پایان نامه ارشد ادبیات فارسی: مقایسه و بررسی محورهای زبان و اندیشه در آثار منیرو روانی پور و بیژن نجدی |
1-1 مقدمه—– 6
1-2 اهداف اصلی طرح-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 9
1-3- ارائه فرضیات-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 9
1-4- پیشینه تحقیق و بررسی منابع—————- 9
1-5- روش كار-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————— 11
فصل دوم
2-1- پیشینه داستان نویسی -بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 12
2-1-1-ادبیات داستانی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 13
2-1-2-رمان—14
2-1-3-داستان کوتاه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 15
2-2- موضوع — 17
2-2-1- درونمایه -بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————-17
2-2-2- اندیشه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—————17
2- 3- لحن—- 18
2-4- سبک—-19
فصل سوم
3-1- زندگی و آثار منیرو روانیپور————- 20
3-2- اندیشهها و مضامین اجتماعی و روانی (روانشناختی)بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 22
3-2-1-اندیشه زنان-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 22
3-2-1-1- سیمای مرد-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 24
3-2-1-2- زنان روشنفکر-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 28
3-2-1-2-1- طرد شدن زنان از خانواده———– 29
3-2-1-2-2-نفرت از زندگی اشرافی ————– 30
3-2-1-2-3- کار و نوشتن-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 31
3-2-1-2-4-نداشتن خانه و سرپناه————— 33
3-2-1-2-5- تنهایی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 34
3-2-1-3- زنان و خانواده-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 34
3-2-1-4- فرزند و وابستگی به فرزند————– 36
3-2-1-5- انتظار-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 39
3-2-1-6- ازدواج-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 42
3-2-1-6-1- ازدواج نامتناسب و اجباری- ———- 42
3-2-1-6-2- ازدواج پاک و متناسب————— 43
3-2-1-6-3- ازدواج آزاد-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 45
3-2-1-7- زنان و پیری-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 46
3-2-1-8-آموزش و یادگیری-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 46
3-2-1-9- اندیشه فمینیستی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 47
3-2-2- اندیشه ناتورالیستی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 53
3-2-3- فقر– 55
3-2-4- فساد– 57
3-2-5- کشف نفت-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———– 58
3-2-6-کمبود امکانات آموزشی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 58
3-2-7- قاچاق-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————— 59
3-2-8- مهاجرت-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 59
3-2-9- تقابل سنت و مدرنیته-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 59
3-2-9- 1- طبیعت گرایی(عشق به طبیعت)——- 60
3-2-10- عشق-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 62
3-2-10-1-عشق زمینی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——–62
3-2-10-1-1- عشق و عصمت-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 63
3-2-10-1-2 -عشق و عقل-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 64
3-2-10-1-3- عشق یک نیاز-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 65
3-2-10-2- عشق آسمانی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 67
3-2-10-3- عشق به وطن(نوستالژی وطن)——– 70
3-2-11- جبرگرایی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 72
3-2-11-1-جبر تقدیر(تقدیرگرایی)————— 72
3-2-11-2- جبر محیط-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 73
3-2-11-3- جبر سنتها-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 74
3-2-12- زندگی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 75
3-2-13- مرگ-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 76
3-2-13-1- مرگ پذیری-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 77
3-2-13-2- مرگ گریزی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 78
3-2-13-3- تناقضهای زندگی و زلالی مرگ——- 81
3-2-13-4- اندیشه پس از مرگ—————- 82
3-2-14- انسان شناسی -بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 82
3-3- اندیشه سیاسی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 84
3-3-1- یاغی(مبارزان با استعمارگران)———— 84
3-3-2- حزب توده-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———– 89
3-3-3- درگیریهای سیاسی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 94
3-3-4- مسائل سیاسی دهه 70-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 97
3-3-5- سیاست و فرهنگ-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——99
3-3-6- اندیشه جنگ-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——–101
3-4- اندیشه فرهنگی و اعتقادی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 108
3-4-1-پیشگویی و طالع بینی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 108
