چکیده………………………………….1

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه……………………………….. 3

1-2- بیان مسئله پژوهش………………………………….. 4

1-3- ضرورت و اهمیت پژوهش………………………………….. 7

1-4- اهداف پژوهش………………………………….. 8

1-4-2 اهداف اختصاصی………………………………… 8

1-5- فرضیه های پژوهش………………………………….. 8

1-7- محدودیت های پژوهش………………………………….. 8

1-8- تعاریف اصطلاحات و واژه ها……………………………….. 8

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1- مقدمه……………………………….. 11

2-2- تمرین تناوبی شدید………………………………… 11

2-2-1 انواع تمرینات شدید تناوبی………………………………… 12

2-2-1-1 HIT با حجم کم………………………………… 12

2-2-1-2 HIT با حجم بالا………………………………… 12

2-3- سازوکار HIT…………………………………

2-4- هورمون رشد………………………………… 13

2-5- چگونه ترشح هورمون رشد را افزایش دهیم؟……………….. 14

2-5-1 خواب كافی و منظم………………………………… 14

2-5-2 تغذیه صحیح………………………………… 14

2-5-3 تمرینات ورزشی………………………………… 15

2-5-4 فاصله‌ گذاری مناسب بین تغذیه و خواب………………….. 15

2-6- نقش های کاتابولیکی هورمون رشد……………………………. 15

2-7- پاسخ هورمون رشد به ورزش…………………………………. 16

2-8- گرلین………………………………… 19

2-8-1 گرلین به عنوان یک پپتاید معده‌ای- مغزی………………….. 20

2-8-2 تعادل انرژی و گرلین………………………………… 20

2-8-3 گرلین و تنظیم دریافت غذا……………………………….. 22

2-8-4 گرلین و چاقی………………………………… 24

2-9- پیشینه پژوهش………………………………….. 25

2-10- جمع بندی………………………………… 29

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3-1- مقدمه……………………………….. 31

3-2- روش پژوهش………………………………….. 31

3-3- جامعه و نمونه آماری پژوهش………………………………….. 31

3-4- متغیرهای پژوهش………………………………….. 31

3-4-1 متغیر مستقل………………………………… 32

3-4-2 متغیرهای وابسته……………………………….. 32

3-5- ابزارها و روش های جمع آوری اطلاعات…………………………………. 32

3-6- روش اجرای پژوهش………………………………….. 32

3-6-1 روش ELISA………………………………….

3-6-2 انجام تست الایزا به منظور اندازه گیری هورمون رشد و گرلین……. 34

3-6-3 الگوی برنامه ی تمرینی………………………………… 36

3-7- روش های آماری………………………………… 37

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش

4-1- مقدمه……………………………….. 39

4-2- توصیف داده های پژوهش………………………………….. 39

4-3- آمار استنباطی………………………………… 41

4-3-1 آزمون KS…………………………………

4-3-2 آزمون لون………………………………… 42

4-3-3 آزمون فرضیه های پژوهش………………………………….. 42

4-3-3-1 فرضیه اول………………………………… 42

4-3-3-1 فرضیه دوم……………………………….. 43

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه……………………………….. 45

5-2- خلاصه پژوهش………………………………….. 45

5-3- بحث………………………………….46

5-4- نتیجه گیری………………………………… 47

5-5- پیشنهادات…………………………………. 47

 

 

5-5-1 پیشنهاد کاربردی………………………………… 47

5-5-2 پیشنهادات برخواسته از تحقیق……………………… 47

منابع و مآخذ………………………………… 48

فهرست منابع فارسی………………………………… 48

فهرست منابع انگلیسی………………………………… 49

چکیده انگلیسی………………………………… 51

چکیده:

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر 6 هفته تمرین پرحجم تناوبی شدید بر سطوح سرمی هورمون رشد و گرلین مردان دارای اضافه وزن می باشد. به این منظور 20مرد داری اضافه وزن به شکل تصادفی به دو گروه ( تجربی=10،کنترل=10)تقسیم شدند. پیش و پس از دوره تمرین تناوبی شدید پرحجم از آزمودنی ها نمونه خونی جمع اوری شد.گروه تجربی 3جلسه تمرین تناوبی شدید را در هفته انجام داد که شامل 3ست برنامه ی پرحجم تناوبی شدید (4دقیقه با شدت90 درصد ضربان قلب ذخیره با دو دقیقه ریکاوری فعال) در هفته اول و به گونه­ فزاینده تا هفته چهارم هر هفته یک ست اضافه می شود. تست الایزا برای سنجش هورمون رشد و گرلین مذکور با بهره گرفتن از کیت تجاری اختصاصی اندازه گیری مورد بررسی (boster.usa) انجام شد. برای متغییرهای پژوهش در دو گروه کنترل و تجربی از ازمون تحلیل کوواریانس استفاده گردید. برای بررسی آزمون فرضیه ­ها و تصمیم گیری در مورد پذیرش یارد فرضیه ها سطح معناداری (الفا=05/0) در نظر گرفته شد. پژوهش نشان داد در بین دو گروه تجربی وکنترل اختلاف معنا داری در سطوح سرمی هورمون رشد وگرلین وجود دارد (05/0=P) این نتایج بیانگراین است که یک دوره تمرین تناوبی شدید پر حجم موجب افزایش سطوح سرمی هورمون رشد و گرلین افراد داری اضافه وزن می شود.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

در دهه­ اخیر پژوهشگران علوم ورزشی با استفاده ترکیب تمرینات سرعتی (ST) و تمرینات تناوبی (IT) یک شیوه جدیدی از تمرینات را با نام تمرین تناوبی شدید (HIT) ابداع کردند که هر دو سیستم هوازی و بی­هوازی را بهبود می­بخشد. تمرین تناوبی شدید به وهله­های تکراری با فعالیت­های تناوبی به نسبت کوتاه با شدتی نزدیک به شدتی که VO2peak به­دست می ­آید (VO2peak90% ≤) نسبت داده می­ شود. با توجه به شدت تمرینات، یک تلاشHIT ممکن است از چند ثانیه تا چندین دقیقه طول بکشد که وهله­های گوناگون به ­وسیله­ چند دقیقه استراحت یا فعالیت باشدت کم ازهم جدا می­شوند (جیبالا[4] و همکاران 2008، 63-58؛ لارسن[5] و همکاران 2002، 73-53).

سازوکار اینگونه تمرینات به این شرح می­باشد که یک وهله HIT غلظت سوبستراهای انرژیکی و فعالیت آنزیم­ های مرتبط با متابولیسم بی­هوازی را افزایش می­دهد، حال با افزایش تواتر تکرارهای شدید و اجرای آن به صورت متناوب با ریكاوری بین وهله­های فعالیت، نیاز سلول عضلانی و مسیرهای متابولیکی را تغییرداده، به­گونه­ که هم­زمان دستگاه­های تولید انرژی هوازی و بی­هوازی را درگیر بازسازی ATP می­ کند. بنابراین با به کارگیری این تمرینات می­توان دامنه­ وسیعی ازسازگاری­های متابولیکی و عملکردی را انتظار داشت (داوسون[6] و همکاران 1998، 169-163).

با توجه به این که هورمون­های رشد و گرلین نقش مهمی در وضعیت چاقی و رشد وترکیب بدنی افراد ایفا می­ کند و همچنین تمرینات HIT با حجم بالا نقش مهم سوخت و سازی دارند. بنابراین ارتباط مهمی میان این هورمون رشد و گرلین و افراد دارای اضافه وزن وجود دارد.

2-1- بیان مسئله پژوهش

با توجه به دامنه­ وسیع مطالعات در موردHIT که در آن­ها پژوهشگران از وهله­های 5 ثانیه­ای تا 4 دقیقه فعالیت به­ عنوانHIT استفاده کرده ­اند. انواعی مختلفی از تمرینات HIT وجود دارد که در افراد چاق تمرینات با حجم بالا بیشتر کاربرد بیشتری دارد.

