3ـ 4ـ رشد  و  راهبردهای یادگیری.. 49

2-4- مشروطی.. 52

2-4-1-علل مشروطی.. 52

2-4-1-1-عوامل فردی.. 53

2-4-1-2-عوامل درون سازمانی.. 55

2-4-1-3-عوامل برون سازمانی.. 56

2ـ5 ـ پیشینه پژوهشی تحقیق.. 58

2 ـ5 ـ 1ـ خودکارآمدی.. 58

2- 5 -1-1- پژوهش‌های صورت گرفته خارجی.. 58

2- 5 -1-2- پژوهش‌های صورت گرفته داخلی.. 59

2 ـ5 ـ 2ـ راهبردهای شناختی و فراشناختی.. 60

 

2 ـ5 ـ 2ـ1 ـ پژوهش های صورت گرفته خارجی.. 60

2 ـ2 ـ 2ـ2 ـ پژوهش های صورت گرفته داخلی.. 63

2-6- نتیجه گیری.. 65

 

فصل سوم :روش شناسی

3-1- مقدمه. 68

3-2- نوع و روش انجام پژوهش…. 68

3-3- جامعه آماری پژوهش…. 69

3-4-حجم نمونه و روش نمونه‌گیری.. 71

3-5- ابزار اندازه‌گیری پژوهش…. 73

3-5-1- پرسشنامه خودکارآمدی.. 73

3-5-1-1-پایایی 73

3-5-1-2- روایی.. 74

3-5-2- پرسشنامه راهبردهای یادگیری.. 74

3-5-2-1-پایایی.. 76

3-5-2-2- روایی.. 76

3-6- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 77

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه. 79

4-2- توصیف داده ها 80

4-2-1- سن.. 80

4-2-2- وضعیت تاهل.. 81

4-2-3- داده های مربوط به متغیرهای اصلی پژوهش…. 83

4-3- آزمون معنادار بودن متغیرها 83

4-3-1- بررسی نرمال بودن داده ها 84

4-4- تحلیل استنباطی فرضیه های پژوهش…. 84

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه. 109

5-2- خلاصه پژوهش…. 109

5-3- بحث و بررسی فرضیه های پژوهش…. 110

5-3-1- فرضیه  اول.. 110

5-3-2- فرضیه دوم. 112

5-3-3- فرضیه سوم. 113

5-3-4- فرضیه چهارم. 116

5-3-5- فرضیه پنجم. 117

5-3-6- فرضیه ششم. 117

5-4- نتیجه گیری کلی.. 118

5-5- مشکلات و محدودیت‌ های پژوهش…. 119

5-6- پیشنهاد های پژوهشی.. 119

5-7-  پیشنهادهای کاربردی.. 120

منابع. 121

 

پیوست ها

الف: پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر 129

ب: پرسشنامه راهبردهای یادگیری(شناختی و فراشناختی) 130

 

فهرست جداول

جدول 2-1- انواع راهبردهای شناختی و مصادیق آن.. 40

جدول 2-2- انواع راهبردهای فرا شناختی و مصادیق آن.. 45

جدول 3-1- جامعه  اول پژوهش ( دانشجویان مشروط)  به تفکیک دانشکده ها و مقاطع تحصیلی.. 69

جدول 3-2- جامعه دوم پژوهش (دانشجویان غیر مشروط ) به تفکیک دانشکده ها و مقاطع تحصیلی.. 70

جدول3-3- نمونه اول پژوهش ( دانشجویان مشروط )  به تفکیک دانشکده ها و مقاطع تحصیلی.. 71

جدول3-4- نمونه  دوم پژوهش  (دانشجویان  غیر مشروط) به تفکیک دانشکده ها و مقاطع تحصیلی.. 72 جدول3-5- سوال های مربوط به هریک از راهبردهای شناختی و فراشناختی.. 75

جدول 4-1- شاخص های توصیفی سن افراد  نمونه  اول (دانشجویان مشروط) 80

جدول4-2- شاخص های توصیفی سن افراد  نمونه  دوم  (دانشجویان غیر مشروط ) 81

جدول4-3- شاخص های توصیفی وضعیت تاهل افراد نمونه اول (دانشجویان مشروط ) 81

جدول4-4- شاخص های توصیفی وضعیت تاهل افراد  نمونه دوم  (دانشجویان غیر مشروط) 82

جدول4-5- توصیف داده های جمع آوری شدن در هر متغیر. 83

جدول 4-6-  نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنف در بررسی نرمال بودن داد های متغیرهای پژوهش…. 84

جدول 4-7- مشخصات توصیفی متغیر خودکارآمدی در دو گروه دانشجویان مشروط و غیر مشروط.. 85

جدول 4-8- آزمون  t  مستقل جهت مقایسه  خودکارآمدی در دو گروه دانشجویان مشروط  و غیر مشروط   85