3-4-2- اعتقاد به موجودات وهمی و خیالی——– 110
3-4-2-1- یال-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 110
3-4-2-2- اجنه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———— 110
3-4-2-3- بچه برو-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 111
3-4-2-4-غولک-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———— 112
3-4-2-5- آبی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———— 112
3-4-2-6-اهل غرق-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 113
3-4-2-7-بوسلمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———– 113
3-4-2-8- دی زنگرو-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 114
3-4-3- آداب و رسوم-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 115
3-4-3-1- مراسم باران خواهی -بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 115
3-4-3-2- عزاداری-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 116
3-4-3-3- کِل زدن-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 116
3-4-4- باورهای خرافی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 118
3-4-5- اندیشه مذهبی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 121
3-5- زبان— 126
3-5-1-کاربرد زبان بومی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 126
3-5-1-1- واژگان -بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 127
3-5-1-2- فعل های بومی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 129
3-5-1-3- مکان های بومی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 131
3-5-1-4-تشبیه بومی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 131
3-5-2- لحن -بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 132
3-5-3- سبک-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 132
3-5-4-تاثیر پذیری از بینش زنانه————– 133
3-5-5-کاربرد صفت-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 133
3-5-5-1-دادن صفت انسانی به اشیاء———— 133
3-5-5-2- بسامد بالای برخی صفات———— 134
3-5-6- نثر شاعرانه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 134
3-5-6-1- ایجاز-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———— 135
3-5-6-2- تقدیم صفت بر موصوف————— 135
3-5-6-3- درهم ریختگی اجزای جمله———– 135
3-5-6-4- حذف فعل-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 135
3-5-7- فاعل قرار دادن اشیاء-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 136
3-5-8- توصیف-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 136
3-5-8-1- فضا سازی برای بیان اندیشه———- 136
3-5-8-2- توصیف طبیعت-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 138
3-5-8-3- توصیف شخصیت-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 139
3-5-9- ویژگی زبان زنانه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 139
فصل چهارم
4-1- زندگی و آثار بیژن نجدی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 141
4-2- اندیشههای سیاسی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 143
4-2- 1- قیام جنگل-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 144
4-2-2- حزب توده-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 147
4-2-3- حادثه پاسگاه سیاهکل-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 151
4-2-4-آشوب های اوایل انقلاب-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 151
4-2-4-1- کودتای 28 مرداد-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 152
4-2-4-2- ناامنی فضای سیاسی—————- 152
4-2-4-3- زندان و زندانیان سیاسی————- 154
4-2-4-4- ترور سیاسی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 157
4-2-4-5- سرخوردگی سیاسی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 158
4-2-5- نفت-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————— 159
4-2-6- جنگ-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 159
4-3- اندیشه اجتماعی و روانشناختی————- 162
4-3-1- تقابل سنت و مدرنیته-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 162
4-3-2- از خود بیگانگی و تنهایی انسان معاصر—– 163
4-3-3- نگرش ناتورالیستی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 165
4-3-4- انسان-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 166
4-3-4-1- جبرگرایی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 166
4-3-4-2- تنهایی و انتظار-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 167
4-3-4-3- یأس و اندوه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 168
4-3-5-آزادی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————— 169
4-3-6- مرگ-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 170
4-3-7-زن— 174
4-3-7-1-زن معمولی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 174
4-3-7-2-مادر-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 177
4-3-8- عشق-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 180
4-3-9- آنیما-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 181