سازوکار اینگونه تمرینات به این شرح می­باشد که یک وهله HIT غلظت سوبستراهای انرژیکی و فعالیت آنزیم­ های مرتبط با متابولیسم بی­هوازی را افزایش دهد، حال با افزایش تواتر تکرارهای شدید واجرای آن به صورت متناوب با ریكاوری بین وهله­های فعالیت، نیاز سلول عضلانی و مسیرهای متابولیکی را تغییر داده، به­گونه­ که هم­زمان دستگاه­های تولید انرژی هوازی و بی­هوازی را درگیر بازسازی ATP می­ کند. بنابراین با بکارگیری این تمرینات می­توان دامنه­ وسیعی ازسازگاری­های متابولیکی وعملکردی را انتظار داشت (داوسون و همکاران 1998، 169-163).

شواهد نشان می­ دهند که اگر زمان ریكاوری بین وهله­های شدید کاهش یابد، سهم گلیکولیز نیز برای تامین انرژی کاهش پیدامی­ کند و در نتیجه سوخت و ساز هوازی برای جبران این کسر انرژی افزایش پیدا می­ کند. لینوسیر و همکاران (1993) پیشنهاد کردند که سوخت و ساز هوازی در طول دوره­ های ریكاوری تمرینات شدید برای بازسازی فسفوکراتین و اکسیداسیون اسید لاکتیک (حذف لاکتات) نقش مهمی دارند. این آشکار خواهد کرد که HIT، به سمت سوخت و ساز هوازی سوق پیدا می­ کند که این امرظرفیت سوخت وساز هوازی را افزایش می­دهد (لینوسیر و همکاران 1993، 414-408).

با توجه به دامنه­ وسیع مطالعات درموردHIT که در آن­ها پژوهشگران از وهله­های 5 ثانیه­ای تا 4 دقیقه فعالیت به ­عنوانHIT استفاده کرده ­اند، که بر پایه­ زمان وهله­های فعالیت­ها به دو دسته تقسیم می­شوند:

HIT با حجم کم: وهله­های فعالیت کمتر و یا برابر 60 ثانیه که با شدتی برابر با حداکثر و یا نزدیک به حداکثر توان و یا سرعت انجام می­ شود را به ­عنوان تمرینات تناوبی شدید با حجم کم در نظرمی­گیریم (جیبالا و همکاران 2012، 1084-1077). به ­عنوان مثال می­توان به برنامه تمرینی پژوهش لیتل و همکاران (2010) در این زمینه اشاره کرد: 10 تکرار 60 ثانیه­ای با 75 ثانیه ریکاوری فعال بین هر تکرار (لیتل[2] و همکاران 2010، 1011-22).

HIT با حجم بالا: فعالیت­هایی با وهله­های طولانی­تر، از 1 تا 4 دقیقه که به­عنوان HIT شناخته شده ­اند ولی با شدتی کمتری نسبت به HIT با وهله­های فعالیت کوتاه مدت، انجام می­شوند (جیبالا و همکاران 2012، 1084-1077). به­عنوان مثال می­توان به برنامه تمرینی پژوهش گورد و همکاران (2010) در این زمینه اشاره کرد: 10 تکرار 4 دقیقه­ای با 2 دقیقه ریکاوری فعال بین هر تکرار (گورد و همکاران 2010، 357-350).

گرلین موثر بر رفتار دریافت غذا اثرگذار است. از این­رو بر متابولیسم و عملکرد بسیاری از اندام­ها و بافت­ها از جمله عضله، کبد، عروق و مغز اثر می­گذارد (قنبری نیاکی و همکاران 2006، 966-70).

گرلین اولین بار توسط كوجیما و همكاران (1999) به­عنوان یک لیگاند درون‌زای GHS-R معرفی شد. هیچ شباهت ساختاری بین گرلین و لیگاندهای اکسینتیك[4] آن (GHSs) وجود ندارد. گرلین یک پپتاید حاوی 27 یا 28 اسیدآمینه بوده كه توالی آن بین گونه‌های مختلف به خوبی حفظ شده است (كوجیما و کان گاوا 2005، 522-495).

گرلین عمدتاً در معده و از سلول‌های غده اكسینتیک موكوس فوندوس[5] ترشح می‌شود. البته گرلین به مقادیر زیاد در روده كوچك، بیضه‌ها، هیپوفیز و بافت‌های متعدد دیگری ترشح می‌شود. گرلین به داخل گردش خون ترشح شده و در كنترل رهایی هورمون رشد (GH)[6] شركت می‌كند. از طرف دیگر GH می‌تواند در تنظیم ترشح گرلین از طریق مهار فیدبك معده‌ای- هیپوفیزی دخالت كند. نشان داده شده كه GH تظاهر گرلین را در معده مهار می‌كند. به­علاوه سطح گرلین گردش خون در موش‌های صحرایی با تزریقGH كاهش می‌یابد. مشخص شده است كه هورمون‌های دیگری هم بر عمل گرلین اثر می‌گذارند. گزارش شده كه سوماتواستاتین نه تنها ترشحGH ناشی از گرلین را سركوب می‌كند، بلكه سطح پلاسمایی گرلین را، مستقل از غلظت پلاسمایی GH، كاهش می‌دهد (كوجیما و کان گاوا[7] 2005، 522-495). به­علاوه وضعیت تیروئید ممكن است بر سطح سرمی گرلین اثر داشته باشد. در موش‌های صحرایی بر عكس پركاری تیروئید، كم‌كاری تیروئید به طور معنی‌داری بیان گرلین معده را افزایش می‌دهد (كوجیما و کان گاوا 2005، 522-495).

گرلین عمدتاً در معده و از سلول‌های غده اكسینتیک موكوس فوندوس ترشح می‌شود. البته گرلین به مقادیر زیاد در روده كوچك، بیضه‌ها، هیپوفیز و بافت‌های متعدد دیگری ترشح می‌شود. گرلین به داخل گردش خون ترشح شده و در كنترل رهایی هورمون رشد (GH) شركت می‌كند. از طرف دیگر GH می‌تواند در تنظیم ترشح گرلین از طریق مهار فیدبك معده‌ای- هیپوفیزی دخالت كند. نشان داده شده كه GH تظاهر گرلین را در معده مهار می‌كند. به­علاوه سطح گرلین گردش خون در موش‌های صحرایی با تزریقGH كاهش می‌یابد. مشخص شده است كه هورمون‌های دیگری هم بر عمل گرلین اثر می‌گذارند. گزارش شده كه سوماتواستاتین نه تنها ترشحGH ناشی از گرلین را سركوب می‌كند، بلكه سطح پلاسمایی گرلین را، مستقل از غلظت پلاسمایی GH، كاهش می‌دهد (سیولی[10] و همکاران 2008، 5-4). به­علاوه وضعیت تیروئید ممكن است بر سطح سرمی گرلین اثر داشته باشد. در موش‌های صحرایی بر عكس پركاری تیروئید، كم‌كاری تیروئید به طور معنی‌داری بیان گرلین معده را افزایش می‌دهد (کوجیاما[11] و همکاران 2005، 522-495).

یافته‌های مطالعات نشان داده‌اند كه گرلین به ­عنوان یک شاخص تعادل انرژی كوتاه مدت تلقی می‌شود و ممكن است به ­عنوان یک آغازگر سیگنال­های غذایی در نظر گرفته شود. به طوریكه گرلین پس از ترشح از معده و روده از طریق گردش خون بر مركز سیری و گرسنگی در هیپوتالاموس اثرگذاشته، دریافت غذا و اكتساب توده بدن را تحریک می‌كند. در واقع این موارد با تنظیم تعادل انرژی مركزی بدن در ارتباط است (کوجیاما و همکاران 2005، 522-495). از جمله اثرات گرلین می­توان به افزایش اشتها، رفتار دریافت غذا و هایپرفاژیا اشاره کرد (کوجیاما و همکاران، 2005، 522-495). بررسی­ها نشان می­دهد که گرلین پلاسمایی می ­تواند به وسیله برخی از هورمون­ها از جمله انسولین، پپتید شبیه گلوکاگن (GLP) وگلوکاگن و متابولیت­ها مثل گلوکز و برخی از اسیدهای آمینه و دستگاه عصبی خودکار تنظیم شود. ازطرفی دیگر بررسی­ها نشان می­دهد که تمرینات ورزشی و فعالیت بدنی با شدت متوسط و بالا و همراه با ناشتایی به تحلیل انرژی سلولی و بافتی و غلبه تعادل انرژی به سمت منفی منجر می­ شود (قنبری نیاکی و همکاران 2006، 966-70؛ کوجیاما و همکاران 2005، 522-495). با این وجود به نظر می­رسد که پاسخ گرلین به تمرینات مختلف بدنی (حاد و مزمن) با روش­های مختلف تمرینی متفاوت باشد. از طرفی نتایج برخی مطالعات علمی نشان دادكه سطوح پلاسمایی گرلین در برخی شرایط تغذیه­ای و تعادل انرژی تغییر می­ کند. تغییراتی که در انرژی سلولی مثل كبد و عضلات اسكلتی در حین تمرینات مختلف ورزشی و فعالیت بدنی روی می‌دهد، به طور مثال سطوح پلاسمایی گرلین در چاقی مزمن، پس از تزریق انسولین، بعد از دریافت غذا، پس ازمصرف مواد قندی (گلوكز و فروكتوز) تقلیل یافته یا به تأخیر می‌افتد. بنابراین سطوح پلاسمایی گرلین در شرایط تعادل مثبت انرژی، كاهش و در شرایط تعادل منفی انرژی، افزایش می‌یابد. مواردی از قبیل سوءتغذیه، روزه‌داری، محرومیت غذایی، كاهش قندخون،كم ‌وزنی مزمن،كاهش توده بدن (تغذیه‌ای یا تركیب غذایی و تمرین بدنی) و بولیمیا موجب افزایش میزان سطوح گرلین می­شوند، هم­چنین سطح گرلین با افزایش یا كاهش در شاخص توده بدن (BMI) نیزتغییر می­یابد (کوجیاما و همکاران 2005، 522-495).

