عنوان                صفحه
فصل اول: مقدمه و اهداف تحقیق. 1
فصل دوم: پدیده روانگرایی و روش­های مختلف بررسی آن. 5
2-1- پدیده روانگرایی. 6
2-2- مکانیزم روانگرایی. 6
2-3- آسیب­های ناشی از روانگرایی خاک­ها 7
2-3-1- آسیب­های سطحی. 8
2-3-2- آسیب­های ناشی از روانگرایی بر سازه­های زیرزمینی. 8
2-3-2-1- انواع خرابی­های سازه­های زیرزمینی در اثر وقوع روانگرایی. 9
2-3-2-2- راهکارهای مقابله با خرابی­ها 11
2-4- روش­های مختلف ارزیابی پتانسیل روانگرایی در یک عمق معین از نهشته­های خاکی. 13
2-4-1- روش­های آزمایشگاهی موجود برای ارزیابی پتانسیل روانگرایی. 14
2-4-2- روابط تجربی موجود برای ارزیابی پتانسیل روانگرایی. 17
2-4-2-1- روابط تجربی بر مبنای داده ­های حاصل از آزمون نفوذ استاندارد 17
2-4-2-1-1- آزمون نفوذ استاندارد 18
2-4-2-1-2- روش سید و ادریس… 20
2-4-2-1-3- روش ایواساکی و همکاران (1978). 25
2-4-2-2- روابط تجربی بر مبنای داده ­های حاصل از آزمون نفوذ مخروط. 27
2-4-2-2-1- آزمون نفوذ مخروط. 27
2-4-2-2-2- روش رابرتسون و وراید (1998) 28
2-4-2-3- روابط بر مبنای سرعت موج برشی. 28
2-4-2-4- مقایسه دقت پیش ­بینی روابط تجربی . 29
2-5- بررسی تغییرات پتانسیل روانگرایی در دو بعد و نیز در فضا 29
2-6- معیارهای موجود برای بررسی استعداد روانگرایی خاک­های لای­دار و رس­دار 30
2-7- جمع­بندی. 31
فصل سوم: مبانی زمین­آمار 32
3-1- مقدمه 33
3-2- واریوگرام 33
3-2-1- کلیات.. 33
3-2-2- واریوگرام جهتی و غیر جهتی. 37
3-2-3- روند. 39
3-2-4- ناهمسانگردی. 39
3-2-5- مدلسازی واریوگرام 40
3-2-5-1- مدل کروی. 40
3-2-5-2- مدل گوسی. 41
3-2-5-3- مدل نمایی. 41
3-2-5-4- مدل خطی بدون سقف.. 42
3-2-5-5- مدل خطی سقف­دار 42
3-2-5-6- مدل سینوسی (اثر سوراخ) 43
3-3- واریانس تخمین. 44
3-4- کریجینگ… 45
3-4-1- مقدمه 45
3-4-2-انواع کریجینگ… 45
3-4-2-1- انواع کریجینگ بر حسب مشخصات ساختار فضایی. 45
3-4-2-2- انواع کریجینگ بر حسب حجم پایه 47
3-4-2-2-1- کریجینگ نقطه­ای. 47
3-4-2-2-2- کریجینگ بلوکی. 47
3-4-2-3- سایر انواع کریجینگ… 47
3-5- مراحل تخمین به روش زمین آماری 47
3-6- مطالعات پیشین صورت گرفته در خصوص استفاده از زمین­آمار در ارزیابی پتانسیل روانگرایی 49
3-6-1- ییگوسگیل و همکاران (2006) 49
3-6-2- داوسون و بایز (2005) 50
3-7- جمع­بندی 52
فصل چهارم: معرفی مسیر خط دو مترو تبریز. 53
4-1- مقدمه. 54
4-2- وضعیت لایه ­های زیرسطحی مسیر خط دو مترو تبریز. 54
4-3- زمین شناسی عمومی منطقه. 57
4-4- تکتونیک و لرزه­خیزی منطقه. 58
4-5- وضعیت آب زیرزمینی در محدوده مورد مطالعه 59
4-6- آزمایش­های صحرایی صورت گرفته در ناحیه مورد مطالعه 59
4-7- آزمایش­های آزمایشگاهی صورت گرفته در ناحیه مورد مطالعه 59
4-8- جمع­بندی. 60
فصل پنجم: تعیین پتانسیل روانگرایی رسوبات مسیر خط دو مترو تبریز با بهره گرفتن از زمین­آمار 61
5-1- مقدمه 62
5-2- آماده ­سازی و تحلیل آماری داده ­ها 62
5-3-واریوگرافی. 66
5-3-1- محاسبات واریوگرام تجربی و برازش مدل. 66
5-3-2- اعتبارسنجی داده ­ها 68
5-4- تخمین کریجینگ… 69
5-5- جمع­بندی. 75
فصل ششم: نتایج و پیشنهادها 76
6-1- نتایج. 77
6-2- پیشنهادها 78
منابع و مآخذ. 79
پیوست.. 83
امروزه با پیشرفت فن­آوری، سهولت نسبی در حفاری و ساخت سازه­­های زیرزمینی، محدودیت­ در فضاهای سطحی برای اجرای طرح­های عمرانی و نیز به واسطه مسائل سیاسی و امنیتی توجه بسیاری از کشورهای توسعه­یافته و در حال توسعه به احداث سازه­های زیرزمینی برای کاربردهای عمرانی، معدنی و نظامی جلب شده است. راه­ها و بزرگراه­های زیرزمینی، انواع تونل­ها و شبکه متروی شهری از جمله سازه ­هایی هستند که در کشورهای مختلف به سرعت در حال ساخت و اجرا می­باشد. با توجه به توسعه روزافزون سازه­های زیرزمینی و هزینه­ های فراوانی که برای ساخت هر یک از این سازه­ها صرف می­گردد و نیز اهمیت آنها در شبکه حمل و نقل بین شهری و داخل شهری و خطری که در صورت آسیب­دیدگی آنها متوجه جان مردم می­ شود، لازم است که پایداری آنها در برابر خطرات ناشی از زلزله مورد مطالعه قرار گیرد [1].

 

یکی از مهمترین پدیده­هایی که به هنگام زلزله خسارات شدیدی به سازه­های زیرزمینی وارد می­ کند، پدیده روانگرایی است. روانگرایی، پدیده افت آنی مقاومت برشی خاک در طی ارتعاش سنگین زمین­لرزه­هاست که طی آن، خاک رفتاری شبیه یک مایع از خود نشان می­دهد [2]. این پدیده در سازه­های زیرزمینی واقع در خاک روانگرا شده، به صورت­هایی نظیر نشست­های جدی و برکنش سازه ظاهر می­ شود و بسیار محتمل است که به­عنوان یکی از پیامدهای زلزله مطرح شود.
در پی خسارات چشمگیری که این پدیده در طی زمین­لرزه­های نیگاتا و آلاسکا در سال 1964 بر جای گذاشت، مطالعات گسترده­ای در رابطه با آن صورت گرفته و روش­های متعددی برای ارزیابی پتانسیل روانگرایی نهشته­های خاکی ارائه شده است [3] که در حالت کلی به دو دسته الف) روش­های آزمایشگاهی؛ ب) روش­های تجربی، تقسیم می­شوند. بدلیل مشکلات موجود در تهیه نمونه­های دست نخورده از خاک­های فاقد چسبندگی و ایجاد شرایط صحرایی نظیر حالت­های تنش در نمونه­ها، بسیاری از مهندسین ترجیح می­ دهند که روش­های تجربی را برای مطالعه خود انتخاب نمایند [4].
از جمله روابط تجربی ارزیابی پتانسیل روانگرایی، روابط بر مبنای داده ­های حاصل از آزمایشات صحرایی نظیر آزمون نفوذ استاندارد(SPT)، آزمون نفوذ مخروط (CPT) و اندازه ­گیری سرعت موج برشی می­باشد. انتخاب روش تحلیل پتانسیل روانگرایی، بر اساس نوع داده ­های موجود صورت می­گیرد [5]. با بهره گرفتن از این روش­ها، مقادیر فاکتور ایمنی در برابر روانگرایی در اعماقی از خاک که اطلاعات ژئوتکنیکی آن­ها در دسترس باشد قابل محاسبه خواهد بود.
زمین­آمار یک روش درونیابی برای تخمین مقادیر یک پارامتر دلخواه با بهره گرفتن از یک سری داده محدود از نظر تعداد است. این روش قابل کاربرد برای داده ­هایی است که دارای توزیع فضایی هستند. در این روش، با بهره گرفتن از تکنیک کریجینگ[8] می­توان مقادیر پارامتر مورد نظر را در نقاطی که نمونه­برداری نشده است با توجه به نقاط اطراف آن تخمین زد [6].
در این پژوهش سعی شده است به ارزیابی پتانسیل روانگرایی در مقاطع مختلف واقع در مسیر خط دو متروی تبریز پرداخته شود.
این پایان نامه در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اول که فصل حاضر می­باشد؛ مقدمه، اهداف و ساختار پایان نامه را معرفی می­ کند؛ در فصل دوم پس از نگرش اجمالی به پدیده روانگرایی و آسیب­های سطحی ناشی از آن و نیز نحوه تاثیر روانگرایی بر سازه­های زیرزمینی و راهکارهای مقابله با این اثرات، روش­های مختلف ارزیابی پتانسیل روانگرایی مورد بررسی قرار می­گیرد. در فصل سوم به تئوری روش زمین­آمار و مرور مطالعات موردی صورت گرفته در زمینه استفاده از روش کریجینگ در ارزیابی پتانسیل روانگرایی خاک­ها پرداخته می­ شود.
فصل چهارم به معرفی وضعیت لرزه­خیزی، سطح ایستابی، زمین­ شناسی و نیز داده ­های حاصل از مطالعات ژئوتکنیکی صورت گرفته در مسیر خط دو متروی تبریز اختصاص یافته است.
در فصل پنجم، با ترکیب روش کریجینگ معمولی[9] و رابطه تجربی یود و همکاران[10] مقادیر فاکتور ایمنی در برابر روانگرایی در نهشته خاک واقع در مسیر خط دوی مترو تبریز تخمین زده می­ شود؛
در نهایت در فصل ششم ضمن نتیجه ­گیری از مجموع بررسی­ها و محاسبات انجام شده، پیشنهادهایی جهت ادامه مطالعات ارائه می­ شود.
2-1-پدیده روانگرایی
روانگرایی به معنی پدیده شکل­ گیری لرزه­ای فشارهای آب منفذی بزرگ در خاک­های دانه­ای است که طی آن خاک از یک وضعیت جامد به حالت مایع تبدیل می­ شود [7].