4-3-9-1- آنیما و مادر-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 181
4-3-9-2- آنیما و آب-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 182
4-3-9-3- آنیما و تجلی در اندام—————- 183
4-3-10- پیری-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———— 183
4-3-11- بلوغ-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 184
4-3-12- فقر و ناتوانی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 185
4-3-13- زندگی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———— 187
4-3-14- طبیعت گرایی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 188
4-4- اندیشه فرهنگی و اعتقادی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 188
4-4-1- مذهب-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 188
4-4-1-1- زنان و مذهب-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 189
4-4-2- آداب و رسوم و باورهای بومی———– 189
4-5- زبان — 191
4-5-1- واژگان-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———— 191
4-5-2- آشنایی زدایی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 191
4-5-2-1- آشنایی زدایی موصوف و صفت——— 192
4-5-2-2- آشنایی زدایی با بهره گرفتن از تصویرسازی—192
4-5-3- تصاویر-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 193
4-5-4-فاعل قرار دادن اشیاء-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 193
4-5-5- نثر شاعرانه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 194
4-5-5-1- جان بخشی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——–194
4-5-5-2- حس آمیزی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 194
4-5-5-3- تشبیه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————194
4-5-5- 4- حذف مضاف-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 195
4-5-5-5- آوردن صفت برای مضاف————- 195
4-5-5-6- ترکیب وصفی مقلوب—————- 195
4-5-6- شکستن روایت-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 196
4-5-7- ترکیب سازی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 196
4-5-8- ایجاز-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 197
4-5-9-جابجایی ارکان جمله-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 198
4-5-10- تكرار-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———— 198
4-5-10-1- تکرار فعل-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 198
4-5-10-2-تکرار كلمه -بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 198
4-5-10-3- تکرار قید-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 199
4-5-11- توصیف-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 199
4-5-11-1-توصیف اشخاص-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 200
4-5-12- لحن-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 200
فصل پنجم
5-1- مقایسه و بررسی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 201
5-2- نتیجه گیری-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 207
6- منابع — 210
چکیده:
ادبیات آیینه تمام نمای زندگی اجتماعی، روحیات و احساسات مردم روزگار و اوضاع حاکم بر آن است. انسان هنرمند از رویدادهای پیرامون خود تاثیر میپذیرد و بازتاب تأثیرات خود را از آنچه بر او گذشته است، در اثر هنری خود بازمینماید.
یکی از مهمترین مسائلی که امروزه در بررسی ادبیات از اهمیت ویژه برخوردار است. چگونگی بازتاب مسائل اندیشگی جهان معاصر در ادبیات است. در این میان نمیتوان از تأثیر جامعه، محیط و جنسیت بر نوع اندیشگی آفرینندگان آثار ادبی غافل بود. نویسنده در هرکجا که زندگی کند علاوه بر عناصر و عوامل مختلف مطمئناً شرایط محیطی و اقلیمی و جنسیت بر مبانی اندیشگی و زبان او نیز تأثیرگذار است. منیرو روانیپور نویسنده جنوبی است که نتوانسته خود را از تاثیر اقلیم و جنسیت برکنار دارد. آثار او در جهت کشف هویت زنان و دفاع از حقوق آنان با تاثیری پذیری از فرهنگ بومی به نگارش درآمده است. بیژن نجدی شاعر و نویسنده شمالی با بهره گیری از محیط شمال و رویدادهای جهان معاصر و تاثیرپذیری از زبان شعر، داستانهایی شعرگونه به نگارش درآورده است. این پایان نامه، پژوهشی است درباره اندیشه و زبان این دو نویسنده و تأثیر جنسیت و جامعه بر مبانی اندیشگی و زبان آنها و همچنین تأثیری که اقلیم و محیط زندگی بر زبان و اندیشه آنان گذاشته است.
فصل اول
1- مقدمه و معرفی طرح
در مورد نثر و انواع آن تعریفها و توضیحات زیادی در کتب مختلف سبک شناسی و نثر فارسی ارائه شده است. «نثر فارسی در مجموع شامل کلیه آثار منثوری است که از قرن چهارم تا دوران معاصر در زبان فارسی نوشته شده است» (روزبه،11:1384). این آثار منثور شامل قصه، داستان، رمان، داستان کوتاه و بلند … می شود که در جریان تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به نثر معاصر رسیده است. تجربه و آثار موجود در زبانهای مختلف بیانگر این موضوع است که در میان ملل و اقوام مختلف دوره کودکی نثر همزمان با دوره رسایی و بلوغ شعر است. یعنی آن زمان که شعر به اوج خود رسیده، نثر وارد دوره کودکی خود شده است. با همین شروع دیر هنگام تحولات زیادی را پشت سر گذاشت و به زودی به کمال و بلوغ رسید(ر.ک.صبور،37:1384).
