فصل اول : کلیات ………………………………………………………………………….. 1

1-1- مقدمه: 2

1-2- بیان مساله ………………………………………………………………………. 3

1-4- اهداف تحقیق …………………………………………………………………….. 5

1-5- فرضیه‌های تحقیق…………………………………………………………… 6

1-6- چارچوب نظری ………………………………………………………………. 6

1-7- مدل تحلیلی تحقیق ……………………………………………………………. 7

1-8- متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………… 7

1-9- روش تحقیق …………………………………………………………………. 7

فرضیه‌های فرعی…………………………………………………………. 6

1-10- قلمرو تحقیق…………………………………………………………. 8

1-11- تعاریف مفهومی متغیرها …………………………………………. 8

1-12- محدودیت های تحقیق ………………………………………… 9

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق …………………………………….. 10

2-1- مقدمه ……………………………………………………………….. 11

2-1-1- تعاریف سرمایه فکری…………………………………………….. 12

2-1-2- مؤلفه‌های سرمایه فکری…………………………………………… 14

2-1-3 ویژگیهای سرمایه فکری…………………………………………… 18

2-1-3-1 رویکردها و روش های اندازه گیری داراییهای نامشهود………………… 19

2-1-3- 2- الگوی رهیاب اسکاندیا…………………………………………. 23

2-1-3- 3- الگوی شاخص سرمایه فکری…………………………………………… 25

2-1-3- 4- الگوی تکنولوژی بروکینگ……………………………………………. 27

2-1-3- 5- الگوی نمایشگر داراییهای نامشهود………………………………………….. 27

2-2-1- مقدمه……………………………………………………… 28

2-2-2- تعاریف عملکرد سازمانی…………………………………………… 29

2-2-3-هدف از ارزیابی عملکرد…………………………………………. 30

2-2-4- علل ضعف عملکرد………………………………………….31

2-2-4-1 عوامل فردی…………………………………………… 31

2-2-4-2 عوامل سازمانی…………………………………………… 32

3-2-5- اجزاء اصلی و مراحل اجرای مدیریت عملکرد……………………………….34

2-2-6- اما ارزیابی عملکرد چیست؟………………………………………….. 35

2-2-7- انواع ارزیابی…………………………………………… 36

2-2-8- سیستیم های ارزیابی عملکرد سنتی و مدرن………………….. 38

2-2-9- مدل‌های ارزیابی عملکرد سازمانی………………………………. 39

2-2-9-1- مدل منشور عملکرد………………………………………….. 39

2-2-9-2- ماتریس عملكرد (1989)…………………………………………. 43

2-2-9-3- مدل نتایج و تعیین كننده‌ها (1991)………………………. 44

2-2-9-4- هرم عملكرد (1991) ………………………………………….44

2-2-9-5- كارت امتیازدهی متوازن (1992)………………………… 45

2-2-9-6- فرایند كسب و كار (1996)……………………………………… 47

2-2-9-10- تحلیل ذی نفعان (2001)…………………………………… 48

2-2-9-11 الگوی ماهواره ای عملکرد سازمانی…………………………. 49

الف)تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور………………………….. 56

ب)تحقیقات انجام گرفته در خارج کشور…………………………….. 60

معرفی بانک ………………………………………………………………….. 62

فصل سوم ……………………………………………………………………… 65

3-1- مقدمه ……………………………………………………………………… 66

3-2- روش تحقیق ………………………………………………………………. 66

3-2-1)تحقیق کاربردی……………………………………………………… 66

3-2-2) تحقیق توصیفی…………………………………………………….. 67

3-4- متغیرهای تحقیق ……………………………………………………… 69

3-5- روش های جمع آوری اطلاعات ………………………………….. 69

3-5-1- تعیین اعتبار (روایی) پرسشنامه………………………………….. 71

3-6-2- تعیین پایایی (قابلیت اعتماد) پرسشنامه……………………….. 71

3-7-1- جامعه آماری…………………………………………………….. 72

3-7-3- قلمرو مکانی تحقیق…………………………………………… 73

3-6-4) قلمرو زمانی تحقیق…………………………………………… 73

3-7-4) نمونه آماری و روش محاسبه حجم نمونه……………………. 73

3-7-5- روش‎های نمونه‌گیری…………………………………………… 74

3-8- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات …………………………………. 74

 