در خاک­های ماسه­ای، قبل از وقوع زلزله ذرات خاک در تماس با یکدیگر قرار دارند (شکل 2-1-الف). این امر موجب می­ شود که مقاومت برشی خاک، τ، پایداری سازه­ای که در سطح زمین قرار دارد را تامین نماید. نهشته­های ماسه­ای نسبتا سست ریزدانه که در زیر سفره آب زیرزمینی قرار گرفته­اند، هنگامی که تحت اثر بارهای لرزه­ای قرار ­گیرند تمایل به کاهش حجم پیدا می­ کنند. در صورتیکه زمان کافی جهت خروج آب منفذی از بین دانه­ های خاک موجود باشد، خاک حالت متراکم­تری گرفته و مقداری آب از آن خارج می­گردد. با توجه به اینکه در حین زلزله و بارگذاری­های سریع زمان کافی جهت زهکشی وجود ندارد، در اثر تمایل به تراکم فشار آب منفذی، u، افزایش می­یابد. با تداوم ارتعاش، بر میزان فشار آب به تدریج افزوده شده و به مقدار تنش کل سربار، σ، نزدیک می­ شود. در نهایت زمانی فرا می­رسد که تنش کل برابر فشار آب منفذی گردد. در این حالت بر اساس رابطه زیر تنش سربار موثر، ، برابر صفر شده و تماس بین دانه­ها از بین می­رود:
 (2-1)                                                                         
از طرف دیگر با توجه به اینکه در خاک­های دانه­ای اشباع، مقاومت برشی با بهره گرفتن از معادله 2-2 بدست می­آید، با از بین رفتن تنش موثر، ماسه ناگهان مقاومت برشی خود را از دست داده و رفتاری شبیه رفتار یک مایع از خود نشان می­دهد. این پدیده روانگرایی نامیده می­ شود (شکل 2-1-ب) .
(2-2)                                                                                                                 τ= σ’ tanφ’  
که درآن،  به معنی زاویه اصطکاک داخلی خاک می­باشد.
پس از وقوع روانگرایی، همزمان با خروج آب، تماس بین ذرات خاک مجددا برقرار شده و حالتی مانند آنچه که در شکل 2-1-ج نشان داده شده است، بوجود می ­آید که همان گیرش مجدد توده خاک، لیکن پس از وقوع مقدار زیادی نشست است. کاهش حجم در خاک نشست کرده، برابر حجم آب حفره­ای است که از خاک خارج شده است. مکانیزم پدیده روانگرایی در خاک­های واقعی بسیار پیچیده­تر هست، زیرا از روی هم قرار گرفتن ذرات با اندازه­ های مختلف تشکیل یافته­اند [8].
شکل2-1- شماتیک رفتار ذرات خاک الف) قبل، ب) بعد، ج) حین روانگرایی [8].
2-3- آسیب­های ناشی از روانگرایی خاک­ها
به طور تقریبی می­توان گفت که در پی تمامی زمین­لرزه­های بزرگ، شواهد روانگرایی وجود داشته است [10]. این پدیده اغلب در عمق اتفاق می­افتد که به دلایل مختلفی ممکن است تا سطح زمین توسعه نیابد. بنابراین شواهد سطحی بیانگر وقوع روانگرایی خاک هستند، اما عدم وجود مشاهدات سطحی الزاما به معنای عدم وقوع آن نیست [11]. آسیب­های ناشی از روانگرایی در حالت کلی شامل دو دسته می­باشد: الف) آسیب­های سطحی، ب)آسیب­هایی که بر سازه­های زیرزمینی وارد می­ شود. با توجه به اینکه خرابی­های سطحی پس از زمین­لرزه قابل رویت می­باشند، مطالعات گسترده­ای در ارتباط با آن­ها صورت گرفته است. با این وجود به دلیل کمبود شواهد صحرایی حاصل از ابزاربندی و نیز پیچیدگی مدلسازی خسارات ناشی از روانگرایی بر روی سازه­های زیرزمینی، مطالعات صورت گرفته در زمینه دسته دوم آسیب­ها محدود و گاها بحث­برانگیز است [14-12].
در ادامه این بخش، در ابتدا به آسیب­های سطحی ناشی از روانگرایی به اختصار اشاره می­گردد و سپس آسیب­هایی که امکان وقوع آن­ها در سازه­های زیرزمینی وجود دارد، با تفصیل بیشتری مورد بحث قرار می­گیرند.
2-3-1-آسیب­های سطحی
از جمله آسیب­های سطحی ناشی از روانگرایی خاک­ها، می­توان به فوران ماسه، نشست و گسترش جانبی زمین و خسارات ناشی از حرکت رو به بالای سازه­های زیرزمینی اشاره نمود . در شکل 2-2 نمونه واقعی این خرابی­ها نشان داده شده است.
آسیب­های ناشی از روانگرایی بر سازه­های زیرزمینی
تاسیسات زیرزمینی که در اعماق کم در خاک­ها احداث می­گردند، امروزه کاربردهای وسیعی از خطوط لولهکوچک (از قبیل خطوط لوله­ای که برای انتقال گاز طبیعی و ذخیره آب استفاده می­شوند) گرفته تا سازه­های زیرزمینی بزرگ (نظیر مترو، راه­آهن و تونل­های بزرگراه) پیدا کرده ­اند.
از نظر تاریخی، گزارش­های مربوط به خسارات ناشی از روانگرایی خاک­ها در سازه­های زیرزمینی، در مقایسه با سازه­های سطحی، کمتر بوده است. با این وجود گزارش­های متعددی وجود دارد که مبین درجات مختلفی از آسیب­ها در تونل­ها و فضاهای زیرزمینی است. در اثر وقوع زمین­لرزه کوبه در سال 1995 خسارات متعددی به سیستم مترو، نظیر ریزش ایستگاه دایکای، وارد شد. در طی زلزله دوزکه (1999) در ترکیه، یک تونل بزرگراه دچار ریزش شد. زمین­لرزه تایوان (1999) نیز خسارات شدیدی بر تونل­های کوهستانی در مرکز شهر بوجود آورد. خرابی­های ایجاد شده در سازه­های زیرزمینی بزرگ، هم­چنین در زمین­لرزه­های دیگر نظیر تانگشان (1976) در چین و لوما پریتا (1989) در آمریکا نیز مشاهده شده است [16].
مطالعات انجام گرفته در خصوص خرابی­های سازه­های زیرزمینی بزرگ که در طی بارگذاری زلزله اتفاق می­افتد، عمدتا شامل بررسی رفتار سازه­های محصور شده بوسیله خاک­های غیر روانگرا است [17، 18]. بر اساس این مطالعات، روش­هایی نیز جهت طراحی مقاوم آنها در برابر بارهای لرزه­ای ارائه گشته است [18]. در مقابل، اگرچه روانگرایی خاک­های اطراف ممکن است منجر به آسیب­های جدی گردد، مطالعات عددی [12، 16، 22-19] و آزمایشگاهی [23] کمی در خصوص رفتار لرزه­ای سازه­های زیرزمینی بزرگ محصور با خاک روانگرا می ­تواند یافت شودکه در این میان روش­های عددی تایید شده نظیر روش المان محدود، به طور موفقیت­آمیزی به منظور تحلیل این سازه­ها و مسائل اندرکنش خاک و سازه مورد استفاده قرار گرفته­اند.
بر اساس این مطالعات، به استثنای برکنش سازه در اثر روانگرایی، پاسخ لرزه­ای درون صفحه­ای سازه­های زیرزمینی مشابه عملکرد گزارش شده آن­ها در خاک­های غیر روانگرا است [16].
2-3-2-1- انواع خرابی­های سازه­های زیرزمینی در اثر وقوع روانگرایی
بر اساس مشاهدات به دست آمده، از جمله آسیب­های ناشی از روانگرایی بر سازه­های زیرزمینی می­توان به حرکت رو به بالای سازه در اثر فشار بالا برنده ناشی از افزایش فشار منفذی در خاک­های روانگرا شده، گسترش جانبی زمین و نشست سازه در اثر فرایند تحکیم پس از روانگرایی اشاره نمود [3، 12، 16، 21، 22].
در این میان، حرکت رو به بالای سازه زیرزمینی مورد مطالعات گسترده­ای قرار گرفته است که در ادامه بدان پرداخته می­ شود.
فشار برکنش موثر بر زیر سازه­های زیرزمینی که بوسیله روانگرایی خاک­های اطراف آن ایجاد می­ شود، موجب جابجایی سازه­ها به طرف بالا می­گردد. این جا به ­جایی به سمت بالا آماس سطح زمین را در پی خواهد داشت [3]. برکنش سازه به همراه آماس سطح زمین ناشی از آن، در شکل 2-3 نشان داده شده است. با توجه به این شکل که نمونه ­ای از تحلیل صورت گرفته بوسیله لیو و سونگ[10] [3] است، میزان آماس در سطح زمین با دور شدن از موقعیت سازه به تدریج کاهش می­یابد.
شکل 2-3- وضعیت تونل الف) قبل، ب) پس از وقوع روانگرایی خاک­های اطراف آن [3].
 لیو و سونگ [3]، مکانیزم برکنش سازه را بصورت مراحل زیر بیان نموده ­اند:

1-1-1- عوامل مؤثر بر خردایش آسیاهای گلوله ای.. 2
1-2- هیدروسیکلون.. 7
1-2-1- طراحی بخش های مختلف هیدروسیکلون.. 8
1-3- عوامل مؤثر بر عملکرد جداکننده های مغناطیسی تر. 10
1-4- معرفی خط چهارم تولید کنسانتره شرکت معدنی و صنعتی گل گهر. 10
1-4-1- بخش سنگ شکنی.. 10
1-4-2- بخش بار برگشتی.. 12
1-4-3- بخش فرآوری خط چهارم تولید کنسانتره شرکت معدنی و صنعتی گل گهر. 12
1-5- خردایش در آسیای گلوله ای خط چهارم تولید کنسانتره شرکت معدنی و صنعتی گل گهر. 13
1-6- پرعیارسازی اولیه خط چهارم تولید شرکت معدنی و صنعتی گل گهر. 14
1-7- بر تحقیقات گذشته. 14
1-8- ضرورت انجام تحقیق.. 14
 فصل دوم: روش تحقیق. 15
2-1- بررسی شرایط کنونی مدار. 15
2-2- آزمایش تعیین توزیع زمان ماند.. 15
2-3- بررسی و افزایش میزان پرشدگی گلوله داخل آسیا 15
2-4- تعیین درصد جامد بهینه آسیا 16
2-5- تعیین دانه بندی مناسب خوراک جداکننده مغناطیسی شدت متوسط… 16
2-5-1- تغییر دبی ورودی به آسیا 16
2-5-2- عیار آهن و گوگرد در بخش های مختلف خوراک و کنسانتره جداکننده شدت متوسط… 17
2-6- تعیین اندازه و طراحی هیدروسیکلون.. 17
2-7- شبیه سازی هیدروسیکلون با آسیا در مدار بسته. 20
2-8- تعیین درصد جامد بهینه جداکننده مغناطیسی شدت متوسط… 20
 فصل سوم: ارائه نتایج و تحلیل داده ها 22
3-1- طراحی مجدد آسیای گلوله ای خط چهارم تولید کنسانتره مجتمع گل گهر. 22
3-2- انتخاب اندازه گلوله های آسیای گلولهای خط چهارم تولید کنسانتره مجتمع گل گهر. 23
3-3- بررسی شرایط کنونی جریان های بخش خردایش و جداکننده ی MIMS. 24
3-4- بررسی دانه بندی محصول آسیای گلولهای.. 25
3-5-  بررسی جریان های کنسانتره و باطله جداکننده MIMS. 25
3-6- موازنه جرم و تعدیل خطاها 26
3-7- آزمایش تعیین توزیع زمان ماند.. 27
3-8- افزایش میزان پرشدگی گلوله. 29
3-9- نسبت خردایش قبل و بعد از اعمال تغییرات… 30
3-10- کاهش متوسط دانه بندی محصول آسیا 32
3-11- بررسی کارایی جداکننده MIMS قبل و بعد از اعمال تغیرات… 32
3-12- تعیین درصد جامد بهینه آسیای گلوله ای.. 34
3-13- تعیین دانه بندی بهینه خوراک جداکننده MIMS. 36
3-13-1- تغییر دبی خشک ورودی به آسیای گلولهای.. 36
3-13-2- آنالیز بخش های مختلف ابعادی خوراک و کنسانتره جداکننده MIMS. 39
3-14- تعیین اندازه هیدروسیکلون.. 41
3-14-1- تعیین مشخصات هندسی هیدروسیکلون.. 43
3-14-2- شبیه سازی هیدروسیکلون با آسیا با نرم افزار USIM PAC.. 43
3-14-3- تعیین مکان مناسب برای هیدروسیکلون.. 47
3-15- موازنه آب بخش اولیه خط چهارم تولید کنسانتره شرکت معدنی و صنعتی گل گهر. 49
3-16- تعیین درصد جامد بهینه جداکننده MIMS. 49
فصل چهارم: نتیجه گیری و پیشنهادها 51
4-1- نتایج.. 51
4-2- پیشنهادها 53
 منابع. 56
پیوست.. 56
فصل اول: مقدمه
1-1- خردایش در آسیاهای گلوله­ای
     تجهیزات نرم كنی كه در صنعت فرآوری مواد معدنی مورد استفاده قرار می گیرند، اغلب از نوع آسیاهای گردان می باشند. انواع مختلفی از آسیاها مانند آسیاهای میله ای، گلوله ای و آسیاهای نوع خودشكن وجود دارند.  عمل نرم كنی با ایجاد حركت نسبی بین ذرات ماده معدنی و واسطه خردایش (میله، گلوله یا قلوه سنگ) انجام می شود.  این حركت می تواند بصورت برخورد همراه با شكست كه توسط ضربه اعمال می شود و یا بصورت غلطش همراه با شكست كه سایش را ایجاد می كند، انجام گیرد[1]. هدف از خردایش سنگ معدن جداسازی کانی های با ارزش از گانگ است؛ در خردایش اولیه ذرات با ارزش به درجه آزادی لازم نمی رسند به همین دلیل سنگ معدن به خردایش ثانویه نیاز پیدا می­ کند که این عمل توسط آسیا­ها انجام می­ شود[2].

شکل1- 1- نحوه­ خردایش ذرات در آسیاهای گردان[2].

    جدار داخلی آسیا­ها از جنس مقاومی پوشیده شده است و قسمتی از حجم آنها توسط بار خردکننده­­ای مثل میله­های فولادی، گلوله­های فولادی یا سرامیکی، قلوه­سنگهایی از جنس مقاوم و یا قطعات درشتی از خود ماده معدنی پر شده است. با گردش آسیا، بار خرد کننده تا ارتفاعی که بستگی به سرعت گردش آن دارد، بالا می رود و با رها شدن از بدنه­ی آسیا بر روی ماده معدنی سقوط می­ کند. در نتیجه، دانه­ های ماده معدنی در اثر ضربه، فشار و سایش مواد توسط یکدیگر یا توسط بار خردکننده و همچنین جدار داخلی آسیا خرد می­شوند (شکل1-1­)[3].
در آسیاهای گلوله­ ای،  با قرار گرفتن ذرات بین گلوله­ها عمل خردایش صورت می­گیرد(شکل1- 2)[4]

شکل ‏2‑1-خردایش ذرات توسط گلوله در آسیا گلوله­ای[4].

شکل1- 2- خردایش ذرات در آسیا گلوله ای[4].

1-1-1- عوامل مؤثر بر خردایش آسیاهای گلوله­ای
     كارآیی آسیاهای گلوله‌ای، میزان كاهش انرژی مورد نیاز برای خردایش مناسب هر تن ماده معدنی تعریف می‌شود. کارآیی آسیاکنی به حرکت گلوله­ها در طی فرایند آسیا­کنی و شرایط عملیاتی از قبیل سرعت گردش آسیا، پرشدگی گلوله، اندازه آسیا بستگی دارد[5]. از دیگر عوامل مؤثر بر آسیاکنی می ­توان به ابعاد و شكل آسترهای آسیا، نحوه‌ی آماده سازی خوراك، بسته یا باز بودن مدار اشاره نمود. برای بهبود خردایش باید عواملی مانند درصد جامد وزنی پالپ ورودی، میزان پرشدگی گلوله داخل آسیا و اندازه گلوله‌های شارژ مجدد را بهینه كرد زیرا عوامل دیگر قابل تغییر نیستند و یا به علت نوسان زیاد قابل کنترل نمی‌باشند. دانسیته پالپ خوراک باید تا آنجا که امکان دارد بالا باشد ولی با جریان یافتن پالپ در طول آسیا سازگار باشد و معمولاً گلوله‌ها باید با لایه­ای از کانه پوشیده شوند. پالپ رقیق باعث افزایش برخورد فلز با فلز و مصرف بیش از حد فلز می‌شود و کارآیی را نیز کاهش می‌دهد. درصد جامد آسیاهای گلوله‌ای بسته به نوع کانه، بین 65-80‌%  پالپ است. ویسکوزیته پالپ با کاهش اندازه ذرات افزایش می‌یابد بنابر این در مواردی که خردایش بسیار ریز نیاز است، درصد جامد باید کمتر درنظر گرفته شود[3].
1-1-1-1- سرعت گردش آسیا
     سرعت گردش آسیاهای گردان به نحوی انتخاب می­ شود که سرعت نسبی سقوط بارخردکننده بر روی بار ورودی آسیا حداکثر باشد. مسیر بار خردکننده را می­توان به دو مرحله تقسیم کرد. در مرحله­ اول این بار به حالت چسبیده بر روی جدار داخلی آسیا، یک مسیر صعودی را طی می­ کند. در مرحله دوم در لحظه­ای که وزن این بار از نیروی گریز از مرکز تجاوز می­ کند، از جدار آسیا رها می­ شود و سقوط می­ کند. هرگاه سرعت دوران آسیا از حدی که آنرا “سرعت بحرانی[1]”  می­نامند تجاوز کند، نیروی گریز از مرکز در تمام طول مسیر بیشتر از نیروی وزن است و بار خردکننده در تمام

 مدت گردش دستگاه به جدار داخلی آسیا چسبیده باقی خواهند ماند.(شکل1-3)[6].