دال و همكاران (2002) اثر یک آزمون فزاینده ركاب‌زنی روی چرخ كارسنج را تا واماندگی بر سطوح گرلین پلاسمائی در افراد سالم و بیماران با نقص در ترشح هورمون رشد مورد مطالعه قرار دادند. در این پژوهش افراد به مدت 45 دقیقه با شدت آستانه لاكتات (5/2 میلی مول بر لیتر) معادل 65 درصد اكسیژن مصرفی اوج خود تمرین كردند، غلظت هورمون رشد در پایان 45 دقیقه به اوج خود رسید، اما سطوح گرلین پلاسمائی در بیماران با نقص هورمون رشد در مقایسه با گروه سالم به طور معنا‌داری پائین‌تر بود. علی­رغم این که کاهش سطح گرلین پلاسمایی در بیماران با نقص هورمون رشد به تزریق ممتد این هورمون نسبت داده شده است. بر این اساس, اظهار داشته‌اند که تغییرات مربوط به هورمون رشد مستقل از تغییرات در سطوح گرلین پلاسمائی رخ می‌دهد (وسترگارد[14] و همکاران 2007، 303-297).

حال آن که با وجود عدم شناخت کامل از سازوکارهای سلولی – مولکولی HIT نیاز است که به مطالعه نقاط مبهم و ناشناخته آن پرداخته شود. هم­چنین با جمع­بندی یافته­ های پژوهشی ازمطالعات متعدد مشخص است که تغییرات گرلین و هورمون رشد در تمرینات تناوبی شدید کم و متناقض بوده و مطالعه­ ای که سازگاری به 6 هفته تمرین پر حجم تناوبی شدید (تغییرات سطوح استراحتی) روی غلظت سرمی گرلین و هورمون رشد یافت نشد. براین اساس پژوهشگر در تلاش است به این سوال پاسخ دهد که آیا اثر 6 هفته تمرین پر حجم تناوبی شدید بر غلظت سرمی گرلین و هورمون رشد مردان دارای اضافه وزن اثر دارد؟

[1]. Linossier

[2] . Little

[3]. Gurd

[4]. Oxyntic

[5]. Fundus mucosa

[6]. Growth Hormone

[7] . Kojima & Kangawa

[8]. Fundus mucosa

[9]. Growth Hormone

[10] . Civelli

[11] . Kojima

[12].Body Mass Index

[13]. Dall

[14]. Vestergaard

[1]. Sprint Training

[2]. Interval Training

فصل اول : کلیات تحقیق……………………. 3

1-1- بیان مسئله……………………….. 4

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق:………………. 4

1-3- اهداف تحقیق:……………………… 5

1-3-1- اهداف کلی:…………………….. 5

1-3-2- اهداف جزیی :…………………… 5

1-4- سؤالات تحقیق:……………………… 5

1-5- فرضیه های تحقیق…………………… 7

1-6- تعریف واژگان کلیدی :………………. 6

فصل دوم : پیشینه تحقیق…………………… 7

فصل سوّم : روش تحقیق…………………….. 19

محدودیت ها و موانع…………………… 123

فصل چهارم : یافته های تحقیق……………… 22

بخش اول : زبان……………………….. 23

4-1-1- از میان رفتن انگیزش……………. 23

4-1-2- انگیزش آوایی و ساختی…………… 23

4-1-3- تغییرات آوایی…………………. 26

4-1-4- معنی حقیقی ومعنی مجازی…………. 28

4-1-5- ریشه شناسی یا وجه اشتقاقی………. 30

4-1-6- انواع ریشه شناسی عامیانه……….. 31

4-1-7- معرفی شفافیت و تیرگی معنایی…….. 34

4-1-8- واژه مشتق و واژه مرکب………….. 41

4-1-9- واژه های غیر بسیط……………… 50

4-1-10- اصطلاحات……………………… 54

4-1-11- ارتباط معنایی بین اجزای واژه مرکب. 58

بخش دوم : موضوع اصلی شعر کودک و نوجوان (خداوند)    73

4-2-1-ریشه های شعر کودک در ایران :…….. 75

4-2-2- دوره مشروطه :…………………. 76

4-2-3- دوره پس از مشروطه :……………. 76

4-2-4- بنیانگذاران شعر کودک درایران……. 76

4-2-5- دوره های سه گانه شعر کودک در ایران. 77

4-2-6-جمع آوری اطلاعات در اشعار کودک و نوجوان :   77

4-2-7-ترکیبات وصفی و اضافی:…………… 77

4-2-8-تشبیهات :……………………… 80

4-2-9-برشمردن نعمت ها :………………. 81

4-2-10-دعا ها و درخواستها :……………. 86

4-2-11-جایگاه خدا :………………….. 87

 

4-2-12-عبادت  و ارتباط با خدا :……….. 89

بخش سوم : کلمات تیره و شفاف در شعر شاعران کودک 91

4-3-1- محمود کیانوش پدر شعر کودک………. 91

4-3-2- مصطفی رحمان دوست………………. 96

4-3-3- اسدالله شعبانی………………….. 102

4-3-4- پروین دولت آبادی……………… 105

4-3-5- جعفر ابراهیمی………………… 110

4-3-6- افسانه شعبان نژاد…………….. 113

4-3-7- عباس یمینی شریف………………. 115

4-3-8- احمد شاملو…………………… 117

4-3-9- بیوک ملکی……………………. 120

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات……….. 124

5-1- نتیجه گیری……………………… 125

5-2- پیشنهادات………………………. 126

منابع و ماخذ:……………………….. 127

چکیده
شعر کودک و نوجوان در ایران در آغاز دهه شصت از رشد نسبتا خوبی برخوردار شده است. این گونه ی شعری چنان در حیطه زبانی، تخیل و موسیقی منحصر به فرد شده است که به جرأت می توان آن را موج پنجم شعر ایران نامید در این رساله ابتدا به بررسی شفافیت و تیرگی معنایی در زبان فارسی و هم چنین در واژگان مرکب اشاره شده و در بخش چهارم به نقد و بررسی این واژگان و طبقه بندی اطلاعات در سه سطح 1-واژگان غیر بسیط
2-اصطلاحات 3-جملات پرداخته شده و مدلی برای بررسی درجه شفافیت و تیرگی معنایی  ارائه شده و فصل مشترک «صرف» و «معنی شناسی» را باز نموده است و به روش سندکاوی و کتابخانه ای و توصیفی و تحلیلی به نگارش درآمده در آخر نیز از اطلاعات بدست آمده نتیجه گیری به عمل آمده است.

شعر کودک و نوجوان شعری است که با زبان و تخیل و درک و هیجان کودک و نوجوانان تناسب داشته باشد در یک جمله این که قابل فهم برای این گروه های سنی باشد با این تعریف حیطه شعر کودک نسبت به شعر بزرگسال محدود تر می شود اماعده ای معتقدند که شعر کودک شعری است که کودکان آنرا می فهمند و بزرگسالان نیز ازآن لذت می برند.

