تویسرکان سال تحصیلی 89 – 88

2 – 1 اهمیت و ضرورت تحقیق …………………………………………………………………………………. 10

3 – 1 اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………………….. 17

4 – 1 فرضیه های تحقیق ………………………………………………………………………………………….. 17

5 – 1 تبیین متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………………………………… 17

تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی تحقیق…………………………………………………………………….. 18

6 – 1 روش های آموزشی………………………………………………………………………………… 18

1– 6 – 1 آموزش به روش سخنرانی ………………………………………………………………….. 19

2 – 6 – 1 آموزش به روش بحث گروهی ……………………………………………………………. 20

7 – 1 یادگیری مهارت خودآگاهی ……………………………………………………………………………. 20

فصـــل دوم

پیشینه ی تحقیق

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………. 23

1 – 2 مهارت های زندگی…………………………………………………………………………………………. 24

2– 2 مهارت های زندگی كدامند؟ …………………………………………………………………………… 29

3- 2 اجزاء مهم خودآگاهی ………………………………………………………………………………………. 35

1-3-2 ویژگی ها و صفات خود………………………………………………………………………… 36

1-1-3-2 شناخت ویژگی های جسمانی…………………………………………………… 36

2-1-3-2 شناخت ویژگی های هیجانی …………………………………………………… 37

3-1-3-2 شناخت ویژگی های رفتاری ……………………………………………………. 38

2-3-2 شناخت توانایی ها ، استعدادها ، پیشرفت ها و تجربیان منفی ……………………………. 38

3-3-2 شناخت نقاط قوت و ضعف ……………………………………………………………………. 38

4-3-2 عزت نفس و خودپنداره…………………………………………………………………………. 39

5-3-2 شناخت افكار و عقاید و ارزش های خود……………………………………………………. 41

6-3-2 خودارزیابی صحیح ………………………………………………………………………………. 42

4-2 انواع اگاهی از خود …………………………………………………………………………………………… 43

5-2 عوامل مؤثر در رشد خودآگاهی ………………………………………………………………………….. 45

6-2 موانع رشد خودآگاهی……………………………………………………………………………………….. 47

1-6-2 توقعات و انتظارات بیش از حد ………………………………………………………………… 47

2-6-2 كمال طلبی …………………………………………………………………………………………. 47

3-6-2 غرورها ……………………………………………………………………………………………… 48

7-2 وپژگی های افراد خودآگاه ………………………………………………………………………………… 48

8-2 آموزش …………………………………………………………………………………………………………. 49

9-2 یادگیری ………………………………………………………………………………………………………… 50

2-9-2 تعریف یادگیری ………………………………………………………………………………….. 50

4-9-2 اصول یادگیری ……………………………………………………………………………………. 51

10-2 نظریه های آموزشی و یادگیری ………………………………………………………………………….. 53

1-10-2 نظریه های رفتارگرایی …………………………………………………………………………. 54

2-10-2 نظریه های شناخت گرایی …………………………………………………………………….. 56

3-10-2 نظریه های ساخت گرایی یا سازندگی …………………………………………………….. 65

11-2 الگوهای آموزشی …………………………………………………………………………………………… 67

1-11-2 الگوهای خبرپردازی …………………………………………………………………………… 68

2-11-2 الگوهای اجتماعی ………………………………………………………………………………. 69

3-11-2 الگوهای فردی ………………………………………………………………………………….. 70

4-11-2 الگوهای نظام های رفتاری ……………………………………………………………………. 70

5-11-2 الگوهای آموزشی سازندگی …………………………………………………………………. 71

12-2 راهبردهای آموزشی ………………………………………………………………………………………… 71

1-12-2 آموزش مستقیم ( معلّم محور ) …………………………………………………………….. 71

1-1-12-2 روش سخنرانی ………………………………………………………………….. 73

2-1-12-2 پیشینه ی روش سخنرانی ………………………………………………………. 74

3-12-2 روش آموزش غیر مستقیم …………………………………………………………………… 75

1-3-12-2 روش آموزش تعاملی ………………………………………………………….. 76

2-3-12-2 آموزش به كمك بحث گروهی ……………………………………………. 77

3-3-12-2 مراحل آموزش به روش بحث گروهی ……………………………………. 79