شکل1- 3- شمای حرکت بار داخل آسیا نسبت به سرعت بحرانی 60%a=، 70%b=، 80%c=، 90%d= [6]
1-1-1-2- پرشدگی داخل آسیا
کاهش سطح بار در داخل آسیا باعث می­ شود که حرکت آبشاری بار در سطح آزاد داخل آسیا به درستی صورت نگیرد(شکل1-4)[6]. این مسئله منجر به برخورد بار به آستر و سایش آن و همچنین عمل خردایش ذرات به درستی صورت نمی­گیرد[6].
شکل1- 4- شمای حرکت ذرات داخل آسیا درسطوح مختلف بار 50%=a، 40%=b، 30%=c، 20%=d، 10%=a [6].
1-1-1-3- زاویه بالابری
میزان فرسایش پوشش آسیاها علاوه بر جنس پوششها، به نحو­ه­ی کار آسیا بستگی دارد. این فرسایش در آسیاهایی که با سرعتی حرکت می­ کنند که بار خردکننده در داخل آنها بر روی هم می­غلتد، به مراتب بیشتر از حالتی است که بار خردکننده بر روی هم سقوط کند[7]. مطالعاتی که توسط Bond انجام شده، نشان داده است که به طور متوسط فرسایش آسترها و همچنین بار خردکننده، متناسب با انرژی مصرف شده در آسیا است.  با گذشت زمان زاویه و ارتفاع بالابرها کاهش می­یابد. زاویه رهایی بالابرها بر حرکت بار داخل آسیا و برخورد بار به پاشنه تأثیر گذار است. کاهش بیش از حد زاویه رهایی منجر به عدم تشکیل حرکت آبشاری بار و عدم خردایش
ذرات طی مکانیزم ضربه می­ شود(شکل 1-5) [6].
 شکل1- 5- ارتباط حرکت بار داخل آسیا با زاویه بالابری  85=a، 60=b، 45=c، 5/22=d[6].
1-1-1-4- شکل بالابرها
در آسیا، آسترها اغلب به صورت بالا-پایین نصب می­شوند. بدین صورت که یکی بلند و دیگری کوتاه است. سایش بالابر با ارتفاع کم­تر، بیشتر از بالابر بلند می­باشد در نتیجه زمانیکه بالابر بلند به نصف ارتفاع اولیه خود رسید بالابر کوچکتر را باید تعویض نمود[2]. حرکت بار داخل آسیا با توجه به تعداد بالابرها و شکل آنها متفاوت خواهد بود(شکل1-6).
  شکل1- 6- ارتباط حرکت بار داخل آسیا با شکل وتعداد بالابرها[6].
1-1-1-5- پرشدگی گلوله
    میزان پرشدگی گلوله یكی از مهم‌ترین پارامترهای آسیاكنی در آسیاهای گلوله‌ای است. در میزان كم پرشدگی به علت كشیدگی بار به طرف شانه و نبود كشیدگی بار به طرف پاشنه، سهم مكانیزم ضربه از مكانیزم سایش بیشتر است كه این امر موجب درشت‌تر شدن محصول می‌گردد [2].  با افزایش پرشدگی، سهم مكانیزم سایش نیز به علت تشكیل پاشنه و سر خوردن بیشتر گلوله‌ها روی بار، زیادتر می‌شود كه باعث ریز‌تر شدن محصول می‌گردد همچنین میزان پرشدگی بالا باعث افزایش ضربات در واحد حجم شده و مانع خروج سریع پالپ در طول آسیا می‌شود [8]. میزان پرشدگی گلوله داخل آسیا در حدود 40-50 % است که در حدود 40% از این حجم، فضای خالی است. توان کشی آسیا با افزایش میزان پرشدگی افزایش می‌یابد و در حدود 50% پرشدگی به بالاترین میزان توان کشی می‌رسد. معمولاً در آسیاهای سرریز شونده میزان پرشدگی 40% است اما در آسیاهای دارای شبکه خروجی این مقدار بیشتر است. برای محاسبه میزان پرشدگی گلوله، سطح گلوله­ها تا سقف آسیا اندازه ­گیری می­ شود [2،3].
1-2- هیدروسیکلون
     هیدروسیکلون مهم ترین وسیله برای طبقه بندی ذرات در ابعاد ریز در صنعت کانه آرائی می باشد.  درصنعت فرآوری آهن یكی از معادن كمپانی اریك[2] كلاسیفایر های مارپیچی خودرا از مدار خارج و به جای آنها از هیدروسیكلون استفاده نمود كه مزایای زیررا به دنبال داشت:

• حد جدایش به راحتی قابل كنترل بود.
• مصرف آب كاهش یافت.
• میزان هزینه های اولیه كاهش یافت.
• حجم فضای مصرفی كاهش یافت.
• باردرگردش به راحتی قابل كنترل بود[1].

     به خاطر اینكه هیدروسیكلونها از لحاظ ساختاری و مكانیكی بسیار ساده اند و اجزای متحرك نیز ندارند، امكان تحقیقات پیشرفته با صرف زمان كمتری نسبت به كلاسیفایر های پیچیده تر برای آنها وجود دارد.  به همین دلیل است این وسیله توانست خیلی زودجای خود را در صنایع گوناگون باز كند[9] . موادی که به حالت پالپ به داخل هیدروسیکلون هدایت می شوند تحت تأثیر دو نیرو قرار می گیرند: نیروی گریز از مرکز در جهت داخل به خارج و نیروی مقاومت در جهت خارج به داخل، نیروی گریز از مرکز باعث افزایش سرعت ته نشینی مواد می شود. به این ترتیب مواد بر اساس ابعاد و چگالی طبقه بندی می شوند[10].  ذرات با سرعت ته نشینی زیاد به سمت دیواره حركت می­كنند. و از دهانه ته ریز بیرون می ­روند. به دلیل عمل نیروی مقاومت سیال، ذرات با سرعت ته نشینی كم به سمت منطقه كم فشار در امتداد محور حركت می كنند و به طرف بالا از طریق دیافراگم به سر ریز حمل می ­­ ­شوند. با توجه به وجود ناحیه ای در امتداد جداره که در آن حرکت مواد به طرف پایین و ناحیه ای در امتداد محور هیدرو سیکلون که در آن حرکت مواد به سمت بالا است، لازم است که در مکانی سرعت قائم مواد برابر صفر باشد. این مکان به صورت سطحی در سرتاسر بخش بزرگی از هیدرو سیکلون گسترش یافته است. دانه هایی که تأثیر نیروی گریز از مرکز روی آنها بیشتر است به خارج این سطح منتقل شده، از طریق ته ریز خارج می شوند و دانه هایی که تأثیر نیروی مقاومت بر آنها بیشتر است در داخل این سطح قرار می گیرند و به طرف محور هدایت شده و از طریق سرریز خارج می ­شوند. ذرات منطقه با سرعت صفر[3] دارای احتمال مساوی برای انتقال به سرریز و یا خروج از ته ریز می باشند [11].
عملکرد هیدروسیکلون به عوامل زیر وابسته است:
–  خصوصیات جریان خوراک شامل:                                                                                                                                               

• اندازه و توزیع دانه بندی ذرات جامد داخل جریان خوراک
• فشار ورودی جریان خوراک
• دانسیته پالپ، درصد جامد و ویسکوزیته جریان خوراک

–  هندسه ی هیدروسیکلون شامل:

• شکل و مساحت دهانه ی ورودی
• ابعاد هیدروسیکلون (طول بخش استوانه ای، طول کلی و زاویه بخش مخروطی)
• قطر داخلی، سرریز و ته ریز هیدروسیکلون [11،12].

1-2-1- طراحی بخش­های مختلف هیدروسیکلون
1-2-1-1- بخش ورودی به هیدروسیکلون
    هیدروسیكلون هایی كه قبل از 1950 طراحی می شد، دارای خوراك ورودی مماس بر دیواره خارجی بودند. این طرح برای جدایش در اندازه های ریز و پالپ های ساینده مناسب نبودند. هیدروسیكلون هایی كه امروزه ساخته  میشوند،  دارای ورودی قوسی شكل شیب دار می باشند [11]. سطح مقطع ورودی شكاف خوراك دهی به داخل بخش استوانه ای، بر ظرفیت و حد جدایش تاثیرگذار است و اغلب هیدروسیكلون ها گزینه های مختلفی دارند تا بر اساس نیاز، این سطح قابل افزایش و یا كاهش باشد. بعنوان مثال، با افزایش این سطح، ظرفیت و حد جدایش بیشتر می شود [11].
1-2-1-2- بخش استوانه­ای
     معمولاً هیدروسیكلون‌ها داری بخش استوانه‌ای می‌باشند كه طول آن برابر قطر هیدروسیكلون می‌باشد. این بخش می‌تواند جدا باشد و یا با بخش ورودی خوراك تركیب شده باشد. بخش استوانه‌ای بلندتر، باعث افزایش زمان ماند مواد و ظرفیت می شود و سرعت مماسی را كاهش می­دهد. افزایش در فشار ثابت، بین 8 تا 10درصد مشاهده شده است. هیدروسیكلون‌های بزرگتر (66 -84 سانتی‌متر) معمولاً دارای بخش استوانه‌ای كوتاه تر می‌باشند[12].
1-2-1-3- بخش مخروطی
     زاویه بخش مخروطی با توجه به نوع كاربرد، متفاوت است. ولی معمولا 20 درجه است. هیدروسیكلون هایی كه دارای ته صاف می باشند، برای جدایش های درشت تر كه حد جدایش آنها 2 تا 3 برابر هیدروسیكلون های معمول است بكار گرفته می شود. مخروط بلندتر با زوایه 10 درجه، جدایش ریزتری را با ظرفیت بیشتر نسبت به هیدروسیكلون 20 درجه فراهم می كند.استفاده از این زوایه، باعث تغییر 15 تا 20 درصدی در حد جدایش پیش بینی شده می گردد[12،10].
1-2-1-4- بخش پیداکننده گرداب