 

فصل چهارم: تجزیه تحلیل اطلاعات ……………………………………. 77

الف) آمار توصیفی………………………………………………………… 78

ب) آمار استنباطی: ………………………………………………………. 84

آمار توصیفی……………………………………………………………. 91

فصل5 : نتیجه گیری و پیشنهادات …………………………………… 97

5-1- مقدمه ………………………………………………………………… 98

5-2- بررسی یافته های پژوهش با توجه به آزمون آماری گرامر …….. 99

5-3- بررسی یافته های پژوهش با توجه به آزمون تحلیل واریانس فریدمن .. 103

5-4- ارائه پیشنهادات ……………………………………………………. 103

5-4-1)پیشنهادات بر مبنای یافته‌های تحقیق…………………………. 103

5-5- پیشنهادات برای تحقیقات آتی ……………………………………… 105

منابع فارسی………………………………………………………….. 106

منابع خارجی…………………………………………………………. 109

پرسشنامه ……………………………………………………………….. 113

پیوست و ضمایم ………………………………………………………… 118

چکیده:

امروزه موضوع سرمایه های فكری یكی از عناصر موفقیعت سازمان ها محسوب می شود و سازمان ها برای اینكه بتوانند در محیط پرتلاطم امروزی كه جهان تبدیل به دهكده جهانی شده است موفق باشند باید شاخص های سرمایه فكری را در سازمان شان شناسائی كرده و به آنها بپردازند، تحقیق حاضر به بررسی رابطه سرمایه فكری با عملكرد سازمانی بانكك قوامین استان تهران می پردازد و به دنبال جواب دادن به این سوال هست كه آیا بین سرمایه فكری با عملكرد سازمانی بانك قوامین استان تهران رابطه ی معناداری وجود دارد ؟

روش تحقیق این پژوهش توصیفی – همبستگی و از نظر هدف كاربردی می باشد ، جامعه مورد نظر مدیران و كارشناسان ارشد ستادی ، رئیس ، معاونین و كارمندان ارشد شعب بانك قوامین استان تهران است كه تعداد 200 نفر جامعه آماری و 70 نفر نمونه آماری را تشكیل می دهند. در ارتباط با روائی ابزار سنجش به نظرات متخصصین اكتفا شده و پایائی پرسشنامه سرمایه فكری و عملكرد از طریق آزمون آلفای كرونباخ عدد 925% بدست آمده است . و از آمار توصیفی و استنباطی برای تجزیه و تحلیل نتایج استفاده شده است ، فرضیه های پژوهش با همبستگی پیرسن آزمون شدند و نتایج آزمون های آماری نشان داده است كه رابطه بین ابعاد سرمایه فكری با عملكرد سازمان در بانك قوامین استان تهران معنادار است.

فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه

امروزه با متحول بودن محیط, سازمانها برای بقاو رقابت با سایر سازمانها و برای اینکه بتوانند فعالیت خودراتداوم ببخشند ناچارند در برابر تغییرات محیط پویا باشندو با شرایط محیط خود را وفق بدهند یکی ازعوامل موفقیت درمحیط متحول امروزی استفاده از دانش میباشد.