زبان دائما در حال تغییرات در نتیجه این تغییر ممکن است کلماتی که روزی شفاف بوده اند به کلمات تیره تبدیل شوند یعنی انگیزش خود را از دست بدهند این حالت ممکن است برای انگیزش آوایی، انگیزش ساختگی و انگیزش معنایی پیش بیاید.

در بحث تیره و شفاف بودن واژگان اگر قاعده مندی در ساخت واژه مطرح باشد شفافیت نیز امکان وقوع پیدا می کند و حاصل کار به لحاظ زبانی شفاف می گردد و از سوی دیگر هر چه بر تعداد قواعد افزوده گردد تا ساخت واژه توجیه شود احتمالا پیچیدگی بیشتر و شفافیت کمتری می شود و فرایند به سمت تیرگی پیش می رود به گونه ای که پذیرش ساخت های تیره از سوی جامعه زبانی بر حسب توافق عام خواهد بود زیرا یا فرایند تولید زبانی بی قاعده است یا اینکه به علت کثرت تعداد قواعد دنبال کردن تشخیص آنها مشکل خواهد شد.

مقدمه

شعر فارسی با قدمت هزار ساله اش در حوزه شعر کودک و نوجوان هنوز نوپاست.عمر آن هم به زحمت به هفتاد سال می رسد اوایل دهه بیست را میتوان آغاز شعر کودک در ایران دانست این به آن معنا نیست که قبل از این تاریخ کودکان شعر نمی خوانده اند واز شعر محروم بوده اند. بر عکس کودکان آن روزها شاید بیش از زمان ما با شعر مانوس بودند. لالایی های مادران اولین زمزمه های شاعرانه ای بود که شعر را در جان و روح نوباوگان می نشاند. پس از ورود به جامعه هم کودکان با گنجنیه عظیمی از فرهنگ شفاهی عامه روبرو می شدند که غالبا منظوم و ا زجوهره شعر برخوردار بود. اشعار، آوازها، تعزیه ها، مناجاتها، شاهنامه خوانیها و ..درمناسبتهای مختلف از قبیل عروسی، عزا، نوروز ،ایام ماه محرم، ماه رمضان و .. در بین مردم رایج بود بسیاری از مفاهیم اخلاقی و مذهبی هم با همین زبان شعر، سینه به سینه به کودکان و نسل بعد منتقل می شد.

صحرایی نر

شکاف عظیمی در ادبیات منتشر شده در مورد نقش متغیرهای تمرینی برای افزایش قدرت و هایپرتروفی عضلانی وجود-دارد. با وجود این، بدیهی است که چگونگی کاربرد متغیرهای تمرینی در ساختار برنامه تمرین مقاومتی بر قدرت، توان، هایپرتروفی و دامنه سازگاری های عصبی کسب شده اثرگذار است [14،2]. اگرچه به خوبی مشخص شده است که سازگاری های عصبی عامل عمده افزایش قدرت در مراحل اولیه تمرین مقاومتی است [16،1]، اثر متقابل بین شدت و حجم تمرین ممکن است در تعیین دامنه مطلوب سازگاری با تمرین مقاومتی بیشترین نقش را داشته باشد [2].

هنگامی که هدف از تمرین مقاومتی افزایش قدرت بیشینه است، بار (شدت) تمرین یکی از مهم ترین متغیرها برای طراحی برنامه تمرین مقاومتی است [2]. با وجود این، مطالعات نسبتا” کمی سازگاری عضلانی را در پاسخ به شیوه های متفاوت باردهی مورد بررسی قرارداده اند [14]. اگرچه برای افزایش قدرت بیشینه، اجرای نوبت های با بار بیشینه توصیه شده است، به نظر می رسد چگونگی بکارگیری بارهای بیشینه در ماکروسایکل[3]، میکروسایکل[4]، مزوسایکل[5] و حتی در جلسه تمرین از یک نوبت تا نوبت بعدی، برای ایجاد محرک مطلوب تمرینی دارای اهمیت ویژه ای باشد. علاوه بر این، نشان داده شده است که استفاده از شدت و حجم تمرینی متغیر در در دراز مدت، سازگاری بیشتری را برای بهبود در کسب قدرت به همراه دارد [17].

به طورعمومی، پذیرفته شده است که روش تمرینی نوبت های متعدد[6]، برای افزایش قدرت و هایپرتروفی عضلانی بر روش تمرینی یک نوبت منفرد[7] به دلیل حجم بیشتر تمرین مقاومتی برتری دارد [19،18]. رایج ترین پروتکل های تمرینی

نوبت های متعدد برای افزایش قدرت و هایپرتروفی استفاده از بار ثابت در هر نوبت (الگوی باردهی هرمی مسطح؛ FPLP[8])، و افزایش تدریجی بار تمرین از یک نوبت تا نوبت بعدی (الگوی باردهی هرمی اریب؛ [9]SPLP) است [20]. ادعا شده است که استفاده از الگوی باردهی هرمی مسطح، به دلیل حفظ شدت در سطح بیشینه در هر نوبت از تمرین، و جلوگیری از سردرگمی بدن با چندین شدت متفاوت تمرینی، بیشترین سازگاری عصبی را ایجاد کرده و از این رو برای افزایش قدرت و هایپرتروفی بر الگوی باردهی هرمی اریب برتری دارد [21].

طبق اطلاعات ما تقریبا” هیچ مطالعه ای به طور مستقیم، نقش بارهای بیشینه را در نوبت های متعدد تمرین مقاومتی مورد بررسی قرار نداده است. با وجود این، مطالعاتی که شیوه های متفاوت تمرین مقاومتی را با متغیر بودن بار تمرین در نوبت های متعدد هر پروتکل مورد بررسی قرار داده اند، افزایش مشابهی را در قدرت گزارش کرده اند. برای مثال، فیش و همکاران[10] [22] با مقایسه دو شیوه تمرینی دلورم (که در آن بار هر نوبت به تدریج افزایش می یافت) و آکسفورد[11] (که در آن بار تمرین در نوبت اول بیشینه بوده و در نوبتهای بعدی کاهش می یافت) افزایش مشابهی درقدرت 1RM و 10RM گزارش کردند.