جدول 4- 9-  مشخصات توصیفی متغیر راهبردهای شناختی در دو  گروه دانشجویان مشروط و غیرمشروط   86

جدول4-10- نتایج تحلیل واریانس چند متغیری(مانوا) بر روی نمرات راهبردهای شناختی دانشجویان مشروط وغیر مشروط   87

جدول4-11-نتایج اثرات بین آزمودنی ها روی نمرات راهبردهای شناختی دانشجویان مشروط و غیر مشروط   87

جدول4 -12-  مشخصات توصیفی متغیر راهبردهای فراشناختی در دو گروه مشروط و غیر مشروط.. 88

جدول4-13- نتایج تحلیل واریانس چند متغیری(مانوا) بر روی نمرات راهبردهای فرا شناختی دانشجویان مشروط وغیر مشروط   89

جدول4-14- نتایج اثرات بین آزمودنی ها روی نمرات راهبردهای فرا شناختی دانشجویان مشروط وغیر مشروط   89

جدول  4 -15- ماتریس همبتسگی بین راهبردهای شناختی و فراشناختی در دانشجویان مشروط.. 90

جدول 4-16- نتایج تحلیل رگرسیون در خصوص رابطه راهبردهای شناختی و فراشناختی در دانشجویان مشروط   91

جدول 4-17- ضرایب رگرسیون در خصوص پیش بینی راهبردهای فراشناختی با بهره گرفتن از ابعاد راهبردهای شناختی در دانشجویان مشروط   92

جدول4 -18- ماتریس همبتسگی بین راهبردهای شناختی و فراشناختی در دانشجویان غیر مشروط.. 93

جدول 4-19- نتایج تحلیل رگرسیون در خصوص رابطه راهبردهای شناختی و فراشناختی در دانشجویان غیر مشروط   94

جدول 4-20- ضرایب رگرسیون در خصوص پیش بینی راهبردهای فراشناختی با بهره گرفتن از ابعاد راهبردهای شناختی در بین دانشجویان غیر مشروط   94

جدول 4-22- همبستگی راهبردهای شناختی با خودکارآمدی در دانشجویان مشروط.. 96

جدول 4-23-  نتایج تحلیل رگرسیون در خصوص پیش بینی خودکارآمدی با بهره گرفتن از ابعاد راهبردهای شناختی (بسط و گسترش ) در بین دانشجویان مشروط.. 97

جدول 4-24- ضرایب رگرسیون در خصوص پیشبینی خودکارآمدی با بهره گرفتن از ابعاد راهبردهای شناختی در بین دانشجویان مشروط   97

جدول 4-25- همبستگی راهبردهای شناختی با خودکارآمدی در دانشجویان غیرمشروط.. 98

جدول 4-26-  نتایج تحلیل رگرسیون در خصوص پیش بینی خودکارآمدی با بهره گرفتن از ابعاد راهبردهای شناختی  (سازماندهی) دربین دانشجویان غیر مشروط.. 99

جدول 4-27- ضرایب رگرسیون در خصوص پیشبینی خودکارآمدی با بهره گرفتن از ابعاد راهبردهای شناختی در بین دانشجویان غیر مشروط   100

جدول 4-29- همبستگی بین راهبردهای فراشناختی و خودکارآمدی در بین دانشجویان مشروط.. 102

جدول 4-30- نتایج تحلیل رگرسیون برای  پیش بینی خودکارآمدی دانشجویان مشروط با بهره گرفتن از ابعاد راهبردهای فراشناختی   103

جدول 4-31-  ضرایب رگرسیون برای پیش بینی خودکارآمدی دانشجویان مشروط با بهره گرفتن از ابعاد راهبردهای فراشناختی   104

جدول 4-32- ضریب همبستگی بین راهبردهای فراشناختی با خودکارآمدی در بین دانشجویان غیر مشروط   105

جدول 4-33- نتایج تحلیل رگرسیون برای  پیش بینی خودکارآمدی دانشجویان غیر مشروط با بهره گرفتن از ابعاد راهبردهای فراشناختی   106

جدول 4-34-  ضرایب رگرسیون برای پیش بینی خودکارآمدی دانشجویان غیر مشروط با بهره گرفتن از ابعاد راهبردهای فراشناختی   106

 

فهرست اشکال و نمودارها

شکل 2-1- طبقه بندی انواع راهبردهای یادگیری.. 25

چکیده

هدف پژوهش حاضر مقایسه میزان خودکارآمدی و استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی در دانشجویان مشروط و غیر مشروط دانشگاه قم است. این پژوهش از نوع علی- مقایسه ای و جامعه تحقیق آن شامل تمام دانشجویان پسر مشروط (312 نفر) و عادی (4275 نفر) دانشگاه قم در سال 93-1392 بود. حجم نمونه با بهره گرفتن از فرمول کوکران  172 نفر به دست آمد. که این تعداد در گروه دانشجویان مشروط با بهره گرفتن از روش نمونه گیری در دسترس و در گروه غیر مشروط با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. در این پژوهش برای گرداوری داده ها از پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر و همکاران (1982) و همچنین پرسشنامه راهبردهای یادگیری کرمی (1381) استفاده شد. نتایج تجزیه تحلیل آماری داده ها که با بهره گرفتن از آزمون های آماری تحلیل واریناس چند متغیری(مانوا)، t مستقل، رگرسیون و ضریب همبستگی پیرسون انجام شد، نشان دهنده این مطلب است که بین دانشجویان مشروط و غیر مشروط از نظر میزان خودکارآمدی و همچنین استفاده از راهبردهای فراشناختی تفاوت معناداری وجود دارد ولی از نظر استفاده از راهبردهای شناختی بین آن دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد. بنابراین توجه به مفهوم خودکارآمدی و افزایش استفاده از راهبردهای فراشناختی برای بالا بردن احتمال موفقیت تحصیلی دانشجویان ضروری به نظر می رسد.

1-1- مقدمه
رشد و بالندگی در هر جامعه ای تاحدودی می تواند مرهون نظام آموزشی و دانشگاهی آن جامعه باشد. بر این اساس همه ساله کشورهای مختلف منابع قابل توجهی از درآمد ملی خود را صرف آموزش و تعلیم و تربیت دانشجویان خود می کنند اما برخی از عوامل وجود دارند که موجب هدر رفتن بخشی از این سرمایه و یا تحمیل هزینه های اضافی بر دولت ها می گردد که یکی از این عوامل مشروط شدن دانشجویان است.

پژوهش های مختلف نشان داده است که برای شناخت و کاهش این مشکل علاوه بر عوامل مدیریتی و آموزشی، باید به بعد روانی و اجتماعی دانشجویان نیز توجه کرد (زینلی پور،زارعی، اقبالی، 1388). لذا انگیزه ها، راهبردهای یادگیری و مطالعه، توانایی ها و تمایلات دانشجویان را نیز باید مورد توجه قرار داد.

بلوم[1] (1989) در مدل آموزشگاهی خود شواهدی ارائه کرده است که ویژگی های عاطفی دانش آموزان و دانشجویان در جریان یادگیری هم نقش علت و هم نقش معلول را دارند ( زینلی پور و همکاران، 1388). در نتیجه مفهومی که دانشجویان از خود دارند، کوشش ها و پیشرفت های آنها را تحت تاثیر قرار می دهد، که در این رابطه مفهومی که افراد از توانایی های خود برای انجام کار و فعالیت دارند را خودکارآمدی[2] می نامند (بندورا[3]، 1977). بر اساس نظریه یادگیری اجتماعی[4] بندورا باورهای خودکارآمدی بر انتخاب های افراد، رشته تحصیلی آنان و فعالیت هایی که انجام می دهند تاثیر می گذارد و افراد تمایل دارند به فعالیت های بپردازند که از انجام دادن آنها احساس اطمینان کند و از انجام کارهایی که احساس می کند توانایی انجام آن را ندارند پرهیز می کنند و به عبارت دیگر باورهای خودکارآمدی تعیین می کند که تا چه اندازه ای برای فعالیت های خود انرژی مصرف کنند و در برابر موانع و مشکلات تا چه میزان مقاومت کنند (زارع زاده و کدیور، 1386).

از طرف دیگر راهبردهایی که دانشجویان برای مطالعه و یادگیری از آن استفاده می کنند نیز می تواند در عملکرد تحصیلی آنها موثر باشد، به طور كلی در مورد راهبردهای مختلف یادگیری به دو نوع از راهبردها یعنی راهبرد شناختی و راهبرد فراشناختی[5] تأكید شده است. چنانچه در یـك فراتحلیل، ونگ[6] و همكاران(2000)، (به نقل از مصطفایی و محبوبی، 1385) در مورد عوامل مؤثر بـر یـادگیری دانش آموزان، نشان دادند كه از میان 228 عامل مؤثر در یادگیری، فرایندهای شناختی و فراشناختی بیشترین تأثیر را بر یادگیری دانش آموزان دارد.

بایلر[7] (2001) شناخت را به عنوان فرایندها یا جریان هایی که که به کمک آن یادگیری، یادآوری و تفکر صورت می گیرد، تعریف کرد. به عبارت دیگر، شناخت به فرایند های درونی ذهنی و راه ها و فرایند هایی که ما به وسیله آن اطلاعات را مورد توجه قرار می دهیم و آنها را به حافظه می سپاریم و در مواقع نیاز از آنها استفاده می کنیم گفته می شود. که این راهبردها در سه دسته کلی تکرار یا مرور، بسط و گسترش و سازمان