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه. 3

1-2- بیان مسأله. 4

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق.. 6

1-4- اهداف پژوهش… 7

1-4-1 هدف اصلی پژوهش… 7

1-4-2 اهداف ویژه 7

1-5- سوالات  پژوهش… 8

1-6- تعاریف مفهومی و عملیاتی  اصطلاحات… 9

1-6-1 تعاریف نظری.. 9

1-7- قلمرو موضوعی، مکانی و زمانی پژوهش… 10

فصل دوم: بر ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه. 12

2-2- مبانی نظری پژوهش… 12

2-2-1 بخش اول: مدیریت آموزشی.. 12

2-2-1-1- مدیریت… 12

2-2-1-2 اثرات و كاربرد تئوری مدیریت علمی در سازمان های آموزشی.. 13

2-2-1-3 تئوری اداری.. 15

2-2-1-4 نگرش سیستمی.. 17

2-2-1-5 رابطه نگرش سیستمی با نگرش های پیشین خود. 19

2-2-1-6 اهمیت نگرش سیستمی.. 20

2-2-1-7 انواع نظریه سیستمی.. 22

2-2-1-8 انتقادات وارده بر نظریه سیستم ها 26

2-2-1-9 مدیریت اقتضایی.. 27

2-2-1-10 دیدگاه مصالحه جویانه اقتضایی.. 27

2-2-1-11 اهمیت مدیریت آموزشی.. 31

2-2-1-12 تعریف مدیریت آموزشی.. 33

2-2-1-13 اهداف مدیریت آموزشی.. 34

2-2-1-14 مهارت‌های سه‌گانه مدیریت… 34

2-2-1-15 کارکردهای مدیریت آموزشی.. 35

2-2-1-16 ویژگی‌های مدیر آموزشی.. 36

2-2-2 بخش دوم: موفقیت شغلی.. 36

2-2-2-1 مفاهیم مرتبط با موفقیت شغلی.. 38

2-2-2-2 نظریه ی شغلی- شخصیتی جان ال. هالند. 42

2-2-2-3 راهنمائی شغلی.. 43

2-2-2-4 اطلاعات شغلی.. 43

2-2-2-5 محدودیت تنوع شغلی زنان و موفقیت شغلی آن ها 51

2-2-2-6 تبعیض شغلی عمودی برای زنان و موفقیت شغلی آن ها 51

2-2-2-7 انگیزش و موفقیت شغلی.. 53

2-3- مرور پژوهش ‌های انجام شده 55

2-3-1 پژوهش‌های انجام شده درداخل کشور. 55

2-3-2 پژوهش‌های انجام شده در خارج کشور. 58

2-4- جمع بندی و ارائه چارچوب نظری تحقیق.. 58

 

 

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

3-1- مقدمه. 61

3-2- روش تحقیق.. 61

3-3- جامعه آماری و نمونه مورد مطالعه (حجم نمونه و روش نمونه گیری) 61

3-4- ابزار تحقیق و روایی و پایایی ابزار. 61

3-5- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 62

فصل چهارم: تجزیه تحلیل داده ها

4-1- مقدمه. 64

4-2- یافته‌های جمعیت شناختی.. 64

4-2-1 توصیف گروه نمونه بر حسب جنسیت… 64

4-2-2 توصیف گروه نمونه بر حسب سطح تحصیلات… 65

4-2-3 توصیف گروه نمونه بر حسب سن.. 66

4-3- تحلیل داده ها 67

4-3-1 تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به سوال ویژه اول تحقیق.. 67

4-3-2 تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به سوال ویژه دوم تحقیق.. 68

 

4-3-2 تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به فرضیه  سوم تحقیق.. 69

4-3-3 تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به سوال ویژه چهارم تحقیق.. 70

4-3-4 تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به سوال ویژه  پنجم تحقیق.. 71

4-3-5 تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به سوال ویژه  ششم تحقیق.. 71

4-3-6 تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به سوال ویژه  هفتم تحقیق.. 71

4-3-7 تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به سوال ویژه  هشتم تحقیق.. 74

4-3-8 تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به سوال ویژه نهم تحقیق.. 75

4-3- 9 تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به سوال ویژه دهم تحقیق.. 76

4-3-10 تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به سوال ویژه یازدهم تحقیق.. 77

فصل پنجم:  نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه. 79

5-2- بحث و نتیجه گیری.. 79

5-3- پیشنهادات… 81

5-3-1 پیشنهادات مبتنی بر یافته های پژوهش… 81

5-3-2 پیشنهادات برای محققان دیگر. 83

5-4- محدودیت های تحقیق.. 83

5-4-1 در كنترل محقق.. 83

5-4-2 خارج از كنترل محقق.. 83

منابع و مآخذ. 84

فهرست منابع فارسی.. 84

فهرست منابع انگلیسی.. 87

پیوست… 88

چکیده انگلیسی 91

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                 شماره صفحه

جدول 4-1: فراوانی و درصد فراوانی اعضای نمونه اماری بر حسب جنسیت… 64

جدول 4-2: فراوانی و درصد فراوانی اعضای نمونه اماری بر حسب تحصیلات… 65

جدول 4-3: فراوانی و درصد فراوانی اعضای نمونه اماری بر حسب سن.. 66

جدول 4-4: میانگین و انحراف استاندارد آگاهی از اهداف مدیریت آموزشی.. 67

جدول 4-5: جدول آزمون t آگاهی از اهداف مدیریت آموزشی.. 67

جدول 4-6: بررسی رابطه  بین آگاهی مدیران از هدف راهنمایی اعضای سازمان برای تشخیص و درک بهتر هدف‌هابا موفقیت شغلی آنها 68

جدول 4-7: بررسی رابطه  آگاهی مدیران از هدف حمایت از اعضای سازمان آموزشی با موفقیت شغلی  69

جدول 4-8: بررسی رابطه  بین آگاهی مدیران از هدف مشارکت افراد در تصمیم‌گیری با موفقیت شغلی  70

جدول 4-9: بررسی رابطه  بین آگاهی مدیران از هدف ایجاد روابط انسانی مطلوب و احترام متقابل با موفقیت شغلی.. 71

جدول 4-10: بررسی رابطه  آگاهی مدیران از هدف شناخت نیازها و حل مشکلات دانش‌آموزان با موفقیت شغلی.. 72

جدول 4-11: بررسی رابطه  بین آگاهی مدیران از هدف کمک به کشف و بروز استعدادهای دانش‌آموزان با موفقیت شغلی آنها 73

جدول  4-12: بررسی رابطه آگاهی مدیران از هدف کمک و یاری به بهبود و اصلاح فرایند آموزش و پرورش با موفقیت شغلی.. 74

جدول 4-13: بررسی رابطه بین آگاهی مدیران از هدف فراهم نمودن امکانات برای بروز خلاقیت و ابتکار با موفقیت شغلی.. 75

جدول 4-14: بررسی رابطه بین آگاهی مدیران از هدف ایجاد هماهنگی بین منابع و فعالیت‌های سازمان آموزشی با موفقیت شغلی.. 76

جدول 4-15: پیش بینی  موفقیت شغلی براساس آگاهی مدیران از اهداف مدیریت آموزشی.. 77

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                 شماره صفحه

نمودار 4-1: فراوانی و درصد جنسیت آزمودنی ها 64

نمودار 4-2: فراوانی و درصد تحصیلات آزمودنی ها 65

نمودار 4-3: فراوانی و درصد سن آزمودنی ها 66

 

فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                 شماره صفحه

شکل 2-1: نمودار دیدگاه مصالحه جویانه اقتضایی.. 28

شکل 2-2: چهار متغیر مشهور اقتضایی 29

شکل 2-3: مقایسه سازمان های ماشینی و ارگانیکی.. 29

شکل 2-4: روابط بین شرایط محیطی درک شده و عدم اطمینان 30

شکل 2-5: مدل تحلیلی تحقیق.. 59

 

 

چکیده

هدف اصلی پژوهش حاضربررسی میزان آگاهی مدیران از اهداف مدیریت آموزشی و ارتباط آن با موفقیت شغلی آنان می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف كاربردی، از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه مدیران مدارس متوسطه شهرستان رفسنجان می باشند که در سال تحصیلی 92-91 به تعداد 74 نفر می باشد. به علت کم بودن تعداد جامعه آماری تمامی افراد جامعه مورد پژوهش قرار گرفته و نمونه آماری این پژوهش را تشکیل می دهند. برای متغیر اهداف مدیریت آموزشی نظریه قرائی مقدم (1375)، انتخاب شد. همچنین برای متغیر موفقیت شغلی نیز مدل نکویی مقدم (1388) ارائه شده است. در این پژوهش برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه استفاده شده است: پرسشنامه محقق ساخته آگاهی مدیران از اهداف مدیریت آموزشی، و پرسشنامه استاندارد موفقیت شغلی مدیران. یافته ها نشان دادآگاهی مدیران از مدیریت آموزشی از وضعیت مطلوبی برخوردار است. بین آگاهی مدیران از اهداف مدیریت آموزشی با موفقیت شغلی آنها رابطه معنی داری وجود دارد و آگاهی مدیران از اهداف مدیریت آموزشی، موفقیت شغلی آنها را پیش بینی می کند.

 

کلید واژه ها: آگاهی، اهداف مدیریت آموزشی، مدیران، موفقیت شغلی

 

 

 1-1- مقدمه

از آنجا كه یكی از مشاغل حساس در آموزش و پرورش، مدیریت مدارس می باشد، وآگاهی مدیر از اهداف مدیریت آموزشی در فرایند تحقق تعلیم و تربیت نقش اساسی دارد، لذا لازم است با مطالعات و تحقیقات بیشتری عوامل موثر بر افزایش آگاهی مدیران آموزشی را بررسی كنیم تا با شناسایی این عوامل گامی در افزایش موفقیت برداشته شود تا شاید باعث رشد و شكوفایی تعلیم و تربیت گردد )فقهی فرهمند  1386، 51). تحقیقات متعدد نشان می دهد که بین انگیزه شغلی و کارایی مدیران ارتباط معنی داری وجود دارد .با عنایت به اینکه نخستین هدف مدیریت ،افزایش از راه به دست آوردن بالاترین بازده با کمترین هزینه است،بنابراین هر گونه رفتاری که به بازدهی بیشتر کمک کند ،عملی است که مدیریت می خواهد آن را تقویت کند اگر این کردارها و کنش ها بتواند به کار گرفته شود، دقیق و به موقع باشد ،کوشش زیادی را برمی انگیزاند .وقتی انگیزش به کار آید به کار فرد نیرو می بخشد (پکر[1]1992، 55).