مشخص شده است که تمرین قدرتی با بارهای بیشینه با تغییر فعالیت عصبی عضله موجب بهبود در قدرت می شود [23]. سازگاری عصبی به طور طبیعی هنگامی رخ می دهد که سیستم عصبی تحت فشار ناشی از جابجایی بار نا آشنا، دچار خستگی و عدم فعالیت عضلانی شود [24]. این خستگی عصبی عضلانی، با کاهش در نیروی تولیدی عضله، توسط انقباض ارادی ایزومتریک بیشینه (MVIC)[12]، بلافاصله پس از جابجایی بار قابل اندازه گیری است [26-24]. برای مثال، بهم و همکاران [24] میانگین کاهش 21% را در MVIC عضله خم کننده بازو، بلافاصله پس از اجرای یک نوبت با پروتکل های 5RM, 10RM و 20RM گزارش کرده اند. چندین مطالعه [31-27]، پاسخ های حاد مانند؛ خستگی عصبی عضلانی و تجمع متابولیت ها، در یک جلسه تمرین مقاومتی را به سازگاری های دراز مدت در قدرت، به همراه تمرین مقاومتی منظم نسبت داده اند. نتایج مطالعات مذکور ممکن است پیشنهاد کنند که پروتکل تمرینی که عدم فعالیت عضلانی و تقاضای گلیکولیتیک بیشتری را در پاسخ به یک جلسه تمرین مقاومتی به همراه داشته باشد، پروتکل تمرینی مناسب برای افزایش بهینه قدرت و هایپرتروفی عضلانی است. برای مثال تاکارادا و همکاران [31]، افزایش بیشتر در قدرت و اندازه عضله به همراه یک پروتکل تمرینی ویژه؛ با محدودیت جریان خون به سمت عضله که تقاضای متابولیک را در عضله فعال افزایش می داد، به تولید و تجمع بیشتر متابولیت ها در طول هر جلسه تمرین نسبت داده اند. با این حال، نتایج مطالعه براندنبورگ و دوچرتی[13] [13] از این نظریه حمایت نمی کند. براندنبورگ و دوچرتی [13] بلافاصله پس از اجرای یک جلسه پروتکل تمرینی که در آن بار در هرنوبت کاهش می یافت (RL)[14]، در مقایسه با پروتکل با بار ثابت در هر نوبت (CL)[15]، به ترتیب کاهش و افزایش بیشتری را در مقادیر آزمون MVIC و لاکتات خون (تعیین کننده های پاسخ حاد به تمرین مقاومتی) گزارش کرده اند. این امر ممکن است پیشنهاد کند که حفظ شدت در سطح بیشینه، با بکارگیری تعداد تکرارهای کمتر در هر نوبت، خستگی عصبی و تقاضای گلیکولیتیک کمتری را در پاسخ به تمرین ایجاد می کند، که این برخلاف ادعای اولیه در مورد استفاده از شدت بیشینه برای افزایش تحریک تمرینی و سازگاری عصبی عضلانی بهینه است. البته، در این مطالعه پروتکل RL از حجم تمرینی بالاتری (تکرارهای بیشتر و زمان تحت تنشن بالاتر) برخوردار بود، و این امر دلیلی برای مشاهده این یافته ها گزارش شده است [13]. با وجود این، پس از 8 هفته، هر دو پروتکل تمرینی افزایش مشابهی را در قدرت 1RM خم کننده های بازو نشان دادند. نویسندگان عواملی مانند کوتاهی طول دوره تمرین، استفاده از آزمودنی های تمرین کرده و بکارگیری تعداد نوبت های محدود (3 نوبت) برای هر پروتکل را دلیل افزایش مشابه قدرت توسط دو پروتکل گزارش کردند [4]. همچنین، در این مطالعه آزمودنی ها بدون توجه به تعداد تکرارها، هر نوبت را تا رسیدن به واماندگی کامل اجرا می کردند، به نظر می رسد این امر مکانیسم یکسانی را برای فراخوانی واحدهای حرکتی در دو پروتکل متفاوت موجب شده و در نتیجه افزایش قدرت مشابهی را پس از 8 هفته به همراه داشته است [13].

اگرچه استفاده از بار تمرینی ثابت در هرنوبت اعمال بار و تنشن مطلوب را بر عضله امکان پذیر می سازد، تکرارهای کم انجام شده در هر نوبت با این روش، ممکن است با محدود کردن حجم تمرین و زمان تحت تنشن عضلانی (TUT)[16] از تحریک موثر تمرینی با کاهش دیگر محرکها مانند خستگی جلو گیری کند [32]. از طرفی استفاده از الگوی باردهی با افزایش تدریجی بار از یک نوبت تا نوبت بعدی، با افزایش تعداد تکرارها در نوبت های با بار کمتر، که افزایش در TUT عضله فعال را به همراه دارد، ممکن است با افزایش در میزان تولید خستگی (خستگی حاصل از تجمع محصولات فرعی متابولیک H+, Lactate, Pi, Cr, K+) اثربخشی تمرین را افزایش دهد [33].

علاوه براین، بکارگیری دامنه باردهی متنوع در هرنوبت از تمرین مقاومتی با اصل تنوع در تمرین همخوانی دارد و حفظ اثر بخشی محرک های تمرینی را امکان پذیر می سازد.

با توجه به نقش قابل توجه حجم تمرین در سازگاری با تمرین مقاومتی، این مطالعه با ثابت نگه داشتن حجم تمرین پاسخ های حاد (خستگی عصبی

 عضلانی و تقاضای گلیکولیتیک) به دو الگوی باردهی متفاوت؛ FPLPو SPLP، و همچنین سازگاری های اولیه در قدرت، توان و هایپرتروفی مورد بررسی قرار می دهد. علاوه براین، با ارزیابی خستگی عصبی عضلانی عضلانی و تقاضای گلیکولیتیک (ارزیابی لاکتات خون) بلافاصله پس از اجرای دو پروتکل تمرینی متفاوت (پاسخ های حاد به تمرین مقاومتی)، تعیین رابطه بین پاسخ های حاد و ایجاد سازگاری های عصبی اولیه، از دیگر اهداف این مطالعه خواهد بود.

3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق

فوتبال ورزشی با شدت بالا و نیازهای جسمانی است که به سطوح بیشینه قدرت، توان و چابکی، نیاز دارد و به طور زیادی به مسیرهای هوازی انرژی متکی است [34]. توانایی سیستم عصبی عضلانی برای تولید برونده توان بیشینه در ورزش فوتبال از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تفاوت در توانایی توسعه قدرت بیشینه [35]، توان عضلانی [37،36]، و انقباض با سرعتهای بیشینه، از تفاوت های فیزیولوژیکی عمده بین بازیکنان فوتبال بوده و در اجرای فعالیت های انفجاری مانند؛ پریدن، تکل زدن، شوت زدن، چرخش، تغییر جهت و به سرعت دویدن در مسافت های کوتاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است [38]. قدرت بیشینه یکی از مهم ترین ویژگی هایی است که بر عملکرد توان تاثیر گذار است، از این رو، افزایش در قدرت بیشینه با بهبود در قدرت نسبی و قابلیت های انفجاری همراه است [39].

گزارش شده است که 97% از مربیان بدنسازی و آمادگی جسمانی از روش تمرینی نوبت های متعدد برای افزایش قدرت بیشینه استفاده می کنند [40]. همچنین به نظر می رسد که ورزشکاران تمرین کرده از لحاظ روانی برای افزایش قدرت بیشینه به اجرای چندین نوبت (بیش از 5 نوبت) از یک حرکت وابسته باشند [4]، با وجود این، کمتر مطالعه ای اثر شیوه های متفاوت باردهی را برای افزایش قدرت بیشینه مورد بررسی قرار داده است [14]. اگرچه برای افزایش قدرت بیشینه اجرای نوبت های با بار بیشینه توصیه شده است، با توجه به اصل تنوع تمرین به نظر می رسد چگونگی استفاده از بارهای بیشنه از یک نوبت تا نوبت دیگر برای ایجاد محرک مطلوب تمرینی دارای اهمیت ویژه ای باشد. باتوجه به اهمیت قدرت بیشینه در عملکرد مطلوب ورزشی و ناتوانی مطالعات انجام شده برای تعیین شیوه مطلوب تمرین قدرتی و همچنین گستردگی استفاده از پروتکل های تمرینی نوبت های متعدد برای افزایش قدرت و هایپرتروفی، انجام مطالعات بیشتر در این زمینه ضروری به نظر می رسد.

[1]. Jumping

[2]. Turning

[3]. Macro Cycle

[4]. Micro Cycle

[5]. Mezo Cycle

[6]. Multiple Sets

[7]. Single Set

[8]. Flat Pyramid Loading Pattern

[9]. Skewed Pyramid Loading Pattern

[10]. Fish et al

[11]. DeLorme & Oxford Techniques

[12]. Maximal Voluntary Isometric Contraction

[13]. Berandenburg & Docherty

[14]. Reduced Load

1-2.   بیان مسئله…………………………….. 3

1-3.   ضرورت و اهمیت تحقیق………………………………. 4

1-4.   اهداف پژوهش………………………………… 5

1-4-1. هدف کلی………………………………. 5

1-4-2. اهداف اختصاصی………………………………. 5

1-5.   پیش‌فرض‌های پژوهش………………………………… 5

1-6.  فرضیات پژوهش………………………………… 6

1-7.   متغیرهای پژوهش………………………………… 6

1-7-1. متغیر ملاک(مستقل)………………………………. 6

1-7-2. متغیر وابسته (پیش بین) …………………………….7

1-8.   محدودیت‌های تحقیق………………………………. 7

1-8-1.محدودیت‌های قابل‌کنترل……………………………… 7

1-8-2.محدودیت‌های غیرقابل‌کنترل……………………………… 7

1-9.   تعریف واژه‌ها و اصطلاحات تحقیق………………………. 8

فصل دوم: پیشینه پژوهش………………………………… 10

2-1.  مقدمه…………………………….. 11

2-2.   بخش اول مبانی نظری تحقیق………………………………. 11

2-2-1.راستای آناتومیکی اندام تحتانی………………………………. 11

2-2-2ناهنجاری‌های وضعیتی (پاسچرال) …………………………….12

2-2-3.علل و عوامل بروز ناهنجاری‌ها……………………………. 12

2-2-4.سندروم‌های اندام تحتانی………………………………. 12

2-2-4-1.سندروم متقاطع اندام تحتانی………………………………. 13

2-2-4-2.سندروم انحراف پرونیشن………………………………. 13

2-2-4-3.سندروم نقص حرکتی اندام تحتانی………………………………. 13

2-2-5.زانوی ضربدری………………………………. 14

2-2-6.زانوی پرانتزی………………………………. 16

2-2-7.آزمون افت ناوی………………………………. 16

2-2-8.زاویهQ………………………………..