دانش در مقایسه با سایر عوامل تولید مانند زمین، سرمایه و ماشین آلات و… از ارجحیت بیشتری برخوردار شده است به طوری كه در این اقتصاد، دانش به عنوان مهمترین عامل تولید محسوب می شود و از آن به عنوان مهمترین مزیت رقابتی سازمانها یاد برده می شود.یكی ازویژگیهای این دانش آن است كه نامشهود می باشد، یعنی غیر قابل لمس و محسوس است و ارزشگذاری و اندازه گیری آن خیلی سخت و مشكل است. در صورتی كه در گذشته سازمانها با بهره گرفتن از روش های حسابداری قادر بودند تا ارزش و اندازه عوامل تولید خود را بطور كامل محاسبه كنند. امروزه این روش های حسابداری دیگر دارای كارایی لازم نیستند، سازمانها در حال وارد شدن به اقتصاد مبتنی بر دانش هستند که در آن دانش به عنوان مهمترین عامل تولید ثروت محسوب می‌شود و در این میان سازمان هایی موفق هستند که به کمک ابزارهای مدیریتی وفناوری‌های نوین، از فرصت‌های ایجاد شده به نفع خود استفاده کنند که سرمایه فکری یکی از این ابزارهاست و رفته رفته مقوله دانش و سرمایه فکری جای خود را در سازمان­ها و شرکت‌ها باز کرده است و به عنوان مهمترین بخشی از سرمایه شرکت است که در سودآوری و پایداری بلند مدت اکثر شرکت‌ها نقش دارد. (ثاقب تهرانی و تدین، 1380)

لذا در این فصل پس از بیان مساله و اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ،اهداف پژوهش را تبیین نموده و بر اساس آن فرضیه های تحقیق را بیان می کنیم.پس از بیان مختصر چارچوب نظری به تدوین مدل پژوهش اقدام شد.بیان روش تحقیق و تعاریف مفاهیم اساسی در پایان فصل آورده شده است.

2-1- بیان مسئله

در جهان امروز آنچه بیش از همه دارای اهمیت است، نیروی انسانی است بطوری که اقتصاددانان معتقدند آنچه در نهایت روند توسعه اقتصادی و اجتماعی یک کشور را تعیین می‌کند، منابع انسانی آن کشور است، نه سرمایه و یا منابع مادی دیگر. این منابع انسانی هستند که سرمایه‌ها را متراکم می‌سازند، از منابع طبیعی بهره برداری می‌کنند، سازمان های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را بوجود می‌آورند و توسعه ملی را پیش می‌برند. کشوری که نتواند مهارتها و دانش مردم خود را توسعه دهد و از آن در اقتصاد ملی به نحو مؤثری بهره برداری کند، قادر نیست هیچ چیز دیگری را توسعه بخشد.

دنیای کنونی عصر دانایی است. امروزه دیگر مواهب و دارائی‌های طبیعی و مشهود کلید کامیابی جوامع و سازمان‌ها نیست، بلکه برخورداری از سرمایه‌های فکری و مدیریت این سرمایه‌هاست که در عرصه محیط پرتلاطم و چالشی رمز موفقیت محسوب می‌شود. این دسته از دارایی‌ها به دلیل ماهیتشان اغلب فراموش می‌شوند و همین امر نیز بر اهمیت آنها می‌افزاید. در واقع سرمایه فکری موجودیت دانشی یک سازمان است که در یک مقطع زمانی خاص در آن وجود دارد. سرمایه فکری همان منابع دانش محوری است که برای سازمان ارزش تولید می‌کنند ولی در صورتهای مالی وارد نمی شوند(پابلوس[1]،2004).

از سوی دیگر، این منبع نامشهود به عنوان یکی از ارزش افزاترین منابع شرکت‌ها و سرمایه ای کلیدی در ثروت آفرینی مطرح شده است. از این رو ضرورت توسعه و مدیریت سرمایه فکری، به یک الزام جدی در عرصه کسب و کار تبدیل شده و با حرکت به سمت اقتصاد دانش پایه منجر به تغییر پارادایم حاکم اقتصاد صنعتی شده است. به گونه ای که می‌توان شاهد پیدایی اقتصادی مبتنی بر اطلاعات و دانش بود، که اساس و بنیان آن بر محور سرمایه فکری استوار است. به تعبیری ساده شاید بتوان سرمایه فکری را بسته دانشی تشکیل شده از مجموعه منابعی نامشهود و پنهان اصول، فرهنگ، الگوهای رفتاری، قابلیت، شایستگی‌ها، ساختارها، ارتباطات، فرایندها و پردازش‌های منجر به دانش حساب آورد.(مار ، 2003)

حال با توجه به نقش و کارکرد سرمایه فکری در ایجاد مزیت رقابتی در سازمانها و بهبود عملکرد آنها این تحقیق در صدد پاسخ به این سوال اساسی است که آیا بین سرمایه فکری و ابعاد آن با عملکرد بانک قوامین استان تهران رابطه معناداری وجود دارد؟