نثر فارسی از آغاز تا امروز از لحاظ سبک و محتوا تحولات زیادی را پشت سر گذاشته است. نثر امروز حاصل تغییر و تحولات چهاردوره نثر است. دوره اول که نثر فارسی روان و ساده بود مثل تاریخ سیستان. دوره ی دوم نثر، نفوذ نثر عربی در فارسی و جملات طولانی و استشهاد به آیات قرآنی نثر را به سوی پیچیدگی کشاند همچون تاریخ بیهقی. در دوره سوم به دلیل تاثیرپذیری از زبان عربی ورود صنایع و تکلفات لفظی در زبان منجر به نثر فنی می شود. کلیله و دمنه و مقامات حمیدی نمونه نثر مصنوع هستند. در قرن هفتم نثر دو سبک و طریقه را دنبال می کند. سبک گلستان که نثر ساده و مرسل است، نثر فنی و مصنوع مانند تاریخ وصاف، نفثه المصدور. در قرن سیزدهم هجری به تقلید از سبک خراسانی ساده نویسی رواج مییابد و در قرن چهاردهم به واسطه عوامل چندی چون تاسیس دارالفنون و ترجمه و….، تحولی عظیم در نثر به وجود می آید و نثر رویکردی جدید را دنبال می کند (ر.ک.رزمجو،1382؛175).
تاسیس دارالفنون در نخستین سالهای سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به همت و کوشش بزرگ مرد ایران، میرزا تقی خان امیرکبیر بیتردید تنها نقطه روشن و چشم گیر فرهنگی در تاریخ ایران آن روزگار بود. ورود چاپخانه به ایران، آغاز روزنامه نویسی، گسترش کتاب و روزنامه باعث دگرگونی نثر فارسی از جهات شکل و محتوا شد.(ر.ک.صبور،185:1384). نثر در سالهای تولد خود بیشتر در خدمت درباریان بود به همین دلیل از زبان درباری پیروی میکرد. با شروع نهضت مشروطیت و تغییر و تحولات سریعی که بعد از انقلاب مشروطیت افتاد، نثر به زبان مردم نزدیک شد و از لباس فاخر خود بیرون آمد. نوشتن سفرنامه ، انتشار روزنامه و ترجمه کتابهای اروپایی به این تحولات دامن زد و گرایش به ساده نویسی و تغییر محتوا در نثر رواج یافت. نویسندگان مشروطه منشأ تحول و دگرگونی اساسی در ادبیات ایران شدند. نخستین نشانه های تحول نثر را بعد از نثر منشیانه و سفرنامهای باید در ترجمههای دوران قاجار دید. سیاحت نامه ابراهیم بیگ و مسالک المحسنین عبدالرحیم طالبوف، اولین جرقههای رشد داستان نویسی هستند. در این دوران ایرانیان از راه ترجمه با سرچشمههای ادب اروپا و نثر داستانی و مکاتب ادبی آشنا شدند. این آشنایی باعث تأثیر عظیمی بر ادبیات شد. اعزام محصلان به خارج از کشور و ورود چاپخانه توسط عباس میرزا از جمله اقدامات مفیدی بود که در جهت پیشرفت نثر و آشنایی ایرانیان با اروپا در ادبیات این مرز و بوم موثر واقع شد. (ر.ک.مهروز،55:1380).