2-2-9.آسیب‌های شایع دوندگان در اندام تحتانی………………………………. 17

2-2-9-1. شین اسپلینت( سندروم فشار بر روی درشت نی داخلی)…………. 18

-2.2-9-2. استرس فرکچر…………………………….. 18

2-2-9-3. زانوی دوندگان (سندروم ایلیو تیبیال باند)……………………………. 18

2-2-9-4. درد قدامی زانو (سندروم درد کشککی-رانی)……………………………. 19

2-2-9-5. پلانتارفاشیا( التهاب نیام کف پایی) …………………………….19

2-2-9-6. تاندونیت آشیل………………………………. 20

2-2-10. آنتروپومتری………………………………. 20

2-2-10-1. مفهوم آنتروپومتری………………………………. 20

2-2-10-2. روش‌ها و ابزارهای آنتروپومتری………………………………. 21

2-2-10-3. کاربردهای آنتروپومتری………………………………. 21

2-2-10-4. تفاوت‌های بشری از لحاظ ساختار اسکلتی- عضلانی…………. 22

2-3. پیشینه تحقیق………………………………. 23

2-3-1. مقدمه…………………………….. 23

2-3-2.مطالعات انجام‌شده در زمینه ارتباط ناهنجاری با آسیب…………… 24

2-3-3.مطالعات انجام‌شده در زمینه ارتباط ویژگی‌های آنتروپومتریکی با آسیب‌های ورزشی……. 32

2-3-4.مطالعات انجام‌شده در زمینه ارتباط ویژگی‌های آنتروپومتریکی با ناهنجاری……… 33

2-3-5.جمع‌بندی……………………………. 34

فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش………………………………… 35

3-1.مقدمه…………………………….36

3-2.طرح پژوهش………………………………… 36

3-3.جامعه و نمونه آماری پژوهش………………………………… 36

3-4.پروتکل………………………………. 37

3-5.ابزارهای اندازه‌گیری و جمع‌ آوری اطلاعات………………………………. 37

3-6.روش‌های اندازه‌گیری………………………………. 37

3-6-1.پرسشنامه…………………………….. 38

3-6-2.روش اندازه‌گیری قد……………………………… 38

3-6-3.روش اندازه‌گیری وزن……………………………… 38

3-6-4.روش اندازه‌گیری زانوی پرانتزی………………………………. 38

3-6-5.روش اندازه‌گیری ناهنجاری زانوی ضربدری………………………………. 39

3-6-6.روش اندازه‌گیری زاویه……………………………. 40

3-6-7.روش اندازه‌گیری افت ناوی………………………………. 41

 

 

3-6-8.روش اندازه‌گیری طول اندام تحتانی………………………………. 42

3-6-9.روش اندازه‌گیری طول ران……………………………… 43

3-6-10.روش اندازه‌گیری طول ساق………………………………. 44

3-6-11.روش اندازه‌گیری عرض زانو…………………………….. 45

3-6-12.روش اندازه‌گیری عرض مچ پا……………………………. 46

3-6-13.روش اندازه‌گیری طول کف پا …………………………….47

3-7. روش‌های آماری و شیوه تجزیه تحلیل داده‌های پژوهش……………….. 48

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها……………………………. 49

4-1.   مقدمه…………………………….. 50

4-2. نتایج آزمون تکرارپذیری و خطای استاندارد اندازه‌گیری‌ها…………. 51

4-3. تجزیه و تحلیل توصیفی یافته‌های پژوهش…………………………. 51

4-3-1.ویژگی‌های آزمودنی‌ها …………………………….51

4-3-2. توصیف کمی متغیرهای نیم رخ ساختاری و آنتروپومتریکی………. 52

4-4. تجزیه و تحلیل استنباطی یافته‌های پژوهش………………………. 55

4-4-1. فرض صفر اول: ارتباط معنی‌داری بین هر یک از متغیرهای(زانوی ضربدری، زانوی پرانتزی، کف پای صاف، کف پای گود، زاویهQ) و آسیب‌های شایع دوندگان وجود ندارد………………… 55

4-4-1-1. زیر فرض اول : بین زانوی ضربدری و آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد…… 55

4-4-1-2. زیر فرض دوم : بین زانوی پرانتزی و آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد…….. 55

4-4-1-3. زیر فرض سوم : بین کف پای صاف و آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد…….. 55

4-4-1-4. زیر فرض چهارم : بین کف پای گود و آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد…….. 55

4-4-1-5. زیر فرض پنجم : بین زاویهQ و آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد………. 55

4-4-2.فرض صفر دوم: ارتباط معنی‌داری بین ویژگی‌های آنتروپومتریکی در هر یک از متغیرها (طول اندام تحتانی، طول کف پا، طول ران، طول ساق، عرض زانو،عرض مچ پا) با آسیب‌های شایع دوندگان وجود ندارد…………….. 57

4-4-2-1.    زیر فرض اول : بین طول اندام تحتانی با آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد….. 57

4-4-2-2. زیر فرض دوم : بین طول کف پا با آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد………….. 57

4-4-2-3. زیر فرض سوم : بین طول ران با آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد…………… 57

4-4-2-4.    زیر فرض چهارم : بین طول ساق با آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد……. 57

4-4-2-5. زیر فرض پنجم : بین عرض زانو با آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد……….. 57

4-4-2-6. زیر فرض ششم : بین عرض مچ پا با آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد………. 57

4-4-2-7. زیر فرض هفتم : بین سن با آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد……….. 57

4-4-2-8. زیر فرض هشتم : بین وزن با آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد……… 57

4-4-2-9. زیر فرض نهم : بین قد با آسیب‌های دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد………….. 57

4-4-3. فرض صفر سوم (HO): ارتباط معنی‌داری بین ویژگی‌های آنتروپومتریکی(طول اندام تحتانی، طول ران، طول ساق، عرض زانو،عرض مچ پا، طول کف پا) با ناهنجاری‌های اندام تحتانی(زانوی پرانتزی، زانوی ضربدری، کف پای صاف، کف پای گود و زاویه Q) وجود ندارد……………… 60

4-4-3-1. زیر فرض اول : بین سن با ناهنجاری‌های اندام تحتانی دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد……… 60

4-4-3-2. زیر فرض دوم : بین وزن با ناهنجاری‌های اندام تحتانی دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد……… 60

4-4-3-3. زیر فرض سوم : بین قد با ناهنجاری‌های اندام تحتانی دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد………… 60

4-4-3-4.    زیر فرض چهارم : بین طول اندام تحتانی با ناهنجاری‌های اندام تحتانی دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد…….. 60

4-4-3-5. زیر فرض پنجم : بین طول ران با ناهنجاری‌های اندام تحتانی دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد……… 60

4-4-3-6. زیر فرض ششم : بین طول ساق پا با ناهنجاری‌های اندام تحتانی دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد…….. 60

4-4-3-7. زیر فرض هفتم : بین عرض زانو با ناهنجاری‌های اندام تحتانی دوندگان ارتباط معنی داری وجود ندارد…….. 60

4-4-3-8. زیر فرض هشتم : بین عرض مچ پا با ناهنجاری‌های اندام تحتانی دوندگان ارتباط معنی داری وجود ندارد……. 60

4-4-3-9. زیر فرض نهم : بین طول کف پا با ناهنجاری‌های اندام تحتانی دوندگان ارتباط معنی داری وجود ندارد………. 60