4-3-12-2 بحث گروه های كوچك …………………………………………………………………………. 82

4-12-2 راهبرد یادگیری از طریق تجربه …………………………………………………………….. 84

5-12-2 مطالعه ی مستقل ……………………………………………………………………………….. 85

13-2 مروری بر پژوهش های انجام شده …………………………………………………………………….. 85

1-13-2 پژوهش های انجام شده در داخل كشور ………………………………………………….. 85

2-13-2 پژوهش های انجام شده در خارج از كشور ………………………………………………. 96

14-2 جمع بندی پژوهش ها ……………………………………………………………………………. 101

فصـــل سوم

روش تحقیق

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………….. 103

1-3 جامعه ی آماری ………………………………………………………………………………………………. 103

2-3 نمونه ی آماری و روش نمونه گیری …………………………………………………………………….. 103

3-3 روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………………. 104

4-3 طرح تحقیق …………………………………………………………………………………………………….. 105

5-3 ابزار اندازه گیری ……………………………………………………………………………………………… 106

6-3 شیوه نمره گذاری پرسشنامه خودآگاهی ………………………………………………………………… 107

7-3 روش اجرا و جمع آوری داده ها …………………………………………………………………………… 108

8-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………………………….. 109

فصـــل چهارم

یافته های پژوهش

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………….. 111

یافته های توصیفی …………………………………………………………………………………………………… 111

یافته های استنباطی ………………………………………………………………………………………………….. 117

1-4 آزمون فرضیه ی اوّل …………………………………………………………………………………………. 117

2-4 آزمون فرضیه ی دوّم …………………………………………………………………………………………. 120

3-4 آزمون فرضیه ی سوّم ………………………………………………………………………………………… 121

فصـــل پنجم

1-5 خلاصه و جمع بندی …………………………………………………………………………………………. 124

2-5 بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………….. 125

3-5 محدودیت ها ………………………………………………………………………………………………….. 132

4-5 پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………. 133

منابع و مآخذ

فهرست منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………… 136

فهرست منابع خارجی ………………………………………………………………………………………………. 145

پیوست ها

پروتكل آموزش به شیوه ی بحث گروهی ……………………………………………………………………. 148

پروتكل آموزش به شیوه ی به شیوه ی سخنرانی……………………………………………………………… 156

برگه های توزیعی……………………………………………………………………………………………………. 164

پرسشنامه خودآگاهی پرسشنامه خودآگاهی ………………………………………………………………….. 180

چكیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………. 182

فهرست جدول ها

جدول 1-3 طرح تحقیق……………………………………………………………………………………………. 105

جدول 1-4 میانگین های تعدیل شده سه گروه………………………………………………………………. 111

جدول2-4 مقایسه میانگین نمرات پس آزمون و افتراقی گروه سخنرانی و بحث گروهی ………….. 112

جدول3-4 مقایسه میانگین نمرات پس آزمون و افتراقی بحث گروهی و كنترل ……………………… 114

جدول4-4 مقایسه میانگین نمرات پس آزمون و افتراقی گروه سخنرانی و كنترل ……………………. 115

جدول 5-4 جدول تحلیل واریانس یک طرفه ( ANOVA )…………………………………………… 117

جدول 6-4 مقایسه تركیبی سه گروه از طریق آزمون شفه………………………………………………….. 118

جدول 7-4 مقایسه تركیبی شفه براساس سطح اطمینان بالا و پایین……………………………………….. 119

جدول8-4 آزمونTمستقل برای مقایسه میانگین گروه كنترل و بحث گروهی………………………. 121

جدول9-4 آزمونTمستقل برای مقایسه میانگین گروه كنترل و سخنرانی ……………………………. 122

فهرست نمودارها

نمودار 1-4 مقایسه میانگین های تعدیل شده سه گروه …………………………………………………….. 112

نمودار 2-4 مقایسه میانگین نمرات پس آزمون گروه سخنرانی و بحث گروهی………………………. 113

نمودار 3-4 مقایسه میانگین نمرات افتراقی گروه سخنرانی و بحث گروهی…………………………….. 113