آنچه که امروز تحت عنوان ادبیات داستانی رایج است حاصل تغییر و دگرگونی دوره های گوناگون نثر است. «از مهمترین اشکال نثر خصوصا امروز شکل داستانی است» (روزبه،18:1384) داستان تجلیگاه اوضاع و احوال اجتماعی، عواطف، افکار، رنج ها، آداب و سنن و مسایل و مشکلات مردم شد. داستان نویسی در دوران معاصر سیر صعودی پشت سرگذاشته است. از 1315تا1340 ادبیات از خیالبافی وارد حوزه واقعیت و آغاز افشاندن بذر اندیشه شد. تحولات چشمگیری هم در اندیشه و هم در زبان ایجاد شد. محورهای اساسی داستان در این دوره اوضاع اجتماعی و مسایل روستایی و ناحیهای باورهای خرافی مردم، آزاد اندیشی، فروپاشی ارزشهای انسانی، مرگ اندیشی، عشق و مصایب و مشکلات زنان است. در این دوران نویسندگانی چون صادق هدایت، چوبک، جلال آل احمد، سیمین دانشور و…. در عرصه نثر داستانی آثاری گرانبها به نگارش درآوردند. در همین دوره ادبیات اقلیمی با نویسندگانی چون ساعدی، دولت آبادی، امین فقیری، درویشان، صمد بهرنگی و آل احمد پا گرفت و ادبیات زنان با حضور زنانی چون دانشور، علیزاده، گلی ترقی، پارسیپور و مهشید امیرشاهی روی کار آمد. این دوره تا سال 57 شکوفاترین دوره ادبیات معاصر ایران و عرصه ظهور برجستهترین دستاوردهای هنری در تمامی زمینههاست. به رغم شیفتگی روشنفکران عرصه مشروطه در برابر تمدن غرب و نیز برخلاف رویکردهای جهان وطنی دهه بیست، در دهه چهل، در واکنش به شبه مدرنیسم وارداتی غرب، اندیشه «بازگشت به خویشتن» خصوصاً از مجرای آراء و اندیشه های جلال آل احمد (غربزدگی) و بعدها شریعتی در میان روشنفکران اوج گرفت. جست وجو در اعماق هویت شرقی و به تبع آن بازگشت به سرچشمههای فرهنگ بومی و آیینی، وجهه همت اغلب اندیشمندان و قلم به دستان شد. از رهگذر همین گرایش بود که ادبیات اقلیمی رشد و گسترش یافت ( ر.ک.همان،77:1384).
«ادبیات اقلیمی در دهه چهل، زاده شرایط اجتماعی و باورهای روشنفکری خاصی چون اصلاحات ارضی و تبعات ناشی از آن بود. بخش عمده ادبیات اقلیمی حاصل سفرهای نویسندگان جوانی بود که به عنوان معلم یا پزشک روانه روستاها میشدند» (میرعابدینی،83:1377). بخشی از این ادبیات حاصل ذوق روشنفکران بومی بود. داستان نویسانی که به ادبیات اقلیمی توجه نشان دادند هر کدام در محیط و جغرافیای خاص خود رشد و نمو کرده اند (ر.ک.آژند، 167:1383). آنان با تأثیر پذیری از زندگی مردمی که در مناطق دور از پایتخت در فقر و بدبختی زندگی میکردند و با بهره گیری از فرهنگ بومی زندگی مردم روستاهای خود را به تصویر کشیدند.
«توجه به جریان بومیگرایی در دهه 20 کمتر و در دهه40 به بعد شدت یافت. دهه 40 و 50 اوج توجه به بومیگرایی است. نویسندگان با تأکید بر بیگانه ستیزی وتقابل سنت و مدرنیته، توجه به روستاها به این چهره از ادبیات پرداختند. تاثیر جریانهای روشنفکری وسیاست محمدرضا شاه و بر اصرار بر مدرن کردن کشور و مهاجرتها از دلایل به وجود آمدن ادبیات اقلیمی است» (صدیقی،99:1388)
داستان نویسی اقلیمی در دهه 60 و70 نیز تداوم یافت. مضمون این گونه آثار در این دوره نفوذ مدرنیسم در بطن جوامع سنتی و عقب مانده، سرگشتگی ناشی از این دوگانگی بود. عمدهترین تفاوت آثار اقلیمی در این دوره با آثار مشابه در دهه 40 و50 جایگزینی تخیل به جای مستند نگاری است. از این رو با راهگشایی به عمق باورهای اساطیری و افسانهای بومیان، غالبا جغرافیای ناشناخته و سرشار از افسون و افسانگی را مجسم ساختند. در حوزه جنوب روانیپور، احمد محمود، نسیم خاکسار، اصغر عبدالهی، محمدرضا صفدری به اقلیم جنوب سوزان و جنگ زده پرداختند. در حوزه شمال مجید دانش آراسته، فرامرز طالبی و بیژن نجدی با تأثیرپذیری از اقلیم شمال دست به قلم شدند.(ر.ک.روزبه،101:1384).