4-4-4.خلاصه نتایج آزمون های آماری………………………………. 64

4-4-4-1. خلاصه نتایج آزمون آماری خی دو در دوندگان……………………………… 64

4-4-4-2. خلاصه نتایج آزمون آماری پیرسون در دوندگان……………………………… 66

5 .فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری………………………………. 67

5-1.   مقدمه…………………………….. 68

5-2.   خلاصه پژوهش………………………………… 69

5-3.   بحث و بررسی نتایج مربوط به فرضیه اول: ارتباط معنی‌داری بین هر یک از متغیرهای(زانوی پرانتزی، زانوی ضربدری، کف پای صاف، کف پای گود، زاویهQ) و آسیب‌های شایع دوندگان وجود ندارد……………. 71

5-4.   بحث و بررسی نتایج مربوط به فرضیه دوم: ارتباط معنی‌داری بین ویژگی‌های آنتروپومتریکی در هر یک از متغیرها (سن، وزن، قد، طول اندام تحتانی، طول کف پا، طول ران، طول ساق، عرض زانو،عرض مچ پا) با آسیب‌های شایع دوندگان وجود ندارد………. 73

5-5.   بحث و بررسی نتایج مربوط به فرضیه سوم: ارتباط معنی‌داری بین ویژگی‌های آنتروپومتریکی( سن، وزن، قد، طول اندام تحتانی، طول ران، طول ساق، عرض زانو،عرض مچ پا، طول کف پا) و ناهنجاری‌های اندام تحتانی(زانوی پرانتزی، زانوی ضربدری، کف پای صاف، کف پای گود و زاویه Q) وجود ندارد……………………… 75

5-6. جمع بندی…………………………………..78

5-7.   پیشنهادات تحقیق……………………………. 79

5-7-1.پیشنهادات کاربردی………………………………. 79

5-7-2.پیشنهادات پژوهشی………………………………. 80

چکیده:

هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط بین ابعاد آنتروپومتریک و نیم رخ ساختاری با آسیب‌های ورزشی دوندگان نخبه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دوندگان شرکت‌کننده در مسابقات آغاز فصل قهرمانی کشور (94-1393) بود. که در این راستا 30 دونده سرعت (با میانگین و انحراف استاندارد سن 28/4±60/22 سال، وزن 07/6±20/72 کیلوگرم ، قد 96/5±93/180 سانتی متر و شاخص توده بدن 65/1 ± 06/22 کیلوگرم بر متر مربع)، 15 دونده نیمه استقامت ( با میانگین و انحراف استاندارد سن 62/3 ±20/23 سال، وزن 72/7±93/69 کیلوگرم و قد57/2±87/176 سانتی متر و شاخص توده بدن 71/1 ± 73/20 کیلوگرم بر متر مربع ) و 15 دونده استقامت ( با میانگین و انحراف استاندارد سن 09/5 ±60/25 سال، وزن 84/6 ±40/62 کیلوگرم ، قد 76/7 ±80/176 سانتی متر و شاخص توده بدن 53/1 ± 94/19کیلوگرم بر متر مربع ) به صورت غیر تصادفی هدف‌دار انتخاب و به طور داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن توسط متخصصان و صاحب‌نظران مورد تأیید قرار گرفت و در این پژوهش برای ثبت اطلاعات فردی، نوع آسیب‌های اندام تحتانی در طی دو سال گذشته و سابقه ورزشی آزمودنی‌ها مورد استفاده قرار گرفت. برای اندازه‌گیری زانوی پرانتزی، ضربدری، عرض زانو و عرض مچ پا از کولیس، زاویهQ از گونیامتر و قوس کف پا از افت ناوی (روش برودی) استفاده شد. جهت تجزیه تحلیل داده ­ها و برای بررسی نحوه توزیع داده‌ها از آزمون کالموگراف- اسمیرنف استفاده و با توجه به توزیع غیرطبیعی و طبیعی متغیرهای مختلف از آزمون‌های غیر پارامتریک خی دو برای بررسی ارتباط بین آسیب با ناهنجاری و ابعاد آنتروپومتریک، و همچنین آزمون پارامتریک پیرسون برای بررسی ارتباط بین ابعاد آنتروپومتریک و ناهنجاری در سطح معنی‌داری(05/0 p<) استفاده شد. در تجزیه و تحلیل آماری از نرم‌افزار SPSS نسخه 21 استفاده ‌شد (05/0 p<). یافته‌ها نشان داد که بین کف پای گود با پلانتار فاشیت و بین زاویهQ غیرطبیعی با درد قدامی زانو در دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود داشت. از سوی دیگر بین طول ران با کشیدگی همسترینگ و تاندونیت آشیل در دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود داشت. در زمینه ارتباط ابعاد آنتروپومتریک با ناهنجاری نیز بین سن با تاندونیت آشیل، وزن با پلانتارفاشیت و کف پای صاف در دوندگان ارتباط معنی‌داری وجود داشت. با توجه به نتایج به مربیان دوندگان پیشنهاد می شود با بررسی راستای اندام تحتانی دوندگان از ناهنجاری های آنان آگاه شوند تا بتوانند در درجه اول برنامه های پیشگیری از آسیب را برای آنان اجرا کنند.

فصل اول: طرح پژوهش

فعالیت‌های بدنی می‌توانند به شکل‌های گوناگون اجرا شوند. ورزش نوعی فعالیت سازمان دار و رقابتی است که در قالب رشته‌های معینی انجام می‌شود. این رشته‌ها می‌تواند متناسب با عملکرد فرد به افزایش ظرفیت‌های فیزیولوژیکی و روانی ورزشکاران منجر شود. در این بین برخورداری از وضعیت بدنی مناسب و حفظ راستای طبیعی بدن یکی از اهداف مهم فعالیت‌های بدنی محسوب می‌شود [24] . ورزش دو و میدانی به عنوان یک رشته مادر همواره دارای جایگاه خاصی در جوامع و ملل مختلف بوده است. دو و میدانی ترکیبی از دوها و میدانی‌هاست و به بخش‌های متنوعی چون رشته‌های سرعت، رشته‌های نیمه استقامت، استقامت، پرتاب‌ها و پرش‌ها تقسیم می‌شود. دو و میدانی در مقایسه با سایر رشته‌ها ورزشی دارای ارزش مدال‌آوری بیشتری بوده و به همین دلیل در رده‌بندی تیمی در مسابقات جهانی یا بین‌قاره‌ای بسیار بااهمیت تلقی می‌شود[12]. رشته‌های ورزشی و قهرمانان آنان دارای خصوصیات جسمانی و فیزیولوژیکی مخصوص به خود می‌باشند. و همین طور می‌تواند آنان را به آسیب‌ها و بدشکلی‌های بدنی خاصی مبتلا کند. از این رو موضوع ناهنجاری‌ها و آسیب‌های ورزشی ورزشکاران به ویژه در ورزش حرفه‌ای از زمینه‌های مهم در علوم ورزشی است [5]. ورزشکاران در رشته‌های مختلف ورزشی برای رسیدن به سطوح عملکردی عالی نیازمند انجام تمرینات مستمر و تقویت عضلات خاصی از بدن می‌باشند و زمان زیادی را در وضعیت بدنی غالب آن رشته‌ ورزشی به تمرین می‌پردازند در نتیجه بسته به وضعیت غالب هر رشته ورزشی راستای بدنی آن ها ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.وضعیت‌های بدنی متفاوتی وجود دارد که اگر خیلی شدید نباشند شاید برای عملکرد ورزشی سطح بالا برتری به شمار روند از این رو اتفاق نظر خاصی در مورد اصلاح ویژگی‌های غیرمعمول قهرمانان ورزشی وجود ندارد[24].ورزش قهرمانی دارای عوارضی نیز می‌باشد که یکی از آن‌ ها می‌تواند ناهنجاری‌های ساختاری بدن ‌باشد .هرچند برخی ناهنجاری‌های وضعیتی جزیی وجود دارد که با مهارت‌های ورزشی سازگاری یافته‌اند و نشانگر آن ورزش خاص می‌باشند. دو و میدانی به عنوان یکی از ورزش‌هایی که آسیب‌های اندام تحتانی در آن زیاد رخ می‌دهد مطرح است. تخمین زده می‌شود حدود 27 تا 70 درصد دوندگان در طول دوران ورزشی خود دچار آسیب می‌شوند. آسیب‌های شایع دوندگان عبارت‌اند از: استرس فرکچر[1]، شین اسپلینت[2]،پلانتار فاشییت[3]،زانوی دوندگان[4]، درد کشککی-رانی[5]، تاندونیت آشیل[6]، تاندونیت کشککی[7] و همچنین کشیدگی همسترینگ [8]. این در حالی است که 3مورد از 7 مورد آسیب‌های شایع دوندگان در ناحیه زانو می‌باشد[50 ].