1- 3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:

امروزه عرصه ی رقابت جهانی، بر عناصر سرمایه فکری تأکید کرده و سازمان های بین المللی به طرح چارچوب‌های جهانی برای مدیریت سرمایه فکری می‌پردازند. براین اساس، سنجش سرمایه فکری هم در سطح کلان و هم در سطح خرد به ضرورتی غیرقابل انکار برای پذیرش و رقابت در بازارهای بین المللی و بعنوان پیش شرطی برای سرمایه گذاری تبدیل شده است. به باور بسیاری از نظریه­پردازان، دهه آینده دهه ارزش آفرینی از خلال سرمایه فکری برای سازمانها و کشورهاست.

لذا توجه به موضوع سرمایه فکری در سطح جهانی و منطقه­ای، نظر یه جدید بودن این بحث می‌تواند به عنوان یک مزیّت برای کشورما به حساب آید. روزگاری تنها داشتن دارائی‌های فیزیکی، کارکنانی حرفه ای و سپس بهره­مندی از فناوری‌های نوین و روزآمد بعنوان ملاکی برای ارزش شرکتها به حساب می‌آمد. اما امروزه به وضوح می‌توان گفت که دارائی‌های فیزیکی مستهلک می‌شوند، کارکنان حرفه ای سازمانها را ترک می‌کنند و فناوری‌ها همواره نسبت به فناوری آینده ناکارآمدتر و عقب مانده به حساب می‌آیند. از این رو، هنر مدیریت و سنجش سرمایه فکری، هنر توسعه دارائی‌های نامشهود و فکری غیرقابل استهلاک و پرارزش­تر، توسعه ظرفیت ارزش افزایی دارائی‌های مالی فیزیکی، انتقال قابلیت‌های دانش کارکنان حرفه ای و تبدیل آن به دانش سازمانی و یا دارائی‌های تحت مالکیت فکری سازمان، ایجاد فناوری‌های درون زا یا توسعه قابلیت‌های به کارگیری فناوری‌های خریداری شده و روزآمدسازی درونی آنها، و در نهایت ایجاد ارزش افزوده بیشتر و پایدارتر برای سازمان و ذینفعان آن، و ترغیب سرمایه گذاران به سرمایه گذاری در سازمان و بهبود اعتماد و اطمینان بازارهای مالی و سرمایه­ای است.(چن و همكاران ، 2004 ، كنان و همكاران ، 2004)

با توجه به آنچه ذکر شد می‌توان گفت که پرداختن به مباحث سرمایه فکری در موسسات بازرگانی می ­تواند تصویر روشنی از داراییهای مشهود و نامشهود آنان فراهم نماید.از آنجاییکه بانکها نقش محوری در توسعه اقتصادی و تسهیل مبادلات تجاری دارند، توجه به سرمایه فکری و ابعاد ان از نظر تاثیرگذاری در مزیت رقابتی شان می تواند در افزایش رتبه عملکردی مورد توجه قرارگیرد.

از سوی دیگر، چون کارکنان شاغل با توانمندیها، مهارتها و خلاقیت خود در ایجاد این سرمایه فکری نقش بنیادی دارند. لذا انجام این تحقیق می تواند ضمن شناسایی وضعیت فعلی بانک از نظر نیروی انسانی در طرح ریزی نظام منابع انسانی بانک در توسعه آتی و بالاخص تنظیم نظام بهره وری و انگیزش کارکنان و بالطبع افزایش رضایت مندی، تعلق و وفاداری انان موثر باشد.

4-1- اهداف تحقیق

بررسی وجود رابطه بین سرمایه فکری با عملکرد سازمانی بانک قوامین استان تهران که در این راستا اهداف زیر دنبال می‌گردد:

– بررسی وجود رابطه بین سرمایه انسانی با عملکرد سازمانی بانک قوامین استان تهران

– بررسی وجود رابطه بین سرمایه ساختاری با عملکرد سازمانی بانک قوامین استان تهران