امروزه، عصر مدیریت و رهبری است و موفقیت نهادها و سازمان‌ها تا حد زیادی به کارآیی و اثربخشی مدیریت بستگی دارد. ساخت نظام آموزشی هر کشوری دربرگیرنده‌ی مجموعه‌ای از نیازهای سازمان‌های رسمی آن کشور بوده و عملکرد نظام آموزش و پرورش که مدیران آموزشی اداره آن را بر عهده دارند، نه تنها از نظر پیشرفت اقتصادی و اجتماعی مهم است، بلکه از نظر تأثیری که بر تحرک شغلی و انتظارات دارد، از اهمیت تعیین‌کننده‌ای برخوردار است. همچنین آموزش و پرورش، بهترین وسیله، برای ایجاد تغییر ارزش‌ها و رفتارها به‌شمار رفته و باعث می شود  که افراد، به تناسب استعداد و رغبتی که دارند برای انجام خدمت‌های اجتماعی و اقتصادی و کسب مشاغل و در نتیجه آسایش فردی مهیا شوند. از اینرو، از آغاز قرن اخیر، هیچ کشوری بدون توسعه در مؤسسات آموزشی و مدیران آموزشی تحصیل کرده و مجرب، مراحل توسعه و پیشرفت را طی نکرده است. بنابراین، با افزایش تعداد دانش‌آموزان در سطوح مختلف آموزشی، تأسیس مدارس و مراکز آموزشی جدید، استخدام معلمان بیشتر و سرمایه‌گذاری بیشتر، ضرورت یافته است. از سوی دیگر، ضرورت در تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری، بهبود کیفی و ایجاد فرصت‌های برابر آموزشی برای همگان، نقش خطیر مدیریت نظام آموزشی را بارزتر ساخته است.بنابراین در این پژوهش به بررسی میزان آگاهی مدیران از اهداف مدیریت آموزشی و ارتباط آن با موفقیت شغلی آنها می پردازیم.

در فصل اول کلیات پژوهش که شامل بیان مساله، اهداف و اهمیت و ضرورت پژوهش می باشد بررسی خواهد شد. در فصل دوم، مبانی نظری تحقیق مطرح شده است. ابتدا تعاریف، تئوری ها و مدل های نظریه پردازان معروف جهان معرفی شدند. سپس مطالعات و تحقیقات انجام شده پیرامون هر دو متغیر پژوهش در ایران و جهان نیز عنوان و مورد بررسی قرار گرفته اند و در نهایت به جمع بندی مطالب ذکر شده و ارائه چارچوب نظری تحقیق پرداخته شده است. در فصل سوم روش شناسی تحقیق مطرح و اشاره شده است، درفصل چهارم داده های جمع آوری شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در فصل پنجم به خلاصه فصول، بحث و نتیجه گیری و بیان محدودیت­های تحقیق و همچنین پیشنهادات برای تحقیقات بعدی پرداخته شده است.

[1]Peker

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

  

فهرست مطالب

فصل اوّل: کلیات تحقیق.. 1

1-1- مقدمه. 2

1-2- طرح مساله. 3

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق.. 6

1-4- اهداف تحقیق.. 8

1-4-1- هدف اصلی.. 8

1-4-2- اهداف فرعی.. 8

1-5-سوال های تحقیق.. 9

1-5-1- سوال اصلی تحقیق.. 9

1-5-2- سوال های فرعی تحقیق.. 9

1-6- قلمرو تحقیق.. 10

1-6-1- قلمرو موضوعی.. 10

1-6-2- قلمرو مکانی.. 10

1-6-3- قلمرو زمانی.. 10

1-7- متغیرهای تحقیق.. 10

1-7-1- تعاریف نظری.. 10

1-7-2- تعاریف عملیاتی.. 11

1-8) خلاصه فصل اول.. 12

فصل دوّم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق.. 13

مقدمه. 14

2-1- یادگیری.. 14

2-2- نظریات یادگیری.. 16

2-2-1- نظریات رفتاری یادگیری.. 16

2-2-2- نظریات شناختی یادگیری.. 17

2-2-3- نظریه یادگیری گشتالت… 17

2-2-4- نظریه یادگیری شناختی اجتماعی.. 18

2-3- انواع یادگیری.. 18

2-3-1- یادگیری برای بقاء 18

2-3-2- یادگیری انطباقی.. 19

2-3-3- یادگیری تعمیمی (مولد) 19

2-4- سطوح یادگیری.. 20

2-4-1- یادگیری فردی.. 20

2-4-2- یادگیری تیمی یا گروهی.. 21

2-4-3- یادگیری سازمانی.. 21

2-5- یادگیری سازمانی.. 21

2-6- سیر تاریخی یادگیری سازمانی.. 23

2-7- یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده 26

2-8- تاریخچه مفهوم پردازی سازمان یادگیرنده 29

2-9- سازمان یادگیرنده 31

2-10- دیدگاه صاحبنظران درباره سازمان یادگیرنده 36

2-10-1- پیتر سنگه. 36

2-10-2- گاروین.. 39

2-10-3- ماركوارت.. 39

2-10-4- جفارت و مارسیک… 40

2-10- 5- واتكینز و مارسیك… 41

2-10-6- آرجریس و شون.. 43

2-10-7- مامفورد. 44

2-10-8- هریسون.. 46

2-10-9- کاپلان و نورتون.. 47

2-10-10- گاهه. 48

2-11- انواع سازمان های یادگیرنده 51

2-11-1- سازمان های فهمیده 51

2-11-2- سازمان های ادراك كننده و متفكر. 51

2-11-3- سازمان های یادگیرنده 51

2-12- اهمیت ایجاد سازمان یادگیرنده 53

2-13- طبقه بندی ویژگی های سازمان یادگیرنده 56

2-14- تفاوت سازمان یادگیرنده با سازمان های سنتی.. 57

2-15- ایجاد سازمان یاد گیرنده 60

 

2-16- پیشینه تحقیق و سوابق پژوهشی.. 65

2-16-1- پیشینه داخلی.. 65

2-16-2- پیشینه خارجی.. 68

2-17- نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران.. 71

2-18- الگوی مفهومی تحقیق.. 72

2-19) الگوی تحلیلی تحقیق.. 74

2-20) خلاصه فصل دوم. 78

فصل سوم: روش تحقیق.. 79

3-1- مقدمه. 80

3-2)نوع و روش پژوهش…. 80

3-3) جامعه آماری.. 81

3-4) نمونه و روش نمونه گیری.. 81

گردآوری اطلاعات.. 82

گردآوری اطلاعات.. 82

3-6-1)روش سنجش روایی پرسشنامه. 83

3-6-2) روش سنجش پایایی پرسشنامه. 83

3-7) روش تجزیه و تحلیل داده ها 84

3-8) خلاصه فصل سوم. 84

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 85

4-1) مقدمه. 86

4-2) تحلیل توصیفی داده ها 86

4-2-1) متغیر جنسیت… 86

4-2-2) متغیر تحصیلات.. 87

4-2-3) متغیر سابقه خدمت… 88

4-3) تحلیل استنباطی داده ها 89

4-3-1) سوال اصلی پژوهش…. 89

4-3-2) سوال فرعی اول پژوهش…. 91

4-3-3) سوال فرعی دوم پژوهش…. 92

4-3-4) سوال فرعی سوم پژوهش…. 92

4-3-5) سوال فرعی چهارم پژوهش…. 93

4-3-6) سوال فرعی پنجم پژوهش…. 94

4-3-7) سوال فرعی ششم پژوهش…. 94

4-3-8) سوال فرعی هفتم پژوهش…. 95

4-4) خلاصه فصل چهارم. 96

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری.. 97

5-1) مقدمه. 98

5-2) نتیجه گیری.. 98

5-2-1) نتیجه گیری از سوال اصلی.. 98

5-2-2) نتیجه گیری از سوال فرعی اول.. 99

5-2-3) نتیجه گیری از سوال فرعی دوم. 100

5-2-4) نتیجه گیری از سوال فرعی سوم. 100

5-2-5) نتیجه گیری از سوال فرعی چهارم. 101

5-2-6) نتیجه گیری از سوال فرعی پنجم. 101

5-2-7) نتیجه گیری از سوال فرعی ششم. 102

5-2-8) نتیجه گیری از سوال فرعی هفتم. 103

5-3) محدودیت های پژوهش…. 103

5-4) پیشنهادهای تحقیق.. 104

5-4-1) پیشنهادهای کاربردی برای سازمان مورد مطالعه. 104

5-4-2) پیشنهادهای تجربی برای محققین.. 105

5-5) خلاصه فصل پنجم. 105

منابع.. 106

منابع فارسی.. 107

منابع لاتین.. 110

پیوست… 114

پرسشنامه. 115

 

 

فهرست جدول ها

جدول 2- 1: تعاریف یادگیری سازمانی از دیدگاه صاحب نظران مختلف   22

جدول 2- 2: سیر تاریخی مفاهیم یادگیری سازمانی (قربانی زاده و مشبکی، 1385: 173) 25

جدول 2- 3: تفاوت بین سازمان یادگیرنده و یادگیری سازمانی (اورتنبلد، 2001) 28

جدول 2- 4: تعاریف صاحب نظران مختلف از سازمان یادگیرنده 34

جدول 2- 5: انواع سازمان های یادگیرنده (لات هنس ، 1998: 13) 52

جدول 2- 6: طبقه بندی ویژگیهای سازمان یادگیرنده (مک گیل و همکاران 1993) 57

جدول 4- 1: توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر جنسیت   86

جدول 4- 2: توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر تحصیلات   87

جدول 4- 3: توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر سابقه خدمت   88

جدول 4- 4: نتایج آزمون T تک نمونه ای عوامل مرتبط با یادگیری سازمانی 90

جدول 4- 5: نتایج رگرسیون همزمان تاثیر رهبری مناسب بر یادگیری سازمانی 92

جدول 4- 6: نتایج رگرسیون همزمان تاثیر فضای تعمیقی بر یادگیری سازمانی 92

جدول 4- 7: نتایج رگرسیون همزمان تاثیر بومی سازی بر یادگیری سازمانی 93

جدول 4- 8: نتایج رگرسیون همزمان تاثیر تعادل بین خانواده و کار بر یادگیری سازمانی 93