2-1- بیان مسئله

تغییر در وضعیت کلی و موقعیت قرارگیری راستای اندام تحتانی در اثر ورزش حرفه‌ای و طولانی مدت تحت عنوان انحرافات پاسچرال[9] مطرح است که گفته می‌شود ناشی از تمرینات شدید آن رشته ورزشی و سازگاری نامناسب بدن ورزشکار به آن رشته است. .طبق نظر بلوم فیلد[10] (1994)نیز برخی انحرافات وضعیتی جزیی وجود دارد که با مهارت‌های ورزشی سازگاری می‌یابند. زمانی که سخن از رابطه میان آسیب و ناهنجاری ناشی از رشته ورزشی به میان میاید ممکن است این رابطه دو سویه باشد که از این رابطه دو مفهوم قابل استفاده است یکی این که آسیب‌های ورزشی باعث ایجاد ناهنجاری می‌شوند که این موضوع در درازمدت ثابت شده است اما این مسئله که آیا ناهنجاری باعث بروز آسیب شود هنوز در پرده ابهام است. برخی از ورزش‌ها موجب یکسری تغییرات در بدن ورزشکاران می‌شود که به وضعیت غالب فرد در آن ورزش و عضلاتی که بیشتر در آن رشته درگیرند بر می‌گردد[51]. تحقیقاتی وجود دارد که ارتباط میان ابعاد آنتروپومتری افراد با ناهنجاری‌ها و یا استعداد ابتلا به ناهنجاری‌ها را مطرح می‌کنند. با توجه به اینکه هر کدام از ورزشکاران دارای ابعاد آنتروپومتری متفاوت باهم می‌باشند به نظر می‌رسد یکی از عوامل موثر در بروز ناهنجاری‌ها می‌تواند خصوصیات آنتروپومتری آنان باشد. [15]. وضعیت بدن و بر هم خوردن راستای مکانیکی هر یک از بخش‌های آن می‌تواند علاوه بر بروز وضعیت‌های جبرانی ثانویه در سایر بخش‌ها فرد را مستعد آسیب ورزشی خاصی نماید. هر چند مدارک زیادی دراین‌باره ارائه نشده و نیاز به تحقیقات بیشتر می‌باشد.

در این ارتباط عوامل موثر در ایجاد آسیب‌های دوندگان در 3 گروه تقسیم‌شده‌اند:1:عوامل تمرینی 2:عوامل آناتومیکی 3:عوامل بیومکانیکی. عوامل متعدد آناتومیکی برای بروز آسیب‌های دوندگان ذکرشده‌اند، اگرچه نتایج تحقیقات مختلف با یکدیگر در تضادند.به عنوان مثال کوان[11] و مکنزی[12] بر این باورند که افزایش قوس طولی کف پا باعث بروز آسیب می‌شود [84،44]. درحالی‌که ون[13] و جیمز[14] بر این باورند که ارتفاع قوس طولی کف پا تأثیری در بروز آسیب‌های دوندگان ندارد[114،64]. در هر حال میزان بروز آسیب در اندام تحتانی در ورزش‌های مختلف از جمله دو و میدانی با ارتفاع قوس‌های کف پا مرتبط می‌باشد.[120]. راستای اندام تحتانی به عنوان یک عامل خطر در بروز آسیب‌های حاد و مزمن پیشنهاد شده است [ 98، 108 ]. این در حالی است که بسیاری از محققین فقط یک عامل آناتومیکی یا تعداد کمی از عوامل آناتومیکی راستای اندام تحتانی را مورد ارزیابی قرار داده‌اند [78،33، 112]. ارزیابی کردن فقط یک یا تعداد محدودی از عوامل آناتومیکی راستای اندام تحتانی موقعیت اندام تحتانی را به طور کافی شرح نمی‌دهد و همچنین اطلاعات کافی را برای نشان دادن ارتباط معنی‌دار با آسیب از نظر بالینی فراهم نمی‌کند. بررسی راستای کامل اندام تحتانی نسبت به زمانی که فقط یک عامل بررسی می‌شود به طور دقیق‌تری ارتباط بین راستای اندام تحتانی و خطر بروز آسیب را شرح می‌دهد. چون که وقتی یک عامل بررسی می‌شود ممکن است اثر متقابل یا جبرانی و خنثی‌کنندگی با دیگر عوامل داشته باشد. عامل اثر متقابل متغیرهای راستای اندام تحتانی قبلاً تحت عنوان همبسته، جبرانی و خنثی‌کننده پاسچر توسط ویگر کروخ و کیسر[15][101]، پیشنهادشده که این پاسچر از چندین عامل از جمله انحرافات در راستای استخوانی ناشی می‌شود. در تلاش برای گزارش اثر متقابل متغیرهای راستای اندام تحتانی در مطالعات آینده هدف باید اندازه‌گیری چندین متغیر راستای اندام تحتانی باشد و همچنین تعیین این نکته که آیا ارتباطی بین متغیرها وجود دارد یا خیر [94، 55]. با توجه به مسایل ذکرشده و چالش‌های موجود هدف ما پاسخ به این سوال است که آیا ابعاد آنتروپومتری و ناهنجاری‌های اندام تحتانی دوندگان در بروز آسیب‌های ورزشی این رشته تأثیرگذار است یا خیر؟

3-1- ضرورت و اهمیت تحقیق

هر چقدر فعالیت بدنی و ورزش از لحاظ کمی و کیفی توسعه و افزایش می‌یابد به همان نسبت نیز فشارهای ناشی از تمرین موجب بروز ضایعات و صدمات به ویژه در سیستم عضلانی-اسکلتی می‌شود. لذا بررسی علل وقوع و نحوه پیشگیری از صدمات ورزشی همواره مهم بوده و حجم قابل‌توجهی از تلاش‌های متخصصین و محققان این رشته را به خود اختصاص می‌دهد [26]. بنابراین در تحقیق حاضر با توجه به اهمیت حرکات اصلاحی در تربیت بدنی و علوم ورزشی در راستای اهداف شناسایی، پیشگیرانه و کاهش آسیب و ناهنجاری‌های وضعیتی در ورزشکاران به مطالعه وضعیت کنونی جامعه آماری مورد مطالعه از نظر ابعاد آنتروپومتریک نیم رخ ساختاری و آسیب‌های آنان پرداخته می‌شود. تحقیق حاضر جهت بررسی ابعاد آنتروپومتریک و شناسایی آسیب و ناهنجاری‌های شایع در رشته‌های مختلف این رشته ورزشی صورت می‌گیرد. با توجه به انجام تمرینات شدید و طولانی مدت که ساختار عضلانی-اسکلتی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و انجام حرکاتی که باعث شکل‌گیری یک وضعیت غالب در رشته‌ ورزشی مربوطه می‌شود بنابراین تلاشمان بر این است تا ابعاد آنتروپومتریک، نیم رخ ساختاری و آسیب‌های شایع در دوندگان را بررسی کنیم و اطلاعات مفیدی در این زمینه در اختیار افراد فعال در این رشته قرار دهیم تا در برنامه‌های استعداد یابی، درمانی و پیشگیرانه بکار گیرند. همان طور که قبلا گفته شد در میان رشته‌های ورزشی متنوع، دو از جمله ورزش‌های مادر می‌باشد که به دلیل الگوهای متنوع حرکتی و تنوع رشته‌ای آن آسیب‌های ورزشی به میزان زیادی رخ می‌دهد که می‌تواند باعث قطع تمرینات و حتی ترک صحنه‌های رقابت گردد. بنابراین از طریق شناخت عوامل موثر در بروز آسیب‌های دوندگان می‌توان از آسیب و عواقب ناشی از آن جلوگیری کرد.

[1] Stress Fracture

[2] Shinsplints                                                                                                       

[3] Plantar Fasciitis

[4] Runner’s Knee(Iliotibial Band Syndrome)

[5] Patellofemoral pain

[6] Achilles Tendinitis

[7] Patellar tendinopathy

[8] Strain of hamstring

[9] Postural deformity

[10] Bloom field

[11] Cowan