از دیگر مسایل عمده دهه 60 حضور چشمگیر زنان در عرصه ادبیات است. ورود گسترده زنان به عرصه ادبیات و فعالیتهای ادبی پس از انقلاب اسلامی، شکل گستردهای به خود گرفت و با شدت بیشتری دنبال شد. «در این دوره نوشتن و مطرح شدن برای زنان به صورت یک ضرورت تاریخی درآمد» (یاحقی، 290:1375) از جمله زنان داستان نویس این دوره خاکسار، ترقی، آقایی، علیزاده، روانیپور و …. است.
دهه 60 یا عصر انقلاب، عصر فعالیت احزاب و گروه های مختلف سیاسی است به همین دلیل فضای سیاسی شدید بر جامعه حکمفرماست. در این دوره حمله عراق به ایران و فضای سیاسی پر از کشتار و مصائب جنگ، پذیرش قطعنامه و همچنین رخدادهای مهم جهانی از قبیل فروپاشی کمونیسم روسی، ایدههای جهان تک قطبی، نگرشهای کثرت گرایانه از دیگر مسائل سیاسی است که فضای اجتماعی و سیاسی جامعه را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد و هریک به فراخور تاثیر عظیمی بر ذهن روشنفکران جامعه گذاشت. واقعه دوم خرداد 76، مسایل سیاسی معاصر همه و همه از مسائلی است که در آثار ادبی دهه 60 تاکنون انعکاس وسیعی پیدا کرده است (ر.ک.روزبه،96:1384).
روانیپور و بیژن نجدی دو نویسنده مهم این دهه هستند. هردو نویسنده با تاثیرپذیری از فرهنگ بومی و مسائل دهه 60 به بعد، آثاری مورد توجه به نگارش درآوردند. از آنجا كه نویسندگان مورد پژوهش از دو حوزه جفرافیایی متفاوت هستند و هر ناحیه زبان مخصوص به خود دارد، مطمئناً از لحاظ نوآوریهای زبان وتاثیرپذیری از واژگان بومی و زبان محلی و نوع كاربرد جملات و تصویرسازیها و خلق تصاویر زیبا و بدیع میتوانند مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند.
هیچ نویسنده و شاعری بیتاثیر از محیط اطراف خود نمی تواند باشد، خواه ناخواه محیط زندگی و طبیعت بر جهان بینی و ایدئولوژی او اثر گذار خواهد بود. با توجه به اینكه نویسندگان مذكور از دو حوزه جغرافیایی شمال وجنوب هستند، مطمئناً جهان بینی وایدئولوژی متفاوتی خواهند داشت واز این لحاظ میتوانند مورد پژوهش قرار بگیرند.
جنسیت می تواند عامل مهمی در نحوه نگرش آنان به جهان اطراف و زبان این دو نویسنده باشد، زبان نویسنده بسته به زنانه یا مردانه بودن متفاوت است. زبان لطیف و نرم یا خشن، توصیفات زنانه و مردانه بودن، ساده یا پیچیده نوشتن و نوع نگاه به جهان هستی، عواملی هستند كه میتوان در آثار نویسندگان مورد بحث بررسی شود.
فرم در حال بارگذاری ...
[دوشنبه 1399-10-01] [ 10:32:00 ب.ظ ]
|