نمودار 4-4 مقایسه میانگین نمرات پس آزمون گروه كنترل و بحث گروهی………………………….. 114

نمودار 5-4 مقایسه میانگین افتراقی گروه كنترل و بحث گروهی………………………………………… 115

نمودار 6-4 مقایسه میانگین نمرات پس آزمون گروه سخنرانی و كنترل………………………………… 116

نمودار 7-4 مقایسه میانگین نمرات افتراقی گروه سخنرانی و كنترل………………………………………. 11

چكیده

پژوهش حاضر به منظور مقایسه ی اثربخشی روش های آموزشی سخنرانی و بحث گروهی بر یادگیری مهارت خودآگاهی دانش آموزان پسر دوره ی راهنمایی شهر تویسرکان سال تحصیلی 89 – 88 صورت گرفته است . برای این منظور تعداد 51 نفردانش آموز سال دوّم راهنمایی از یک مدرسه ی راهنمایی به طور تصادفی انتخاب و در قالب سه گروه ( دو گروه آزمایش و یک گروه كنترل ) مرتب شدند . برای آزمودن فرضیه های پژوهش از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه كنترل استفاده شد . دو گروه آزمایش سخنرانی و بحث گروهی به مدت یک ماه و نیم ( شش جلسه ) تحت تأثیر متغیر مستقل یعنی اجرای دو روش آموزشی سخنرانی و بحث گروهی قرار گرفتند امّا گروه كنترل در معرض هیچ آموزشی قرار نگرفت . در پایان ( جلسه هفتم ) برای هر سه گروه پس آزمون اجرا شد . برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ی خودآگاهی استفاده شد . تحلیل داده ها با بهره گرفتن از آزمون T مستقل ، تحلیل واریانس یک راهه ( ANOVA ) و آزمون تعقیبی شفه ، نشان داد كه آموزش به روش سخنرانی و بحث گروهی هر دو بر یادگیری مهارت خودآگاهی دانش آموزان تأثیر مثبت دارند امّا یادگیری دانش آموزان با بهره گرفتن از روش بحث گروهی بیشتر از روش سخنرانی بوده است .

مقدمه

همه ی ما در طول زندگی ، با فشارها و استرس های بزرگ و کوچکی مانند مراحل رشدی ، بلوغ ، بیماری ها ، فشار اقتصادی ، امتحان ، زلزله ، رقابت و یا از دست دادن اتوبوس ، دیر رسیدن به مدرسه یا محل کار ، امتحان ، سروصدای ماشین ها و … سروکار داریم . این دردسرها و گرفتاری ها روی احساس رضایت و شادی ما از زندگی تأثیر می گذارد و به تدریج سلامت ذهنی و جسمانی ما را تحت تأثیر قرار می دهد . برای رسیدن به یک سطح مطلوب از بهداشت روان برنامه های مختلفی ارائه شده است که به طور کلی این برنامه ها حول دو محور اصلی ارتقاء و پیشگیری طراحی شده است . برنامه آموزش مهارت های زندگی[1] بر اساس ارتقاء بهداشت روان و پیشگیری از آسیب های اجتماعی تهیه و تدارک دیده شده است . مهارت های زندگی، مهارت های شخصی و اجتماعی است که کودکان و نوجوانان باید آنها را یاد بگیرند تا بتوانند در مورد خود ، انسان های دیگر و کل اجتماع به طور مؤثر ، شایسته و مطمئن عمل نمایند . یکی از این مهارتها ، مهارت خودآگاهی[2] می باشد که به فرد کمک می کند خود را بشناسد و از خصوصیات ، نقاط ضعف و قدرت ، خواسته ها ، ترس ها و انزجارها آگاهی یابد ( غیاث فخری با همک