جدول 4- 9: نتایج رگرسیون همزمان تاثیر مدیریت زمان بر یادگیری سازمانی 94

جدول 4- 10: نتایج رگرسیون همزمان تاثیر تجربه اندوزی بر یادگیری سازمانی 95

جدول 4- 11: رتبه بندی عوامل مرتبط با یادگیری سازمانی 95

 

فهرست نمودارها

نمودار 4- 1: توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر جنسیت   87

نمودار 4- 2: توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر تحصیلات   88

نمودار 4- 3: توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر سابقه خدمت   89

 

فهرست شکل ها

شکل 2- 1: انواع سازمان ها (قهرمانی، 1380) 59

شکل 2- 2: مدل مرحله ای سازمان یادگیرنده (فلیپس، 2003) 62

شکل 2- 3: الگوی مفهومی تحقیق (سنگه، 1990) 73

 

 

 

1-1- مقدمه

ارزنده ترین دارایی هر سازمان، نیروی انسانی آن است. محیط متغیر امروز به سازمانها اجازه نخواهد داد در مقابل فشارهای ناشی از مهارتها، توانایی ها و تكنولوژی های رقیب، به صورت سنتی اداره شوند. به واقع در جهان رقابتی امروز، سازمانی شانس بقا دارد كه بتواند خود را پیوسته با تغییرات محیط پیرامون وفق دهد. تغییرات محیطی سازمانها را وادار ساخته تا پیوسته به منظور سازگاری با محیط به دنبال بهترین راهكارها و رویه‌ها باشند و بدین ترتیب به مزیت رقابتی دست خواهند یافت. یكی از راه های كسب مزیت رقابتی پایدار، تأكید بر یادگیری مستمر كاركنان به منظور نیل به اهداف سازمانی با حداكثر اثربخشی است (سبحانی نژاد و همکاران، 1385). امروزه مدیریت صحیح منابع انسانی آن‌چنان پراهمیت شده است که سایر مقولات مدیریتی در مراحل بعدی قرار گرفته‌اند و برای پرورش نیروی انسانی، ایجاد شرایطی که سازمان یادگیرنده را رشد دهد یک ضرورت اساسی است. به همین دلیل در عصر حاضر سازمان‌هائی موفق هستند که همه کارکنان آن‌ ها برای بالا بردن توانمندی خود بکوشند، وظیفه مدیر نیز فراهم آوردن شرایط مناسب برای این روند آموزشی و توان‌افزائی است. اهمیت موضوع از آن جهت است که تلاش می شود یافته های این طرح به تسهیل فرهنگ یادگیری سازمانی در بین کارکنان نیروی انتظامی کمک نماید، ارائه بازخودهای مناسب از سوی کارکنان به فرماندهان در زمینه یادگیری سازمانی ارائه دهد، منجر به برنامه هایی برای بهسازی شغلی کارکنان نیروی انتظامی و موارد دیگری شود. با توجه به این شرایط، پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر یادگیری سازمانی کارکنان پایگاه دریابانی شهرستان بندر عباس انجام شده است و در این فصل به تشریح موضوع تحقیق، بیان مساله پژوهش، ضرورت و اهمیت انجام آن، اهداف و فرضیه های تحقیق و … پرداخته می شود.

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

اهمیت وضرورت پژوهش………………………………………………………………………………………….. 10

اهداف وسوالات تحقیق

هدف کلی………………………………………………………………………………………………………………. 10

هدفهای جزئی…………………………………………………………………………………………………………. 10

سوالات اصلی…………………………………………………………………………………………………………. 11

سوالات جزئی…………………………………………………………………………………………………………. 11

تعریف واژگان و اصطلاحات……………………………………………………………………………………… 12

تعریف واژگان و اصطلاحات …………………………………………………………………………………….. 12

فصل دوّم : ادبیات وپیشینه پژوهش

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………… 16

مفاهیم وتعاریف فناوری اطلاعات وارتباطات………………………………………………………………….. 17

سیر تاریخ تحول وپیشرفت فناوری اطلاعات وارتباطات……………………………………………………. 29

نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در بهبود کیفیت آموزش………………………………………………… 30

مواد و وسایل آموزشی………………………………………………………………………………………………. 31

امکانات وخدمات فناوری اطلاعات وارتباطات………………………………………………………………… 32

اینترنت ( شبکه ی شبکه ها)……………………………………………………………………………………….. 32

کاربردهای اینترنت وانواع فعالیت های اینترنتی………………………………………………………………… 33

امکانات وسرویس های اینترنتی ………………………………………………………………………………….. 34

پست الکترونیکی ……………………………………………………………………………………………………. 34

سرویس انتقال پرونده های کامپیوتری……………………………………………………………………………. 35

کتابخانه دیجیتالی ( الکترونیکی )…………………………………………………………………………………. 35

گروه های خبری …………………………………………………………………………………………………….. 36

ایجاد مدارک بر روی شبکه جهانی وب…………………………………………………………………………. 36

جستجوی خودکار(موتورهای جستجو)………………………………………………………………………….. 36

ارتباط سمعی وبصری……………………………………………………………………………………………….. 37

کامپیوتر…………………………………………………………………………………………………………………. 37

کاربرد ونقش کامپیوتر در آموزش…………………………………………………………………………………. 38

چند رسانه ای………………………………………………………………………………………………………….. 41

نرم افزارها……………………………………………………………………………………………………………… 41

تلویزیون………………………………………………………………………………………………………………… 42

ویدئو …………………………………………………………………………………………………………………… 42

مزایای کاربرد فناوری اطلاعات وارتباطات درآموزش ………………………………………………………. 42

نقش واهمیت آموزش و پرورش در توسعه ی فناوری اطلاعات وارتباطات……………………………. 43

برنامه درسی……………………………………………………………………………………………………………. 44

عناصر برنامه درسی………………………………………………………………………………………………….. 47

نقش فناوری اطلاعات وارتباطات در برنامه ی درسی……………………………………………………….. 49

روش ها و فنون تدریس……………………………………………………………………………………………. 56

روش سخنرانی………………………………………………………………………………………………………… 58

روش نمایشی…………………………………………………………………………………………………………. 60

آموزش برنامه ای……………………………………………………………………………………………………… 61

روش یادگیری تاحد تسلط…………………………………………………………………………………………. 62

روش بحث گروهی………………………………………………………………………………………………….. 63

روش مشارکتی………………………………………………………………………………………………………… 65

روش واحدها………………………………………………………………………………………………………….. 67

روش حل مساله………………………………………………………………………………………………………. 69

فناوری اطلاعات و ارتباطات ونقش معلمان……………………………………………………………………. 75

پیشینه پژوهش

تحقیقات داخلی………………………………………………………………………………………………………. 79

تحقیقات خارجی…………………………………………………………………………………………………….. 85

جمع بندی……………………………………………………………………………………………………………… 88

فصل سوّم : روش شناسی پژوهش

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………… 19

جامعه، نمونه و روش نمونه گیری………………………………………………………………………………… 92

ابزار جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………………………….. 95

روایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………. 99

پایانی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………….. 99

نحوه اجرای پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده………………………………………………………………………… 99

روش آماری تجزیه وتحلیل داده ها……………………………………………………………………………… 100

فصل چهارم : توصیف داده ها

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………… 102

توصیف ویژگی های جمعیت شناختی پاسخگویان…………………………………………………………… 102

 

بررسی توصیفی داده ها…………………………………………………………………………………………….. 105

سایریافته ها…………………………………………………………………………………………………………… 136

توصیف وتجزیه وتحلیل مصاحبه………………………………………………………………………………… 133

توصیف وتجزیه وتحلیل مشاهده…………………………………………………………………………………. 152

فصل پنجم:

خلاصه ونتیجه گیری

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………… 156

یافته های مربوط به سوالات……………………………………………………………………………………….. 156

سایر یافته های تحقیق………………………………………………………………………………………………. 163

محدودیت های تحقیق……………………………………………………………………………………………… 164

پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………. 165

منابع…………………………………………………………………………………………………………………….. 167

ضمائم

 

 

فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                                          صفحه

جدول شماره (2-1) سیر تاریخی تحول و پیشرفت ICT …………………………………………………. 24

جدول شماره (2-2) ویژگی های عناصر، در مراحل متفاوت ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات به

برنامه­ی درسی ……………………………………………………………………………………………………….. 48

جدول شماره (2-3) مقایسه رویكردهای یاددهی یادگیری مكاتب رفتارگرایی و ساختارگرایی …… 54

جدول شماره (3-1) رشته تدریس، تعداد مدارس و تعداد معلمان ……………………………………….. 94

جدول شماره (3-2) اطلاعات مربوط به پرسشنامه  معلمان ………………………………………………… 97

جدول شماره (4-1) توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر حسب جنس ……………………………. 102

جدول شماره (4-2) اطلاعات توصیفی در خصوص ویژگی های سنی و مدت زمان خدمت در آموزش و پرورش پاسخگویان ………………………………………………………………………………………………………….. 103

جدول شماره (4-3) توزیع فراوانی و درصد بر حسب استفاده معلمان از كامپیوتر و نرم افزارهای

كامپیوتری در كلاس………………………………………………………………………………………………. 105

جدول شماره (4-4) ارزیابی سطح معناداری از طریق آزمون خی دو  …………………………………. 106

جدول شماره (4-5) فراوانی و درصد انتخاب هر گزینه در خرده مقیاس استفاده از كامپیوتر و

نرم افزارهای كامپیوتری …………………………………………………………………………………………. 108

جدول شماره (4-6) توزیع فراوانی و درصد بر حسب استفاده معلمان از اینترنت و سرویس­های

اینترنتی در كلاس …………………………………………………………………………………………………. 110

جدول شماره (4-7)ارزیابی سطح معناداری از طریق خی دو…………………………………………….. 110

جدول شماره (4-8) فراوانی و درصد انتخاب هر گزینه در خرده مقیاس استفاده از اینترنت و

سرویس های اینترنتی………………………………………………………………………………………………. 113

جدول شماره (4-9) توزیع فراوانی و درصد بر حسب استفاده ی معلمان…………………………… 114

جدول شماره (4-10) ارزیابی سطح معناداری از طریق خی دو …………………………………………. 115

جدول شماره (4-11) فراوانی و درصد انتخاب هر گزینه در خرده مقیاس تلویزیون و ویدئو پروژكتور          116

جدول شماره (4-12) آزمون T تک متغیره برای بررسی میزان استفاده معلمان از فناوری اطلاعات و

ارتباطات…………………………………………………………………………………………………………….. 117

جدول شماره (4-13) ارزیابی سطح معناداری از طریق خی دو …………………………………………. 118

جدول شماره (4-14) فراوانی و درصد انتخاب هر گزینه در مورد نقش ICT در روش تدریس . 120

جدول شماره (4-15) ارزیابی سطح معناداری از طریق خی دو………………………………………….. 121

جدول شماره (4-16)  فراوانی و درصد انتخاب هر گزینه در مورد نقش ICT در تهیه و تولید مواد

آموزشی……………………………………………………………………………………………………………….. 123

جدول شماره (4-17) ارزیابی سطح معناداری از طریق خی دو………………………………………….. 124

جدول شماره (4-18) اطلاعات توصیفی در مورد موانع كاربرد ICT در برنامه درسی……………… 126

جدول شماره (4-19) آزمون U من ویتنی بین مدارسی كه ازICT  استفاده می كنند با مدارسی

كه از ICT استفاده نمی كنند……………………………………………………………………………………. 127

جدول شماره (4-20) میزان استفاده از ICT و نقش ICT در روش تدریس و تهیه مواد آموزشی

به تفکیک جنسیت………………………………………………………………………………………………….. 129

جدول شماره (4-21) ضریب همبستگی بین میزان استفاده از ICT و نقش ICT در روش تدریس

و تهیه مواد آموزشی با سن معلمان ……………………………………………………………………………. 130

جدول شماره (4-22) ضریب همبستگی بین روش تدریس و میزان استفاده از اینترنت، تلوزیون

و ویدئو پروژكتور و کامپیوتر …………………………………………………………………………………… 132

جدول شماره (4-23) ضریب همبستگی بین میزان استفاده از اینترنت، تلوزیون و کامپیوتر در تهیه و

تولید مواد و منابع آموزشی ………………………………………………………………………………………. 133

جدول شماره (4-24) مشاهده امکانات مدارس …………………………………………………………………………………… 154

جدول شماره (5-1) مراحل چهارگانه و سوالات مربوط ……………………………………………………………………… 161

 

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                              صفحه

نمودار شماره (4-1) فراوانی جنسیت …………………………………………………………………………. 103

نمودار شماره (4-3) میزان استفاده معلمان از كامپیوتر و نرم­افزارهای كامپیوتری در كلاس………… 105

نمودار شماره (4-6) میزان استفاده معلمان از اینترنت و سرویس های اینترنتی ………………………. 109

نمودار شماره (4-7) میزان استفاده ی معلمان از تلویزیون و ویدئو پروژكتور در كلاس…………….. 110

 

 

فهرست هیستوگرام ها

عنوان                                                                                                                 صفحه       

هیستوگرام شماره (4-2)(الف): میزان سن پاسخ دهندگان………………………………………………. 104

هیستوگرام شماره (4-2)(ب): مدت زمان خدمت معلمان در آموزش و پرورش …………………. 104

 

 چکیده

امروزه تغییرات ناشی از فناوری­های اطلاعاتی و ارتباطی تاثیر بسزایی بر كار و زندگی مردم گذاشته و با همه سبك­ها و روش­های گذشته به مقابله پرداخته است. بطوری­كه هر چه زمان می­گذرد ناكارآمدی نظام­های آموزشی بیشتر آشكار می شود و نیاز به تحول در نظام‌‌ آموزشی متداول بیشتر احساس می شود. اساسا نیاز به تغییر در نظام­های آموزشی نیازی ذاتی است. هر رویكرد جدیدی نیز به هر تقدیر بر نظام­های آموزشی تاثیر گذار هستند. در چنین اوضاعی كه ICT به عنوان رویكرد جدید تمام ابعاد زندگی بشر را متاثر كرده است، ساده­اندیشی است اگر تصور كنیم این رویكرد بر نظام آموزشی ما بی­تاثیر خواهد بود. بنابراین عاقلانه­تر آنست كه به جای ایستادن در مقابل موج نوآوری­های آموزشی سوار بر این امواج شویم (چوبینه، 1382). با توجه به تاثیرات غیر قابل انكار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر كلیه­ فرایندهای یاددهی یادگیری در این پژوهش به بررسی نوع و میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در روش­های تدریس، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در تهیه و تولید مواد آموزشی، موانع كاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسی، مراحل چهارگانه كاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات، تاثیر میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در عملكرد تحصیلی دانش ­آموزان پرداخته شده است، تا شاید گامی كوچك در جهت روشن نمودن ارزش و سودمندی كاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش باشد. جامعه­ آماری این پژوهش شامل معلمان و دانش آموزان مدارس متوسطه بابل در سال تحصیلی 88-87 بود. نمونه ی آماری معلمان 196 نفر و نمونه­ آماری دانش ­آموزان شامل كل دانش ­آموزان مقاطع اول، دوم، سوم رشته­های علوم انسانی، تجربی و ریاضی­فیزیک بود. جهت گردآوری داده ­ها از پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده استفاده شده است. ضریب آلفای كرانباخ پرسشنامه 1/78 بود. از نرم افزار SPSS برای تجزیه و تحلیل داده ­های بدست آمده از پرسشنامه استفاده شد. با بهره گرفتن از روش­های آماری توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، نمودار و جدول) و روش های آماری استنباطی (آزمون T، ضریب همبستگی و U من ویتنی) به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. یافته ها نشان داد که میزان استفاده از ICT در میان معلمان كمتر از حد متوسط است. معلمان بیشترین نقش ICT را در روش تدریس باعث پیاده شدن روش های مورد علاقه دانش آموزان و استفاده از روش های مختلف تدریس و … می­دانند. همچنین معلمان بیشترین میزان استفاده از ICT را در تهیه و تولید مواد و منابع آموزشی در تكثیر راحت جزوات با بهره گرفتن از پرینتر و مطالعه­ اطلاعات گردآوری شده از اینترنت و … و كمترین میزان استفاده را در تهیه و ساخت نرم افزارهای آموزشی و گفتگوی اینترنتی با متخصصان بیان كردند. از مهمترین موانع موجود در مدارس برای استفاده از ICT را تعداد ناكافی رایانه و فرصت زمانی اندك تدریس بیان نمودند. این موانع در مصاحبه نیز كمبود امكانات، تعداد زیاد دانش ­آموزان و ناآشنایی با ICT  را موانع موجود برای استفاده از ICT دانستند. در مشاهده نیز وضعیت مدارس، گویای كمبود امكانات و كم­توجهی به كاربرد ICT بودند. تجزیه و تحلیل مصاحبه­ها نیز نشان دادند كه استفاده از ICT در برخی مدارس در مرحله ظهور كننده و در برخی دیگر در مرحله­ كاربردی قرار دارد. آخرین نتایج این تحقیق نیز حاکی از نقش مثبت استفاده از ICT در مدارس بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان داشت.

 

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات، برنامه درسی، روش­ها و فنون تدریس، مواد آموزشی

 

مقدمه

از جمله عرصه ­هایی كه در چند سال اخیر مورد هجوم فناوری اطلاعات قرار گرفته، عرصه آموزش و یادگیری است. با وجود اینكه از دوهزار سال قبل تا كنون، بسترها و سیستم های آموزش و یادگیری – در مقایسه با سایر مقوله ها نظیر پزشكی – تغییرات بسیار كمی داشته است، لیكن اكنون به مدد فناوری اطلاعات مدتی است كه تحولات آغاز شده است. اگر دهه آخر قرن بیستم را دهه اطلاعات نامگذاری كردند، دهه اول قرن بیست و یكم را عصر دانش[1] (بولز[2]،2000) نامیده و هدف از این نامگذاری را توسعه همه جانبه دانش و آگاهی بشری دانسته اند. در چنین شرایطی طبیعی است كه برای كسی كه قصد حركت در شاهراه اطلاعاتی را دارد، روش های سنتی و قدیمی آموزش و یادگیری كارایی خود را از دست می دهند و انسان برای همگام شدن با محیط در حال تغییر باید به دنبال ریشه ها و رویه های جدیدی برای انتقال دانش و افزایش آگاهی باشد. تمدن موج سوم برای افزایش دانش افراد جامعه به ابزار قدرتمندی نیاز داشت كه به موقع، كم هزینه، سریع و معتبر باشد. به نظر می رسد كه این ابزار قدرتمند فناوری اطلاعات و ارتباطات باشد.

به نظر راه رسیدن به این ابزار قدرتمند و استفاده از آن در مدارس برنامه­ی­درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات است. بی­تردید بدون برنامه درسی مبتنی بر فناوری امكان همسویی با پیشرفت های جهانی در زمینه تعلیم و تربیت نخواهد بود. بنابراین با نظر به اهمیت فناوری اطلاعات و ارتباطات، طراحی و استفاده از  برنامه درسی مبتنی بر فناوری اجتناب ناپذیر است. برای چنین برنامه ریزی درست نیز آگاهی از وضعیت فعلی مدارس از نظر میزان تجهیزات و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، آگاهی از میزان استفاده معلمان از فناوری اطلاعات و ارتباطات و شناسایی موانع فرا­روی كاربرد آن و تاثیر آن بر عملكرد تحصیلی دانش ­آموزان ضروری است.

1  -Knowledge Age

2 –  Bowles

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید